شهریه های مدارس غیرانتفاعی، نجومی و سه برابر نرخ مصوب / توضیحات مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش

امسال هم مانند سال های گذشته شهریه بخش زیادی از مدارس غیرانتفاعی روی ارقام نجومی ایستاده است؛ به نحوی که برخی مدارس غیرانتفاعی بین 20 تا 30 میلیون تومان از اولیای دانش آموزان شهریه می گیرند. این در حالی است که حداکثر نرخ شهریه مصوب آموزش و پرورش برای مدارس غیرانتفاعی در سال 1400-1401، 10 میلیون و 150 هزار تومان است. مدیرکل مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش البته می گوید که بیش از 50 درصد مدارس غیرانتفاعی شهریه ای کمتر از نرخ مصوب دریافت می کنند، اما هنوز هم شاهد آن هستیم که بیشتر مدارس غیرانتفاعی خاص کلانشهرها هیچ توجهی به نرخ های تعیین شده از سوی آموزش و پرورش ندارند.  

شهریه مدارس غیرانتفاعی ؛ همچنان بین 2 تا 3 برابر نرخ مصوب

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، یک بار دیگر فصل ثبت نام در مدارس فرا رسید و این روزها بسیاری از خانواده های قشر ثروتمند یا حتی متوسط جامعه که تمایل به ثبت نام فرزندان خود در مدارس غیردولتی دارند و دوست دارند که کودکان و نوجوانان آنها از کیفیت آموزشی بالاتری برخوردار باشند، درگیر تهیه پول برای پرداخت شهریه این مدارس هستند.

در این میان وزارت آموزش و پرورش قیمت شهریه مصوب مدارس غیردولتی در سال تحصیلی 1400-1401 را در مقطع ابتدایی بین 2 میلیون و 650 هزار تا 7 میلیون و 100 هزار تومان، در مطقع متوسطه اول بین 3 میلیون و 200 هزار تا 10 میلیون و 150 هزار تومان و در مقطع متوسطه دوم بین 3 میلیون و 795 هزار تا 10 میلیون و 150 هزار تومان تعیین کرده است.

اما امسال هم مانند سال های قبل شاهد آن هستیم که بخش زیادی از مدارس غیردولتی تحت عناوین مختلفی از جمله کمک به مدرسه یا برگزاری انواع کلاس های فوق برنامه، آن هم در شرایطی که احتمالا تا پایان ترم اول سال تحصیلی پیش رو شاهد تداوم آموزش های غیرحضوری هستیم، از اولیای دانش آموزان پول های کلانی را دریافت می کنند و عملا نرخ واقعی شهریه برخی مدارس غیردولتی خاص کلانشهرها در حال حاضر به 20 تا 30 میلیون تومان می رسد؛ رقمی بین دو تا سه برابر حداکثر نرخ مصوب آموزش و پرورش.

این اتفاق البته هر سال در فصل ثبت نام مدارس رخ می دهد و با وجود این که وزارت آموزش و پرورش بارها تاکید کرده است که هیچ کدام از مدارس غیردولتی حق ندارند که تحت عناوین مختلف از اولیای دانش آموزان به میزانی بیشتر از شهریه مصوب دریافت کنند، اما هنوز هم شاهد آن هستیم بسیاری از مدارس غیردولتی به صورت اجباری از خانواده ها کمک های مردمی می گیرند و خانواده ها نیز چون تمایل دارند که حتما فرزندان خود را در برخی مدارس خاص ثبت نام کنند، حاضر به پرداخت هر مبلغی هستند.

خانواده ها چگونه می توانند از مدارس متخلف شکایت کنند؟

با توجه به تداوم این روند غیرقانونی، مساله را از سعید صالح، مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش جویا شدیم و از او پرسیدیم که چرا هنوز خانواده ها ناچارند که برای ثبت نام فرزندان خود در مدارس غیردولتی بخصوص برخی مدارس غیرانتفاعی خاص، مبالغ کلانی را تحت عنوان کمک های مردمی یا سایر عناوین، بیش از مبلغ شهریه مصوب بپردازند؟

صالح در پاسخ به این سوال گفت: آموزش و پرورش نهادی را با عنوان اداره کل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات تعیین کرده است که زیرمجموعه های آن در تمام ادارات استانی و شهرستانی آموزش و پرورش وجود دارند و خانواده ها می توانند ضمن مراجعه به این مراکز، از هر مدرسه ای که به صورت غیرقانونی مبالغی را خارج از شهریه مصوب مطالبه می کند، شکایت کنند.

مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش ادامه داد: مبلغ شهریه مصوب تمام مدارس غیردولتی در سامانه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش درج شده است و خانواده ها می توانند با مراجعه به این سامانه و جست‌وجوی نام هر مدرسه، نرخ شهریه مصوب آن را ببینند.

سعی می کنیم کار مدارس متخلف به تعطیلی نکشد

اما با وجود این توضیحات مدیرکل مدارس غیردولتی، همچنان شاهد آن هستیم که بخش زیادی از مدارس غیرانتفاعی مبالغی بسیار بیشتر از شهریه مصوب آموزش و پرورش از اولیای دانش آموزان دریافت می کنند و در این شرایط سوال مهم این است که آموزش و پرورش چه برخوردی با این مدارس انجام می دهد؟

صالح در پاسخ به این سوال گفت: اگر مدرسه ای تخلف می کند، اولیا می توانند از آن مدرسه شکایت کنند و ما در شورای نظارت بر مدارس و مراکز غیردولتی در منطقه و استان به شکایات اولیا رسیدگی می کنیم و این رسیدگی می تواند حتی تا مرحله تعطیلی مدارس نیز پیش برود که البته ما معمولا سعی می کنیم در مراحل قبلی مساله را حل و فصل کنیم و سعی می کنیم که کار به تعطیلی مدارس غیرانتفاعی نکشد.

وی افزود: ما مطابق ماده 35 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز غیردولتی، سالیانه به پرونده شکایت اولیا از 170 تا 180 مدرسه و مرکز غیردولتی رسیدگی می کنیم و از اخطار کتبی تا لغو مجوز و محرومیت دائم موسس رای های مختلفی را برای مدارس گوناگون صادر می کنیم. البته باید توجه داشت که بیش از 50 درصد مدارس غیرانتفاعی کشورمان هم هستند که شهریه ای کمتر از نرخ مصوب از اولیا دریافت می کنند.

طمع مدیران مدارس خاص با مشاهده استقبال شدید اولیا

البته با وجود این صحبت های صالح، امسال هم مانند سال های گذشته شاهد آن هستیم که برخی مدارس غیرانتفاعی خاص در مقاطع گوناگون، تحت عناوین مختلف از جمله کمک های مردمی از اولیا مبالغ کلانی را دریافت می کنند و همین مساله باعث می شود که شهریه این مدارس با وجود این که طبق رقم مصوب وزارت آموزش و پرورش نباید بیش از 10 میلیون و 150 هزار تومان باشد، اما عملا به 20 تا 30 میلیون تومان می رسد و همین مساله موجب می شود که بسیاری از خانواده ها بخصوص اقشار متوسط جامعه با وجود این که تمایل دارند فرزندان خود را در مدارس غیردولتی باکیفیت ثبت نام کنند، از عهده این کار برنیایند.

مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش در این خصوص به مردم توصیه کرد که توجه داشته باشند مدرسه غیردولتی با کیفیت در شهرهای مختلف کم نیست و اصرار زیاد خانواده ها بر ثبت نام در یک مدرسه خاص به مدرسه متخلف کمک می کند که نرخ شهریه بیشتری را دریافت کند.

صالح البته این نکته را پذیرفت که آموزش و پرورش در چنین شرایطی وظیفه دارد که بر دریافت مبالغ بیشتر از شهریه مصوب توسط مدارس نظارت کند، اما به گفته او، وقتی درخواست ها برای ثبت نام در یک مدرسه بسیار بیشتر از ظرفیت پذیرش دانش آموز در آن مدرسه می شود، طبیعتا مدیران مدرسه نیز ممکن است به شکل های مختلف از جمله «کمک به مدرسه» از اولیا پول بیشتری دریافت کنند؛ در واقع این اظهارات نشان می دهد که مدیران مدارس غیرانتفاعی خاص وقتی استقبال اولیا را می بینند، نسبت به دریافت شهریه بسیار بیشتر طمع می کنند.

نمی توان عنوان «کمک به مدرسه» را از شهریه مدارس غیرانتفاعی حذف کرد

صالح در پاسخ به این سوال که آیا نمی توان با حذف عنوان «کمک به مدرسه» از بودجه مدارس، جلوی بالا بردن نرخ شهریه توسط مدیران مدارس غیردولتی را گرفت، عنوان کرد: در قانون مصوب مجلس، کمک به مدرسه نیز در کنار شهریه از جمله منابع درآمدی مدرسه تعیین شده است.

مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش ادامه داد: قانونگذار این عنوان را برای این در نظر گرفته است که در برخی مدارس غیرانتفاعی کشور، کودکان کار یا دانش آموزان کم بضاعت تحصیل می کنند و اگر اساسا امکان کمک اولیای سایر دانش آموزان به این گونه مدارس وجود نداشت، این دانش آموزان امکان تحصیل در مدارس غیرانتفاعی را نداشتند.

وی در ادامه تاکید کرد: البته ما قبول داریم که تعداد محدودی از مدارس وجود دارند که به دلیل تقاضای بالایی که برای ثبت نام در آنها وجود دارد، از اولیای دانش آموزان مبالغ بیشتری نسبت به شهریه مصوب دریافت می کنند، اما خانواده ها باید توجه داشته باشند که مدارس غیردولتی خوب صرفا مدارسی نیستند که نام آنها مشهور شده است و مبالغی بیشتر از شهریه مصوب دریافت می کنند و قطعا مدارس غیردولتی باکیفیتی هم پیدا می شوند که شهریه ای متناسب با نرخ تصویب شده توسط آموزش و پرورش از اولیا می گیرند.

امکان تعطیلی مدارس خاص متخلف وجود ندارد

مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش در حالی به دریافت مبالغ بیشتر از شهریه مصوب توسط برخی مدارس غیردولتی خاص تهران اذعان می کند که خود او از جمله مدیرانی است که هم امسال باید با این مدارس برخورد کند و هم در سال های قبل باید به نحوی با مدارس غیردولتی متخلف برخورد می کرد که شاهد تکرار این تخلفات در سال جاری نباشیم.

صالح البته تاکید کرد که آموزش و پرورش در سال های اخیر با بسیاری از مدارس خاصی که شهریه ای بیش از نرخ مصوب دریافت می کنند، برخورد کرده است، اما با توجه به استقبال بالای خانواده ها از این مدارس و تربیت دانش آموزانی نخبه در آنها که می توانند در کنکور و المپیاد مقام های بالایی را کسب کنند، امکان تعطیلی بخش زیادی از این مدارس وجود ندارد.

وی افزود: ماده 35 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز غیردولتی، مجازات هایی را برای مدیران مدارسی که مبالغی بیش از شهریه مصوب از مدارس می گیرند، تعیین کرده است که از جمله آنها می توان به اخطار کتبی، توبیخ و محرومیت موقت یا دائم از اشتغال در مدارس اشاره کرد. ما هم براساس همین قانون با مدیران متخلف برخورد می کنیم و با وجود این که در پیگیری هایمان جدی هستیم، تا حد امکان از تعطیلی مدارس غیردولتی پرهیز می کنیم.

شهریه مصوب؛ مقرراتی که همچنان زیر پا گذاشته می شود

این مقام ارشد آموزش و پرورش در بخش دیگری از صحبت هایش افزایش شدید نرخ اجاره بها و گرانی سایر هزینه های اداره مدارس در سال های اخیر را از جمله علل افزایش نرخ شهریه مدارس غیردولتی در سال های اخیر توصف کرد، اما نکته ای که باید به آن توجه داشت، این است که وقتی آموزش و پرورش نرخی را به عنوان شهریه مصوب تعیین می کند، خود این وزارتخانه باید به گونه ای بر عملکرد مدارس غیردولتی نظارت کند که هیچ کدام از آنها جرات نداشته باشند که نرخی بیشتر از شهریه مصوب از اولیا دریافت کنند.

در واقع، آموزش و پرورش وظیفه دارد تمام هزینه های اداره یک مدرسه از جمله افزایش نرخ اجاره بها را به گونه ای در تعیین نرخ شهریه مصوب در نظر بگیرد تا اولا هیچ فشاری به مدارس غیردولتی وارد نشود و ثانیا هیچ بهانه ای برای دریافت شهریه بیشتر از نرخ مصوب برای این مدارس باقی نماند تا عملا شهریه مصوب آموزش و پرورش در طول سالیان سال به مقرراتی تبدیل نشود که هر سال از سوی مدیران متخلف زیر پا گذاشته می شود.

مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش البته معتقد است این که سالیانه 170 تا 180 پرونده مربوط به تخلفات مدارس غیرانتفاعی در آموزش و پرورش تشکیل می شود، نشان می دهد که این وزارتخانه به صورت جدی با پرونده مدارس متخلف برخورد می کند.

او البته تاکید کرد که بخش زیادی از این پرونده ها با تذکر شفاهی یا کتبی به مدیران به نتیجه می رسد و اساسا بخش محدودی از مدارس غیرانتفاعی هستند که مبالغ بیشتری از شهریه مصوب آموزش و پرورش دریافت می کنند و کار پرونده های آنها بعضا به جاهای باریک می کشد.

اما با وجود تمام این تاکیدات مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش مبنی بر این که این وزارتخانه تلاش های زیادی برای برخورد با مدارس غیرانتفاعی متخلف انجام می دهد، تا زمانی که اولیای دانش آموزان همچنان شاهد دریافت شهریه هایی دو تا سه برابر نرخ حداکثر شهریه مصوب تعیین شده از سوی وزارت آموزش و پرورش توسط برخی مدارس غیرانتفاعی خاص باشند، نمی توانند باور کنند که عزم این وزارتخانه برای برخورد با این مدارس جدی است.