در گفت و گو رکنا با عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی بررسی شد
ضربه صنایع به محیط زیست ویرانگر است/ دولت،برق صنایع را گران کند تا آنها مجبور شوند تجهیزات را به روز رسانی کنند
رکنا: دستگاه های فرسوده و قدیمی برق بیشتری مصرف می کنند. مصرف برق بیشتر یعنی ضربه بیشتر به هوا و آب و زمین ایران که باید برایش چاره جویی کرد. اگر برق صنایع گران شود، ماشین آلات جدید با بهره وری بالا وارد کشور خواهد شد و برق کمتری مصرف می شود؟ این سوالی است که از یک استاد دانشگاه پرسیدیم تا ببینیم در چه شرایطی صنایع کشور، نوسازی می شوند و تاثیر آن بر محیط زیست و ناترازی برق کشور چیست که در ادامه می توانید بخوانید.
به گزاش خبرنگار اجتماعی رکنا، تولید برق در ایران عمدتاً از طریق سوختهای فسیلی مانند نفت، گاز و زغالسنگ صورت میگیرد. مصرف بیش از حد برق منجر به افزایش تولید این نیروگاهها و به تبع آن، افزایش انتشار گازهای گلخانهای مانند دیاکسید کربن (CO2) میشود.
افزایش انتشار گازهای گلخانهای باعث تشدید گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی میشود که تأثیرات مخربی بر اکوسیستمها، منابع آبی و کشاورزی دارد.
سوختن سوختهای فسیلی برای تولید برق منجر به تولید آلایندههای هوا مانند دیاکسید گوگرد (SO2)، اکسیدهای نیتروژن (NOx) و ذرات معلق میشود. این آلایندهها کیفیت هوا را کاهش داده و میتوانند منجر به مشکلات تنفسی و قلبی در انسانها و همچنین آسیب به گیاهان و حیوانات شوند.
نیروگاههای حرارتی برای خنکسازی تجهیزات خود نیاز به مقادیر زیادی آب دارند. افزایش مصرف برق باعث افزایش نیاز به آب در این نیروگاهها میشود.در شرایط خشکسالی و کمبود منابع آب، این مسئله میتواند منجر به تشدید بحران آب و کاهش دسترسی به آب شیرین برای مصارف کشاورزی، صنعتی و شرب شود.
به طور کل ، مصرف نادرست برق تاثیرات مخربی بر محیط زیست ایران دارد که شامل افزایش انتشار گازهای گلخانهای، آلودگی هوا، کاهش منابع آب، تخریب زیستگاهها و افزایش زبالههای الکترونیکی میشود. با اجرای راهکارهایی مانند افزایش بهرهوری انرژی، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، آموزش و فرهنگسازی، بهبود سیستمهای انتقال و توزیع برق و تشویق به بازیافت زبالههای الکترونیکی، میتوان از این تاثیرات منفی کاست و به حفاظت از محیط زیست و سلامت عمومی کمک کرد.
و اما در حال حاضر دو مبحث گرما و مصرف برق ، در رسانه ها و گفتمان شهروندان جای خود را باز کرده است. مصرف بی رویه و نادرست و ناعادلانه برق به محیط زیست ضربه بزرگی می زند. باعث کمبود آب، فرونشست، آلودگی هوا می شود.
از سوی دیگر بسیاری از دستگاه های کارخانه ها و صنایع ما فرسوده هستند. فرسودگی این دستگاه ها یعنی مصرف بیشتر برق و مصرف بیشتر برق تاثیرات مخرب خود را بر محیط زیست می گذارد. از آنجا که بیشترین مصرف برق کشور در صنایع است، توجه به تجهیزات صنایع و فرسوده نبودن آنها، مهم می شود.
صرفه جویی مردم در مصرف انرژی بخشی از مدیریت وضعیت فعلی انرژی کشور است. بخش مهم تر آن چیزی است که آمار و ارقام بر آن تاکید دارد و آن نحوه استفاده صنایع از برق و قیمتی که برای برق پرداخت می شود است که باید مورد توجه دولت، مجلس قرار گیرد و از سوی دیگر مطالبه مردمی باید متوجه نحوه مصرف برق صنایع باشد. صنایعی که به جرات می توان گفت، نسبت به هم صنفی های خود در کشورهای دیگر برق مجانی استفاده می کنند. گذشته از قیمت ارزانی که برای برق پرداخت می کنند، نکته مهم دیگری نیز وجود دارد و آن فرسودگی تجهیزات و زیرساخت های کارخانجات است.
پیری تجهیزات، برق بیشتری را طلب می کند و این یکی از اساسی ترین بخش های ناترازی برق در کشور را شکل می دهد. فرسودگی تجهیزات کارخانه ها در صنایع بیشتر است.
حال در تحریم ، با تجهیزات فرسوده چه کنیم؟ مهم تر اینکه اصلا تحریم مانعی برای نو کردن تجهیزات است یا خیر؟
تاثیر تاکید چندین ساله برروی تولید داخلی روی نوسانات برق
در این خصوص، حسین محمودی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در گفت و گو با رکنا گفت: اگر نرخ برق صنایع تا حدی گران شود که صنعت گران ناچار به نوسازی دستگاه هایشان شوند، خوب است؛ اما باید چند فاکتور را برای این مهم در نظر گرفت. به دلیل اینکه سالها در ایران مرتب روی موضوع «تولید» تاکید شده است، تولیدکنندگان و صنعت گران، دائما برای این موضوع دل نگرانی دارند. وقتی کسی روی صندلی مدیریت یک شرکت بنشیند (در هر صنعتی)، آنقدر با مشکلات عدیده ای مواجه می شود که فکرش را هم نمی کنید. آنها در مقایسه خودشان با رقبای اروپایی، می بینند مشکلات زیادی دارند و تنها فرقشان در مبلغ پرداختی بابت انرژی است که در کشورهای دیگر بسیار بالاتر است.
مشکلات معیشتی شرکت های صنعتی اجازه به روزرسانی تکنولوژی تجهیزات و دستگاه ها را نمی دهد
وی در ادامه افزود: شرکت ها در ایران آنچنان از نظر معیشتی درگیری های ذهنی دارند، که نمی توانند به موضوع بالا بردن سطح تکنولوژی ماشین آلات و دستگاه ها فکر کنند.
دولت، به یک باره، هزینه برق صنایع را خیلی زیاد کند تا برق کمتر مصرف شود
وی تاکید داشت: تنها راهی که امکان دارد صنایع به فکر تجهیز کردن خود به دستگاه های به روز شوند این است که دولت، به یک باره، هزینه برق صنایع را خیلی زیاد کند و صنعتگران، با در نظر گرفتن هزینه-فایده خود، به این نتیجه برسند که سطح انرژی A و بالاتر را روی دستگاه هایشان داشته باشند تا در میان و بلندمدت، تاثیر مثبتش را شاهد باشند.
اقتصاد در ایران، از وحدت رویه پیروی نمی کند
این استاد دانشگاه همچنین در پاسخ به این سوال که چرا صنایع برق مصرف می کنند اما تولیدات آنها بیشتر در انبار می ماند تا خریدار داشته باشد از جمله فولاد، چرا برای مصرف صنایع برنامه ریزی منطقی صورت نمی گیرد: موضوع این است که اقتصاد در ایران، از وحدت رویه پیروی نمی کند. هر بخش، منفعت خودش را می بیند و انجام کار بین بخشی، بلد نیستیم؛ مثلا سالها وزارتخانه های صمت و کشاورزی، بر سر بازرگانی محصولات غذایی، کشمکش داشتند. مدتی بازرگانی محصولات غذایی در وزارت صمت بود و در سالهای اخیر به وزارت کشاورزی رسیده است؛ اما باز هم به این نتیجه رسیده اند که این مسیر هم کارساز نیست. برای بازرگانی، یک کارگروه یا موسسه مشترک لازم است که تا حدی مستقل باشد. برای مثال وقتی چند سال پیش، محصولات کشاورزی ما به روسیه رفت و برگشت خورد، قانون عوض شده بود، به این علت بود که روسیه اول، به وزارت خارجه لیست سموم ممنوع شده را ارائه کرده بود ولی از آنجایی که به علت وجود مسیر بروکراسی طولانی در ایران، اطلاعات دیر به دست تولیدکننده ها رسیده بود و وقتی آن را دریافت کرده بودند که دیگر کار از کار گذشته بود.این نشان می دهد در بحث بازرگانی به یک سازمان مستقل داریم و این بخش می بایست در وزارت صمت باشد تا موفق شویم.
حسین محمودی در ادامه افزود: یک شرکت وقتی خودش متوجه شود با دستگاه های جدید، مصرف برق پایینی خواهد داشت به این سمت می رود ولی، چون فعلا الزام و قانونی برای نوسازی ماشین آلات وجود ندارد، آنها به این سمت نمی روند. از سویی دیگر، اگر بخواهند دستگاهی وارد کنند، با توجه به شرایط تحریمی، فعلا می توانند از چین ماشین وارد کنند.
به فکر بازنشستگی کارگران باشید و تجهیزات صنایع را به روز رسانی کنید
این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در پایان گفت: یکی از مواردی که ناپایداری انرژی ایجاد می کند، بخش صنعت است و صنعت هم به بخشی از ماشین آلات و تکنولوژی های روز دنیا یا دسترسی ندارد یا همتی وجود ندارد که این اتفاق رخ دهد. همچنین باید توجه داشت که با واردات دستگاه ها و ماشین آلات خارجی، آلودگی صوتی کمتری نیز ایجاد می شود و کارگرانی که با این دستگاه ها کار می کنند، در دوران بازنشستگی ، دچار مشکلات کمتری خواهند شد. باید توجه داشت همه این موارد، در گرو مطالبه گری در کشور است.
ارسال نظر