سلاح ژ-۳ بعد از 50 سال در ازتش ایران بازنشسته می شود

به گزارش رکنا، سایت تحلیلی خبری مشرق در گزارشی به مسئله تغییر سلاح سازمانی ارتش از ژ-۳ به یک سلاح ایرانی پرداخته که مهمترین بخش‌های آن را می‌توانید در ادامه بخوانید.

اسلحه ژ-۳ از جمله نام‌ها و تجهیزاتی است که با آن، خاطرات تلخ و شیرین زیادی در ذهن مردم ایران ثبت شده است. یک سلاح انفرادی ساخت آلمان غربی که شاید نزدیک به ۵۰ سال است وارد ایران شده و عمده نیروهای ارتش کشورمان را مسلح کرده است. اما بالاخره قرار است تابوی خروج این سلاح از نیروهای ارتش شکسته شود چراکه امیر کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش در روزهای اخیر اعلام کرده که این نیرو به دنبال خروج ژ-۳ از خدمت و استفاده از سلاحی بومی و جدید که ساخت وزارت دفاع محسوب می‌شود، است.

ژ-۳ اولین حضور جدی نظامی خود را در ارتش ایران در زمان حضور نظامی در ظفار عمان تجربه کرد. پس از آن ماجراهای مربوط به سرکوب مردم و انقلابیون در سال ۵۷ خصوصا از مقطع ۱۷ شهریور ۵۷ تا پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن پیش آمد که ژ-۳ نقش مهمی در آن داشت.

ژ-۳ در مدل استاندارد خود حدودا نزدیک به ۴ کیلو وزن داشته و طول آن نیز در حدود ۱۰۲۵ میلی متر است و با خشاب های ۲۰ تیری تغذیه می شود. این سلاح در زمان خود گزینه ای خوب و سلاحی استاندارد محسوب می شد ولی در ایران دچار یک سری مشکلات شد. با پیروزی انقلاب و شرایط پیش آمده در سالهای اول پس از آن، صنایع جنگ افزار سازی آسیب دیده و متخصصان آلمانی نیز ایران را ترک کردند.

در عین حال در همین دوران با آغاز جنگ تحمیلی و نیاز به سلاح بیشتر تولیدات داخلی ژ-۳ آغاز شد که در آن دوران خیلی محصولات با کیفیتی نبوده و در برابر مسائلی مثل عدم نظافت و گرد و غبار محیطی دچار مشکل بودند.

در سالهای جنگ و با تشکیل سازمان رزم سپاه پاسداران خیلی از رزمندگان ایرانی ترجیح می دادند به سراغ مدل روسی بروند چون که از اطمینان پذیری بالاتری برخوردار بود. در عین حال ژ-۳ هم به دلیل قدرت کشندگی فوق العاده بالا و خصوصا دقت مناسب در فاصله بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ متری برای خود نام و آوازه ای ترسناک دست و پا کرده بود. علت این مسئله فشنگ های ۷.۶۲*۵۱ تولید آلمان غربی بود که در ایران نیز به همین شکل تولید ادامه پیدا کرد. این گلوله ها بر خلاف نمونه های آمریکایی در زمان برخورد با بدن قربانی بعد از طی مسیر مشخصی به شکلی منهدم شده و اثر تخریبی مرگباری را به جا می گذارند.

اما وزن به نسبت بالای ژ-۳، لگد زیاد و تقریبا غیر قابل کنترل بودن آن در حالت شلیک رگبار به نوعی از نقاط منفی آن به حساب می آید. بحث لگد زیاد و عدم کنترل در حالت شلیک رگبار در بسیاری از سلاح ها در این کالیبر نیز شایع بود و حتی تا حدی امروزه نیز ادامه دارد.

ایران و بحث تغییر سلاح سازمانی

مسئله تغییر سلاح سازمانی و توسعه یک سلاح انفرادی بومی از جمله بحث هایی است که سالهاست در کشور ما چندین پروژه برای آن تعریف شده و به نظر می رسد کم کم در حال ورود به فاز عملیاتی است. دو اسلحه از تولیدات وزارت دفاع را می تواند به عنوان گزینه های اصلی نزاجا اعلام کرد که یکی از آن فجر ۲۲۴ و دیگری سلاح مصاف است.

مشخصات اعلام شده فجر ۲۲۴ ایرانی هم شباهت بسیار نزدیک به ام ۴ دارد. این سلاح ساخت داخل با گلوله های ۴۵*۵.۵۶ میلی متری مسلح شده و می تواند از خشاب های ۲۰ و ۳۰ تیری استفاده کند. سرعت دهانه گلوله های این سلاح نیز ۸۸۴ متر بر ثانیه است.

وزن این سلاح بدون خشاب ۳ کیلو و ۲۰۰ گرم است که این عدد برای کلاشینکوف روسی ۳ کیلو و ۴۷۰ گرم و برای ژ-۳ آلمانی بیش از ۴ کیلو است. این کاهش وزن قابل توجه، یکی از مهم ترین نکته ها در طراحی و ساخت سلاح های جدید محسوب شده به طوریکه تمام صنایع اسلحه سازی دنیا امروزه به دنبال کاهش وزن محصولات خود هستند. طول کلی این سلاح ۸۳۸ میلی متر و طول لوله آن ۳۷۰ میلی متر بوده و مکانیزم عملکرد آن به مانند ام ۴ آمریکایی بر اساس گاز مستقیم باروت با قفل چرخشی است.

این سلاح همچنین ریل مخصوص انواع دوربین، هدف گیر لیزری، چراغ قوه و سایر ملزومان مورد نیاز را دارد. قنداق این سلاح نیز از نوع متحرک بوده و با توجه به نیاز ماموریتی و جثه تیرانداز می توان اندازه آن را تغییر داد.

روی “فجر ۲۲۴” ایرانی دو سایت هدف گیری عادی نیز دیده می شود که نسبت به مدل نصب شده بر روی ام ۴ آمریکایی پیشرفته تر به نظر می رسد. این سیستم هدف گیری بر روی برخی سلاح های پیشرفته جهان مثل ACR نیز دیده می شود. البته فجر ایرانی به یک دو پایه هم مجهز بوه و می تواند در شرایط نبرد در فاصله نزدیک با استفاده از دوربین نصب شده بر روی سلاح و این پایه ها یک تفنگ تک تیرانداز سبک را در اختیار داشت.

مصاف در دستان تیپ ۶۵ نوهد نزاجا

اما سلاح دیگر “مصاف” است که البته به صورت محدود اخیرا به تیپ ۶۵ نوهد نزاجا نیز تحویل شده و به نظر از شناس بیشتری برای ورود به خدمت در نزاجا برخوردار است. سلاحی که شاید بتوان آن را HK۴۱۶ ایرانی نامید.

طرح کلی این سلاح بر اساس پلتفورم خانواده ام ۱۶، ام ۴ یا اچ کا ۴۱۶ است. این اسلحه بدون خشاب وزنی در حدود ۳ کیلوگرم دارد. وزن فجر ۲۲۴ بدون خشاب ۳ کیلو و ۲۰۰ گرم، این عدد برای کلاشینکوف روسی ۳ کیلو و ۴۷۰ گرم و برای ژ-۳ آلمانی بیش از ۴ کیلو است.

همان طوری که مشاهده می شود ۲۰۰ گرم از وزن سلاح کاسته شده که این خود یک گام بسیار مهم در زمینه افزایش کارایی سلاح محسوب می شود. وزن کمتر یعنی راحتی بیشتر سرباز برای استفاده از سلاح و از طرف دیگر توان حمل مهمات بیشتر بدون افزایش کلی بار همراه سرباز مورد نظر.

این اسلحه با گلوله های ۴۵*۵.۵۶ میلی متری مسلح شده و از خشاب های ۲۰ یا ۳۰ تیری استفاده می کند. مکانیزم آن فشار غیر مستقیم گاز باروت است که در بالا به اثرات مهم و قابل توجه آن اشاره شد. نواخت تیر سلاح در حدود ۷۰۰ الی ۱۰۲۵ گلوله در دقیقه و برد موثر آن در حدود ۳۵۰ متر است. سرعت دهانه گلوله نیز بین ۸۵۰ الی ۹۵۰ متر بر ثانیه است. لوله این سلاح بر اساس طراحی hammer forged یا اصطلاحا چکش کاری ساخته شده و از توان مقاومت و عمر بسیار بالاتری نسبت به لوله‌های عادی برخوردار هستند. تعداد خان در این سلاح نیز ۶ عدد راستگرد است.

ر روی سلاح همچنین مکانیزم گلنگدن ambidextrous نصب شده است که امکان استفاده آسان از سلاح را هم به کاربران چپ دست و هم راست دست می دهد. بر روی سلاح نیز ریل های مخصوص نصب انواع سامانه های اپتیکی و وسایل دیگر مثل چراغ قوه و هدف گیر لیزری نیز نصب شده است.

قنداق تسلکوپی با توان تغییر اندازه با توجه به اندازه بدن کاربر و همچنین نصب یک دو پایه در جلوی سلاح از جمله دیگر نکات مثبت موجود در طراحی این سلاح به شمار می آید. در کل می‌توان درباره مصاف اینگونه گفت که این سلاح یک جنگ افزار بسیار مناسب برای نیروهای نظامی ایران خصوصا یگان‌های عملیاتی ویژه است که می‌تواند با ورود به خدمت، توان رزمی یگان‌های استفاده کننده را کاملا افزایش دهد.

اسلحه مصاف چندی پیش به تیپ ۶۵ نوهد نزاجا در تعداد محدودی تحویل شده و به نظر نخبه ترین یگان نزاجا به نوعی وظیفه آزمایش میدانی و واقعی این سلاح را به عهده گرفته است. البته در کنار مصاف، ظاهرا AK-۱۰۳ روسی نیز به تیپ ۶۵ تحویل شده است.

در نهایت باید منتظر بود و دید که انتخاب نهایی نیروی زمینی ارتش برای جایگزین پیرمرد آلمانی چیست. مشخصا تجربیات نزدیک به یک دهه حضور مستشاران ایرانی در نبردهای منطقه غرب آسیا علیه گروه های تروریستی باعث به روزشدن وضعیت طراحی در نیروهای مسلح و صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران شده هرچند که کنار گذاشتن آن تعداد اسلحه و تجهیزات جانبی و خرید دهها هزار سلاح، نیازمند کمک و پشتیبانی ستادکل نیروهای مسلح، وزارت دفاع و دولت خواهد بود.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.