ارتباط تناسب اندام و مبتلا نشدن زنان به آلزایمر

محققان سال‌ها تلاش کردند بفهمند چرا زنان آمریکایی دو برابر مردان دچار آلزایمر می‌شوند. با توجه به اینکه احتمال آلزایمر با افزایش سن بالا می‌رود، فرضیه اولیه این بود که چون زنان به‌طور متوسط پنج سال بیشتر از مردان عمر می‌کنند، پس این احتمال در آن‌ها بالا می‌رود. اما مطالعاتی که متغیر سن را ثابت نگه داشتند، نتیجه گرفتند که پاسخ بسیار پیچیده‌تر است و شاید زنان به‌طور بالقوه آسیب‌پذیری بیولوژیکی بیشتری به این بیماری داشته باشند که به ژنتیک، هورمون‌ها و سایر عوامل بستگی دارد.

یکی از این مطالعات نشان داد زنان و مردان بین 55 تا 85 سال با "آسیب‌پذیری ژنتیکی"، احتمال یکسانی در ابتلا به آلزایمر داشتند. اما در بازه سنی 65 تا 75 سال این خطر به میزان قابل‌توجهی در زنان بیشتر می‌شد که نشانه تأثیر متقابل ژنتیک و عوامل هورمونی/ یائسگی بود.

دیگر تحقیقات نشان دادند که احتمال مرگ مردان مبتلابه بیماری‌های قلبی در میان‌سالی بیشتر است، اما مردهایی که بیش از 65 سال زندگی می‌کنند عملکرد قلبی عروقی بهتری دارند ( و احتمالاً مغز سالم‌تری نیز دارند) و درنتیجه کمتر از زنان به زوال عقل دچار می‌شوند.

ازآنجاکه عوامل زیادی در سلامت مغز تأثیر دارند (ازجمله ورزش، رژیم غذایی، خواب و "ذخیره شناختی")، عجیب نیست که مطالعات مختلف متغیرهای متفاوتی را در این زمینه مهم دانسته‌اند. بااین‌حال مطالعه‌ای جدید بر زوال عقل زنان اطلاعات منحصربه‌فردی درباره یک عامل داد که خطر ابتلا را تا 88 درصد کاهش می‌داد: استقامت قلبی- عروقی در میان‌سالی.

در این مطالعه 191 زن سوئدی بین 38 تا 60 سال تست دوچرخه انجام دادند و بر اساس اوج ظرفیت قلبی- عروقی به سه دسته تقسیم شدند: تناسب‌اندام پایین (59 زن)، تناسب متوسط (92 زن) و تناسب‌اندام بالا (40 زن). محققان این زنان را به مدت 44 سال موردمطالعه قراردادند. در آن زمان 44 زن دچار زوال عقل شدند: 32 درصد از گروه تناسب‌اندام پایین، 25 درصد از گروه تناسب‌اندام متوسط و فقط 5 درصد از گروه تناسب‌اندام بالا. 45 درصد از زنانی که نتوانستند تست تناسب‌اندام را تکمیل کنند، دچار زوال عقلی شدند که این آمار رابطه میان سطح آمادگی جسمانی و زوال عقل را نشان می‌دهد.

به‌طورکلی زنان گروه تناسب‌اندام بالا 88 درصد کمتر از دیگر گروه‌ها احتمال ابتلا به فراموشی و زوال عقلی را داشتند. دو زنی که در این گروه مبتلابه فراموشی شدند، تقریباً یازده سال دیرتر از زنانِ گروه تناسب‌اندام متوسط به این بیماری دچار شدند.

این مطالعه چندین عاملی که بر سلامت مغز تأثیر می‌گذارد را کنترل کرد: سیگار، الکل، فشارخون و سطح کلسترول. نمی‌توانیم از یافته‌ها نتیجه قطعی بگیریم که زوال عقل ناشی از سطح آمادگی جسمانی و تناسب بدن است (زیرا ممکن است نتایج با جریان خون، ژنتیک، رژیم غذایی و یا دیگر عوامل مرتبط باشد). اما نتایج با دیگر مطالعات طولی تطابق دارد که رابطه‌ای دوسویه میان تناسب‌اندام و زوال عقل پیداکرده‌اند.

این یافته‌ها در کنار دیگر تحقیقات درباره مزایای ورزش Sport برای مغز، شواهد محکمی ایجاد می‌کنند که آمادگی جسمانی عامل مهمی در سلامت مغز است.

در اینجا سه نکته برای آغاز برنامه تناسب‌اندام پیشنهاد می‌دهیم:

تناسب‌اندام را "مراقبت از خود" در نظر بگیرید. با مراقبت آگاهانه از مغز، موفقیت شخصی و حرفه‌ای خود را به حداکثر می‌رسانید. اندکی وقت بگذارید و بنویسید که چرا سلامت مغز برایتان مهم است. از آن دلایل به‌عنوان انگیزه‌ای برای مراقبت از خود استفاده کنید.

از امروز شروع کنید. سن یا سطح تناسب‌اندامتان مهم نیست. ازآنجاکه تغییرات مغزیِ مرتبط با آلزایمر بیست سال قبل از تشخیص بیماری آغاز می‌شوند، بهتر است زنان در تمام طول زندگی به‌سلامت مغز اهمت داده و آن را در اولویت قرار دهند. هیچ‌وقت برای شروع دیر نیست.

برنامه ورزشی خود را بر اساس پایداری و تنوع بنا کنید. اگر به‌طور مداوم ورزش نمی‌کنید، از روزی پنج دقیقه شروع کنید. اگر هرروز ورزش می‌کنید، مدتش را افزایش دهید تا به 30 دقیقه ورزش قلبی- عروقی در روز برسید. سپس شدت تمرینات را بالا ببرید.