از 32 میلیون زن ایرانی در سن کار تنها 5 میلیون فعال اند/ سال گذشته مجلس هیچ کاری برای بهبود زندگی زنان نکرد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در سال 1402 شمسی و 2023 میلادی قرار داریم ولی همچنان موانع جنسیتی برای مشارکت زنان در اقتصاد در همه جهان وجود دارد. شکاف در نرخ مشارکت نیروی کار بین زنان و مردان در سه دهه گذشته در اکثر مناطق دنیا کاهش نیافته است. در سطح جهانی، تقریباً نیمی از زنان در سن کار ،مشغول به کار هستند و این شکاف جنسیتی تقریباً نسبت به سه دهه قبل تغییری نکرده است. علاوه بر این، زنان در کنار اینکه فرصت‌های کاری کمتری دارند درآمد پایین‌تری نیز نسبت به مردان دارند.

در جهان، بیش از 1 زن از هر 5 زن کودک عروس بودند

طبق آخرین آمار در سطح جهان بیش از یک زن از هر پنج زن کودک عروس بوده است. حال سوال این است  که چرا در گزارشی که محوریت آن ،میزان مشارکت اقتصادی زنان است به کودک همسری توجه شده است. پاسخ این است که کودک همسری فراتر از نقض حقوق بشر، فرصت های اقتصادی زنان و دختران را نیز به شدت تضعیف می کند. دسترسی عروس های کودک به آموزش را محدود می کند، درآمدهای آینده آنها را کاهش می دهد، سلامت آنها را به خطر می اندازد و آنها را در معرض خطر خشونت خانگی قرار می دهد.

نرخ مشارکت اقتصادی زنان

طبق گزارش مرکز آمار که زمستان 1401 منتشر شد نرخ مشارکت اقتصادی زنان در پایان تابستان 1401 حدود 13.7 رصد بوده است. این نرخ در سال 1397 حدود 17.6 درصد بوده است که پس از شیوع پاندمی کرونا با سقوط 4 درصدی مواجه شده است.
و طبق داده‌های مرکز آمار در پنج سال گذشته بیش از ۱۳۱ هزار دختر زیر ۱۵ سال ازدواج کرده‌اند.

بحران در وضعیت زندگی  زنان ایران که می تواند نارضایتی از مدیریت های ارشد کشور را ایجاد کند زمانی نمایان تر می شود که بدانید طبق آمار بانک جهانی، در سال 1976 فقط 24 درصد از بانوان بالای15 سال در ایران باسواد بوده اند. درحالی که در سال 2016 ، 81 درصد از بانوان بالای 15 سال در ایران باسواد شده اند. این مقدار بیش از 2/3 برابر میانگین جهانی در این بازه بوده است.

تعداد دانشجویان زن در رشته های مختلف از 54 هزار نفر در سال 1357 به یک میلیون و 872 هزار نفر در سال 1395 رسیده که رشد 34 برابری را نشان می دهد. البته تعداد دانشجویان دختر در سال 1392 به بالاترین میزان خود یعنی 2 میلیون و 214 هزار نفر رسید که نسبت به سال 1357 رشد 41 برابری را نشان می دهد اما بیکاری زنان 3 برابر میانگین جهانی است.

 طی دو دهه اخیر و به ویژه با آمدن دولت احمدی‌نژاد درحالی دانشگاه‌ها و فضای آموزش عالی به روی همه گشوده شد و زنان سهم بالایی از محصلان آموزش عالی را تشکیل دادند که دولت‌ها چندان برنامه‌ای برای اشتغال این گروه نداشته‌اند. شاید نتوان با قاطعیت از نبود برنامه حرف زد اما در برنامه‌های توسعه و اسناد بالادستی بخش اشتغال چندان حرفی از افزایش مشارکت اقتصادی زنان به میان نیامده است. 

 طبق آمارهای مرکز آمار ایران نرخ مشارکت اقتصادی (نسبت جمعیت فعال (شاغل و بیکار) به کل جمعیت بالای 15 سال) زنان در سال 1384 حدود 17 درصد بوده که این میزان طی این مدت حول‌وحوش 14 تا 17 درصد درنوسان بوده و در سال 1398 به 17 درصد و در زمستان 1399 به 13.9 درصد و در زمستان 1400 به 12.8 درصد و در بهار امسال به 13.8 درصد رسیده است. به‌عبارتی در بهار سال 1401 از جمعیت 31 میلیون و 783 هزار نفری زنان بالای 15 سال (در سن کار) تنها 4 میلیون و 400 هزار نفر جزء جمعیت فعال قرار داشته‌اند و 70 درصد بیکاران زن، فارغ‌التحصیل دانشگاه هستند.

در سال 1400 درحالی سهم جمعیت بیکار فارغ‌التحصیل کشور از کل بیکاران حدود 40.3 درصد و سهم مردان 27.9 درصد بوده که این میزان برای زنان با مدرک دانشگاهی 71.8 درصد بوده است. به‌عبارتی در سال گذشته از کل زنان بیکار، حدود 72 درصد آنها دارای مدرک دانشگاهی بوده‌اند. در سال گذشته 69.8 درصد از زنان بیکار، دارای مدرک دانشگاهی هستند.  

سال 1401 هیچ کاری که به نفع زنان ایران باشد در مجلس انجام نشد

و اما در آخرین روزهای سال گذشته وقتی خبرنگار اجتماعی رکنا برای جویا شدن از میزان تلاش نمایندگان مجلس برای بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی ایران با یکی از زنان نماینده مجلس گفت و گویی داشت با پاسخی ناامید کننده مواجه شد.

شیوا قاسمی پور ، نماینده مجلس در پاسخ به اینکه مجلس شورای اسلامی در سالی که زنان مطالباتشان را چه اجتماعی و چه اقتصادی مطرح کردند، مجلس در راستای مرتفع کردن این نیازها در یک سال اخیر چه کار کرده است؟ گفت: در مجلس فقط لایحه منع خشونت علیه زنان بررسی و پیگیری شده است که البته هنوز در صحن مجلس هم نیامده است. فعلا کار دیگری که به نفع زنان باشد انجام نشده است.

زنان قلب جامعه هستند آنها جوامع را زنده نگه می دارند

زنان این ظرفیت را دارند که نه تنها از سلامت خانواده و جامعه مراقبت کنند، بلکه نقش مهمی در فعال سازی  اقتصاد به خصوص اقتصاد محلی ایفا کنند. زنان نسبت به محیط زیست آگاهی بیشتری دارند و می توانند فعالیت های سبز را برای حفاظت از طبیعت و سلامت ترویج دهند.  زنان قلب جامعه هستند آنها جوامع را زنده نگه می دارند!

حال سال 1402 آغاز شده است. شرایط اقتصادی کشور نشانگر سالی پر از فراز و نشیب های سنگین اقتصادی است که به حتم سایه بحران های اقتصادی بر میزان اشتغال و میزان مشارکت اقتصادی زنان اثر بسزایی خواهد گذاشت. بیکاری زنان تحصیلکرده در هر جامعه ای وقتی خود خواسته نباشد و بخاطر جبر اقتصادی شکل گرفته باشد آسیب های اجتماعی جدی را ایجاد می کند.

دولت های پیشرفته جهان بیکاری را به عنوان یک تهدید سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و چالشی برای اداره کشور خود می دانند.

 

 

 

 

 

 

وبگردی