کار، پول و دیگر هیچ

روابط عمومی بالا و خوش تیپ بودن، دو فاکتور مهمی است که می‌تواند در پیدا کردن شغل مناسب به شما کمک کند. این اولین جمله‌ای است که مدیر یکی از مؤسسات کاریابی می‌گوید. محمد ذاکری 17 سال است در زمینه کاریابی برای جوانان فعالیت می‌کند و معتقد است خیلی از جوان‌ها حتی با داشتن مدرک مهندسی دنبال کار پشت میزی با حقوق بالا هستند.

ذاکری با بیان اینکه از سال 79 خدمات دولتی به بخش خصوصی واگذار شد و کاریابی به عنوان یکی از همین خدمات توسط وزارت کار به بخش خصوصی برون سپاری شد، می‌گوید: «فرآیند کار در بنگاه‌های کاریابی مثل بنگاه‌های املاک است. یعنی کارجو با ثبت نام در بنگاه کاریابی و پرداخت وجه، شرایط و شغل مورد نظر خود را اعلام می‌کند. مبلغ پرداختی هر سال از سوی وزارت کار تعیین می‌شود و امسال هم مبلغ 20 هزار تومان برای ثبت نام تعیین شده است. بنگاه کاریابی باتوجه به ارتباطی که با کارفرماها دارد افراد مورد نیاز آنها را معرفی می‌کند و به این ترتیب نیاز شغلی کارجو تأمین می‌شود. بنگاه کاریابی نام تجاری این فعالیت است اما مجوزی که صادر می‌شود تحت عنوان دفتر مشاوره شغل و کاریابی است.»

ذاکری از روند ثبت نام و مراحلی که تا پیدا شدن کار باید طی شود و واقعیت‌های تلخ اینطور می‌گوید: «جوانی که جویای شغل است ابتدا باید مشاوره شود. البته نه مشاوره روانشناسی؛ اینکه طرف چقدر تحصیلات و تخصص دارد و دنبال چه نوع کاری هست و چقدر دستمزد می‌‌خواهد و از این دست سؤالات. اما واقعیت تلخ اینکه خیلی از جوان‌های جویای شغل به دنبال کار اداری و پشت میزی هستند. 99 درصد جوانانی که از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند و به مراکز کاریابی مراجعه می‌کنند، دنبال شغل اداری هستند و می‌خواهند آب باریکه‌ای در زندگی داشته باشند. آنهایی هم که تحصیلات ندارند دنبال کارهای راحتی مثل رانندگی هستند. جالب اینکه در میان تحصیلکرده‌ها مهندس‌های برق و مکانیک هم به دنبال کار اداری‌اند و نمی‌خواهند در یک کارگاه یا کارخانه دست به آچار شوند.

کار هست، کم هست

«اینکه می‌گویند کار نیست قبول ندارم. به عنوان کسی که 17 سال است برای جوانان کاریابی می‌کنم، معتقدم کار هست اگرچه کم اما کسانی می‌توانند وارد بازار Store کار شوند که در کنار مهارت، از روابط عمومی بالایی هم برخوردار باشند.» ذاکری ادامه می‌دهد: «هر سال به خیل فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها اضافه می‌شود و این جوان‌ها کار می‌خواهند اما مهارتی ندارند و بدون اینکه حتی یک بار دست به آچار شده باشند یا کاری را تجربه کنند خواهان شغل، آن هم با درآمد بالا هستند. از طرف دیگر اغلب روابط عمومی و ارتباطات بسیار ضعیفی هم دارند. حتی نمی‌توانند یک رزومه از خودشان بنویسند یا آن را بیان کنند. به‌طور مثال یک شرکت که می‌خواهد حسابدار استخدام کند معمولاً در میان متقاضیان بعد از مصاحبه افرادی را انتخاب می‌کنند که علاوه بر روابط عمومی بالا خوش تیپ باشند و معمولاً خوش تیپ‌ها زودتر استخدام می‌شوند.»

به گفته وی امسال وضعیت کار زیاد مطلوب نیست و تعداد تقاضا برای کار همچنان درحال افزایش است اما تعداد کمی از آنها مشغول به کار می‌شوند. همچنین در شهرهای بزرگی مثل تهران کارهایی که با فروش سروکار دارد پررونق‌تر از بقیه است. بسیاری از کارخانه‌ها در تهران دفتر فروش دارند و معمولاً بازاریاب یا ویزیتور می‌خواهند اما در شهرهای کوچک که در نزدیکی کارخانه‌ها قرار دارند عوامل تولید و مهندس و کارگر ساده در لیست استخدام‌های آنها قرار می‌گیرد و این فرصت در اختیار جوان‌هایی است که در شهرهای نزدیک زندگی می‌کنند.

ذاکری می‌گوید: «معمولاً آقایان سه برابر بیشتر از خانم‌ها متقاضی کار هستند و در مراکز کاریابی درخواست کار می‌دهند و اگر همه شرایط لازم را داشته باشند همان روز هم می‌توانند در شغل مناسب مشغول کار شوند اما وقتی تخصصی نداشته باشند یا از شرایط لازم برخوردار نباشند این پروسه طولانی‌تر می‌شود. به‌طور مثال پیدا کردن کار برای فارغ التحصیل رشته‌هایی مانند تاریخ یا جغرافیا کمی سخت است. بعد از استخدام پروسه‌ای که اتفاق می‌افتد پرداخت مبلغی بابت پیدا کردن کار به مؤسسه کاریابی است که به‌طور معمول 50 درصد از پایه حقوق آن سال تعیین می‌شود و فردی که با معرفی مؤسسه کاریابی در جایی مشغول به کار شود باید این مبلغ را پرداخت کند. البته این پرداخت می‌تواند به صورت اقساط هم باشد.»

کار آن سوی آب

خیلی از جوان‌ها با رؤیای رسیدن به موفقیت و درآمد بالا تلاش می‌کنند به کشورهای دیگر بروند و در این میان کسانی موفق‌تر هستند که علاوه بر داشتن تخصص از راه قانونی راهی شوند. کشورهای حاشیه خلیج فارس و چند کشور اروپایی مقصد این روزهای جوانان جویای کار است.

آزاده فتحی مسئول یکی از مراکز اخذ ویزای کار و کاریابی بین‌المللی از ساده شدن شرایط کار برای جوانان ایرانی در کشورهایی مانند آلمان و لهستان می‌گوید اما در عین حال تأکید می‌کند در کنار تخصص، مشکل زبان باعث می‌شود خیلی از متقاضیان در جلسه مصاحبه مردود شوند. به گفته وی کشورهایی مانند آلمان و لهستان متقاضی متخصص‌های آی تی و مکانیک هستند و کشورهای حوزه خلیج فارس مانند عمان و قطر متقاضی افراد متخصص و با تجربه در زمینه هتلداری، گردشگری، آشپزی و مدیر داخلی هتل همچنین کشور قطر با توجه به اینکه میزبان جام جهانی است نیروهای متخصص در زمینه عمران و هتلداری را جذب می‌کند. متأسفانه ضعف در زبان خارجی باعث می‌شود خیلی از نیروهای جوان و متخصص باوجود سابقه کار خوب نتوانند در مصاحبه‌ای که به شکل آنلاین باید با کارفرما انجام بدهند موفق شوند و به این ترتیب شغل مورد نظر را از دست می‌دهند.

همچنین با توجه به اوضاع اقتصادی و پایین آمدن ارزش پول تقاضا برای کار در خارج از کشور زیاد شده است و خیلی از این جوان‌ها ترجیح می‌دهند با کار در کشورهای دیگر حقوق دلاری بگیرند. جوان‌های بین سن 25 تا 35 سال بیشترین متقاضی ویزای کار هستند و در چند ماه اخیر بیشترین کسانی که برای کار به کشور قطر رفته‌اند برای گارسونی و آشپزی بوده که معمولاً درآمد خوبی هم دارند.

سراب کار در ترکیه

تبلیغ کار خوب با درآمد بالا این روزها در فضای مجازی زیاد به چشم می‌خورد اما به گفته فتحی این آگهی‌ها با واقعیت فاصله زیادی دارند. کار زیاد در قبال دستمزد پایین و سوله‌های تنگ برای استراحت تنها چیزی است که عاید جوانان جویای کار در ترکیه می‌شود: «ما و بسیاری از بنگاه‌های کاریابی بین‌المللی در زمینه نیروی کار برای کشور ترکیه فعالیت نمی‌کنیم چون این کشور ویزای کار به ایرانی‌ها نمی‌دهد و معمولاً ویزاهای سه ماهه می‌دهند که باید در پایان هر سه ماه لب مرز آن را تمدید کرد و اگر مشکلی هم با کارفرما پیدا کنند و حقوق‌شان پرداخت نشود، دولت ترکیه هیچ حمایتی از کارگر ایرانی نمی‌کند.

شرایط کار در ترکیه خیلی سخت است و یک جوان باید روزی 13 ساعت کار کند و در خوابگاه‌های بدون امکانات شب را به صبح برساند و در قبال آن هم حقوق زیادی نگیرد. این به نوعی بیگاری کشیدن است و اگر یک جوان همان مقدار ساعت در ایران کار کند درآمدش بیشتر از کار در ترکیه است. اما کسانی که با ویزای کار یک تا سه ساله به کشورهای دیگر می‌روند از همه حقوق برخوردارند و اگر هم مشکلی پیدا کنند دولت آن کشور حمایت می‌کند.»

وی در ادامه می‌گوید: «کشورهایی مانند آلمان، لهستان و دانمارک فارغ از بحث ملیت نیروی کار جذب می‌کنند و برای آنها تخصص و زبان از اهمیت بالایی برخوردار است و ملیت ملاک نیست. دولت آلمان برای تسهیل در زمینه جذب نیروی کار این قانون Law را که ابتدا باید از نیروی‌های بومی استفاده شود، لغو کرد و حالا کارفرماها می‌توانند نیروی کار مورد نیازشان را از دیگر کشورها تأمین کنند. خوشبختانه خیلی از جوانان ایرانی که برای کار به این کشورها فرستاده می‌شوند بخوبی از انجام کارها برمی‌آیند و از وضعیتی که در آنجا دارند راضی هستند. شرایط این کشورها به گونه‌ای است که یک جوان از همه پتانسیل خود برای کار استفاده می‌کند و ساعات کار مفید هم بسیار بالاست.»

بعضی‌ها به مؤسسه‌های کاریابی داخلی سر می‌زنند و بعضی‌ها به مؤسسه‌های کاریابی خارجی. اینها مهم نیست؛ مهم این است که در هرشرایطی، درکی واقعی از کار داشته باشیم و به جای رؤیاپردازی روی داشته‌های خودمان سرمایه‌گذاری کنیم.اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید

یوسف حیدری

 

اخبار وبگردی را در اینجا بخوانید: