خاک سطحی ایران در خطر است/ اقدام فوری صورت نگیرد،به زودی کشاورزی ناممکن خواهد شد/ علت طوفان های خاکی در کشور

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، پس از گذشت چند دهه که از نقش کربن در گازهای گلخانه ای و تغییرات اقلیمی می گذرد، ایران بدون هیچ اقدامی، چنان رفتار می کند که هیچ تهدیدی از سوی تغییرات اقلیمی کشور را تهدید نمی کند. بی تصمیمی و تعلل ایران اگر از سر ضعف علمی و تحقیقاتی کشور نباشد، قطعا از سر بی تفاوتی خطرناکی است که هنوز ابعاد خطرش برای تصمیم گیران استراتژیک کشور ناشناخته است.

برخلاف آنچه که در ایران می گذرد، تمام عوامل تغییرات اقلیمی در جهان بخوبی و عمیقا  مورد تحقیق قرار گرفته اند و با دقت بالایی شناخته شده اند. یکی از این عوامل جلوگیری کننده از رشد گازهای گلخانه ای، کشاورزی با روش‌های مدرن است.

خاک تیره بهترین خاک است

افشین صالحیان- استراتژیست ارشد برق در توضیح اهمیت جلوگیری از رشد گازهای گلخانه ای و استفاده از روش های مدرن کشاورزی با ذکر خاطره ای چنین گفت: در دوران کودکی از پدربزرگ در مزارع حاصلخیز خانوادگی درس مهمی در مورد حاصلخیزی خاک آموختم و آن این است که “خاک تیره بهترین خاک است.” بعد از سالها در دوران بزرگسالی دریافتم که دلیل حاصلخیزی خاک تیره در تمرکز بیشتر کربن در آن است. کربنی که برای رشد و نمو محصولات اساسی است. خاک تیره بخاطر ساختار مولکولی کربن قابلیت نگهداری بهتر رطوبت در خاک را دارد. آنچه که در مقیاس میکروسکپی رخ می دهد، تعیین کننده آنچه که در مقیاس جهانی در کره زمین اتفاق می افتد است.

وی با تاکید بر اینکه خاک کره زمین نگهدارنده ۲۵۰۰ میلیارد تن کربن است که بیش از ۳ برابر آنچه که جو زمین وجود دارد است افزود: برای کم کردن کربن در جو زمین، خاک می بایست میزان بیشتری کربن در خود نگهداری کند. پتانسیل خاک برای نگهداری بیشتر کربن بی اندازه بزرگ است ولی ایران از این پتانسیل ها بهره برداری نمی کند. خاک سطحی یا خاک زراعی در کشور در خطر است. در یکصد سال گذشته بطور متوسط در جهان یک سوم خاک سطحی از بین رفته است و این میزان در ایران بسیار بالاتر از متوسط جهانی است.

نجات خاک سطحی ایران با استفاده از انرژی تجدیدپذیر

در بسیاری از کشورهای جهان روش‌های مدرنی در حال اجراست که می تواند الگویی برای کشور باشد. برای شروع مزارع کشور می توانند انرژی مورد نیاز خود را از انرژی تجدید پذیر تامین کنند که نیاز به اتصال به شبکه سراسری را نخواهد داشت ولی مهمتر از آن نگهداری از خاک سطحی مزارع است. برای پر محصول کردن مزارع،  خاک باید تا حد امکان از کربن غنی شود تا فعل و انفعال بین گیاه و میکرب های مغذی تقویت شود.

علت طوفان های خاکی در کشور

افشین صالحیان، متخصص اجرای پروژه های انرژی های تجدید پذیر با بیان اینکه  آنچه که در بسیاری از نقاط کشور دیده می شود فرسایش مدام خاک سطحی بخاطر عدم رعایت اصول اساسی کشاورزی است ادامه داد: عدم رعایت این اصول سبب می‌شود که خاک سطحی با اندک بادی به هوا برخیزد و طوفان های خاک طولانی و مزمن در بسیاری از نقاط کشور ایجاد شود. طوفانهای خاکی ای که نابود کننده کشاورزی منطقه و عامل صدمات غیر قابل جبران به سلامت مردم آن مناطق است. اصولی کشاورزی ای همانند کشت تناوبی که سالهاست فراموش شده اند، امروزه منجر به نهضت “احیا کشاورزی” در جهان شده است.

در کشاورزی سنتی شخم زدن زمین بافت های متصل کننده خاک را می شکافد و با اختلال در اکو سیستم طبیعی خاک، دی اکسید کربن به اتمسفر پراکنده می کند. برای جبران این اخلال، غالبا کودهای غنی از نیتروژن به خاک اضافه می‌شود که باروری خاک آسیب دیده را افزایش دهد ‌و همچنین سموم شیمیایی برای جلوگیری از آفات استفاده می‌شوند که موجب مرگ میکروارگانیسمهای ارزشمند منابع آب آشامیدنی می‌شوند.

اقدامات لازم صورت نگیرد، به زودی کشاورزی در  ایران ناممکن خواهد شد

وی در پایان گفت: نیتراتهای حاصل از کودهای کشاورزی سیصد برابر بیشتر از دی اکسید کربن گرما را در خود نگهداری می کنند و یکصد سال در اتمسفر باقی می مانند. کودهای شیمیایی به تنهایی معادل با ۲ میلیارد تن دی اکسید کربن بر گازهای گلخانه ای جهان می افزایند. کشاورزی صنعتی و کشت سنتی برنج باید با روش‌های جدید “احیا کشاورزی” مدرنیزه شده تا از طوفانهای خاک و فرسایش بحرانی و خطرناک خاک سطحی جلوگیری شود. ادامه این روند، سبب می‌شود آنچه که از کشاورزی کشور باقی مانده نابود شده و کشور در چرخه اثرات تغییرات اقلیمی گرفتار گردد. گرفتاری ای که به راحتی قابل رهایی نیست و هزینه های انسانی و اقتصادی آن غیر قابل محاسبه هستند.

زمان برای اقدامات پیشگیرانه گذشته است. اقداماتی سریع برای جلوگیری از پیشرفت این روند لازم است در غیر اینصورت در آینده نزدیک کشاورزی در ایران نا ممکن خواهد بود.