خواص سمنو، دسر مخصوص نوروز + روش پخت

به گزارش رکنا، سمنو یا سمنک یا سومالک خوردنی چسبنده و شیرینی است که از جوانه گندم و آرد درست می کنند. خاستگاه این دسر به خراسان جنوبی برمی گردد. از آن به عنوان برکت زمین یاد می شود و معمولا در ماه اول بهار به عنوان عضوی از سفره هفت سین پخته می شود. نجگی همان سمنو است که در جنوب کشور قلیف پخته می شود.

سمنو دارای طبع گرم بوده و بسیار مقوی است به خصوص برای زنان باردار و کودکان. سمنو دارای فیبر است که موجب عملکرد بهتر دستگاه گوارش شده و از یبوست جلوگیری می کند. سمنو سرشار از مواد معدنی مانند فسفر، روی، سلنیوم و پتاسیم است که برای رشد و تولید انرژی لازم هستند بنابراین سمنو برای رشد ذهنی و جسمی کودکان بسیار لازم است.

سمنو دارای ویتامین E و همچنین ویتامین های گروه B است بنابراین موجب سلامت پوست و مو می شود و ریزش مو را کاهش می دهد. سمنو به دلیل طبع گرم آرامش بخش اعصاب است و همچنین موجب رفع خستگی می شود. سمنو دارای اسیدفولیک است که برای سلامت و رشد جنین لازم است و همچنین دارای مقدار قابل توجهی آهن است.

طرز تهیه سمنوی سنتی:

اگر برای اولین بار سمنو درست می کنید با مقدار کم مواد شروع کنید مثلا یک کیلو گندم و یک کیلو آرد گندم معمولی.

نکته: آرد گندم برای سمنو باید آرد معمولی باشد یعنی آرد دارای سبوس، برای پخت سمنو از آرد سفید استفاده نکنید.

1- یک کیلو گندم را پاک کنید و خوب بشویید و برای یک شبانه روز (24 ساعت) آن را با آب سرد آب کنید. آب باید حدود یک بند انگشت روی گندم ها را بگیرد و در این مدت سه بار آب گندم ها را عوض کنید.

2- بعد از 24 ساعت گندم ها را ته سینی پهن کنید و یک پارچه نخی خیس را روی آنها بکشید و روزی 2 الی 3 بار پارچه نخی را خیس کنید تا همیشه گندم ها مرطوب باشند. همچنین می توانید آنها را داخل کیسه نخی بریزید و مرتب کیسه را مرطوب کنید.

نکته:

گندم ها باید در جای خنک باشد تا خراب نشود. اگر در فصول گرم قصد دارید سمنو تهیه کنید کیسه یا سینی حاوی گندم ها را داخل یخچال قرار دهید تا گندم ها ترش نکنند و خراب نشوند. معمولا بین 2 تا 3 روز طول می کشد تا گندم ها خوب جوانه بزنند. توجه کنید گندم نباید سبز شود وگرنه سمنو تلخ می شود. پس وقتی گندم ها خوب ریشه کردند آنها را قبل از اینکه سبز شوند بردارید.

3- حالا نوبت به چرخ کردن جوانه های گندم می رسد. سعی کنید با ریزترین درجه چرخ گوشت تان آنها را چرخ کنید. یک بار چرخ کردن کافی است.

4- جوانه های گندم چرخ شده را تکه تکه داخل صافی بریزید. روی آنها کم کم آب بریزید و روی آنها دست بکشید تا شیره گندم که سفیدرنگ است از آن خارج شود و این کار را تا جایی ادامه دهید که فقط پوسته گندم داخل صافی بماند. برای یک کیلو گندم حدود 8 تا 10 لیتر آب می خواهد.

5- به همان میزان که گندم در ابتدا آب کردیم یا یک و نیم برابر به آرد گندم معمولی نیاز داریم. برای مثال ما یک کیلو گندم برداشتیم پس الان یک کیلو یا حداکثر 1/5 کیلو آرد گندم معمولی را با شیره گندم ها قاطی می کنیم و اینقدر با دست یا قاشق هم می زنیم تا کاملا آرد در شیره گندم و آب حل شود و گلوله گلوله نباشد.

6- حالا می رسیم به حساس ترین مرحله؛ در این مرحله قابلمه حاوی مواد سمنو را روی گاز با حرارت زیاد قرار می دهیم و با یک کفگیر مدام آنها را هم می زنیم تا به جوش آید. نزدیک به جوش آمدن مواد سمنو خیلی غلیظ می شود. به مواد آب اضافه نکنید چون وقتی شروع به جوشیدن کرد دوباره رقیق می شود.

نکته:

حتما در این مرحله باید مواد سمنو را مدام هم بزنید چراکه این مواد از نشاسته است و با کوچکترین غفلت شما ته می گیرد و سمنو خراب می شود اما وقتی به جوش آمد دیگر نیاز به هم زدن ندارد.

وقتی مواد سمنو به جوش آمد تقریبا کار تمام است و باید شعله گاز را خیلی کم کنید در حدی که برنج را دم می گذارید و بعد هر یک الی یک و نیم ساعت سمنوها را هم بزنید.

نکته: در این مرحله نیاز نیست در قابلمه را کامل بگذارید. می توانید در آن را نصفه قرار دهید یا اصلا در قابلمه را نگذارید.

7- معمولا زمانی که نیاز است تا سمنو بجوشد و غلیظ شود بین 10 تا 12 ساعت طول می کشد. وقتی سمنوها به غلظت مورد نظر شما رسید روی شعله گاز شعله پخش کن قرار دهید و با همان حرارت در قابلمه را محکم قرار دهید تا زمانی حدود یک ساعت سمنو دم بکشد.

بعد از یک ساعت دم کشیدن، سمنو آماده است. می توانید با خلال بادام یا پسته یا هرچیزی که خودتان دوست دارید آن را تزئین کنید. هرچه سمنو با شعله کم بیشتر بجوشد پررنگ تر می شود. دلیل اینکه سمنوی من کمی کمرنگ است این است که شعله گاز من کمی زیاد بود و زودتر به دست آمد. برای یک کیلو گندم و آرد حدود 2 تا 4 شیشه بزرگ سمنو به دست می آید و این سمنو کاملا شیرین و خوشمزه می شود و شما به کوچکترین شیرینی مصنوعی مثل شکر و ... نیاز ندارید.