بلاتکلیفی مسافران خارج از کشور با واکسن کرونا / امید به دریافت مجوز جهانی واکسن پاستور تا 6 ماه دیگر + فیلم

این روزها کسانی که قصد سفر به خارج از کشور دارند، با دردسرهای زیادی درباره واکسن کرونا مواجه هستند. از یک سو، در میان انواع واکسن کرونا که در کشورمان تزریق شده است، واکسن های سینوفارم، بهارات و آسترازنکا دارای مجوز مصرف از سوی سازمان بهداشت جهانی هستند، اما در بین انواع واکسن کرونا، این فقط واکسن آسترازنکاست که در بسیاری از کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی تاییدیه گرفته است. بنابراین برخی افراد با وجود تزریق دو دُز واکسن کرونا، هنوز هم احتیاج دارند که برای سفر به خارج از کشور، تست منفی PCR خود را ارائه دهند یا چند روزی در کشورهای مقصد در قرنطینه بمانند. البته در این میان، وزارت بهداشت راه حل تزریق واکسن آسترازنکا به عنوان دُز سوم واکسن کرونا را پیش پای این افراد گذاشته است، اما به نظر می رسد این راه حل هم چندان نتوانسته که مسافران خارج از کشور را از بلاتکلیفی نجات دهد.

دردسرهای واکسنی مسافران ایرانی برای خروج از کشور

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در شرایطی که در بین واکسن های تزریق شده در ایران، واکسن های سینوفارم، آسترازنکا و بهارات هند دارای مجوز مصرف اضطراری از سوی سازمان بهداشت جهانی هستند، اما بسیاری از کشورهای جهان واکسن های چینی یا هندی را تایید نکرده اند.

به همین دلیل، تجار ایرانی و سایر کسانی که به هر دلیل به خارج از کشور تردد می کنند و واکسنی غیر از آسترازنکا دریافت کرده اند، هم اکنون با مشکل خروج از کشور مواجه هستند و نیاز دارند که برای سفر به کشورهای مختلف یا تست PCR منفی ارائه کنند یا چند روز در قرنطینه بمانند؛ چراکه تنها واکسن آسترازنکا مورد تایید بیشتر کشورهای قاره اروپا، آمریکای شمالی و آسیا قرار دارد.

البته اخیرا که تزریق عمومی دُز سوم واکسن کرونا در کشورمان آغاز شده است، وزارت بهداشت راه حلی را پیش پای مسافران خارجی قرار داده و آن هم این است که افرادی که قصد سفر به خارج از کشور را دارند و واکسنی غیر از آسترازنکا را به عنوان دُز اول و دوم تزریق کرده اند، می توانند دُز سوم واکسن خود را آسترازنکا تزریق کنند تا از این طریق مجوز سفر به کشورهای دیگر را پیدا کنند.

در این میان برخی کشورهای جهان تزریق دُز سوم واکسن آسترازنکا به تنهایی را قبول ندارند و تاکید دارند تنها کسانی می توانند بدون تست PCR منفی به کشورشان سفر کنند که حداقل دو دُز واکسن آسترازنکا تزریق کرده باشند. بنابراین راه حل پیشنهادی وزارت بهداشت هنوز مشکل بسیاری از تجار و مسافران ایرانی را حل نکرده است.

دُز سوم باید از چه واکسن هایی باشد؟

دکتر علیرضا بیگلری، رئیس انستیتو پاستور ایران و عضو کمیته علمی کشوری کرونا در این باره در گفت و گو با رکنا عنوان کرد: براساس پژوهش های مشترکی که انستیتو پاستور ایران با موسسه رابرت کخ آلمان انجام داده است، یکی از مواردی که باعث می شد افراد نسبت به استفاده از واکسن کرونا تردید داشته باشند، عوارض واکسن هاست. در این میان برخی واکسن هایی که عوارض قابل توجهی را در سطح جامعه جهانی نشان دادند و تا حدی باعث هراس مردم شدند، واکسن هایی از جمله آسترازنکا بودند که با استفاده از پلتفورم آدنوویروس ساخته شده اند؛ اگرچه این واکسن ها با وجود برخی عوارض، اثربخشی بیشتری از سایر واکسن های کرونا داشتند.

وی افزود: حالا هم که زمان تزریق دُز سوم واکسن کرونا به افراد مختلف فرا رسیده است، مردم جهان به این نتیجه رسیده اند که اگر دُزهای تکراری از واکسن هایی تزریق شود که براساس پلتفورم آدنوویروس ساخته شده اند، ممکن است مشکلاتی برای آنتی بادی های ساخته شده برای واکسن های تولیدشده از پلتفورم آدنوویروس ایجاد شود و این واکسن ها کارآیی خود را برای دُز سوم از دست بدهند. بنابراین در جوامع علمی توصیه می شود که اگر افراد دو دُز اول واکسن خود را از پلتفورم آدنوویروس تزریق کرده باشند، بهتر است که دُز سوم واکسن را از واکسن هایی تزریق کنند که از پلتفورم دیگری ساخته شده اند.

عضو کمیته ملی واکسن کرونا ادامه داد: آنتی بادی های ساخته شده علیه ستون فقرات آدنوویروس به گونه ای است که اگر هر سه دُز واکسن کرونا از نوع واکسن های ساخته شده با استفاده از پلتفورم آدنوویروس تزریق شود، تزریق دُز سوم واکسن می تواند عوارض بیشتری را به همراه داشته باشد. بنابراین توصیه می شود کسانی که دو دُز واکسن آسترازنکا تزریق کرده اند، دُز سوم را از واکسن های دیگری استفاده کنند.

وی در ادامه تاکید کرد: بهتر است کسانی که واکسن های ساخته شده با استفاده از آدنوویروس یعنی آسترازنکا و اسپوتنیک را تزریق کرده اند، در صورت نیاز به سفرهای خارجی بتوانند واکسن آسترازنکا را تزریق کنند و در صورت عدم نیاز به انجام این سفرها، برای دُز سوم واکسن خود از واکسن هایی استفاده کنند که با استفاده از دیگر پلتفورم ها ساخته شده اند. به نظر می رسد این عقلانی ترین روشی است که هم از نظر علمی و هم از نظر رعایت حقوق شهروندان می توان در تزریق دُز سوم واکسن کرونا به کار برد.

آیا واکسن های ایرانی کرونا مجوز جهانی خواهند گرفت؟

در این میان اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشت، این است که براساس اظهارات بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت، حالا که قرار است دُز سوم واکسن کرونا به تمام افراد بالای 18 سال تزریق شود، با توجه به توقف روند واردات واکسن کرونا، احتمالا برای دُز سوم واکسن به بیشتر ایرانیان واکسن های ایرانی تزریق خواهد شد.

حال با توجه به این که هیچ کدام از واکسن های ایرانی، هنوز مجوز سازمان بهداشت جهانی دریافت نکرده اند و نهادهای بهداشتی بسیاری از کشورها نیز هنوز هیچ کدام از واکسن های داخلی را تایید نکرده اند، بنابراین تزریق واکسن های ایرانی به مردم به عنوان دُز سوم واکسن، می تواند متقاضیان سفرهای خارجی را یک گام از دریافت مجوز سفر به کشورهای گوناگون دورتر کند. در چنین شرایطی سوال مهم این است که تولیدکنندگان واکسن های ایرانی کرونا، چگونه برای اخذ تاییدیه های جهانی برای واکسن های خود، اقدام خواهند کرد؟

رئیس انستیتو پاستور ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان واکسن های ایرانی کرونا در پاسخ به این سوال توضیح داد: دریافت تاییدیه های جهانی برای واکسن های مختلف در ابتدا به شیوه طراحی این واکسن ها و بعد هم به کارآیی و عوارض آنها بستگی دارد. همچنین نحوه انجام کارآزمایی های بالینی نیز می تواند نقش مهمی در روند دریافت تاییدیه های جهانی برای واکسن های گوناگون داشته باشد.

بیگلری در همین زمینه به روند انجام کارآزمایی بالینی واکسن پاستور اشاره کرد و گفت: کارآزمایی فاز سوم واکسن پاستوکووک به صورت هم زمان در ایران و کوبا روی جمعیت بزرگ 68 هزار نفر انجام شد که 44 هزار نفر از این افراد در کوبا و 24 هزار نفر نیز در ایران حضور داشتند. ما در ایران سعی کردیم کارآزمایی بالینی را به صورت کاملا آزاد در هشت شهر یعنی در هشت نقطه جغرافیایی متفاوت انجام دهیم. یعنی ما قضاوت درباره میزان اثربخشی واکسن پاستوکووک را به هشت گروه مختلف از اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کشور سپردیم.

عضو کمیته علمی کشوری کرونا تاکید کرد: در پیش گرفتن این روند در کارآزمایی بالینی واکسن پاستوکووک باعث شد که شفافیت بیشتری در کارآزمایی بالینی این واکسن وجود داشته باشد؛ چراکه ما فاز سوم کارآزمایی بالینی واکسن پاستوکووک را به صورت شفاف در هشت شهر بابل، ساری، اصفهان، یزد، کرمان، بندرعباس، زنجان و همدان انجام دادیم و نتایج کارآزمایی و ایمن بودن این واکسن توسط بسیاری از اعضای هیات علمی دانشگاه ها مورد نظارت قرار گرفت.

اثربخشی 96.5 درصدی تزریق سه دُز واکسن پاستور

رئیس انستیتو پاستور ایران با تاکید بر همه شمول بودن کارآزمایی بالینی واکسن پاستور گفت: ما سعی کردیم در کارآزمایی خودمان، یک سوم افراد را از کسانی انتخاب کنیم که به یک بیماری زمینه ای کنترل شده مبتلا هستند و همین مساله باعث شد که ما شاهد کارآزمایی بالینی کم نظیری برای واکسن پاستوکووک باشیم؛ چراکه ما معتقدیم برای این که اثربخشی و ایمن بودن یک واکسن به طور دقیق مشخص شود، باید پیش از این که این واکسن وارد جامعه شود، روی تمام گروه ها مورد مطالعه قرار گیرد.

بیگلری در توضیح بیشتر درباره نحوه انجام کارآزمایی بالینی واکسن پاستور گفت: ما واکسن پاستوکووک را روی گروه سنی 18 تا 80 سال مورد مطالعه قرار دادیم و سعی کردیم از افراد با ویژگی های جسمی مختلف در کارآزمایی بالینی استفاده کنیم تا عملا این واکسن روی تمام گروه های جامعه مطالعه شده باشد. حالا هم که تمام این الزامات در کارآزمایی بالینی واکسن پاستوکووک رعایت شده، احتمال این که ما بتوانیم تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را برای این واکسن دریافت کنیم، بیشتر است.

عضو کمیته علمی کشوری کرونا ادامه داد: مساله دیگری که در دریافت مجوزهای جهانی به تولیدکنندگان واکسن های مختلف کمک می کند، انتشار مقالات مختلف در نشریه های بین المللی معتبر درباره نحوه اثربخشی و ایمن بودن واکسن ها است. خوشبختانه مقاله مربوط به واکسن پاستوکووک نیز در نشریه های معتبر جهانی به چاپ رسید و در این مقاله نتایج بسیار خوب کارآزمایی بالینی این واکسن ثبت شد.

عضو کمیته ملی واکسن کرونا با اشاره به نتایج مثبت کارآزمایی بالینی واکسن پاستور عنوان کرد: در فاز سوم کارآزمایی بالینی واکسن پاستور به صورت کاملا علمی ثابت شد که آنتی بادی لازم برای خنثی کردن ویروس تقریبا در خون تمام افراد دریافت کننده این واکسن به وجود می آید و تزریق سه دُز پاستوکووک می تواند در 96.5 درصد موارد از ایجاد نوع شدید بیماری کرونا و بستری شدن در بیمارستان جلوگیری کند.

وی در پایان تصریح کرد: با توجه به نتایج بسیار خوب فاز سوم کارآزمایی بالینی واکسن پاستوکووک، به نظر می رسد این واکسن یکی از مهمترین واکسن هایی است که امید زیادی برای صدور مجوز مصرف از سوی سازمان بهداشت جهانی برای آن وجود دارد. البته این کار مستلزم صرف زمان بسیاری است و ما پیش بینی می کنیم صدور مجوز سازمان بهداشت جهانی برای واکسن پاستوکووک حداقل 6 ماه طول بکشد.