معادل فارسی برخی از واژه های مصطلح لاتین + فیلم

به گزارش رکنا، اگر دوست دارید بدانید معادل فارسی مینی‌مال یا مینی‌مالیست که نوعی از نقاشی است، چیست؟ یا معادل فارسی "آنتی بیوتیک" و برخی کلمات خارجی از "آکواریوم" تا "گلدان" و ... چیست این مطلب را بخوانید.

فرهنگستان معادل جدا و به تنهایی برای مینی مال برنگزیده است بلکه در ترکیب ها مینی مال را با واژه کمینه معادل یابی کرده است. برای نمونه ما مینی مالیسم داریم که گرایشی است در هنر که آثاری را با حداقل ابزار و اشکال هندسی و محتوا خلق می کند و به هنرمندی که به این شیوه آثاری را پدید می آورد هم مینی مالیست گفته می شود. فرهنگستان در گروه هنرهای تجسمی به ترتیب برای این دو واژه کمینه گرایی و کمینه گرا را به تصویب رسانده است؛ یعنی به جای مینی مالیسم بگوییم کمینه گرایی و به جای مینی مالیست گفته شود کمینه گرا.

واژه کمینه از "کم" و پسوند "ینه" ساخته شده به معنای کمترین. در هواشناسی هم می گویند کمینه دما یا بیشینه دما که به معنای کمترین و بیشترین است.

معادل فارس آنتی بیوتیک

واژه آنتی بیوتیک که دارویی است که برای سرکوب بیماری ها و میکرول ها به کار می رود هم در زبان فارسی زیاد استفاده می شود. "آنتی" به معنای "ضد" است در فرانسوی و انگلیسی و معادل آن در فارسی "پاد" است به طوری که فرهنگستان اول دربرابر "آنتی توکسین" فرانسوی و ضد سم "پادزهر" را ساخته بود. در اینجا هم جزء دوم آنتی بیوتیک (بیو) است و فرهنگستان با "پاد" و "زیست" واژه "پادزیست" را ساخته که دقیقا به معنای آنتی بیوتیک است یعنی ضد زیست باکتری ها.

آنتی بیوتیک برای فارسی زبانان به دلیل کارکردش آشناتر شده است اما می شود با کابرد پادزیست در کتاب های علمی و درسی رفته رفته این واژه فارسی برازنده را جا انداخت. البته در مکالمه روزمره واژه چرک خشک کن به کار می رود که در کاربرد عمومی بسیار مناسب و مورد تایید است اما پادزیست واژه علمی دقیق دربرابر آنتی بیوتیک به شمار می رود.

معادل سازی فارسی آکواریوم

واژه آکواریوم را از زبان فرانسوی گرفته ایم که "آکوا" به معنای "آب" و "آریوم" پسوند مکان است یعنی مکان قرار گرفتن آب. فرهنگستان دوم واژه جایگزین را "آبزی دان" ساخته و پیشنهاد کرده بود که در فرهنگستان سوم به تصویب رسیده بود. "دان" در آبزی دان پسوند مکان است و جا را نشان می دهد مانند نمکدان، گلدان، سنگدان که درباره واژه سنگدان باید مفصل صحبت کرد.

واژه کمتر آشنا به نام "تراریوم" را داریم که "ترا" در لاتین به معنای خاک و سرزمین است و با پسوند "آریوم" به معنای مکان قرارگیری خاک است و فرهنگستان واژه "خاکزی دان" را برگزیده است چون مکان و محفظه شیشه ای است که برای نگهداری گیاهان و جانوران خاکزی از آن بهره می گیرند.

جالب است که "ترا" به معنای خاک و زمین را در واژه "مدیترانه" هم داریم. "مدی" به معنای "میانه" و "ترا" یعنی خاک. دریای مدیترانه یعنی دریایی که در میانه خاک ها و سرزمین ها احاطه شده است؛ چنانچه قاره آفریقا جنوب آن ، قاره اروپا شمال آن و شرق آن را قاره آسیا فرا گرفته است و دلیل نامگذاری "مدیترانه" محصور بودن آن در میان سرزمین هاست.