اهمیت کتابخوانی در زندگی پویای کودکان

به گزارش رکنا، الهام فلاح در گفت‌وگو با ایرنا درباره مجموعه‌کتاب‌های خود، که سومین عنوان آن به نام نفرین ماهی در اسفند ۱۴۰۳ منتشر شده، اظهار داشت: آغاز نوشتن این مجموعه به سال ۱۳۹۷ بازمی‌گردد. در آن زمان توجه به حیوانات در اخبار بیشتر شده بود، هرچند شرایط هنوز مانند امروز که شاهد گستردگی این موضوع در فضای مجازی هستیم، نبود. با این رویکرد، سه عنوان کتاب نفرین گربه، نفرین جغد و نفرین ماهی تاکنون منتشر شده است.

نکاتی برای آموزش دوست‌داشتن حیوانات به کودکان

نویسنده کتاب اسب چوبی بیان کرد که دوست‌داشتن حیوانات باید از سنین پایین به کودکان آموزش داده شود و افزود: آموزش موضوعاتی مانند نادرست بودن آزار حیوانات ضروری است. همچنین تلاش کردم نکاتی را در داستان‌ها بگنجانم تا ترس کودکان از حیواناتی که درباره آن‌ها نکات منفی بیان می‌شود، برطرف گردد. برای مثال، برخی جغد را شوم می‌پندارند، در حالی که این پرنده در برخی کشورها نماد علم و آگاهی است.

به گفته فلاح، هر حیوان ویژگی‌های منحصر به فردی دارد؛ جغد‌ها روزها می‌خوابند و شب‌ها بیدارند، ماهی‌ها باید در آب زندگی کنند. این خصوصیات منحصربه‌فرد هر حیوان موجب شد که در داستان‌ها به آن‌ها پرداخته شود.
 

الهام فلاح، نویسنده

نوشتن برای کودکان؛ چالشی سخت

فلاح خاطرنشان کرد که نوشتن برای کودکان نسبت به بزرگسالان دشوارتر است. او اظهار داشت: این مساله برای من سخت‌تر است زیرا کودک درونم خیلی کودک نیست و حتی در دوران کودکی نیز کودک متفاوتی بودم. اما تصمیم گرفتم جلد دوم کتاب را نیز بنویسم و بدین ترتیب، کتاب نفرین جغد متولد شد.

کودکان مخاطبان بی‌ریای ادبیات

او افزود: نوشتن برای کودکان تجربه‌ای شیرین و خاص است. کودکان مخاطبان خوبی هستند و حتی اگر کتابی را دوست نداشته باشند، بدون هیچ نوع حب و بغضی به آن واکنش نشان می‌دهند. کودکان با شخصیت‌های داستان ارتباط می‌گیرند، برخی را دوست دارند و برخی دیگر را نه.

داستانی بی‌طرف از جنسیت

نویسنده کتاب خون‌مردگی، درباره مجموعه نفرین گربه، نفرین جغد و نفرین ماهی توضیح داد که شخصیت اصلی داستان‌ها یک پسر به نام آرتین است. وی در هر عنوان کتاب شخصیت متفاوتی دارد؛ برای مثال در کتاب اول پدر و مادر آرتین مستندساز هستند، در کتاب دوم او با مادر خانه‌دار و پدرش زندگی می‌کند، و در سومین عنوان، آرتین با پدرش زندگی می‌کند زیرا والدینش از هم جدا شده‌اند. با این وجود، در تمامی کتاب‌ها آرتین شخصیت اصلی داستان است.

فلاح تاکید کرد که تلاش داشته است داستان‌ها جنسیتی نشوند؛ یعنی کتاب‌ها نه برای دختران باشند و نه برای پسران. برای تحقق این موضوع، گروهی از شخصیت‌ها شامل دو پسر و یک دختر در داستان حضور دارند و نقش دانا و راهبر گروه در هر سه جلد به دختر واگذار شده است. این تصمیم باعث می‌شود کودکان احساس نکنند کتاب‌ها اختصاصاً برای گروه خاصی از جنسیت نوشته شده است.

چالش‌های چاپ و نشر کتاب

فلاح همچنین اشاره کرد که چهارمین جلد مجموعه تحت عنوان نفرین خرگوش تا اواسط داستان نوشته شده است. اما با بیان مشکلات موجود در صنعت نشر، او ادامه داد: امروز نویسندگان در هر حوزه‌ای، از جمله کودک و نوجوان یا بزرگسال، با مشکلی مشابه روبه‌رو هستند. ناشران به دلیل مشکلات اقتصادی نمی‌توانند کتاب تازه‌ای چاپ کنند و بسیاری از آن‌ها ورشکست شده‌اند، در نتیجه توان تسویه حساب با نویسندگان را ندارند.

پرداخت حق‌التالیف؛ چالش همیشگی

این نویسنده خاطرنشان کرد که ناشران پیشتاز در حوزه ادبیات کودک و نوجوان اعلام کرده‌اند توان انتشار کتاب‌های جدید ندارند و عموماً به تجدید چاپ آثار قبلی بسنده کرده‌اند. او افزود: کتاب نفرین ماهی پیش از انتشار دو سال و نیم در انتظار باقی مانده بود. از طرفی، برخی ناشران بندهایی به قراردادها افزوده‌اند که موجب شده حق‌التالیف به موضوعی خنده‌دار تبدیل شود. اکنون تنها انگیزه من برای نوشتن، رساندن این کتاب‌ها به دست کودکان است، اما دیگر امیدی به تکمیل کتاب نفرین خرگوش ندارم.