زنگ خطر سوگ های ابراز نشده زده شد اما راه حل ارائه نشد/ نگران خانواده استاد شجریان باشیم

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، اگر افراد نتوانند اندوهی که از فقدان عزیزانشان متحمل می شوند را تخلیه کنند ( یعنی جریان سوگواری و عزاداری مناسب اجرا نشود)، فشار روانی مضاعفی به دلیل مرگ عزیزانشان خواهند دید. این سوگواری مناسب در دوران کرونا از مختل شد. همچنین شاهد نوعی خستگی و درماندگی در کشور هستیم. چه باید انجام داده می شد اما نشد؟

مهدی صمیمی، روانپزشک در این باره با رکنا گفت و گو کرد.
صمیمی گفت : ما با این سوال روبرو هستیم که آیا این سوگ ابراز نشده در آینده جامعه مشکل آفرین خواهد بود یا خیر؟ متاسفانه موضوعی خیلی مهم است و به اندازه کافی اطلاعات علمی برای تشخیص آن نداریم. البته همواره گفته ایم که در جریان پذیرش مرگ سوگواری موثر است. سوگواری کمک می کند که افراد با مرگ عزیزانشان راحت تر کنار بیایند. این امری بدیهی است و شکی در آن نیست. این سوگواری برای بهداشت روان کسانی که فقدان را تجربه می کنند اهمیت دارد.

فرهنگ سوگ پیشتر هم مخدوش بود

وی در ادامه بیان کرد : البته در روایات ما بود که اگر کسی فردی را از دست داده است و سوگوار است، مزاحم او نشوید. این فرهنگ در کشور ما آسیب دیده بود و افرادی که عزیزانشان را از دست می دادند، مسئول پذیرایی از دیگران می شدند. منظور بنده این است که قبل کرونا هم افراد در سختی بودند وقتی که عزیزشان فوت میکرد و نمی توانستند عزاداری کنند. در واقع روایات و فرهنگ ما این طور بود که در خانه شخص سوگوار غذا نخوریم. نه به معنای شگون داشتن یا نداشتن، بلکه برای آنکه اجازه بدهیم او سوگواری کند. او را راحت بگذاریم و حتی اگر ممکن است نیازش را تامین کنیم. اصل قضیه این بود که کاری نکنیم که آنها مجبور به پخت و پز شوند. بگذاریم عزاداری کنند.
این روانپزشک افزود: مهم است که افراد بتوانند دوره سوگ را سپری کنند تا به زندگی خود بازگردند. این ثابت شده است. اما اینکه اگر این اتفاق نیافتد منجر به بیماری های روانی در آینده می شود، جای سوال دارد و باید بررسی های بیشتری صورت بگیرد. از لحاظ فنی زیاد محتمل نیست.

سوگ مسئله امروز است نه فردا

صمیمی بیان کرد : سوگ مسئله امروز افراد است. حتما نباید در آینده اوضاع روانی افراد در خطر باشد که امروز به سوگ توجه کنیم. اگرچه بعید است که دلیل بیماری روانی در آینده باشد، اما مسلما روند سازگاری با فقدان با مشکل مواجه می شود. مشخصا فرد هزینه بیشتری را خواهد پرداخت تا با مرگ عزیزش کنار بیاید. این درست نیست که به زندگی امروز افراد، حال خوب آنها توجه نشود.

مرگ افراد غیر خویشاوند هشدار و اضطراب است

صمیمی در پاسخ به این پرسش که « مرگ افرادی که خویشاوندان ما نیستند و در اخبار از مرگ آنها آگاه می شویم، برای جامعه فشارروانی است یا خیر؟ » گفت : مسلما. به دو دلیل این نوع اخبار بار منفی دارد. یکی به آن دلیل که این اخبار هشدار برای هر فردی هستند. هر آن ممکن است آنها هم در زمره این آماری باشند که از تلویزیون اعلام می شود. بنابراین تهدیدی برای افراد جامعه است. و دیگر اینکه به هر حال خبر مرگ خبر بدی است. جامعه به خاطر آن محتمل فشار روانی می شود. نوعی استرس مزمن در جامعه رایج می شود. همه افراد نگران این شرایط هستند. این اخبار و این هشدار هم مکرر است و آسیب های خودش را دارد.

برای مدیران ممکن بود برنامه ریزی کنند

وی در ادامه بیان کرد : شرایط جامعه ایران خوب نبود. مسائل اقتصادی، سیاسی، تحریم و ... وجود داشتند و در بدترین شرایط یک چنین بحرانی هم به وجود آمد. اینکه چه باید می کردند خیلی کارها بود که می توانستند انجام دهند. البته بنده کارشناس اقتصادی نیستم اما اگر بهتر عمل می کردند، مشکلات روانی نیز کمتر بود. در مورد خاصه سوگواری دولت باید راهکارهایی را فراهم میکرد که جایگزین سوگواری های مرسوم باشد. آموزش بیشتر می توانست به مردم کمک کند که با سوگ و اضطراب کرونا برخوردی مناسب تر داشته بالشند. متاسفانه ما کم تر دیدیم که در باره این موضوع صحبت شود. این راهنمایی ها باید از سایت ها و تلوزیون ها پخش می شد و بسیار پخش می شد. توصیه های بهداشتی برای آینده نیست. برای امروز است. آینده ممکن است به خودی خود حل شود، امروز این طور نیست که به خودی خود حل شود.
این روانپزشک اشاره کرد : برای مدیران کشور ممکن بود که برنامه هایی ترتیب بدهند که افراد احساس خوب بودن را تجربه کنند و از این بحران ساده تر عبور کنیم. اما اتفاقی که افتاد این نبود. امکان داشت راه های جایگزین ایجاد کنند.

نگران خانواده استاد شجریان هم باشیم

وی با اشاره به فقدان از دست دادن محمدرضا شجریان و مراسم عزاداری و خاکسپاری این بزرگ موسیقی ایران و جهان و تجمع مردم در این شرایط کرونایی گفت :  متاسفانه ما در جلوی بیمارستان جم کمی غفلت دیدیم. اینکه مردم جمع شدند، هم امکان بیماری داشت، هم آسایش بیماران بهم خورد و هم خانواده استاد شجریان به خطر افتاد. من واقعا نگران شدم وقتی دیدم همایون به وسط جمعیت کشانده شد و مجبور شد بدون ماسک صحبت کند تا دیگران را آرام کند، ناراحت و نگران شدم. ترسم از این بود که همایون بیمار نشود. شخصا هنوز هم این نگرانی را دارم و دعا می کنم که برای همایون شجریان کرونا اتفاق نیافتد. ایشان امروز داغدار هستند، اضطراب دارند، نباید چنین وضعیتی را برایش ایجاد می کردند. مسئولان می توانست کمی بار این عزاداری را به دوش بکشند و هدایت بهتری برای مردم داشتند البته با آرامش تا به این حد همه چیز دور از موارد بهداشتی طی نشود . باز برگردیم به همان مبحث سوگواری در دوره کرونا و همین آموزش ندادن ها به مردم و آگاه نکردن و همه موارد باعث شد که مردم ناآگاهانه عزاداری کنند. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.