شب های فیلم لهستان / شب سوم: کاتین

به گزارش رکنا، یادداشتی به بهانه تماشای فیلم کاتین:

"انسان گرگ انسان است" هابز

فیلم Katyn(2007) کاتین(کارگردان: آندره وایدا، بازیگران: آرتور زمیوسکی، ماژا اوستاسوسکا، آندری چیرا) با فضایی آکنده از نگرانی و پر از اضطراب ساخته شده است. موسیقی متن به ساخته کریستف پندرسکی بسیار سنگین و سرد و دلهره آور است.

این فیلم درام 120 دقیقه ای با فیلمنامه ای ضد جنگ، داستانی واقعه محور است. به طوری که با هر سکانس عمق فاجعه را نشان می دهد.

داستان چندین هزار سواره نظام از افسران، اساتید و روشنفکران لهستان است که به دستور استالین و توسط ارتش سرخ شوروی در جنگل های کاتین کشته شدند و تا سه سال گورهای دسته جمعی آنها پیدا نشد.

حکم مرگی که به صورت سرزده و بی خبر صادر می شود و همه آنها با یک گلوله از پشت سر کشته می شوند.

داستان فیلم سرنوشت خانواده افرادی را دنبال می کند که در خلال جنگ سختی ها و مصیبت های فراوانی را متحمل می شوند.

فیلم شرایط لهستان را در زمان جنگ جهانی دوم و پس از آن روایت می کند. به تصویر کشیدن رویدادهای تلخ و خونبار تاریخ آن زمان که لهستانی ها با جنگ، مرگ، کشتار و بی خبری از عزیزان سر می کنند.

نگاه انسانی و ضد جنگ این فیلمساز را می توان در تمام سکانس های این فیلم حس کرد. با توصیف آنچه بر لهستان و بازماندگان قربانی ها خصوصا زنان گذشته است. خواهران، مادران و زنان و کودکان این مردان بزرگ. با صحنه هایی که تمام جنبه های مختلف این فجایع را به تصویر می کشد.

و این بار نه آلمان ها، بلکه نیروهای ارتش سرخ استالین هستند که مردم لهستان را به خاک و خون می کشند. تصاویری مهیب که انزجار بیننده را نسبت به آنان برمی انگیزاند.

سکانس های پایانی فیلم مملو از صحنه های رعب آور و وحشیانه است. حقیقتی که به تلخی آشکار شد:

"سرزمین خونی کاتین از ما می خواهد

که با صدای بلند فریاد بزنیم

از ما می خواهد که در برابر آنها بی رحم باشیم

انتقام بگیریم

حتی برای یک لحظه هم نباید اجازه بدهیم

که از ذهن ما مرگ وحشتناک برادرانمان

کسانی که مثل زباله در گودال ها ریخته شدند،

فراموش شود

سگ های وحشی و حیوانات جنازه های آنها را از خاک بیرون کشیدند

و پاره پاره کردند

تمام اسرای جنگی با بی رحمی تمام

به آرامی و به سبکی خاص به قتل رسیدند و کشته شدند

افسران، مهندسان، دکترها، استادان، نویسندگان، همه و همه

بیش از ده هزار روشنفکر لهستانی که با لباس نظامی جنگیدند و کشته شدند."

*سمیه باغی