نحوه تشخیص برنج نامرغوب

به گزارش رکنا، از آنجایی که برنج ها انواع مختلفی داشته و توسط فروشنده های زیادی عرضه می شود، حتما باید در خرید برنج مثل حرفه ای ها عمل کنید تا سرتان کلاه نرود. روش های تشخیص برنج خوب ایرانی فراوان است ولی متداول ترین و پرکاربردترین روش ها را در ادامه با هم بررسی می کنیم.

1) داشتن عطر و طعم خوب

به طور کلی برنج اصیل ایرانی در مقایسه با برنج خارجی عطر و طعم و بوی بهتری دارد. چراکه برخاسته از بهترین شالیزارهای مناطق حاصلخیز کشور است. اگر بخواهیم میزان عطر و بوی انواع برنج ایرانی رو بررسی کنیم، برنج های پرمحصول مثل شیرودی، فجر، ندا پخت بهتری دارند ولی میزان عطر و بوی انها ضعیف تر از برنج طارم، صدری و هاشمی است.

چطور بفهمیم برنج عطر و بو دارد؟

برای اینکه بفهمیم برنج مان چقدر عطر و بوی خوب دارد باید یک مشت از برنج و بردارید و در کف دستان تان ها کنید و استشمام کنید. مسلما اگر برنج ایرانی و اصیل باشد عطر و بوی خوبی داشته و اگر برنج خارجی باشد هیچ عطر و بویی نخواهد داشت.

2) نداشتن بند برنج

در برداشت مکانیزه شالی، دانه ها از خوشه ها جدا شده و به اصطلاح همزمان با درو خرمنکوبی صورت می گیرد و با این روش رطوبت 25درصدی ناشی از ساقه زنده به شلتوک می رسد که باید در کمتر از 24ساعت از گونی خارج و به مدت 48 تا 72 ساعت در دمای 30 تا 40 درجه خشک شود، تا خطر بنددارشدن و بالا رفتن ضریب شکستگی از بین برود.

در برداشت مکانیزاسیون اگر شالی به صورت نم دار تبدیل به برنج سفید شود، درصد شکستگی آن تا 25 درصد افزایش پیدا می کند و قیمت آن در اثر خالدار و بند دار شدن کم می شود. به همین دلیل برنجی که اشتباه خشک شده باشد نیم بند می شود و یه خط در وسط برنج می افتد و با یه ضربه می شکند.

دانه های برنج خوب بدون بند و ترک است اما برنج بی کیفیت بندهای عرضی دارد و معمولا رنگ بند برنج خیلی سفیدتر از خود برنج است و به راحتی قابل تشخیص است.

چطور بفهمیم برنج بنددار است؟

 بند دار بودن برنج به راحتی قابل شناساسی است. برای تشخیص راحت تر می توانید یک دانه برنج را بین انگشتان شست و اشاره قرار دهید و با ناخن انگشت شست فشار دهید، اگر برنج راحت خرد و شکسته شد برنج بند دار است.

3) یکدست بودن برنج

معمولا بعد از برداشت برنج و انتقال به شالیکوبی ها فرایند پوست کندن و سفید کردن برنج انجام می شود. برنج هایی که مقاومت کمتری دارند طی این فرایند شکسته و خرد می شوند و به عبارتی تبدیل به برنج های نیم دانه، لاشه و سرلاشه می شوند. برای یکدست کردن، برنج ها را چندین بار الک کرده و بسته به نوع دانه (کامل یا شکسته) بسته بندی می کنند.

چطور بفهمیم برنجم یکدست است؟

روش اول: حدود 30 تا دانه برنج راردیفی کنار هم بچینید اگر اندازه دانه ها تقریبا با هم یکی بود یعنی برنج با برنج دیگه ای قاطی نشده است و کاملا یکدست است. (البته شکستگی بین ۴ تا ۶ درصد طبیعی می باشد و دلیل عمده آن حمل و نقل است.)

روش دوم: روش دیگری که برای تشخیص یکدست بودن برنج وجود دارد این است که مشتی برنج را روی یک سطح شیشه ­ای ریخته و از زیر نوری به آن بتابانید. با دقت به دانه ها نگاه کنید. میزان گذردهی نور در تمام دانه ها باید یکسان باشد. اگر تفاوت محسوسی وجود دارد یعنی میزان شفافیت آنها متفاوت است. از این راه معلوم می شود که برنج یکدست است یا خیر.

4) نیمه بلوری بودن برنج

برنج خوب ایرانی، رنگی نیمه شفاف یا به عبارتی دیگر نیمه بلوری دارد و حالت کدر بودن برنج‌های خارجی را ندارد. رنگ برنج کهنه استخوانی و تازه اش روشن است.

5) خشک بودن برنج

یکی از راه های مهم برای تشخیص برنج خوب این است که بدانیم برنج به خوبی خشک شده است یا نه. برنج در ابتدای برداشت رطوبت بالایی دارد. این میزان از رطوبت برنج ، هم کار پخت را مشکل می‌کند، هم  نگهداری برنج را دشوار کرده و آن را در برابر حشرات و … آسیب پذیر می­ کند.

به همین دلیل کارخانه‌ها با استفاده از دستگاه‌های خشک کن برنج­ تازه برداشت شده را خشک می­ کنند تا رطوبت آنها کمتر شود؛ زمان و میزان حرارت این دستگاه‌ خشک کن نقش مهمی در کیفیت برنج خروجی دارد. متاسفانه برخی کارخانه ­ها برای سریع­ تر شدن عملیات خشک کردن از دماهای بالاتر و زمان کمتری استفاده می کنند که کیفیت برنج را کاهش می ­دهد.­

چطور بفهمیم برنج کاملا خشک شده است؟

روش اول: برنجی که به خوبی خشک نشده باشد، به اندازه­ ی کافی سفت نیست و اصطلاحاً پوک است. برای تشخیص خشک بودن برنج آن را زیر دندان بگذارید و فشار دهید. برنجی که خشک و سفت باشد به راحتی نمی شکند.

 روش دوم: روش دیگر برای تشخیص خشک بودن برنج، پختن آن است. برنجی که خوب خشک شده است، در پختن و دم کشیدن ، خوب قد می­کشد یا به اصطلاح ری می­کند. چرا که به دلیل خشک بودن، به راحتی از آب موجود در دیگ رطوبت جذب میکند و قد می­کشد. اما برنج تازه برداشت شده به دلیل رطوبت پخت نسبتا خوبی ندارد.

6) میزان چرب بودن برنج

برنج ایرانی به خاطر برخورداری از زمین های کشاورزی حاصلخیز و آب و هوای مساعد و مناسب به خصوص در شمال کشور دارای بالاترین میزان کیفیت و مرغوبیت است. برنج ایرانی به دلیل مقادیر بالای ارزش غذایی شامل فیبر، کربوهیدرات، تیامین، ریبوفلاوین و آهن و … دارای ارزش زیاد است.

روشی در رابطه با این موضوع وجود دارد و آن این است که دست تان را داخل کیسه بگذارید، برنج تازه ایرانی کمی چرب است و خارجی خیلی خشک است.

7) سفیدک نداشتن برنج

گاهی دانه های برنج تکه های سفیدی مثل ابر دارد. این سفیدک ها باعث زیاد شدن لعاب و وارفتن برنج موقع پختن می شود.

سفیدک زدن برنج زمانی اتفاق می افتد که برنج در شالیزار به خاطر بارش بی موقع باران در زمان برداشت، گرفتن رطوبت در کارخانه و خیس شدن در انبار در زمان نگهداری پیش بیاید، مجموعه این عوامل باعث می شود از مرغوبیت برنج کم شده و به هنگام پخت خرد و شکسته می شود و اصلا مجلسی در نیاید و شفته می شود.

چطور تشخیص دهیم برنج مان سفیدک ندارد؟

مقداری از برنج را در کف دستان تان بریزید و خوب به دانه ها نگاه کنید. معمولا روی برنج سفیدک زده حالت ابری یا مه وجود دارد و رنگش سفید تر از سایر قسمت دانه های برنج است. به این ترتیب تشخیص این نوع برنج کار ساده ایست.

8) کاملا همسان نبودن برنج

برنجی که به صورت طبیعی کاشته شده باشد تمام پروسه کاشت، داشت و برداشت را به صورت کاملا اصولی طی میکند. اما برنجی که خریداری میکنیم باید از نظر سالم و ارگانیک بودن مطمئن شویم.

خوب برنج های خارجی مثل برنج چینی از ترکیب پلاستیک و نشاسته تشکیل شده و عطر و بوی برنج به آن اضافه شده است و یک برنج اصل نیست بلکه تقلبی می باشد.

چطور برنج تقلبی را از برنج اصلی تشخیص دهیم؟

روش های زیادی برای تشخیص برنج اصلی از برنج تقلبی وجود دارد و روش معمول آن این است که چند دانه برنج را در معرض آتش قرار بدهید. اگر برنج پلاستیکی باشد بعد از سوختن بوی پلاستیک می دهد.