آیا نوشابههای کمکالری هم سلامت ما را به خطر میاندازند؟
نوشابه معمولی یا رژیمی ؟
رکنا: بسیاری از ما علاقه خاصی به نوشیدن نوشابه داریم و وقتی سر سفره مینشینیم اول باید نوشابههای رنگارنگ را پیدا کنیم تا خیالمان راحت شود. اصلا مگر میشود روزمان را بدون نوشابه بگذرانیم؟ این عادت مثل یک رفتار روزمره و پراهمیت است که اگر آن را انجام ندهیم چیزی از زندگیمان کم است. اما بههرحال بسیاری از ما به چاق شدن و سلامتمان هم فکر میکنیم و میخواهیم هر دو را در کنار هم داشته باشیم.
نوشابه معمولی یا رژیمی / به گزارش خبرنگاراجتماعی رکنا، شاید فکر کنیم که نوشابههای رژیمی بهترین گزینه برای این کار است که هم نوشابه را از دست ندهیم و هم سالم باشیم. اما واقعیت این است که نمیتوان گفت تنها به این خاطر که روی نوشابهای برچسب «رژیمی» خورده است، پس برایتان مفید خواهد بود. محققان معتقدند که نوشیدنیهایی با کالری کم مسبب بروز تعدادی از بیماریها هستند؛ از افزایش حجم شکم گرفته تا سکته مغزی. آیا باید این مسئله را هم نگرانی دیگری در ارتباط با سلامتی تلقی کرد؟ در این مطلب به شما میگوییم که باید نگران این مسئله باشید یا نه و درباره عوارض این نوشابهها اطلاعاتی دراختیارتان قرار میدهیم.
تحقیقات چه میگوید؟
انتخاب یک نوشیدنی رژیمی به جای نوشابهای با کالری بالا، انتخاب بسیار خوبی است، اما بابت این کار زیاد به خودتان افتخار نکنید. تحقیقات زیادی طی سالهای اخیر نشان داده که سوداهای رژیمی میتوانند به سلامتتان آسیب وارد کنند. یافتههای به دستآمده از تحقیقات انجامشده در سال۲۰۱۳ در این زمینه نشان میدهد که مصرف مواد شیرینکننده صنعتی با بروز چاقی ارتباط نزدیکی دارد؛ درواقع این مواد خطر دیابت، سندروم متابولیسمی و بیماری قلبی-عروقی را افزایش میدهند و از طرفی باعث بالا رفتن مشکلات یادگیری خواهند شد. پروفسور سوزان سوئیثر میگوید: «وقتی بدن بهطور طبیعی نسبت به قند واکنش نشان میدهد، درواقع این سیگنال را منتشر میکند که جذب کالریها و قند در بدن رخ داده است، بنابراین بدن میتواند هورمونهایی را منتشر کند که مستلزم آماده شدن برای چنین شرایطی است. این وضعیت از افزایش میزان قند خون پیشگیری میکند و آن دسته از هورمونهای مشابه میتواند اثرات مستقیمی بر احساس اشباع بودن شما داشته باشد.» تحقیقات نشان میدهد مصرف غذاها و نوشابههایی با طعم شیرین اما بدون کالری یا با کالری کاهش یافته در روند واکنشهای بدن دخیل بوده و کاستن از شدت آن واکنشها باعث میشود تا افراد پرخوری کنند و میزان قند خونشان افزایش یابد که همین مسئله، زمینه را برای بروز دیابت نوع۲ فراهم میکند. سوالی که در این میان پیش میآید این است که نقش سوداهای رژیمی در ارتباط با مشکلات سلامت مانند پوکی استخوان، بیماری قلبی و مشکلات کلیوی چیست؟ پروفسور سوئیثرز معتقد است: «بین سوداهای رژیمی و پیامدهای منفی سلامت، ارتباط نزدیکی وجود دارد.» اما باید گفت که هنوز کاملا واضح و مشهود نیست که آیا این نوشیدنیها بهطور مستقیم مسبب بروز این عوارض منفی هستند یا نه، یا اینکه آیا افرادی با مشکلات سلامت یا رفتارهای بیمارگونه میزان بیشتری از این نوشیدنیها مصرف میکنند. بهتر است به حقایقی درباره اینکه سوداهای رژیمی چطور بر سلامت شما تاثیر میگذارند، بپردازیم.
رژیمیها شما را گول میزند
شاید کمی غیرمعقول بهنظر برسد که نوشیدنیهایی که هیچ کالریای ندارند، میتوانند سبب افزایش وزن شما شوند، اما باید گفت که تحقیقات این مسئله را پوشش داده است. بهطور کلی نوشابه نمیتواند مانند غذاهای جامد احساس سیری یا اشباع بودن را در شما ایجاد کند؛ چراکه بدن، آنطور که کالریهای موجود در غذاهای جامد را در خود تثبیت میکند، کالری مایعات را نمیپذیرد. این مسئله شما را تحریک میکند که حتی بعد از نوشیدن یک نوشیدنی با کالری بالا، باز هم میل خوردن داشته باشید. نوشیدنیهای گازدار با طعم شیرین (فرقی نمیکند که با شکر شیرین شده باشند یا با مادهای جایگزین شکر و بدون کالری) میتواند اشتهای شما را برای خوردن سایر غذاهای شیرین و با کربوهیدرات بالا تحریک کند. اما از آنجا که افراد سودا را نوشیدنی تلقی میکنند و کلوچه را دسر میدانند، بیشتر ترجیح میدهند میزان غذایشان را کم کنند تا نوشابهشان را، حتی اگر سودا، قند بیشتری داشته باشد. افراد خیالبافی که بر این باورند که یک سودای رژیمی برابر است با یک وعده غذایی سرشار از کالری، بیش از آنچه باید، آن را مصرف میکنند. پروفسور راماچاندران واسان در این باره میگوید: «افراد از سوداهای رژیمی در قالب دستاویزی برای کمتر خوردن استفاده میکنند.» آن دسته از افرادی که نوشابههای کمکالری بیشتری مصرف میکنند، اغلب تمایل دارند غذاهایی بخورند که چربیهای اشباع و ترانس بیشتری داشته باشد، کمتر ورزش کنند و میوه و سبزیجات کمتری بخورند.
تخریب تا مغز استخوان!
برای بسیاری از خانمها، هیچچیز به اندازه یک نوشیدنی رژیمی نمیتواند بعد از ورزش یا تحرک زیاد، حالشان را جا بیاورد، غافل از آنکه این مسئله باعث خنثی شدن و از بین رفتن مزیتهای ورزش برای استخوانها خواهد شد. حدود ۴۰میلیون آمریکایی درمعرض خطر پوکی استخوان قرار دارند که اکثرشان هم خانم هستند؛ پوکی استخوان نوعی بیماری است که در آن استخوانها نسبت به تَرَکها، آسیبپذیر و شکننده میشوند. سوالی که پیش میآید این است که ارتباط بین نوشیدنیهای رژیمی و کم شدن چگالی استخوان چیست؟ پاسخ اسید فسفریک است. یک چاشنی طعمدهنده که باعث افزایش خاصیت اسیدی خون میشود که درواقع باید آن را مولفه اصلی بسیاری از انواع سوداها تلقی کرد، اما مقدار آن در سوداها بیشتر است.
فسفر به خودی خود یکی از مواد معدنی مهم استخوان محسوب میشود، اما میزان زیاد آن میتواند به کم شدن چگالی استخوان بینجامد؛ چراکه بدن تلاش خواهد کرد تا میزان اسید زیاد را از طریق گرفتن کلسیم از استخوان خنثی کند.
برخی متخصصان بر این باورند افرادی که نوشابههای سرشار از کلسیم را با چیزهایی مانند شیر همراه با سوداهای رژیمی جایگزین میکنند، میزان کمتری از مواد مغذی سازنده استخوان مصرف میکنند. نیاز بدن شما به کلسیم بعد از ۵۰سالگی افزایش مییابد. خانمها در هر سنی باید برای تامین کلسیم ایدهآل و مطلوب بدن، بهطور روزانه سه پرس محصولات لبنی مصرف کنند، فرقی نمیکند که سودا میخورند یا نه.
سندروم متابولیک در کمین شماست!
آمار انجمن قلب آمریکا نشان میدهد حدود ۴۷میلیون آمریکایی دچار سندروم متابولیک هستند، هرچند که بسیاریشان از این مسئله اطلاعی ندارند. سندروم متابولیک زمینهساز بروز بسیاری بیماریهای دیگر است. درواقع نمیتوان آن را نوعی بیماری تلقی کرد. باید گفت که این سندروم، مجموعهای از عوامل خطرزا برای بروز بیماری قلبی و انواع دیابت ازجمله حجیم شدن اندازه شکم، بالا رفتن میزان تریگلیسیرید (چربیهای خون)، کمشدن میزان کلسترول خوب HDL، فشارخون بالا و میزان قندخون ناشتاست. با جمعآوری شواهد و مدارک در این زمینه مشخص شد افرادی که دائما از جایگزینهای قندی استفاده میکنند (موادی مانند آسپارتام، سوکرالوز و ساخارین) هم درمعرض خطر سندروم متابولیک قرار دارند.
به کلیههایتان فکر کنید
کلیههای شما فعالیتهای متعددی انجام میدهند؛ از تصفیه محصولات آبی از خون گرفته تا تنظیم فشارخون. محققی بهنام دکتر جولی، استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد، معتقد است که عملکرد کلیه با بالا رفتن سن کاهش مییابد.
در همین رابطه نتایج تحقیقات انجام شده مرکز پژوهش سلامت پرستاران که یکی از بزرگترین و پرسابقهترین بررسیها را در زمینه عوامل تاثیرگذار بر سلامت خانمها انجام داده، نشان میدهد اگر آنها روزانه دو یا چند سودای رژیمی بخورند، خطر کم شدن کارکرد کلیهشان دو برابر خواهد شد. این مرکز حدود ۳۰۰۰پرستار را در یک بازه ۱۱ساله مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق مشخص شد که سرعت کم شدن کارکرد کلیه در خانمهایی که سوداهای رژیمی خورده بودند در مقایسه با خانمهایی که تنها روند سالخودگی آنها بررسی شده بود، حدود سه برابر سریعتر بود. نوشیدن یک سودای رژیمی بهطور روزانه باعث کاهش عملکرد کلیه نمیشود، اما نوشیدن دو یا چند سودای رژیمی میتواند سبب بروز مشکلات متعددی شود.
نظریه دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که مواد شیرینکننده رژیمی میتواند سبب بروز زخم و جراحت به کلیه شود که البته تحقیقات بیشتری باید در اثبات این نظریه صورت گیرد، بنابراین ممکن است این سوال پیش بیاید که اگر هوس خوردن یک نوشیدنی گازدار به سرتان زد، باید چه کار کنید؟ پیشنهاد ما، آبمیوههای گازدار و طعمدار بدون کالری است. اما پیش از خوردن، حتما برچسب روی محصول را بخوانید تا مطمئن شوید طعم طبیعی داشته و فاقد افزودنیهای شیرینکننده صنعتی است.
به قلبت رحم کن
تحقیقات نشان میدهد نوشیدن دو یا چند نوشیدنی رژیمی در روز میتواند خطر بیماریهای قلبی مثل حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد، خصوصا در خانمهای سالمی که در دوران پس از یائسگی بهسر میبرند. درواقع خطر ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی در خانمهایی که در روز حدود دو یا چند نوشیدنی رژیمی مصرف میکنند، نسبت به خانمهایی که هرگز این نوع نوشیدنیها را نمیخورند یا بهندرت میخورند، حدود ۳۰درصد بیشتر است.
چاقی بی دردسر با شیرینکننده صنعتی
مصرف مواد شیرینکننده صنعتی با بروز چاقی ارتباط نزدیکی دارد؛ درواقع این مواد خطر دیابت، سندروم متابولیسمی و بیماری قلبی-عروقی را افزایش میدهند و از طرفی باعث بالا رفتن مشکلات یادگیری خواهند شد. پروفسور سوزان سوئیثر میگوید: «وقتی بدن بهطور طبیعی نسبت به قند واکنش نشان میدهد، درواقع این سیگنال را منتشر میکند که جذب کالریها و قند در بدن رخ داده است.
ارسال نظر