پارادایم پیشرفت در کشور باید بومی شود/ نسخه پیشین توسعه خط وابستگی به آمریکا بود

محمد حسین رامشت، جغرافیدان و استاد دانشگاه اصفهان در گفتگو با رکنا با اشاره به تاریخچه برنامه های توسعه و پیشرفت در کشور، تصریح کرد: دانش برنامه‌ریزی فضا مانند هر دانش دیگری دارای پارادایم است و در این حوزه ما 4 پارادایم بزرگ داریم که شامل توسعه ، آمایش سرزمین ، آینده نگاری منطقه ای و پیشرفت است که هر کدام از آنها مبانی و دکترین خاصی دارند.

وی با اشاره به اینکه توسعه یک پارادایمی است که روستو، محقق برجسته دانشگاه ام آی تی آن را نسخه رهایی‌بخش آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم می دانست، افزود: ما در کشور خودمان نیز از زمان پهلوی دوم پارادایم توسعه را پیاده کردیم و 4 برنامه در این راستا اجرا شد اما در این بین کارشناسانی از کشور فرانسه نیز سعی کردند پارادایم آمایش سرزمین را پیاده کنند و بعدها گفته شد اگر این پارادایم به صورت کامل در کشور اجرا شود شما دچار یک انقلاب خواهید شد.

استاد دانشگاه اصفهان بیان داشت: در آن زمان به خاطر وابستگی های شدیدی که ایران به آمریکا داشت پارادایم توسعه مبنای کار قرار گرفت .

رامشت اضافه کرد: اروپایی ها در آن مقطع تحت پوشش آمریکا نرفتند و پارادایم آمایش سرزمین را در نظر گرفتند و همه هدف آنها تشکیل یک اروپای واحد بود که این کار را بعد از 40 سال نیز انجام دادند و پارادایم بعدی را با عنوان آینده نگاری منطقه ای پیش گرفتند.

این کارشناس توسعه ادامه داد:همان نسخه توسعه آمریکایی، باعث شد که   به آمریکا وابسته شویم اما اکنون به دنبال استقلال و آزادی هستیم. استقلال یعنی اینکه متد توسعه آمریکا ما را وابسته کرده است و ما میخواهیم از آن فضا مستقل باشیم. آزادی نیز به معنای رهایی از پارادایم توسعه و نسخه آمریکا برای حرکت رو به جلو است.

رامشت با اشاره به اینکه ما بعد از انقلاب اسلامی حرکت رو به جلو و پیشرفت را به معنای حقیقی آن بر پایه یک الگوی ایرانی اسلامی در نظر گرفتیم، یادآور شد: این الگو به ما می گوید که ایران یک سرزمینی است که ویژگی های جغرافیایی خاص خود را دارد و الگوهای فرهنگی و اجتماعی و اعتقادی آن را نیز ارزش های اسلامی مشخص می کند.

این جغرافیدان و استاد دانشگاه اصفهان اظهار داشت: بسیاری از کارشناسان ما در حوزه آمایش و اقتصاد نمی دانند که دارند تبلیغ یک پارادایم خاصی را می کنند و این یک نسخه رهایی بخش برای حرکت رو به جلو و به اصطلاح پیشرفت نیست بلکه یک نسخه برای مسلط کردن آمریکا و اقتصاد آن بر کشورهای جهان است.

اغلب مدیران دولتی در ایران طرفدار توسعه هستند

این کارشناس توسعه بیان کرد: اغلب مدیران و کارشناسان دولتی در ایران طرفدار نظریه توسعه هستند و حتی اطلاعی ندارند که این یک نسخه برای پیشرفت آمریکا است و نمی توان این نسخه را برای کشورهای دیگر پیچید در حالیکه توسعه یک پارادایم سیاسی بود که در لباس اقتصادی پیچیده شده بود و به هیمن دلیل کسی اعتراضی به آن نداشت.

رامشت در پایان تصریح کرد: دلیل اینکه در کشور ما این پارادایم بومی نمی شود این است که جامعه ما بلغ مدنی در این زمینه ندارد یعنی یک ملتی شاید چندین دهه باید زمان ببرد تا به این مساله دست پیدا کند.