درویش: آبگیری سد چم شیر 5 فاجعه زیستی برای ایران ایجاد می کند/ پای سرمایه گذاری235 میلیون یورویی چینی ها در میان است + صوت

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، سد چم شیر این روزها در کانون توجهات فعالان محیط زیست و بخشی از افکار عمومی کشور قرار گرفته است. این پروژه مانند صدها پروژه عمرانی کلان ملی در زمان مطالعه و اجرا به دلیل عدم ارایه گزارشات کافی به رسانه ها و افکار عمومی بازهم در مرحله نهایی یعنی آبگیری سد مورد انتقاد جدی کارشناسان و دلسوزان محیط زیست کشور قرار گرفته است.

جوانبخت: بررسی همه جانبه در حوزه فنی سد چم‌شیر صورت گرفته است

در نقطه مقابل اما مجریان طرح در وزارت نیرو این طرح را کاملا اصولی و بر پایه مطالعات کارشناسی شده می دانند. محمد جوانبخت، معاون آبفای وزارت نیرو پیشتر در مصاحبه ای گفته بود: بررسی‌های لازم از جوانب مختلف در حوزه فنی درباره این سد صورت گرفته است و می‌توان گفت که در شرایط مطلوبی قرار دارد، به‌طوری‌که به عنوان یک تجربه موفق در کشور مطرح می‌شود وی انتقادها به احداث این سد را حاشیه‌سازی خوانده و گفته که در فضاهای غیرکارشناسی مطرح شده است.

این ادعا در حالی مطرح می شود که بسیاری از کارشناسان محیط زیست در سالهای گذشته این مساله را مطرح کرده اند که چرا نتایج مطالعات طرح ها و پروژه هایی که به صورت مستقیم با زیست بوم مناطق مختلف کشور در ارتباط است، پیش از آغاز اجرای پروژه منتشر نمی شود.

محمد درویش: مقامات در زمان مطالعه تمام کانال های ارتباطی با کارشناسان را می بندند

محمد درویش در این باره در گفتگو با رکنا می افزاید: یک بدعت نامناسبی وجود دارد که طی آن مقاماتی که در حین مطالعه برای اجرای یک پروژه دسترسی به گزارشات و دیتاهای آن دارند، زمانیکه فرصتی برای چاره اندیشی وجود دارد به علت هایی مبهم  اطلاعات را منتشر نمی کنند و تمامی کانال های ارتباطی با افکار عمومی و کارشناسان را می بندند.

اما فارغ از این مساله چیزی که اکنون اذهان عمومی را نگران کرده است ترس از تکرار تجربه " گتوند " دیگری است که می تواند کشاورزی و زیست مردمان محلی را در آینده در شرق استان خوزستان با یک تهدید جدی مواجه کند.

محمد درویش همچنین در این باره تصریح کرد: در گزارش زمین شناسی سد چم شیر اشاره می شود که 70 درصد مخزن سد روی سازند گچساران است و در گزارشی هم که بعد از جدی شدن موضوع توسط دکتر بهلولی و منتظری از دانشگاه تهران منتشر شد مشخص شد که سالانه 500 هزار تن نمک وارد مخزن این سد شده و حل می شود.

کنشگر محیط زیست کشور بیان کرد: این حجم عظیم نمک می تواند بر روی چشمه های پایین دست تاثیرات بسیار نامطلوبی بگذارد در حالیکه هم اکنون شوری آب در پایین دست رودخانه زهره 35 درصد بیشتر از شوری رودخانه است این یعنی دو برابر شورتر از آب دریا، حال اگر آب مخزن هم به این اضافه شود شوری را چند ده برابر خواهد کرد و این یعنی یک فاجعه بزرگ در شرق خوزستان.

محمد درویش:آبگیری سد چم شیر فاجعه ای بیشتر از احداث سد گتوند ایجاد می کند

محمد درویش با اشاره به نامه 10 نفر از اساتید برجسته دانشگاه های کشور به رییس جمهور در این خصوص، گفت: آبگیری سد چم شیر می تواند فجایعی به مراتب عمیق تر و گسترده تر از احداث سد گتوند ایجاد کند و ما این مساله را یک مساله بسیار جدی می دانیم و امیدواریم که سازمان محیط زیست از اختیارات خود استفاده کند و اجازه آبگیری به این سد ندهد.

نیکی سخن:نامه 10 استاد دانشگاه متقاضی توقف آبگیری گزاره های متعدد غیرکارشناسی دارد

اما برخی از کارشناسان دیدگاه دیگری در این زمینه دارند. سعید نیکی سخن، استاد دانشگاه امیرکبیر در روزهای گذشته در گفتگو با فارس عنوان کرده است: در نامه 10 استاد دانشگاه برای توقف آبگیری سد چمشیر شاهد گزاره‌های متععدد غیر کارشناسی هستیم و عنوان استاد دانشگاه نباید زمینه طرح مباحث غیر کارشناسی را مهیا کند و اثر چنین نامه‌هایی باید در نظر گرفته شود و شاهد شکل گیری ماجرای چوپان دروغگو در این حوزه نباشیم.

مهدی شعبانی:نزدیک ترین فاصله سازند نمکی با سطح محل ذخیره آب به 300 متر می‌رسد

خبرگزاری فارس اما در مصاحبه ای با مهدی شعبانی استاد دیگر دانشگاه امیرکبیر تاکید می کند: بر اساس اطلاعات و برداشت‌های اکتشافی از مخزن سد که در 150 برداشت میدانی و بیش از 2500 ساعت جلسه کارشناسی از ابتدای طرح مسئله تحلیل شد، نزدیک ترین فاصله سازند نمکی با سطح محل ذخیره آب به 300 متر می‌رسد.

این درحالیست که کارشناسان و نهادهای مطالعاتی مستقل تنها وجود سازندهای نمکی را عامل اصلی تهدیدآمیز بودن آبگیری این سد نمی دانند. پیشتر خبرگزاری ایرنا در گزارشی در گفتگو با مسوول مطالعات آب مرکز پژوهشهای مجلس به این مساله اشاره می کند که دوره آماری مورد استفاده در مطالعات این پروژه مربوط به 12 سال پیش است و این می تواند اطلاعات نادرستی را از اقلیم منطقه در اختیار مجریان پروژه قرار دهد همچنین گسلی که بر اساس مطالعات زمین شناسی در این منطقه مشخص شده است به صورت واضح اشاره نکرده است که آیا تا مخزن سد ادامه پیدا می کند یا خیر؟

محمد درویش: شاهد قطع و سوزاندن تمامی رویشگاه های پشت سد هستیم

همچنین در این خصوص محمد درویش، فعال محیط زیست به رکنا گفت: متاسفانه ما اکنون در منطقه شاهد قطع و یا سوزاندن درختان بیش از 500 هکتار از زمین های پشت سد هستیم و سازمان محیط زیست در این زمینه بسیار منفعلانه عمل می کند.

رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو تصریح کرد: ما در طی دو روز گذشته به همراه حسین آخانی، استاد گیاهشناسی دانشگاه تهران در منطقه گچساران حضور داشتیم و شواهدی مبنی بر توقف پروژه را مشاهده نکردیم و حتی شاهد قطع و سوزاندن تمامی رویشگاه های پشت سد هستیم.

وزارت نیرو 20 آذر سد چم شیر را آبگیری می کند؟

محمد درویش در ادامه به رکنا گفت: علاوه بر این مجریان طرح به جامعه محلی و عشایر اعلام کرده اند که این منطقه را ترک کنند بدون اینکه منطقه ای را برای اسکان آنها در نظر بگیرند و حداکثر فرصت را برای آنها 20 آذر ماه در نظر گرفته اند و دلیل این کار را آبگیری در این زمان اعلام کرده اند.

محمد درویش:وقتی محیط زیست تایید نهایی نداده مجری پروژه نباید فعالیت کند

این پژوهشگر و کویرشناس ایرانی با اشاره به اینکه سازمان محیط زیست سالها پیش مجوز ارزیابی محیط زیستی پروژه سد چم شیر را صادر کرده است، یادآور شد: وقتی رییس سازمان محیط زیست اعلام می کند که ما با آبگیری سد مخالف هستیم تا زمانیکه نتیجه نمونه گیری های جدید منتشر شود، نباید کارفرما و مجری پروژه هیچ نوع فعالیتی را انجام دهد. با توجه به دستور رییس سازمان محیط زیست فعال بودن کارگاه پروژه یک تخلف آشکار محسوب می شود.

 درویش :آب پشت سد به علت EC بالا مصرف کشاورزی نخواهد داشت

درویش  با تاکید بر اینکه نظرات سایر کارشناسان و دلسوزان زیست بوم ایران نیز جلوگیری از آبگیری این سد است، به دیدگاه های حسین آخانی، گیاه شناس و استاد دانشگاه تهران اشاره کرد و افزود: وی در قسمت هایی از رودخانه میزان شاخصه هدایت الکترونیکی(EC) را بیشتر از 100 هزار اندازه گیری کرده است همچنین میزان این شاخصه در بستر رودخانه 2 هزار و 400 بود و در مخزن سد بعد از آبگیری قطعا این شاخصه به بالای 4 یا 5 هزار خواهد رسید.همه متخصصین کشاورزی و محیط زیست می دانند که میزان هدایت الکتریکی آب وقتی به بالای 3 هزار می رسد دیگر برای فعالیت های کشاورزی هم به درد نمی خورد و کل پروژه از حیض انتفاع خارج می شود.

درویش: چینی ها 235 میلیون یورو در این پروژه سرمایه گذاری کرده اند!

این کنشگر محیط زیست به نقش چینی ها در این پروژه اشاره کرد و ادعا کرد: بررسی ها نشان می دهد که چینی ها یکی از سرمایه گذاران اصلی این پروژه هستند و رقمی حدود 235 میلیون یورو در این پروژه از سوی سرمایه گذاران چینی مطرح است.

رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو اضافه کرد: با توجه به تجربه های یک سال گذشته در مورد سازمان محیط زیست بعید می دانم اراده ای وجود داشته باشد تا جلوی انجام این پروژه گرفته شود زیرا در مورد چندین تجربه موفق یک یا دو سال گذشته جامعه محلی و رسانه ها به شکل بسیار مطلوبی با مطالبات ارایه شده توسط کارشناسان همراهی کردند اما در این مساله تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است.

درویش : آبگیری چم شیر 5 فاجعه زیستی حائز اهمیت برای ایران ایجاد می کند

وی با اشاره به سایر تهدیدهای زیستی که با آبگیری این سد برای کشور ایجاد می شود افزود: به خطر افتادن تنوع زیستی و گیاهی خارق العاده این منطقه از جمله تهدیدهای دیگر انجام این پروژه محسوب می شود و طبق پیمایش میدانی حسین آخانی چندین گونه گیاهی بومی یا اندمیک در این منطقه در معرض خطر تهدید جدی هستند.

درویش ادامه داد: علاوه بر این احتمال اینکه 11 چاه نفت موجود در این منطقه که فعلا پلمب شدند در آینده با توجه به وجود گسل در این منطقه با کوچکترین زمین لرزه به قسمت مخزن سد نشتی داشته باشد و این هم می تواند یکی دیگر از خطرات جدی در این پروژه باشد.

وی گفت: تخریب رویشگاه جنگلی منطقه در بالا دست سد هم یکی دیگر از تهدیدات جدی این پروژه است و اگر این سد با یک بحران جدی روبه رو باشد که احتمال آن بسیار بالا است، اعتماد عمومی مردم منطقه نسبت به حاکمیت و بدنه علمی کشور به کل از دست خواهد رفت و این مساله در صورت وقوع می تواند اعتماد عمومی را حتی در سطح ملی خدشه دار کند.

لزوم ورود نهادهای نظاتی برای بررسی نقش چینی ها و تاثیر آبگیری سد چم شیر و تخریب های محیط زیستی

واما در پایان این گزارش یادآور می شویم ،مطابق اصل 50 قانون اساسی در جمهوری‌ اسلامی، حفاظت‌ محیط زیست‌ که‌ نسل‌ امروز و نسل‌های‌ بعد باید در آن‌ حیات‌ اجتماعی‌ رو به‌ رشدی‌ داشته‌ باشند، وظیفه‌ عمومی‌ تلقی‌ می‌شود. از این‌ رو فعالیت‌های‌ اقتصادی‌ و غیر آن‌ که‌ با آلودگی‌ محیط زیست‌ یا تخریب‌ غیر قابل‌ جبران‌ آن‌ ملازمه‌ پیدا کند، ممنوع‌ است و لازم است نهادهای نظارتی از جمله قوه قضاییه برای جلوگیری از هرگونه خطر احتمالی در صورت آبگیری سد چم شیر به این مساله به صورت جدی ورود کنند و مباحث مطرح شده در خصوص اثر سرمایه گذاری چینی ها در اصرار در آبگیری  این سد، دقیق واکاوی شود.