این روزها وارد هر محفلی می‌شویم، بحث در مورد شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه داغ است. مسئله‌ای که از نسل جوان تا ریش‌سفید فامیل را درگیر خود کرده است.

به گزارش رکنا ، گاهی حتی بچه‌ها هم یک پا صاحب‌نظر می‌شوند و به دغدغه‌های دنیای بزرگ‌ترها ورود پیدا می‌کنند. شاید در چنین مواقعی، این سوال برای شما هم پیش آمده؛ تا چه اندازه می‌توان بچه‌ها را درگیر مسائل روز جامعه مثل گرانی دلار و افزایش قیمت‌ها و.. کرد؟ و مهم‌تر این‌که چطور آن‌ها را از این فضای پرتنش جامعه دور نگه داریم؟ سوالی که آن را با دکتر کتایون خوشابی، فلوشیپ روان‌پزشکی کودک و نوجوان مطرح کردیم تا پاسخ صحیح را از زبان یک متخصص بشنویم.

از موارد دیگری که در این گفت‌وگو مطرح شد: تا چه میزان بچه‌ها را در جریان دغدغه‌های این روزها قرار دهیم تا آن‌ها از هدف اصلی خودشان دور نشوند که موفقیت در سال تحصیلی جدید است.خانواده‌ها در شرایط کنونی جامعه چه تغییراتی را در برخورد با کودک باید اعمال کنند؟ به‌ویژه از لحاظ اقتصادی و اجتماعی. بچه‌ها با توجه به سن‌شان تا حدودی باید در جریان مسائل اقتصادی و اجتماعی خانواده قرار بگیرند. کودکان نباید این باور را داشته باشند که خانواده منابع مالی نامحدود دارند و تمام تقاضاهای آن‌ها را برآورده کنند. درواقع صحبت نکردن با بچه‌ها در مورد مسائل مالی فرهنگ اشتباهی است، به‌ویژه در شرایط کنونی، ارزش محسوب نمی‌شود. به نظر می‌رسد باید در مورد برخی باورهای اشتباه تجدیدنظر کنیم.

اگر پاسخ درستی نداشتیم چه کنیم؟

همیشه و در هر شرایطی؛ اگر در لحظه نمی‌دانید چه پاسخی به کودک بدهید، به او بگویید بعدا در فرصتی مناسب‌تر با هم صحبت می‌کنیم و البته که به قول‌تان هم وفا کنید! یا حتی صادقانه با توجه به شناختی که از فرزندتان دارید بگویید پاسخ سوال را در حال حاضر نمی‌دانم و بعدا پاسخ درست را به شما می‌گویم؛ چون دوست ندارم با گفتن جواب ناکافی تو را گمراه کنم. نکته مهم دیگر این‌که بچه ممکن است با توجه به رنج سنی، درک مناسبی از مفهوم زمان (یک هفته بعد، دو ماه بعد) نداشته باشد، بنابراین با گفتن مقطع زمانی او را آگاه کنید.

به‌طور مثال به بچه‌ها بگویید پایان سال تحصیلی پاسخ را به شما خواهم گفت؛ یعنی زمانی که فکر می‌کنم آمادگی شنیدنش را داری. یا وقتی کلاس دوم را تمام کردی و خواستی یک مقطع بالاتر بروی با شما در میان می‌گذارم. خواهشم از پدر و مادرها این است که عمل کردن به قول‌شان را پشت گوش نیندازند. جمع‌بندی پاسخ سوال شما این است که درنهایت گاهی با توجه به مسئله پیش رو، به تعویق انداختن پاسخ بهتر از جواب نادرست یا خدای نکرده دروغ گفتن است. اگر نگران هستید که کودک آمادگی شنیدن پاسخ را ندارد، دادن اطلاعات کافی را به تعویق بیندازید.

از چه سنی مسائل را به آن‌ها بگوییم؟

با توجه به مدل ذهنی بچه‌های نسل جدید، حدودا پنج، شش‌سالگی می‌توانیم بخشی از مسائل خانواده را با آن‌ها در میان بگذاریم اما بین افراط و تفریط مرز باریکی هست که پدر و مادر طی تجربه، مطالعه و شناخت از فرزند‌شان باید آن را مدنظر داشته باشند. به‌ویژه درباره مسائل اقتصادی... نباید بدون دادن توضیح به بچه‌ها، آن‌ها را به لحاظ مالی محدود کرد. چون در غیر این صورت سوال برانگیز و آسیب‌زا می‌شود.

بنابراین با توجه به شناخت از فرزندتان، توضیحاتی مختصر اما مفید به او بدهید. متاسفانه گاهی از آن طرف بام هم می‌افتیم و در دادن اطلاعات افراط می‌کنیم. به یاد داشته باشید که اگر بخواهید مسائل اقتصادی و مشکلات مالی به‌وجود آمده در خانه را موبه‌مو برای کودک توضیح دهید، باعث می‌شود سطح استرس او بالا برود و احساس ناامنی را در کودک تشدید می‌کند.به‌طور مثال اگر خیلی اغراق‌آمیز و ناخوشایند به او بگویید: «تا چند وقت آینده قحطی می‌آید پس صرفه‌جویی کن!» بسیار به لحاظ تربیتی اشتباه است؛ چون کودک حتی دغدغه کمبود موادغذایی را هم پیدا می‌کند! نگرانی که اصلا نباید او در خانه درگیر آن شود.

از چه فرمولی استفاده کنیم؟

در وهله اول این‌که حتی در شرایط اقتصادی و اجتماعی مناسب هم نباید به همه نیازهای کودک پاسخ مثبت داده شود. فرزندان شما باید نه شنیدن را یاد بگیرند. مهارت نه شنیدن بچه‌ها باید در خانواده آموزش داده شود. اگر در خانه یاد نگیرند، مجبور می‌شوند در جامعه بیاموزند. با لحنی مناسب به او بگویید: اگر در گذشته می‌توانستیم دو دفتر 200 برگ بخریم، در حال حاضر یک دفتر می‌خریم تا شما هم با آسودگی ادامه تحصیل دهید.

کودک باید بداند که بیشتر افراد جامعه درگیر چنین مسائلی هستند و او تنها نیست. بچه‌ها باید از کودکی قدر پول را بدانند. توصیه می‌شود از هر پنج درخواست کودک، به سه تای آن پاسخ دهید تا از حالا با مفهوم صبر و مدارا آشنا شود. در ضمن، کودکی که از گذشته به همین شکل در خانه تربیت شده باشد، با شرایط کنونی راحت‌تر کنار خواهد آمد اما هرگز برای آموزش کودک دیر نیست. تا بزرگسالی او صبر نکنید!

گاهی محدودیت بجا، خیلی هم درست و سازنده است. بچه ها باید از همین روزها فرهنگ صرفه‌جویی را بیش از گذشته یاد بگیرند و آگاه باشند که از لوازم‌شان به‌درستی استفاده کنند. با جزئیات صحبت کنید، مثلا این‌که دخترم بهتر است دفترت را تا پایان زمان مشخص شده (مثلا پایان امتحان‌های نوبت اول) به خوبی نگهداری کنی. یا پسرم؛ مراقب لوازمت باش تا آن‌ها را گم نکنی. درواقع بچه‌ها باید به این درک برسند که خانه مخارج دیگری هم به غیر لوازم‌التحریر آن‌ها دارد. موارد دیگری مثل پوشاک، خوراک، اجاره‌خانه و... . البته فراموش نکنید که سبک گفت‌وگو بسیار مهم است و نباید منجر به عذاب وجدان در کودک شود.

دلواپسی‌های آن‌ها را چطور مدیریت کنیم؟

بچه‌ها عموما زمانی‌که در جمع هم‌سن‌وسال‌هایشان سوالی را مطرح می‌کنند جواب‌های غیرواقعی دریافت می‌کنند. در مواجهه با چنین شرایطی در مرحله اول کامل به صحبت‌ها و اطلاعاتی گوش دهید که به شما می‌دهند. بعد نظر خودش را بخواهید؛ خب عزیزم، دوست شما این را گفته؛ نظر خودت چیست؟ در مرحله بعد این شما هستید که باید اطلاعات درست را متناسب با محدوده سنی کودک در اختیار او قرار دهید. به‌هیچ‌وجه به بچه نباید دروغ گفت. چون در این صورت اطمینان و اعتماد آن‌ها از پدرومادر سلب می‌شود و در نتیجه حرف هم‌سن‌وسال‌ها باورپذیرتر...

چگونه مراقب سلامت روان خانواده‌تان باشید؟

دنبال کردن اخبار با جزئیات، تنش را در سطح خانه افزایش می‌دهد. داشتن یک کانال خبری مشخص برای آگاهی از مسائل کافی است. نیازی نیست کل اخبار را از تمامی شبکه‌های اجتماعی، تلویزیون و حتی افراد پرتنش پیگیری کنیم.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.