مهم ترین عوامل آسیب نخاعی/ درمان ضایعات نخاعی با فیزیوتراپی

مجید داستانی اظهارداشت: زمانی که فردی در اثر یک عامل خارجی یا داخلی دچار آسیب به طناب نخاعی شود گفته می شود فرد دچار ضایعه نخاعی شده است.
وی به مهم ترین عوامل آسیب نخاعی که شامل تصادفات جاده ای، سقوط Fall از ارتفاع و تومورهای نخاعی هستند، اشاره کرد و گفت: با توجه به عملکرد سیستم طناب نخاعی که شامل انتقال اطلاعات حسی و حرکتی بین اندام ها و احشای بدن با مغز که مرکز کنترل بدن است، آسیب به طناب نخاعی با توجه به سطح آسیب می تواند اثرات بسیار متفاوتی از کاهش حس تا مرگ به دنبال داشته باشد.
این فیزیوتراپیست در ادامه به تشریح انواع ضایعات پرداخت و افزود: در ضایعات کامل، تمامی عملکردهای حسی و حرکتی در سطح پایین تر از آسیب از بین می رود و به دلیل قطع کامل ارتباط مغز با اندام و احشا احتمال بازگشت عملکرد تقریبا نزدیک به صفر است.
وی گفت: در ضایعات ناقص، ممکن است بسته به میزان آسیب قسمتی از عملکردهای حسی و حرکتی باقی بماند. در صورتی که یازگشت حس و حرکت بیمار در مدت کوتاهی اتفاق بیافتد گفته می شود بیمار دارای پیش آگهی مناسبی جهت درمان است.
داستانی در خصوص بروز علل ضایعات نخاعی، اظهارداشت: اغلب آسیب های وارد شده به طناب نخاعی ناشی از آسیب های ضربه ای است که در کشور ما با توجه به سطح بالای تصادفات جاده ای می توان این عامل را اصلی ترین عامل ضایعات نخاعی دانست.
وی به عوارض ناشی از آسیب های نخاعی اشاره کرد و افزود: از بین رفتن حس و حرکت در زیر ناحیه آسیب ، بی اختیاری ادرار و مدفوع، نقص عملکرد در سیستم جنسی، مشکلات مرتبط با سطح فشار خون، زخم بستر، مشکلات تنظیم سطح دمای بدن، ترومبوز ورید های عمقی، مشکلات حاد و مزمن تنفسی، مشکلات روحی و افسردگی و پوکی استخوان ناشی از راه نرفتن، از عوارض آسیب های نخاعی است.
داستانی به درمان ضایعات نخاعی اشاره کرد و گفت: بخشی از درمان ها در زمان رخداد حادثه Incident با توجه به علت ایجاد کننده ضایعه انجام می شود و پس از به ثبات رسیدن شرایط بیمار درمان های توانبخشی آغاز می شود که جراحی در موارد وجود شکستگی یا برداشتن تومور، درمان های دارویی، درمان اختلالات مثانه و روده، مراقبت و آموزش به خانواده بیمار جهت جلوگیری از زخم بستر، استفاده از وسایل کمکی در صورت لزوم و درمان روانپزشکی و مشاوره ای است.
عضو انجمن فیزیوتراپی ایران به مقوله توانبخشی و فیزیوتراپی اشاره کرد و افزود: امروزه در دنیا عمده درمان بیماران ضایعات نخاعی به تیم توانبخشی به ویژه فیزیوتراپیست های متخصص و آموزش دیده در درمان این ضایعات سپرده می شود.
وی ادامه داد: با توجه به طولانی بودن زمان درمان این بیماران از یک سال تا بعضا بالای ۱۰ سال تمامی شرایط روحی و مالی بیمار در نظر گرفته شده و سعی می شود ابتدا ارتباط لازم جهت جلب همکاری بیمار که شاید از لحاظ روحی هیچ انگیزه ای نداشته باشد ، برقرار می گردد.
داستانی گفت: ابتدا فیزیوتراپیست ارزیابی اولیه را انجام داده و پس از بررسی سطح ضایعه هدف از درمان را مشخص می نماید. این هدف از به حرکت انداختن بیمار تا پیشگیری از زخم بستر می تواند گسترده باشد، اما در نهایت هدف اصلی و در صورت امکان مستقل کردن بیمار در زندگی روزمره است.
وی به سرفصل درمان ها اشاره کرد و افزود: استفاده از تحریکات الکتریکی، استفاده از روش های تسهیل عصبی عضلانی، استفاده از روش های تمرین درمانی و تجویز وسایل کمکی مناسب با شرایط بیمار، شامل این سرفصل ها می شود.
داستانی گفت: امروزه در بحث توانبخشی بیماران ضایعات نخاعی پیشرفت های بسیار شگفت انگیزی در زمینه فیزیوتراپی و توانبخشی مانند ایجاد توانایی رانندگی بیماران ضایعات نخاعی گردنی، انجام ورزش Sport های گروهی و بسیاری موارد دیگر حاصل شده است.
وی افزود: بیماران باید بدانند در فازهای اولیه درمان توانبخشی تنها فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپیست مجرب که بتواند از تمامی موارد درمانی همزمان استفاده کند می تواند مفید باشد و پس از این مرحله و در صورت کسب احتیاجات اولیه عصبی و عضلانی بیمار به سایر گروه های توانبخشی مانند کاردرمانی ارجاع می شود.
داستانی در پایان گفت: این باور که فیزیوتراپی در این بیماران تنها شامل استفاده از دستگاه های تحریک الکتریکی است، باوری کاملا اشتباه با استانداردهای روز دنیاست و یک درمان فیزیوتراپی مناسب شامل استفاده از درمان ترکیبی به ویژه روش های تسهیل عصبی عضلانی است.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.