افزایش خدمات زیرزمینی سیاه در سکونتگاه های غیررسمی اردبیل / رخ دادن 80 درصد جرایم در حاشیه شهر

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، اردبیل جز استان های محروم دسته بندی می شود. میزان حاشیه نشینی نسبت به مساحت و جمعیت شهر قابل توجه است. مدیرکل راه و شهرسازی استان اردبیل مجموع جمعیت ساکن در سکونتگاههای غیررسمی سه شهر اردبیل، پارس آباد و مشکین شهر  را 23 هزار و 742 نفر عنوان کرده است که بخش بزرگ آن مربوط به شهر اردبیل است. این تعداد در حقیقت توانسته اند 13 درصد از شهر اردبیل را اشغال کنند و قواعدی متفاوت از شهرنشینی را برای خود برپا کرده اند.

مشکلات و معضلات در این منطقه در سالهای اخیر مورد توجه رسانه ها قرار گرفته است و این معضلات از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته به ظاهر قول هایی هم برای رفع این مشکلات توسط مسوولان وقت داده شده اما با گذشت چندین سال همچنان این معضلات پابرجاست.

مدرسه نیست

زن 40 ساله ساکن یکی از مناطق حاشیه شهر اردبیل در گفتگو با خبرنگار رکنا با ابراز نگرانی از آینده فرزندان خود در این منطقه گفت: نبود مدرسه در نزدیکی این منطقه باعث شده تا مشکلاتی بسیاری برای ما به وجود آید و در این زمینه بسیاری از اهالی محل برای فرستادن فرزندان خود به سر کلاس درس با مشکلاتی مواجه هستند.

مشکلات ما متولی درمان ندارد

وی با انتقاد از مسئولان استانی بیان کرد: ما نمی‌دانیم متولی اصلی رسیدگی به مشکلات ما کیست یا چه کسی باید به مطالبات ما رسیدگی کند فقط می‌دانیم که وضعیت زندگی در حاشیه شهر اردبیل و به حتم در سایر شهرها به گونه‌ای هست که مردم از زندگی در این مناطق هراس داشته و در نهایت با همین ترس خود کنار آمده و بار خیل مشکلات را به دوش بکشند.

حاشیه شهر اردبیل درگیر فرهنگ باسمه ای

محمد زینالی، جامعه شناس در این باره در گفتگو با خبرنگار رکنا با اشاره به اینکه ما در حاشیه شهر اردبیل با یک جامعه و فرهنگ باسمه ای روبه رو هستیم، تشریح کرد: فرهنگ باسمه ای در حقیقت به فرهنگ و اجتماعاتی اطلاق می شود که در حال گذار هستند و در یک وضعیت بینابینی به سر می برند.

وی در تشریح این وضعیت افزود: زمانیکه مردم از روستاها وارد شهر می شوند مهارت های روستانشینی را با خود به همراه دارند که در محیط شهری به کار آنها نمی آید و از سوی دیگر با مهارت های شهر نشینی هم آشنا نیستند این باعث می شود یک بیگانگی نسبت به جامعه ای که وارد آن شده اند پیدا کنند.

پژوهشگر علوم اجتماعی بیان کرد: این افراد وارد حاشیه شهر ها می شوند و چون مهارت های اصل شهری را نمی دانند از مهارت های ابتدایی و خدمات زیرزمینی برای گذران زندگی استفاده می کنند و این هنجارهای بسیاری برای جامعه هدف و حاشیه ایجاد می کند.

شکل گیری بازارهای چرک و کثیف و ارزان

زینالی با تشریح فضای حاکم بر این منطقه که در آن تمامی کوچه ها محل اختفا است و با یک بافت دهقانی در این مناطق روبه رو هستیم، گفت: در این شهرها و در فرهنگ باسنه ای که در کنار آن شکل می گیرد تمامی بازارهای چرک و کثیف و ارزان قیمت در این مناطق شکل می گیرد و نیازهای زیرزمینی شهرها را تامین می کند از جمله نیاز به نیروی کار ارزان قیمت کارهای پرمخاطره و مکان هایی که نظارت بر آنها خیلی کم است.

پیشتر معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان اردبیل گفته بود: متاسفانه بیش از 80 درصد جرایم در حاشیه شهر اردبیل اتفاق می‌افتد که به همین دلیل این موضوع باید به صورت همه‌جانبه مورد توجه واقع شود تا بتوانیم این مشکلات را هر چه سریع‌تر برطرف کنیم اما وی اشاره نکرده بود که برای رفع این معضل چه اقداماتی باید انجام گیرد.

وی تصریح کرد: در اینجا یک کمپلکسی به وجود می آید یعنی شما نه با جامعه شهری روبه رو هستید نه با جامعه روستایی اما در عین حال با جامعه ای رو به رو هستید که نه فرهنگ شهر نشینی دارد و نه فرهنگ اصیل روستایی را و این خلاء در قواعد اجتماعی مولفه های فرهنگی و ساختارهای سنتی چون وجود ندارد جای خود را به شغل های غیرقانونی و بزه می دهد.

این جامعه شناس یادآور شد: حومه شهر در تمامی استان ها به این شکل است اما در شهرهای بزرگ به علت مطالبه زیاد مردم و رسیدگی این شکل بهبود پیدا کرده است اما در شهرهای کوچکی مثل اردبیل این وضعیت با شدت بیشتری ادامه دارد. عمده مشکلاتی که می توان گفت مختص اردبیل است در این نقاط عدم یادگیری حداقل مهارت ها برای شهرنشینی و در ادامه آنها نزول شخصیتی و روانی افراد است که می تواند منجر به مشکلات عمده ای در جامعه شود.

ایجاد شهرهای کوچک اقماری گام اول رفع معضلات

پژوهشگر علوم اجتماعی با تاکید بر اینکه آنها گویی به هیچ فرهنگ و جهانی تعلق ندارند، اضافه کرد: این افراد سطح معیشتی بسیار پایینی پیدا کرده اند و این منجر به افزایش جرایم شخصی می شود زیرا محلی برای رفع نیازهای زیرزمینی است و عدم توجه و رسیدگی به آن می تواند باعث تشدید این وضعیت و گسترش دایره دربرگیرندگی آن می شود.

وی با اشاره به اینکه در این مناطق با خانه باغ یا خانه های روستایی رو به رو نیستیم، افزود: یکی از راه حل ها برای برون رفت از وضعیت فعلی این است که دولت مانند کرج، اصفهان و تبریز، شهرهای کوچک اقماری در اطراف اردبیل تاسیس کند و اجازه ندهد حاشیه نشینی آسیب های بیشتری را متوجه این منطقه بکند.