نقش روسیه در نظام اقتصادی و سیاسی ایران

به گزارش رکنا، شصت و هفتمین نشست تخصصی کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان به ریاست «محمدصادق مشایخ » و با حضور تعدادی از اعضای کمیسیون از جمله سیدمحمد هاشمی اصفهانی- مشاور عالی وزیر نفت در دولت اصلاحات، مجتبی خسرو تاج- قائم مقام وزارت صنعت، معدن وتجارت در دولت تدبیر و امید، ناصر نوبری، سفیر وقت جمهوری اسلامی ایران در شوروی سابق، رمضانعلی صادق زاده- مشاور وزیر صمت در دولت تدبیر و امید و استاد مهندسی برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیر، فرزانه شرفبافی- مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در دولت تدبیر و امید، ایرج حسابی- رییس بنیاد علمی و فرهنگی پروفسور حسابی و عابد مشایخ- دبیر کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان با موضوع «نقش روسیه بر پیکره اقتصادی و سیاسی ایران» برگزار شد.

در ابتدای جلسه، عابد مشایخ، دبیر کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان نقش کمیسیون را طی سالهای گذشته در پیشبرد برنامه های اقتصادی فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی تعیین کننده بیان کرد و گفت: این کمیسیون به عنوان اتاق فکر اقتصادی در بدنه جبهه اصلاحات گام های راسخی را در تکمیل برنامه های توسعه محور برداشت و تلاش کرد با تدوین طرح ها و پروتکل های ویژه صنعتی و اقتصادی اقدامی اساسی در کمک به هدایت برنامه های پیشران علمی، صنعتی و اقتصادی چه در حوزه نظارت و شفاف سازی و چه حوزه مدیریت هوشمند سامانه های اقتصادی صورت دهد.

الیت های کشور باید نقش اساسی در پیشبرد برنامه های توسعه محور داشته باشند

در ادامه محمد صادق مشایخ، رییس کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان نگاه کارشناسانه را در پیشبرد اجرایی و تقنینی کشور واجب دانست و تأکید کرد چنین رویکرد و هدایتی را تنها مدیران دانش محور متخصص و وطن پرست دارا هستند، فلذا اگر بناست مسیر پیشبرد مدیریتی کشور در جهت توسعه قرار گیرد، راهی جز بکارگیری مدیران مجرب، دلسوز و برجسته وجود ندارد.

مشایخ تأکید کرد: با توجه به شرایط سخت اقتصادی کنونی کشور مسؤولان کشور جهت رفع بحرانها باید به الیتهای کشور رجوع کنند و از آنان برنامه های رافع معضلات اقتصادی و سیاسی کشور را دریافت و اجرا نمایند.

وی افزود: در شرایط کنونی و وجود تحریم های متعدد، باید به توسعه روابط دیپلماتیک با کلیه کشورها و به خصوص کشورهای غربی پرداخت تا بطور هوشمندانه در جهت رفع تحریم ها و در راستای منافع ملی گام های موفقیت آمیز در جهت رفع موانع پیش روی کشور برداشت.

باید بازار ملی به عنوان مرجع بانک اطلاعات اقتصادی کشور راه اندازی شود

محمد صادق مشایخ گفت: یکی از منصه های ظهور و بروز E-Commerce در کشور راه اندازی  بازار ملیست. با این توضیح که این مجموعه به عنوان شبکه بانک اطلاعات اقتصادی در جهت توسعه و ارتقاء سطح تعاملات و تراکنش های اقتصادی بین استانی در جهت رفع نیازهای به موقع و حذف انتقالات مازاد بر نیاز استانی می تواند تعادل نظام اقتصاد پایه کشور را برقرار نماید.

ناصر نوبری، سفیر جمهوری اسلامی ایران در شوروی سابق گفت: برای ما ابرقدرتها به لحاظ ذاتی  ارزش متفاوتی ندارند و لذا روابط دیپلماتیک تنها بر اساس منافع و اشتراکات متقابل پیش می رود.

نوبری افزود: در روابط بین الملل، دوست و دشمن ذاتی وجود ندارد. بطور کلی خوبی و بدی ، اخلاق و اعتماد در روابط بین الملل جایی ندارد. در عرصه بین الملل باید تلاش کرد توازن در منافع متقابل را برقرار کرد. باید توجه کرد که عدم برقراری موازنه در روابط بین الملل منجر به وابستگی و یا جنگ می شود. بنابراین باید تلاش کرد برنامه های توسعه دیپلماتیک با کشورها را با ابزار دیپلماسی و اهرم های قدرت در راستای منافع ملی تنظیم و متوازن و اجرا نمود.

علت نزدیکی به روس ها چه بود؟

نوبری گفت: یک دیپلمات نباید سمپات هیچ کشور خارجی باشد ، فقط باید متخصص برای حفظ منافع ملی کشورش دربرابر کشور مقابل باشد. درحال حاضر بنا به شرایط خاص بین المللی و منطقه ای رویکرد دیپلماتیک کشور به روسیه نزدیک شده است و منافع مشترک سیاسی- امنیتی متعدد با آنان داریم. اما متأسفانه در عرصه اقتصادی روابط ضعیفی با روسها داریم. به عکس، با آنکه ترکیه عضو ناتو بوده و تعارض منافع زیادی با روسها دارد اما روابط اقتصادی گسترده ای با آنان دارد. این فاصله و نقص را روابط اقتصادی ۳ میلیارد دلاری ایران با روس¬ها و از آن سو رابطه اقتصادی 30 میلیارد دلاری ترکیه با روس¬ها، بخوبی نشان می دهد.

دلیل اصلی ضعف روابط اقتصادی ما با روس‌ها، نگرش غرب گرایانه ما در حوزه اقتصادیست که با توجه به روابط سینوسی و نامعین سیاسی ما با غرب پیوسته روابط اقتصادی ما با روس‌ها در انتظار تکلیف روابط با غرب می ماند.

وی افزود: اکثر مسؤولان ما در سفر به روسیه بدون خروجی متناسب با ظرفیتهای تجاری ما به کشور باز می گردند و متأسفانه در عرصه اقتصادی ، تجار متخصص حتی همراه  تیم های اقتصادی دولت اعزام نمی‌شوند.

روابط سیاسی را تنها براساس حفظ برابری و منافع متقابل باید گسترش داد

سفیر وقت ایران در شوروی سابق ادامه داد: در روابط سیاسی با حفظ استقلال سیاسی و اشتراکات منافع باید بر اساس برابری به توسعه روابط  پرداخت وی افزود: زیربنای روابط بین الملل ، توازن قوا و اشتراکات   منافع ملی است. بنابراین به این مهم بویژه در روابط با ابرقدرتها باید دقت و توجه ویژه داشت، اگر توازن قوا و برابری در محاسبات استراتژیک دچار خطا شود، منجر به وابستگی خواهد شد.

نوبری تأکید کرد: همانطور که نگاه انحصارگرایانه به غرب ما را به انحطاط می کشاند، نگاه انحصارگرایانه به شرق هم ما را به انحطاط سوق می دهد. بنابراین نگاه ما صرفا باید معطوف بر منافع ملی باشد و صرفا بر اساس تامین منافع ملی کلان و همه جانبه و بدون هرگونه سمپاتی به کشور خاصی در توسعه مناسبات بین المللی گام برداریم.

رمضانعلی صادق زاده گفت: در حال حاضر بحث ایدئولوژیک در تنظیم روابط نقش اساسی دارد. می بایست در این مسیر منافع ملی در اولویت قرار داد. برای توسعه اقتصادی کشور باید تناقض در تئوری و عمل را مرتفع کرد و تنها براساس حفظ منافع ملی به توسعه روابط بین المللی به ویژه در حوزه اقتصادی پرداخت.

فرزانه شرفبافی گفت: در حوزه صنعت هوایی به دلیل تحریم های امریکا، مشکل اساسی در تأمین قطعات هواپیما و به ویژه خرید هواپیما داریم. این مسأله باید از طرق دیپلماتیک حل شود. سرمایه گذاری در صنعت هوایی نیازمند حمایت همه جانبه دارد و در این راستا در بخش تحقیق و توسعه توانایی بالایی داریم. باید تلاش شود ضمن حمایت مالی صنعت هواپیمایی و تجهیز و توسعه زیرساخت ها، تأمین هواپیماهای مسافربری حداقل از نوع ایرباس را با توسعه روابط دیپلماتیک و مذاکرات هوشمندانه  با کشورهای غربی هموار نمود.

مجتبی خسرو تاج گفت: منافع ملی باید به درستی تعریف شود. اگر بناست در روابط بین الملل موفق شویم، باید در چارچوب منافع ملی  همه جانبه گام برداریم تا به نتیجه مطلوب دست یابیم.

وی افزود: باید میزان روابط اقتصادی با کشورهای مختلف را تنظیم و افراز کنیم. مطالعات راهبری در این حوزه را به دقت پیش برد. اگر بناست در توسعه اقتصادی موفق باشیم، اقتصاد دولتی عملاً باید به دست بخش خصوصی قرار گیرد و دولت بخش خصوصی را تا رسیدن به استانداردهای بین المللی حمایت کند و برای توانمندسازی در عرصه رقابت بین المللی برنامه ریزی کرد. ضمن اینکه در تأمین تکنولوژی و ارتقاء سطح کیفی و کمی صنایع داخلی باید با مدیریت علمی و تخصصی گام برداشت.

سید محمد هاشمی اصفهانی گفت: برای بهره برداری حداکثری در روابط بین الملل باید حب و بغض را کنار گذاشت و از آن سو فقط در جهت منافع ملی تلاش نمود. دراین راستا باید با اقدامات راهبردی مدیران متخصص در عرصه بین المللی حداکثر مزیت های ملی را کسب نمود و تهدیدات را از کشور حذف کرد.