مواجهه با کشف حجاب، نیازمند نگاهی نو

به گزارش رکنا به نقل از روزنامه خراسان ، با توجه به شرایط و التهاباتی که از ماه ها قبل در کشور پدید آمد که یکی از ترکش های آن تمسک برخی افراد به رفتارهای هنجارشکن و غیرقانونی و کشف حجاب بود، احتمالا بروز اتفاقات و کشمکش هایی از قبیل ماجرای اخیر و تاسف‌برانگیز ماست‌پاشی و برخوردهای غیرمنطقی با این موضوع، قابل انتظار است. به طور قطع به این بهانه، جا دارد بیانات رهبر انقلاب را در ۱۴دی ماه گذشته که به موضوع حجاب پرداختند، مرور کنیم. ایشان گفتند: «حجاب بی‌تردید یک ضرورت شرعی و خدشه‌ناپذیر است، اما این ضرورت خدشه‌ناپذیر نباید موجب شود کسانی که به صورت کامل حجاب را رعایت نمی‌کنند به بی‌دینی یا ضدانقلابی متهم شوند. چند سال قبل در یکی از سفر‌های استانی و در جمع علمای آن منطقه گفتم که چرا خانمی را که قدری موهایش بیرون و به تعبیر رایج بدحجاب و در واقع، ضعیف‌الحجاب است، متهم می‌کنید در حالی که در استقبال مردمی شماری از خانم‌ها چنین حجابی داشتند. این‌ها زنان و دختران خودمان هستند که در مراسم دینی و انقلابی هم شرکت می‌کنند. ضعف حجاب، کار درستی نیست، اما موجب نمی‌شود آن فرد را از دایره دین و انقلاب خارج بدانیم همه ما هم نقص‌هایی داریم که باید تا حد امکان آن‌ها را برطرف کنیم.»ایشان همچنین با تفکیک زنان بد حجاب با کشف حجاب کنندگان،  خاطر نشان کردند: در حالی که بدخواهان امیدشان به همین زن‌های اصطلاحاً بدحجاب بود تا کشف حجاب کنند اما زنان این کار را نکردند و در دهان تبلیغ‌کننده‌ها وفرستندگان فراخوان زدند.

آن چه در کانون توجه قرار می گیرد

به طور کل، هر آن چه این ایام درباره «حجاب» و مواجهه با مسئله کشف حجاب در جامعه شامل سخنرانی، اظهارنظر، رفتار و اقدام چه مثبت و چه منفی پدید آید، مورد توجه مردم و به ویژه کاربران در فضای مجازی قرار می گیرد. یکی از این موارد که در ایام نوروز مورد توجه رسانه ها قرار گرفت و برخی آن را یک اقدام تحسین برانگیز خواندند، قدردانی حراست مجموعه باغ ارم شیراز از رعایت کنندگان حجاب و تذکر مودبانه و متین به بازدیدکنندگان بدحجاب این باغ بود که با واکنش همراه شد؛ البته برخی همین را هم برنتافتند و به آن انتقاد کردند که به نظر می رسد این انتقادها چندان منطقی نبود.

به هر روی در این ایام، حجم اعتراض ها در برخی تریبون ها به مسئله کشف حجاب افزایش یافت به طوری که وزارت کشور نیز در این باره بیانیه ای صادر کرد و در بخشی از آن گفت: «تردیدی وجود ندارد که حجاب از پایه های تمدنی ملت ایران بوده و یکی از زیرساخت های بنای حیاتی خانواده می باشد. در حالی که خانواده گرایی و حفظ حریم آن از اصول زیست اجتماعی ایرانیان است، می بایست از حریم حجاب و عفاف برای تحکیم بنیان خانواده محافظت نمود. از همه مراجع دینی، فرهنگی و اجتماعی تقاضا دارد با حضور مسئولانه خود در میدان، تبیین این موضوع حساس را بر خود فرض دانسته و باب گفت‌وگوی مثبت در امر حجاب را برای همه طیف های نیازمند به بهره های فکری و ذهنی بیش از پیش باز نمایند. تردیدی نیست که «اقناع» نسل جوان مؤثرترین راهبرد در بهبود وضعیت حجاب خواهد بود...».

واکنش ها به یک  نهی از منکر غلط

اما چالش های کشف حجاب در این روزها به همین جا ختم نشد و چه بسا انتشار فیلم دوربین یک فروشگاه از ماست‌پاشی روی دو   زن ، مجدد موضوع حجاب، امر به معروف و نهی از منکر و  پدیده برخوردهای نامناسب در نهی از منکر را داغ کرد و بسیاری را به واکنش واداشت و یکی از مهم ترین آن ها اقدام دادستانی طرقبه بود که روابط عمومی آن اعلام کرد: «ضمن دستور برای تحقیق در مورد چگونگی شکل گیری اصل ماجرا با دستور قضایی حکم جلب آن فرد به اتهام توهین عملی و اخلال در نظم و همچنین دو نفر خانم به اتهام ارتکاب فعل حرام به لحاظ تظاهر به کشف حجاب صادر شد. همچنین، به صاحب واحد صنفی که این اتفاق در آن رقم خورده بود نیز جهت رعایت اصول شرعی و قانونی وفق مقررات تذکرات لازم داده شده است.»اما برخی شخصیت ها و چهره های فرهنگی، سیاسی و هنری هم به این موضوع واکنش نشان دادند که برخی از آن ها را با هم مرور می کنیم:

آیت ا... رئیسی، رئیس جمهور در مراسم گشایش نمایشگاه قرآن(12فروردین): حجاب و عفاف یک ضرورت دینی است و یک امر الهی و قرآنی و روایی است همه مذاهب به این موضوع اتفاق نظر دارند و همه متدینین نسبت به حجاب تاکید دارند و حجاب هم برای فرد و هم برای جامعه مصونیت است و می تواند برای همه متدینان مصونیت داشته باشد. مسئله این است که امروز ما یک الزام قانونی داریم و تبعیت از قانون مورد اجماع همه است. 

حجت الاسلام مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: «من برخی اظهارات نسنجیده و تند روزهای اخیر، و بدتر از آن برخی اقدامات نابخردانه، سخیف و اهانت‌بار مانند ماست‌پاشی که از سوی برخی افراد تحریک  شده یا مغرض صورت گرفته را نه تنها در جهت حل مشکل نمی‌دانم بلکه معتقدم نگاه سیاسی به مسئله را تشدید و عده‌ای را به لجبازی وادار خواهد کرد و بستری را برای رسانه‌های معاند فراهم می‌کند.»

سید عباس صالحی، وزیر سابق ارشاد و مدیرعامل موسسه اطلاعات: «دعوت عام به تذکر در برابر بدحجابی با این خطر مواجه است که منازعات جنجالی و حتی ساختگی را دامن بزند و با ضبط و پخش آن ، خوراک تبلیغی رسانه های خارجی را انبوه تر سازد تا امنیت ملی را مختل و حکم شرعی حجاب را مخدوش نشان دهند. آیا تشویق کنندگان به این خطر امنیتی و دینی توجه دارند؟!»

احسان علیخانی، برنامه ساز:  «خدا رحم کرده فقط ماست دم دستش بوده! امروز با این وقاحت و گستاخی برخورد نکنید فردا سنگ روی سنگ بند می‌شود؟ نگران این همه اتفاقات قابل پیش بینی نیستید؟ شک نکنید ماست پاشی ، کمترین نتیجه خشونتی است که این روزها در ذهن و کلام بعضی آقایان وجود دارد!»

مالک شریعتی نماینده تهران: «معمولا زبان خوش و احترام جواب می‌دهد که اکثریت مردم نیز قبول دارند. برخورد تند، اهانت و بی احترامی، نتیجه عکس دارد که خوش‌بینانه از سر جهل است و بدبینانه خروجی نفوذ. وظیفه دستگاه‌های انتظامی و امنیتی بررسی همه گزینه‌هاست».

نیازمند طرحی نو هستیم

با این همه و هر آن چه امروز درباره مسئله کشف حجاب در جامعه با آن روبه رو هستیم، به گواه بسیاری از کارشناسان و دلسوزان، اینک وقت آن فرارسیده که در مواجهه با این مسئله و رفع آن به نحوی که کمترین آسیب متوجه جامعه و ساختارهای دینی و فرهنگی آن شود، طرحی نو دراندازیم و نیازمند بازنگری در بسیاری از نگاه ها و شیوه هایی هستیم که از آن ها تاکنون کم آسیب ندیده‌ایم.