قلعه جلال الدین؛ سفری به گذشته پرافتخار ایران باستان + عکس
رکنا: اگر به دنبال کشف بناهای تاریخی ناشناخته و منحصر به‌فرد هستید، قلعه جلال‌الدین در قلب طبیعت کوهستانی با معماری مستحکم و پلانی خاص، گزینه‌ای جذاب برای تجربه سفری متفاوت است.
به گزارش رکنا، ایران، سرزمین پر رمز و راز، با تنوع بی‌نظیر خود از طبیعت بکر، چشمه‌های آبی و بناهای تاریخی فوق‌العاده، همواره محلی برای ماجراجویی و آرامش است. در قلب این تاریخ غنی، بناهایی نهفته‌اند که روایت‌گر شکوه و عظمت گذشته‌اند و یکی از آن‌ها، قُلعه «جلال‌الدین» است.
گنجینه‌ای از گذشته در ارتفاعات
قلعه «جلال‌الدین» یکی از بناهای تاریخی مهم ایران است که در سده‌های ششم و هفتم هجری بنا شده است. این دژ استثنایی بر بلندای کوهی سرسبز قرار دارد و با دیوارهای مستحکم و ارتفاع برج‌هایش، نماد مقاومت و استواری به شمار می‌رود.
مواد اصلی ساخت این قلعه شامل سنگ، آجر و گچ است و طرح کلی آن به صورت شش ضلعی با ۶ برج مدور در اطراف طراحی شده است. چنین معماری در دل کوهستان، حکایت از مهارت مهندسان ایرانی دارد.
رازهایی در دل دیوارها
در داخل قلعه، چهار اتاق طراحی شده و در دیواره‌های داخلی آن خمره‌هایی جاسازی شده است که برای ذخیره آب و آذوقه مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در ضلع جنوبی قلعه، پلکانی به سمت برج‌های نگهبانی تعبیه شده و روزنه‌هایی در سراسر دیوارها و برج‌ها، امکان دیده‌بانی کامل را فراهم می‌کنند.
یکی از ویژگی‌های جذاب این مکان وجود چشمه آب شیرین موسوم به «جلال‌الدین» در ضلع جنوب غربی قلعه است. این چشمه، علت اصلی انتخاب مکان ساخت این بنا بوده و یکی از مهم‌ترین عوامل استراتژیک قلعه به شمار می‌رود.
موقعیت راهبردی قلعه
قلعه «جلال‌الدین» در مسیر ارتباطی شهرهای بزرگ و مهم شمال شرق فلات ایران، همچون نیشابور، جرجان، مرو و خوارزم قرار دارد که بر ارزش و اهمیت استراتژیک آن افزوده است.
شاهکاری از معماری
این قلعه از نظر معماری، یک نمونه کم‌نظیر است. ضخامت دیوارهای آن در قسمت پایین تا ارتفاع پنج متر نزدیک به سه متر اندازه‌گیری شده و در دل دیوارهای داخلی، خمره‌هایی بزرگ برای ذخیره آب یا غله تعبیه شده است. هر خمره ظرفیتی نزدیک به ۱۵۰ لیتر دارد و مجموع خمره‌ها، ظرفیت ذخیره حدود ۱۹ هزار لیتر مایع یا مواد غذایی را فراهم می‌کند.
شاهکار دیگری از معماری این بنا، وجود چاه عمیق در بخش غربی حیاط قلعه است که ساخت آن در بستر صخره‌ای، شاهکار مهندسی در دوران خود محسوب می‌شود.
این دژ دارای ۶ برج است که طبقات مختلف آن برای اهداف دیده‌بانی، نگهبانی و استقرار نیرو طراحی شده‌اند. دو برج، سه طبقه بوده و از طریق راهروهایی با نورگیری خاص به یکدیگر متصل می‌شوند.
نسبت تاریخی قلعه
اگرچه برخی قلعه «جلال‌الدین» را به جلال‌الدین خوارزمشاه نسبت داده‌اند، اما احتمال این ارتباط کم است. بسیاری از مورخان معتقدند که این بنا در زمان اسماعیلیان ساخته شده و به جلال‌الدین حسن نو مسلمان مربوط می‌شود.
سازمان میراث فرهنگی کشور از سال ۱۳۸۶ مرمت قلعه را آغاز کرده و در خرداد ۱۳۹۰، این بنا به عنوان یک موزه برای معرفی شخصیت‌های تاریخی همچون جلال‌الدین خوارزمشاه افتتاح شد.
جاذبه‌های منحصر به‌فرد
یکی از ویژگی‌های چشمگیر این قلعه-موزه، شیوه پرده‌خوانی و نقالی در آن است. این شیوه نمایشی، داستان‌هایی تاریخی و مذهبی را با کلام آهنگین به تصویر می‌کشد. بازدیدکنندگان در مسیرهای مختلف قلعه، با معماری شگفت‌انگیز و امکانات دفاعی تاریخی آن آشنا می‌شوند.
امکاناتی همچون سرویس‌های بهداشتی، پارکینگ و سفره‌خانه سنتی در کنار چشمه، از دیگر جذابیت‌های بازدید از این قلعه هستند.
ثبت ملی و موقعیت جغرافیایی
قلعه جلال‌الدین در سوم بهمن ماه ۱۳۵۶ با شماره ثبت ۱۵۷۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است. این آثار در شهرستان گرمه، در فاصله ۱۷۰ کیلومتری جنوب غربی بجنورد قرار دارد و منتظر کشف زیبایی‌های بی‌انتهای آن توسط گردشگران است.
-
حمید گودرزی: بعد از فوت مادرم، زندگی را جدی نمی‌گیرم
ارسال نظر