دکتر کلانتری: افزایش چاقی دانش آموزان با تداوم آموزش های مجازی / نمره تجدیدی برای زنگ ورزش در نظر گرفته شود

زنگ ورزش تنها ساعتی در برنامه درسی دانش آموزان است که کودکان و نوجوانان در آن به تحرک می پردازند. اما متاسفانه ارائه آموزش های مجازی در طول دوره کرونا تقریبا زنگ ورزش را به تعطیلی کشانده است. این در حالی است که کم تحرکی دانش آموزان در دوره آموزش های مجازی بیشتر شده است و قطعا در این دوره زنگ ورزش باید از قبل جدی تر گرفته شود. برای این منظور نیز لازم است که امکانات برگزاری آموزش های تصویری بخصوص در زنگ ورزش فراهم شود. حتی به گفته یک متخصص کودکان، بهتر است آموزش و پرورش برای جدی تر گرفته شدن زنگ ورزش ، نمره تجدیدی هم برای این درس در طول دوره ارائه آموزش های مجازی در نظر بگیرد.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، حدود دو سال است که شیوع کرونا در کشور منجر به تعطیلی آموزش های حضوری در مدارس شده است و در این مدت کودکان و نوجوانان ناچار بودند که از منزل و با استفاده از ابزارهای الکترونیک، در کلاس های مدارس شرکت کنند؛ مساله ای که منجر به تشدید کم تحرکی دانش آموزان در این مدت شده است و متاسفانه بسیاری از خانواده ها نیز در طول دوره کرونا نسبت به لزوم ورزش کردن کودکان و نوجوانان خود غفلت کرده اند.

این در حالی است که تا پیش از شیوع کرونا نیز چاقی در کودکان و نوجوانان به وضعیت نگران کننده ای رسیده بود و حالا هم به نظر می رسد که این معضل به شرایط هشدارآمیزی نزدیک شده است؛ بخصوص با توجه به شرایط سختگیرانه ای که رئیس جمهور جدید درباره بازگشایی حضوری مدارس بیان کرده و تاکید او بر لزوم واکسیناسیون تمام معلمان و دانش آموزان پیش از بازگشایی مدارس، احتمالا در ترم اول سال تحصیلی جدید همچنان شاهد تداوم ارائه آموزش های مجازی و در نتیجه تداوم کم تحرکی بیشتر کودکان و نوجوانان خواهیم بود.

در این میان متاسفانه با وجود برنامه ریزی های وزارت آموزش و پرورش برای حفظ زنگ ورزش در برنامه های درسی دانش آموزان در طول دوره کرونا، آنچه در سطح جامعه مشاهده می شود، این است که بیشتر مدارس و البته خانواده های دانش آموزان نه تنها زنگ های ورزش را در دوره آموزش های مجازی جدی نگرفته اند، بلکه نسبت به لزوم تحرک کودکان و نوجوانان نیز توجه کافی نداشته اند و همین مساله به شیوع چاقی در میان دانش آموزان در این مدت دامن زده است و با توجه به این که در ترم تحصیلی جدید هم احتمالا آموزش ها به صورت مجازی ارائه خواهد شد، نگرانی از تداوم روند شیوع چاقی در میان دانش آموزان افزایش می یابد.

این نکته ای است که دکتر ناصر کلانتری، متخصص کودکان در گفت و گو با رکنا روی آن دست گذاشت و عنوان کرد: حفظ سلامت کودکان از بعد تغذیه همواره از اهمیت ویژه ای در رشد آنها برخوردار است. تغذیه سالم نیز زمانی حاصل خواهد شد که میزان دریافت و مصرف انرژی در کودکان تقریبا برابر باشند تا کودکان دچار چاقی یا لاغری نشوند.

وی افزود: اگر خانواده ها به اصول تغذیه صحیح توجه داشته باشند، قطعا میزان دریافت انرژی کودکان آنها در سطح بهینه خواهد بود. مهمترین اصل نیز دادن روزی سه وعده کامل غذایی به کودکان است و این وعده های غذایی هم باید شامل هر پنج گروه غذایی یعنی نان و غلات، میوه ها و سبزی ها، شیر و لبنیات، گوشت ها و تخم مرغ باشد و در این میان روغن، چربی، شکر و نمک هم به عنوان طعم دهنده باید در حد محدودی استفاده شوند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: اگر خانواده ها بتوانند این تعادل را در تغذیه کودکان ایجاد کنند، قطعا مشکل خاصی برای سلامت کودکان آنها پیش نخواهد آمد، اما متاسفانه چند سالی است که مشاهده می کنیم استفاده از تنقلاتی که سرشار از چربی های اشباع یا شکر هستند، جای وعده های غذایی اصلی را برای بسیاری از کودکان گرفته و به چاق شدن آنها دامن زده است.

کم تحرکی دانش آموزان در دوره کرونا آنها را چاق کرده است

کلانتری با تاکید بر این که اکنون بخش زیادی از کودکان به دلیل تغذیه نادرست در معرض ابتلا به چاقی قرار گرفته اند، اظهار داشت: در شرایطی شاهد وفور مصرف تنقلاتی نظیر کیک، چیپس، پفک و بستنی در میان کودکان هستیم که در دوره شیوع کرونا تحرک کودکان به شدت کمتر شده است و بیشتر دانش آموزان نه تنها هیچ تحرکی برای رفتن به مدرسه انجام نمی دهند، بلکه اساسا هیچ گونه تحرک دیگری نیز در دوره آموزش های مجازی ندارند.

وی با بیان این که آموزش های آنلاین تعادل در دریافت و مصرف انرژی کودکان را به شدت برهم زده است، تصریح کرد: در دوره آموزش های مجازی شاهد آن هستیم که اغلب کودکان با ماندن در منزل، غذاهای بیشتری را می خوردند، اما عملا تحرک کمتری دارند؛ به نحوی که می توان گفت میزان دریافت انرژی کودکان در این دوره به صورت محسوسی نسبت به گذشته افزایش یافته، اما میزان مصرف انرژی آنها نصف قبل شده است.

این متخصص کودکان با اشاره به این که برهم خوردن تعادل در مصرف و دریافت انرژی کودکان به شدت آنها را در معرض چاقی قرار داده است، گفت: متاسفانه در دوره کرونا شاهد شیوع چاقی در میان کودکان هستیم. یکی از مهمترین عوامل این اتفاق تعطیل شدن تقریبی زنگ ورزش مدارس بوده است و بسیاری از دانش آموزان نیز در این مدت هرگونه ورزش کردن را کنار گذاشته اند.

آموزش های شنیداری جدی بودن زنگ ورزش را زیر سوال می برد

موضوع دیگری که کلانتری به آن اشاره کرد، شنیداری بودن بخش اعظم آموزش ها در شبکه شاد و سایر پلتفورم های آموزش مجازی است که باعث می شود معلمان ورزش عملا نتوانند که کلاس های ورزش را به صورت جدی برگزار کنند.

البته از ابتدای سال تحصیلی گذشته امکان ارائه آموزش های تصویری نیز به شبکه شاد اضافه شده است، اما به دلیل سرعت پایین اینترنت در بسیاری از مناطق و حجم ناکافی بسته های اینترنت اختصاصی معلمان، به نظر می رسد بخش زیادی از آموزگاران حتی دبیران ورزش ترجیح می دهند که کمتر به ارائه آموزش های تصویری به دانش آموزان بپردازند.

از نظر این متخصص کودکان، این مساله باعث می شود که معلمان ورزش نتوانند در طول دوره آموزش های مجازی نظارت مناسبی بر ورزش کردن دانش آموزان داشته باشند و به همین دلیل، می توان گفت زنگ ورزش در طول دو سال گذشته تقریبا تعطیل شده است.

این در حالی است که به گفته کلانتری، با توجه به کم تحرکی مفرط کودکان و نوجوانان در طول دوره کرونا، مساله سلامت و ورزش آنها در این دوره تا حدی حائز اهمیت است که بهتر است آموزش و پرورش به نحوی درباره وزرش دانش آموزان سختگیری کند که حتی نمره تجدیدی هم برای دانش آموزانی که ورزش کردن را در زنگ ورزش یا در طول روز جدی نمی گیرند، در نظر بگیرد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی البته تاکید دارد که برای این منظور، قطعا باید امکانات آموزش های مجازی در کشور به نحوی تقویت شود که تمام معلمان ورزش بتوانند بر نحوه ورزش کردن دانش آموزان خود در منزل به صورت ویدئویی نظارت کنند یا از دانش آموزان بخواهند که از ورزش خود در طول روز حتما فیلم تهیه کنند و برای آنها بفرستند.

همچنین به گفته این متخصص کودکان، آموزش و پرورش باید تا زمانی که قرار است آموزش های مجازی ادامه داشته باشد، خانواده ها را نسبت به لزوم ورزش کردن کودکان و نوجوانان توجیه کند و از آنها بخواهد که نه تنها در زنگ های ورزش بلکه در طول روز نیز بر وزرش کردن فرزندان خود نظارت کنند؛ زیرا هر کودک یا نوجوانی باید برای حفظ سلامت و پیشگیری از ابتلا به چاقی هر روز حداقل به مدت 30 دقیقه ورزش کند.

کلانتری با تاکید بر این که خانواده ها باید در طول دوره آموزش های مجازی نظارت ویژه ای بر ورزش کردن کودکان خود داشته باشند، عنوان کرد: این مساله زمانی محقق خواهد شد که اهمیت تحرک و ورزش کودکان و نوجوانان از طریق آموزش و پرورش و صدا و سیما برای عموم خانواده ها تبیین شود و والدین متوجه باشند که عدم توجه آنها به ورزش کودکان و نوجوانان در نهایت منجر به از بین رفتن سلامت فرزندان آنها خواهد شد.

خطر عوارض شدید کرونای دلتا در میان کودکان چاق

مساله دیگری که باید به آن توجه داشت، ارتباط میان کرونا و چاقی است؛ به گفته عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مطالعات علمی نشان می دهد با وجود این که لزوما احتمال ابتلای افراد چاق به کرونا بیشتر از سایر افراد نیست، اما وقتی افراد مبتلا به چاقی دچار کرونا می شوند، عوارض بیشتری در آنها بروز پیدا می کند؛ بنابراین می توان گفت چاقی یک عامل خطر برای کووید-19 محسوب می شود و می تواند مشکلات بیماران کرونایی را افزایش دهد و حتی میزان مرگ و میر بر اثر ابتلا به کرونا نیز در میان افراد چاق بیشتر است.

 نکته مهم دیگر نیز این است که براساس بررسی های اپیدمیولوژیک، سویه های جدید کرونا بخصوص کرونای دلتا که هم اکنون ایران به شدت درگیر آن است، کودکان، نوجوانان و جوانان را بیشتر از سویه های قبلی درگیر می کند و واگیری این سویه کرونا در میان کودکان به شدت افزایش یافته است.

کلانتری ضمن اشاره به این نکته گفت: اکنون شرایط درگیر شدن کودکان با کرونای دلتا به گونه ای شده است که بیش از 50 درصد بیمارانی که خود من به عنوان یک پزشک کودکان ویزیت می کنیم، بچه هایی هستند که به کرونا مبتلا شده اند و حتی بسیاری از این کودکان نیز زیر دو سال سن دارند. این در حالی است که در سویه های قبلی ما به ندرت می دیدم که کودکان به کرونا مبتلا شوند.  

بر این اساس می توان نتیجه گرفت که با توجه به افزایش میزان چاقی در میان کودکان در دوره آموزش های مجازی و با توجه به این که اکنون کودکان بیشتری در شرایط شیوع کرونای دلتا در معرض ابتلا به کرونا قرار دارند، این نگرانی وجود دارد که در صورت عدم برنامه ریزی مناسب برای کنترل چاقی در میان کودکان و نوجوانان، نه تنها در ماه های آتی شاهد ابتلا بیشتر این گروه های سنی به کرونا باشیم، بلکه احتمال افزایش عوارض ناشی از ابتلا به کرونا در میان کودکان و نوجوانان نیز وجود دارد.

کلانتری ضمن تاکید روی این مساله اظهار داشت: بدون شک کودکانی که به بیماری های زمینه ای مانند آسم یا بیماری های قلبی و عروقی مبتلا هستند، در صورت ابتلا به کووید-19 دچار عوارض شدیدتری می شوند. در این میان چاقی هم از جمله بیماری های زمینه ای است که می تواند عوارض ابتلا به کرونا را در میان کودکان تشدید کند.

وی در پایان تصریح کرد: با وجود این که میزان افزایش ابتلای کودکان به کرونا نسبت به گذشته افزایش یافته است، اما احتمال ابتلای کودکان به انواع شدید کرونا هنوز نسبت به بزرگسالان کمتر است. ولی بازهم اگر کودکان مبتلا به انواع بیماری های زمینه ای از جمله چاقی دچار کرونا شوند، احتمال بروز خطرات مختلف جسمی در آنها بالا خواهد بود.