جزئیات ماجرای از دست رفتن یک میلیون و 200 هزار دُز واکسن برکت / 2 میلیون دُز واکسن برکت کجاست؟ + صوت

رکنا : یک میلیون و 200 هزار دُز واکسن برکت به دلیل بروز یک اشتباه در خط تولید از بین رفته است. این در حالی است که در روزهای پایانی ماه خرداد واکسن برکت مجوز مصرف اضطراری خود را از وزارت بهداشت دریافت کرده بود. همچنین واکسن برکت قرار بود از دو هفته پیش وارد چرخه عمومی واکسیناسیون شود، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است. به نظر می رسد از بین رفتن این حجم وسیع از واکسن برکت منجر به آن شده است که این واکسن هنوز هم وارد چرخه عمومی نشود. این اتفاق اما در شرایطی رخ داده است که محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره) امروز از راه اندازی خط تولید دوم واکسن برکت خبر داده بود.

یک میلیون و 200 هزار دُز واکسن برکت چطور از دست رفت؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، امروز خبری منتشر شد مبنی بر این که یک میلیون و 200 هزار دُز واکسن کوو ایران برکت در هنگام پر کردن ویال از بین رفته است. حجت نیکی‌ ملکی، مسئول روابط عمومی ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در این باره گفته است که یک‌ میلیون و 200 هزار دُز واکسن برکت در هنگام ریختن آنها در ویال های مخصوص، دچار مشکل شده و از بین رفته‌اند. او تاکید داشته که این اتفاق بر اثر جدید بودن خط تولید واکسن برکت رخ داده است.

این در حالی است که در روزهای پایانی ماه خرداد واکسن برکت مجوز مصرف اضطراری دریافت کرده و قرار بود از دو هفته پیش وارد چرخه عمومی واکسیناسیون شود، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است. به نظر می رسد از بین رفتن این حجم وسیع از واکسن برکت منجر به آن شده است که این واکسن هنوز هم وارد چرخه عمومی نشود.

دکتر پیام طبرسی، عضو تیم کارآزمایی بالینی واکسن برکت نیز در واکنش به این خبر گفته است: «بهتر است بگویم نمی‌دانم چه اتفاقی رخ داده است، از یک سو سازندگان می گویند واکسن ها به وزارت بهداشت تحویل داده شده است، اما وزارت بهداشت می گوید که دریافتی با این مشخصات خصوص نداشته و ما هنوز خودمان گیج هستیم که چه اتفاقی افتاده است.»

2 میلیون دُز واکسن برکت کجاست؟

در این میان اما سوال اصلی اینجاست که آیا از نظر علمی ممکن است که اشتباهی در خط تولید از جمله در هنگام پر کردن ویال رخ دهد که با وقوع آن به طور ناگهانی یک میلیون و 200 هزار دُز واکسن از دست برود؟

این سوال را با دکتر علیرضا ناجی، رئیس پژوهشگاه ویروس شناسی کشور در میان گذاشتیم و او در پاسخ به خبرنگار اجتماعی رکنا احتمال داد که ممکن است در هنگام تقسیم مواد اولیه این واکسن ها در خط تولید صنعتی اشتباهی رخ داده باشد و تولیدکنندگان ناچار شده باشند که این میزان از  واکسن ها را از رده خارج کنند.

عضو کمیته ملی واکسن کرونا با دادن این احتمال که ممکن است پای اتفاقات دیگری به جز اشتباه در هنگام پر کردن ویال در تولید واکسن برکت رخ داده باشد، عنوان کرد: بعد از صدور مجوز ساده برای واکسن برکت، قرار بود 2 میلیون دُز واکسن به وزارت بهداشت تحویل داده شود، حالا این واکسن ها کجاست؟ سوال دیگر این است که وقتی یک کارخانه واکسن سازی نمی تواند در تقسیم بندی ویال ها دقت کند و این همه واکسن را از دست می دهد، در چه مرحله دیگری می تواند دقت کند؟

شتاب زدگی و ساده انگاری مسئولان در تولید واکسن های ایرانی کرونا

نکته دیگری که دکتر ناجی - رئیس مرکز ویروس شناسی کشور به آن اشاره کرد، این است که بسیاری از کشورها حتی تولیدکنندگان واکسن کرونا برای انجام واکسیناسیون خود صرفا به واکسن های داخلی اتکا نکرده اند، اما در ایران برخی افراد می خواهند با شتاب زدگی و ساده انگاری در تولید واکسن های ایرانی، هرچه زودتر واکسن های خارجی را از چرخه عمومی واکسیناسیون کنار بگذارند.

وی ارائه وعده های متناقض درباره زمان های تولید و توزیع واکسن برکت را نمونه ای از ساده انگاری و شتاب زدگی در تولید واکسن های داخلی توصیف کرد و گفت: مگر مسئولان وزارت بهداشت و تولیدکنندگان واکسن برکت درباره زمان توزیع انبوه این واکسن زمان های مختلفی مثل اوایل بهار، اواخر بهار، اوایل تابستان مطرح نکرده اند، پس چرا حالا می گویند که این واکسن قرار است در شهریورماه به تولید انبوه برسد؟

عضو کمیته ملی واکسن کرونا با تاکید بر لزوم تداوم واردات واکسن کرونا به کشور اظهار داشت: حتی اگر شهریورماه هم 10 میلیون دُز واکسن برکت تولید شود، بازهم شرایط شیوع کرونا در کشورمان به گونه ای نیست که بتوانیم تا آن زمان صبر کنیم که تا شهریور یا مهر واکسن برکت یا دیگر واکسن های داخلی برسد، بنابراین ما با وجود تمام منابعی که داریم، باید هرچه سریع تر واکسن خارجی وارد کنیم.

صحبت های دکتر محرز نشات گرفته از رقابت میان تولیدکنندگان واکسن است

امروز دکتر مینو محرز، سرپرست تیم تحقیقاتی واکسن کوو ایران برکت در گفت و گو با جماران با بیان این که واکسن کرونای تولید مشترک ایران و کوبا به کشور نمی رسد، عنوان کرده بود که «واکسن کوبایی را به برخی افراد در ایران تزریق کردند و بعد قرار بود یک پروژه مشترک باشد که بعد سفیر این کشور اعلام کرده بود ما چنین پروژه ای نداریم. برای اینکه خود کشور کوبا به این واکسن دستور «تزریق اضطراری» داد و گفت کشور خودم و کشورهای دیگر آمریکای جنوبی بیشتر نیاز دارند و بنابراین اولویت را به آنها داد و سفیر این برنامه را اعلام کرد ولو این پروژه مشترک باشد، به تاخیر افتاده است و نمی تواند خیلی کمک کند.»

رئیس مرکز ویروس شناسی کشور اما در میان صحبت های خود از این اظهارات محرز انتقاد کرد و گفت: نمی دانم چرا برخی افراد حرف هایی را می زنند که گویی ما در تولید واکسن با یکدیگر رقابت یا لجاجت داریم، این در حالی است که ما باید در این زمینه با یکدیگر هم افزایی داشته باشیم. اما متاسفانه خانم دکتر محرز در هنگام رونمایی از واکسن رازی نیز به جای حمایت از واکسن تولید داخل، گفتند آنتی ژن های آن واکسن از خارج وارد می شود، ولی ما در تولید واکسن برکت همه کارها را خودمان انجام می دهیم.

ناجی با تاکید بر این که واکسن پاستور هنوز از دست نرفته است و قابلت توزیع آن در ایران نیز وجود دارد، اظهار داشت: صحبت هایی مانند آنچه امروز خانم دکتر محرز بیان کردند، بیشتر به دلیل آن است که شرکت های مختلف تولید واکسن می خواهند یکدیگر را تخریب کنند تا به این ترتیب واکسن خود را پیش بیندازند. البته از آن سو هم برخی صحبت ها بیان شده که موجب شده است که واکسن پاستور که تازه از مهرماه به تولید انبوه می رسد، زودتر از موعد بتواند مجوز مصرف اضطراری دریافت کند.

مردم هیچ گاه تکلیف مشخصی درباره کرونا نداشته اند

در این میان با توجه به رقابتی که بین گروه های مختلف تولیدکننده واکسن در ایران وجود دارد و اظهارات مختلفی که مقامات بهداشتی بیان می کنند، از جمله اظهارات اخیر دکتر کیانوش جهانپور، رئیس مرکز اطلاع رسانی وزارت بهداشت که در گفت و گو با رکنا صحبت های دکتر مینو محرز را تکذیب کرد و آنها را مغرضانه و بی اساس دانست، سوال مهم این است که تکلیف مردم در برابر واکسن های ایرانی کرونا چیست؟

ناجی در پاسخ به این سوال گفت: مگر مردم تا کنون تکلیف مشخصی درباره کرونا داشته اند که اکنون بخواهیم تکلیف جدیدی برایشان تعریف کنیم؟ ما در هیچ کدام از مراحل مبارزه با کرونا تکلیف مشخصی نداشته ایم و ستاد مقابله با کرونای ما هم بیشتر به ستاد مبارزه با پخش کرونا و جهش های جدید این ویروس تبدیل شده است و ابدا به صحبت های متخصصان درباره استراتژی های لازم برای مبارزه با کرونا توجه نمی کند و هیچ وقت مداخلات درمانی لازم را انجام نمی دهد.

ستاد مبارزه با کرونا به تذکرات متخصصان توجه نمی کند

رئیس مرکز ویروس شناسی کشور در این باره نحوه بروز موج چهارم کرونا در ایران را یادآوری کرد و اظهار داشت: با وجود آن که پیش از بروز آن همه متخصصان تذکر می دادند که باید خوزستان قرنطینه شود و مسافرت ها در ایام نوروز ممنوع شود، اما دولت هیچ توجهی به این تذکرات نداشت و همین مساله منجر به شیوع موج چهارم کرونا در ایران شد.

عضو کمیته ملی واکسن کرونا ادامه داد: اکنون هم در موج پنجم کرونا تعداد شهرهای قرمز ایران از 12 شهر به 120 شهر رسیده است، اما برخی مسئولان هنوز هم اشتباهات خود را انکار می کنند و می گویند که وضعیت کنترل کرونا در کشور مناسب است. این مساله نشان می دهد که ما هنوز هم استراتژی های غیرعلمی در مبارزه با کرونا اتخاذ می کنیم.

روش های ما در مبارزه با کرونا ریشه علمی ندارد

ناجی با تاکید بر این که تا کنون در کشورمان فقط به کنترل بحران کرونا پرداخته شده و نه کنترل شیوع این ویروس عنوان کرد: متاسفانه ما هیچ توجهی به مداخلات غیرعلمی برای کنترل شیوع ویروس نداریم و مدام اجازه می دهیم که بحران کرونا به وجود آید و فشارها بر کادر درمان مضاعف شود، بعد با استفاده از راهکارهای درمانی سعی می کنیم بحران کرونا را کنترل کنیم.

وی با بیان این که این اقدام فقط 10 درصد از کنترل شیوع کرونا محسوب می شود، اظهار داشت: در تمام ایران 90 درصد از کنترل شیوع کرونا به مداخلات غیردرمانی شامل تقویت بهداشت اجتماعی، اعمال شرایط قرنطینه، انجام تست های وسیع برای شناسایی سریع موارد مبتلا به کرونا و انجام سریع واکسیناسیون مربوط می شود. وقتی هم که ما در تمام این موارد ناموفق بوده ایم، طبیعی است که وضعیت کرونا در کشورمان به همین صورت باشد.

این متخصص ویروس شناسی با بیان این که عدم کنترل کرونا در 17 ماه گذشته منجر به ایجاد تبعات روانی فراوانی برای مردم شده است، گفت: مشکل اصلی ما این است که نمی خواهیم با پیروی از کشورهای موفق در کنترل کرونا، این همه گیری را کرونا کنترل کنیم و دائما برای خودشان روش هایی را ابداع می کنند که هیچ ریشه علمی ندارد و راهکار صحیحی برای مبارزه با کرونا تلقی نمی شود.

باید از آمریکا و اروپا واکسن وارد کنیم

رئیس مرکز ویروس شناسی کشور با بیان این که برای دستیابی به ایمنی جمعی باید 70 درصد مردم در یک بازه زمانی مناسب بین 6 تا 7 ماهه علیه کرونا واکسینه شوند، ادامه داد: ما حتی اگر می خواهیم این کار را در طول یک سال انجام دهیم و سال 1400 را سال واکسیناسیون کرونا بنامیم، بازهم باید 60 میلیون نفر را در طول سال واکسینه کنیم. یعنی ماهانه باید به 5 میلیون نفر واکسن بزنیم، این در حالی است که از 21 بهمن پارسال تا کنون کمتر از 7 میلیون دُز واکسن کرونا در کشورمان توزیع شده است.

ناجی با تاکید بر این که ایران برای تسریع روند واکسیناسیون الزاما احتیاج به واردات واکسن دارد، تاکید کرد: ما نمی توانیم برای واکسیناسیون به واکسن های داخلی اتکا کنیم و حتما باید واکسن های خارجی را با حجم زیادی وارد کنیم. حتی باید شرایط را تلطیف کنیم تا در وضعیت کنونی که آمریکا و اروپا بخش زیادی از مردم خود را واکسینه کرده اند و ممکن است دیگر به واکسن های خودشان نیز احتیاج نداشته باشند و به همین دلیل، ما حتما باید شرایط واردات واکسن از این کشورها را منطقی کنیم.

کیفیت واکسن های ایرانی در پایان فاز سوم کارآزمایی بالینی مشخص می شود

عضو کمیته ملی واکسن کرونا در بخش دیگری از صحبت هایش به این نکته اشاره کرد که زمانی یک کشور به ایمنی جمعی در برابر ویروس کرونا می رسد که 70 درصد مردم واکسن هایی با ایمنی بالای 90 درصد دریافت کنند، ولی وقتی بخش زیادی از واکسن هایی که در ایران به مردم تزریق می شود، ایمنی نزدیک 70 درصد دارند، طبیعتا رقم دستیابی به ایمنی جمعی بالاتر می رود و به رقمی بالای 90 درصد جامعه می رسد.

ناجی در همین راستا تاکید کرد که اگر متخصصان بهداشتی تاکید دارند که نباید میزان کارآیی واکسن های داخلی نباید پیش از پایان فاز سوم کارآزمایی بالینی آنها اعلام شود، به دلیل لزوم انجام برنامه ریزی دقیق برای دستیابی به ایمنی جمعی است.

وی در پایان اظهار داشت: اکنون در حالی به صورت غیراخلاقی برای واکسن های داخلی مجوز مصرف اضطراری صادر شده است که فاز سوم کارآزمایی بالینی هیچ کدام از آنها به پایان نرسیده است و نمی توان میزان دقیق کارآیی آنها را اعلام کرد. این در حالی است که ما باید بدانیم کارآیی واکسن ها به چه صورت است تا برای دستیابی به ایمنی جمعی برنامه ریزی کنیم. اصلا ما قبول داریم که واکسن های ایرانی جزو بهترین واکسن ها دنیا هستند، اما ابتدا باید این موضوع ثابت شود یا خیر. اما نکته مهم این است که کیفیت واکسن های ایرانی در پایان فاز سوم کارآزمایی بالینی مشخص می شود.

آزاده مختاری