کلاسیک سوران دغدغه خود را به فدراسیون می‌برند، چون کسی پاسخگوی آنها نیست/ دریایی: ۳ رییس جمهور تغییر کرد؛ اما هنوز پلاک تاریخی به هدف خود نرسیده است

به گزارش رکنا، پلاک تاریخی بحثی است که این روزها نقل محافل ورزشی شده است؛ پلاکی که در حدود ۵۰ کشور دنیا به خودروهای کلاسیک داده می‌شود. مالکین خودروها در سایر کشورها با حضور در محل شماره‌گذاری تنها با چند ساعت وقت وسیله نقلیه خود را پلاک کرده و به آسانی تردد می‌کنند؛ اما در ایران حضور ۶ نهاد و وزارت‌خانه تصمیم‌گیر در این‌باره باعث ایجاد تعدد آرا و پرپیچ و خم شدن مسیر دریافت پلاک تاریخی برای مالکان خودروهای تاریخی شده و از آنجاییکه کلاسیک سواران فدراسیون اتومبیل‌رانی را در دسترس‌ترین و نزدیک‌ترین نهاد به خود می‌دانند، دغدغه‌های خود را به این فدراسیون می‌برند، در حالی که در کارگروه حفظ و صیانت از وسایل نقلیه تاریخی علاوه بر وزارت ورزش که نهاد بالادستی فدراسیون است، «وزارت صنعت، معدن و تجارت»، «وزارت کشور»، «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری»، «سازمان محیط زیست» و راهور نیز تصمیم گیرنده هستند.

مهدی دریایی کارشناس اسبق کارگروه حفظ و صیانت از وسایل نقلیه تاریخی در گفت‌وگویی که با او داشتیم به مشکلات و معضلاتی که در این باره وجود دارد اشاره داشت.

*به عنوان اولین سوال ممکن است کمی در مورد تخصص خودتان توضیح بدهید؟

من عضو کارگروه حفظ و صیانت از خودروهای تاریخی بوده و تخصصم باستان‌شناسی صنعتی در حوزه اتومبیل‌های کلاسیک است.

*دیگر عضو کارگروه حفظ و صیانت از وسایل نقلیه نیستید؟

نه بنا به دلایلی من از حضور در این کارگروه استعفا داده‌ام.

*به چه علت؟

گویا نظر برخی از آقایان این بود که دیگر نیازی به حضور من و نوع تخصصم نیست و ماهم تمکین کردیم.

*تا جایی که اطلاع دارم آقای صفا احمدی هم دیگر عضو این کارگروه نیستند درست است؟

بله در کمال تاسف علاوه بر آقای احمدی، آقایان جزینی و نساج نیز از حضور در این کارگروه استعفا داده‌اند. آقای خسروی که در حراست کانون جهانگردی مسئولیت داشتند و آقای حسینی حراست کانون نیز در همین شرایط برکنار شدند.

*پس می‌توان نتیجه گرفت که یک خانه‌تکانی حسابی صورت گرفته است.

بله و این در حالی است که در زمان حضور این افراد کارها با نظم و ترتیب بسیار خوبی و با هدف جلوگیری از رانت و فساد در حال انجام بود؛ اما متاسفانه این روند با عدم حضور این افراد خبره و کارشناس ناتمام ماند.

*نکته‌ای که در شرایط کنونی بسیار به چشم می‌آید این است که همه افرادی که پلاک تاریخی گرفته بودند نسبت به شرایط موجود معترض هستند. در واقع وعده داده شده بود که با دادن پلاک تاریخی اجازه تردد به خودروها نیز داده می‌شود اما تا جاییکه من در جریان هستم  تاکنون که حدود 300 پلاک تاریخی ارائه شده است هیچ کدام از این خودروها نتوانسته‌اند اجازه تردد بگیرند.

بله دقیقا. دلیل اصلی این شرایط این است که در مصوبه هیات وزیران که خود کانون اتومبیل‌رانی و سازمان میراث فرهنگی وقت آن را گرفتند، آقایان موضوع «تردد»  را حل و فصل نکرده بودند. به این مفهوم که اتومبیل‌ها اصلا حق تردد ندارند و این در صورتی است که توافق اولیه پنج هزار کیلومتر تردد در سال برای خودروهای دارای پلاک تاریخی بود. این در واقع موضوعی است که کانون اتومبیلرانی مطرح کرد و خودشان بریدند و دوختند. مخالف اصلی تردد خودروهای پلاک تاریخی راهور است، برای همین هم در آیین‌نامه این مصوبه نیز  حق تردد را امضا و تایید نکرد.

*خب پس داشتن این پلاک تاریخی بدون داشتن حق تردد چه مزیتی برای افراد دارد؟ اصلا این پلاک با یک پلاک پنج نمره قدیمی چه فرقی دارد؟

دقیقا مسئله همین است. ببینید در بیش از 50 کشور جهان از اروپا و آمریکا گرفته تا قطر و امارات متحده عربی که قدمت کشورشان از قدمت ماشین‌هایی که پدران ما سوار می‌شدند کمتر است «پلاک تاریخی» چندین سال است که به عنوان یک موضوع حل شده، پذیرفته شده است و نه تنها به این خودروها اجازه تردد داده می‌شود، بلکه افرادی را که دارای چنین خودروهایی هستند مورد تکریم هم قرار می‌دهند. این خودروها معاف از پرداخت حق بیمه و مالیات‌های سنگین می‌شوند. بدون شک اگر  هر ملتی قدر میراث  گذشتکان خود را نداند با سرنوشت خوبی مواجه نمی‌شود. در مورد موضوع اتومبیل‌های کلاسیک هم شرایط به همین شکل است.

*البته در این میان علاوه بر معضلی که در مورد موضوع حق تردد خودروهای دارای پلاک تاریخی و پروسه دشوار و زمانبر اخذ این پلاک وجود دارد، برخی شنیده‌ها هم حکایت از این دارد که تعدادی از خودروهای قاچاق نیز توانسته‌اند پلاک تاریخی دریافت کنند. شما در جریان این موضوع هستید؟

بله متاسفانه یک خودروی بنز اتاق 108 که سندش را روی بنز اتاق 113 گذاشته‌اند. به این معنی که بنز چهار در را تبدیل به کوپه کرده‌اند و بعد این را در قالب پلاک تاریخی مورد کارشناسی قرار داده و متاسفانه توانسته‌اند پلاک تاریخی هم بگیرند. یعنی تمام زحماتی که ما در 13 سال اخیر کشیده بودیم را یک شبه بر باد دادند. این در حالی است که ماموریت اصلی پلاک تاریخی جلوگیری از قاچاق بود؛ اما خودروی قاچاق که هیچ عوارضی پرداخت نکرده بود و به صورت قاچاق وارد کشور شده، مشمول پلاک تاریخی شده است. یعنی تمام هیمنه و ارزش پلاک تاریخی با چنین کار ناصحیحی از بین رفت.

*با این کار یک ماشین با اصالت اوراق شده و از بین رفته است و سند آن به صورت غیر قانونی در اختیار یک خودرو دیگر قرار داده شده. در واقع یک ماشین تاریخی را از بین برده‌اند تا سند آن را به نام یک خودرو دیگر کنند که هیچ اصالتی ندارد و به صورت قاچاق وارد ایران شده است و تردیدی نیست که این کار به خاطر اختلاف ارزش مالی این دو خودرو بوده است.

اختلاف قیمت بسیار است. ارزش واقعی خودرو اوراق شده شاید 500 میلیون تومان هم نباشد، اما با این تغییر و انتقال سند آن، قیمت آن بنز کوپه به 13 تا 15 میلیارد تومان رسیده است.

*خب این شرایط ایجاد فساد کرده و نشان دهنده وجود یک رانت بزرگ است.

بله. البته ایرادات دیگری نیز در این مسیر وجود دارد. به عنوان مثال پروسه دریافت پلاک تاریخی قبلا شش ماه بود که هم اکنون تبدیل به شش سال شده است و خودش یک پروسه تاریخی بوده و گرد زمان روی آن نسسته است. از سوی دیگر به افرادی که در این پروسه درگیر هستند اعلام می‌شود که با دریافت پلاک تاریخی حق تردد نیز خواهند داشت، در صورتی که همانطور که قبلا اشاره کردیم گرفتن  پلاک تاریخی به معنای گرفتن حق تردد نیست و سوال اینجاست که چرا موارد نادرست را به مردم مطرح می‌کنند؟ بسیاری از این افراد که در این پروسه درگیر هستند با من هم تماس می‌گیرند و اعلام می‌کنند که متاسفانه مسئولان کانون به هیچ عنوان پاسخگوی آنها نیستند.

*علاوه بر خودروی بنزی که اشاره کردید گویا یک خودروی «دوج» قاچاق نیز با همین شرایط پلاک تاریخی گرفته است. در این  مورد هم کمی توضیح می‌دهید؟

(بله یک خودروی دوج چهار در نیز متاسفانه با جابجایی اسناد تبدیل به خودروی دوج دو در  شده است تا از اختلاف قیمتی که در این میان به وجود می‌آید استفاده کنند. سند یک دوج را به یک کرایسلر انتقال داده‌اند. یک خودروی بنتلی هم همین شرایط را داشت. آن وقتی که بنده کار کارشناسی انجام می‌دادم، زمانی که خودرو را در برج سامان ونک  بازدید کردم به من اعلام شد که این خودرو به مدت 50 سال است که در این محل نگهداری می‌شود، اما همین که خودرو را کارشناسی و اسناد را مورد ارزیابی قرار دادیم، متوجه شدیم که سند برای یک‌ شورولت آمریکایی مدل 1953 است و به روی خودروی بنتلی ساخت انگلیس که مدل سال 1960 بود، منتقل شده است. به همین دلیل در پروسه کارشناسی با ارائه پلاک تاریخی به این خودرو مخالفت کردیم.

*البته برخی می‌گویند که در سال‌های بعد دوباره این خودرو برای دریافت پلاک تاریخی مطرح شده بود. درست است؟

بله متاسفانه این اقدام از سوی یکی از کارشناسان که از قضا همراه با ما نسبت به مغایرت سندی این خودرو واقف بود و مخالفت خود را به صورت مکتوب در این مورد مطرح کرده بودند، صورت گرفته بود. البته همان زمان ما در نامه‌ای به پلیس راهور اعلام کردیم که این موضوع را مورد پیگیری قرار دهند، چراکه به هیچ عنوان این ماجرا مورد تایید ما به عنوان کارشناسان نیست و راهور نیز نظر ما را مورد تایید قرار داد. دو سال بعد همین آقای کارشناس این خودرو را که خود نسبت به مغایرت سندی آن اذعان کرده بود شخصا خریداری کرده و با همان اسناد موضوع دریافت پلاک تاریخی را در کارگروه مطرح  کرده و تایید نهایی را هم برای صدور پلاک گرفت؛ اما خوشبختانه مسئولان راهور و بازرسی به صورت دقیق و موشکافانه وارد عمل شدند و اتومبیل را توقیف کردند. موضوع به دادگاه رفت و دادگاه رای به قاچاق بودن و مسروقه بودن این اتومبیل داد و در نهایت به موزه اتومبیل‌های بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی منتقل شد.

*مشخص است که نحوه قاچاق این خودرو چگونه بوده است؟

شنیده‌های مختلفی البته در مورد نحوه ورود این ماشین که آیا مسروقه از گاراژ سلطنتی شاه بوده است یا اینکه از خارج از کشور وارد شده است وجود دارد که از نگاه من هیچ کدام از اینها را کسی نمی‌تواند تایید یا تکذیب کند. پشت پرده این موضوع بسیار تاریک است؛ اما یکی از همین دو مورد باید مورد اتکا باشد. در اوایل انقلاب خودروهای بسیار زیادی مورد سرقت قرار می‌گرفت و بعد از چند سال سندها را تغییر می‌دادند. مثلا همین خودروی بنتلی همانطوز که اشاره داشتم با سند شورولت مطرح شده بود.

*در این میان معضل دیگری که وجود دارد این است که گویا برخی از صاحبان این خودروهای قاچاق که به هر شکلی موفق به دریافت پلاک تاریخی شده‌اند و اوبات هم شده است که خودروی آنها اصالت ندارد، از بازپس دادن پلاک تاریخی سرباز می‌زنند. آیا این موضوع صحت دارد؟

بله، البته به این دلیل که خود کارگروه هیچ هزینه و اقدامی برای بازپس‌گیری این پلاک‌ها نکرده، چنین اتفاقی را شاهد هستیم. کارگروه موظف بود برای جلوگیری از سلب آبرو و حیثیت پلاک تاریخی  در این مورد اقدامات لازم را انجام دهند که چنین کاری صورت نگرفت.

*در جریان هستید که چرا چنین اقدامی از سوی کارگروه صورت نگرفته است؟

متاسفانه رانت ایجاد شده در این موضوع جلوی اقدامات سلبی را گرفته است. زمانیکه موضوع دریافت پلاک تاریخی برای خودروی بنتلی یکبار از سوی کارشناسان رد می‌شود و خود کارشناس این خودرو را خریداری می‌کند و با هماهنگی اعضای کارگروه در شهرک آزمایش خودرو را دارای اصالت معرفی می‌کنند، شرایط کاملا مشخص است که چرا اقدامی هم برای بازپس گیری پلاک تاریخی ارائه شده نمی‌شود. خودروی دوج و بنز 190 اس ال هم از نمونه‌های آن هستند.

*در مورد این خودروی بنز اس ال هم کمی برای ما توضیح می‌دهید؟

بله، در این مورد هم سند یک بنز چهار در را به یک بنز کوپه انتقال داده‌اند تا پلاک تاریخی دریافت کنند. ببینید ما یکسری اتومبیل اوراقی داریم که از نگاه ما کارشناسان باید در ذوب آهن اصفهان تبدیل به ضایعات شود  چراکه نه تنها فاقد هرگونه اصالتی است، بلکه اجازه بازسازی هم نمی‌توان به آنها به دلیل درجه بالای اوراق بودنشان داد. متاسفانه کارگروه به خودروهایی از این دست هم پلاک تاریخی داده است.

*خودروی بنز اس ال 190 که اشاره کردید به چه سرنوشتی دچار شد؟

متاسفانه این خودرو در همان سری ابتدایی که در جلسه کارگروه آورده شد پلاک تاریخی گرفت.

*خودرو هم اکنون کجا است؟

در مالکیت مجموعه دار شخصی است که البته به دلیل اینکه تا اندازه‌ای واهمه دارند آن را بیرون نمی‌آورند.

*کارشناس خودرو چه کسی بود؟

آقای تیمور ریشار بودند.

*آقای ریشار، همان کارشناسی هستند که در ابتدا رای به اصیل نبودن خودروی بنتلی داده بودند و در ادامه خود آن را خریداری کرده و قصد گرفتن پلاک تاریخی برای آن را داشت، هستند؟

بله متاسفانه و این در حالی است که رسالت اصلی صیانت و حفظ خودروهای تاریخی این بود که کارگروه به هیچ عنوان در این مسیر حرکت نکند. از نگاه من تنها راه برای حل معضلات موجود بر سر راه پلاک تاریخی در کشور ما این است که جلوی موازی کاری سازمان‌های مختلف در این مورد گرفته شود.

*در سایر کشورها پروسه دریافت پلاک تاریخی چگونه است؟ نمی‌توان از تجربه موفق آنها استفاده کرد که دیگر چندین نهاد درگیر نباشند؟

دقیقا ببینید اصلا موضوع پلاک تاریخی ارتباطی با وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان محیط زیست و یا سایر سازمان‌ها ندارد. از نگاه ما پلیس راهور و نهایتا وزارت میراث فرهنگی آن هم در صورت داشتن کارشناس اتومبیل خبره باید در این مورد نظر بدهند. از نگاه من تنها نهادهایی که باید در مورد پلاک تاریخی تصمیم گیر باشند این دو نهاد هستند.

*پس چرا مالکین خودروهای تاریخی یا در اصطلاح کلاسیک سواران دغدغه خود در این خصوص را به گوش فدراسیون اتومبیل‌رانی می‌رسانند؟

چون دوستان پاسخگوی کسی نیستند.

برخی پیشنهاد می‌دهند که بهتر است با یک ادغام این کار در شماره‌گذاری صورت بگیرد. نظر شما چیست؟

بله بهترین کار همین است. چرا که پلیس راهور به سوابق و اسناد لازم دسترسی کامل دارد. هم اکنون ما بالغ بر پنج هزار خودروی کلاسیک و قدیمی داریم که همه آنها پلاک ملی هستند و سوابق آنها کاملا مشخص است و اگر قرار باشد که پلاک تاریخی ارائه شود یک کارشناس خبره قادر به تعیین تکلیف این موضوع خواهد بود و با این کار شرایط بسیار بهتری خواهیم داشت. هنوز هم برای این کار دیر نشده است هرچند که در 13 سال گذشته سه رییس جمهور در کشور تغییر کرده است اما هنوز موضوع پلاک تاریخی به هدفی که باید، نرسیده است و تنها تبدیل به یک صدور سند شده است. پلاکی که ارائه می‌شود تنها جنبه تزیینی دارد.

*به موضوع مهمی اشاره کردید. اگر همه پنج هزار خودروی کلاسیک و تاریخی ما دارای پلاک ملی هستند پس اصلا چرا باید پلاک تاریخی بگیرند که حق تردد هم ندارند؟

بله دقیقا این تناقض وجود دارد و البته این موضوع را در نظر بگیرید که خودرویی که تردد نداشته باشد تخریب می‌شود. پلاک تاریخی قرار بود نجات بخش این خودروها باشد، اما هیچ منفعتی به این خودروها نرساند که هیچ، بلکه دارد باعث نابودی بیشتر آنها می‌شود. متاسفانه در این میان هم به توصیه‌های دلسوزانه کارشناسان توجهی نشد تا به این شرایط رسیدیم.

*شما شخصا خودروی کلاسیک دارید؟

بله

*پلاک ملی دارد یا پلاک تاریخی؟

پلاک ملی

*چرا برای دریافت پلاک تاریخی اقدامی نکردید؟

به دلیل همین مشکلاتی که وجود داشت و هر روزه به ما در کانون وعده می‌دادند که موضوع حق تردد تا ماه بعدی حل می‌شود اما همچنان این موضوع در حد یک وعده باقی می‌ماند و حتی به افرادی که پلاک تاریخی دریافت کردند کارت ماشین هم داده نشده است.

*البته موارد بسیاری هم وجود دارد مالکین با خودرو خود تردد کرده‌اند اما خب خودروهای آنها توقیف شده است.

بله موارد زیادی بوده است. در نظر بگیرید که اگر این افراد به سازمان بازرسی کل کشور شکایت کنند، وزارت میراث فرهنگی و کانون باید پاسخگو باشند.

*این خودروها هم اکنون با معضلات زیادی مواجه هستند. وزارت میراث فرهنگی اعلام کرده است این خودروها میراث کشور است و این در حالی است که مالکان این خودروها نمی‌توانند حتی تا تردد کرده و تا پمپ بنزین بروند و یا آنکه برای تعمیر خودروی خود به تعمیرگاهی غیر از آنچکه معرفی شده است، مراجعه کنند.

بله دقیقا همینطور است. در وهله اول لازم است که نگاه امنیتی موجود در کشور از روی این خودروها برداشته شود. متاسفانه به این موضوع کاملا یک نگاه امنیتی دارند و اصلا در نظر نمی‌گیرند که این افراد مالک این خودروها هستند و بیش از هر فرد دیگری نسبت به این خودروها حق دارند.

*در کارگروه نحوه تصمیم گیری کارشناسان دقیقا به چه شکل بود؟

در کارگروه برای کارشناسان هیچ شرح وظایفی تعریف نشده بود و مسئولان کارگروه در جلسه نهایی تصمیم گیری در مورد ارائه پلاک تاریخی به یک خودرو، کارشناسان را راه نمی‌دادند و خودشان تصمیم گیری می‌کردند. ما تمام بررسی‌ها را انجام می‌دادیم و نظر خود را اعلام می‌کردیم که یک خودرو مهاجر یا همان قاچاق است یا نه و یا اینکه باید بازسازی شود.

*این در حالی است که مسئولان کارگروه اعلام کرده بودند که تصمیم گیری نهایی و کلی در مورد ارائه پلاک تاریخی تمام و کمال بر عهده کارشناسان است!

اصلا به این شکل نیست و همان مثالی که در مورد خودروی بنتلی برای شما زدم نظر کارشناس منفی بود؛ اما دوباره در جلسه مطرح کردند. این موضوع به هیچ عنوان صحت ندارد. به هر شکل امیدوارم که این موضوع هرچه سریع‌تر تعیین تکلیف شود و دارندگان خودروهای کلاسیک و پلاک‌های تاریخی نیز با پیگیری خودشان موجب شوند که این امر به سرانجام برسد و هرچه سریع‌تر اجازه حق تردد به این خودروها داده شود.

انتهای پیام/