پوکی استخوان چیست؟ + روش های درمانی

به گزارش رکنا، پوکی استخوان ، که به نام استئوپروز هم شناخته می‌شود، یک بیماری است که باعث کاهش تراکم و استحکام استخوان‌ها می‌شود. در این بیماری، استخوان‌ها شکننده و ضعیف می‌شوند و به راحتی ممکن است دچار شکستگی شوند، حتی با ضربات یا فشارهای کم. 

این بیماری به طور معمول به طور بی‌صدا پیش می‌رود و ممکن است فرد تا زمانی که شکستگی رخ دهد، از آن بی‌خبر باشد.

علل و عوامل خطر

پوکی استخوان زمانی رخ می‌دهد که روند تجزیه استخوان‌ها از روند ساخت استخوان‌ها پیشی بگیرد. عوامل مختلفی می‌توانند در بروز این بیماری مؤثر باشند، از جمله:

• سن: با افزایش سن، روند تشکیل استخوان‌ها کاهش یافته و احتمال کاهش تراکم استخوان بیشتر می‌شود.

• ژنتیک: سابقه خانوادگی بیماری پوکی استخوان می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

• هورمون‌ها: کاهش هورمون‌های استروژن در زنان بعد از یائسگی و کمبود تستوسترون در مردان می‌تواند به کاهش تراکم استخوان‌ها منجر شود.

• تغذیه: کمبود کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی می‌تواند موجب پوکی استخوان شود.

• فعالیت بدنی: عدم تحرک و عدم تمرینات مقاومتی یا وزن‌برداری می‌تواند موجب کاهش تراکم استخوان شود.

• مصرف داروها: داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها، برخی از داروهای ضد تشنج و داروهای ضد افسردگی ممکن است خطر پوکی استخوان را افزایش دهند.

بیماری‌های مشابه

• استئوآرتریت: یک بیماری مفصلی است که در آن غضروف‌های مفاصل دچار فرسایش می‌شوند، اما برخلاف پوکی استخوان، در استئوآرتریت تراکم استخوان تغییر نمی‌کند.

• استئومیلیت: عفونت استخوان‌ها که می‌تواند مشابه پوکی استخوان با درد و آسیب به استخوان‌ها همراه باشد.

• آرتریت روماتوئید: بیماری التهابی است که به مفاصل آسیب می‌زند و می‌تواند به کاهش تراکم استخوان‌ها منجر شود.

عوارض پوکی استخوان

پوکی استخوان ممکن است عوارض جدی ایجاد کند، از جمله:

• شکستگی استخوان‌ها: مهم‌ترین عارضه پوکی استخوان، شکستگی‌های استخوانی است. این شکستگی‌ها معمولاً در نواحی مانند مهره‌های ستون فقرات، مچ دست و لگن رخ می‌دهند.

• کاهش قد: شکستگی‌های مهره‌ای می‌توانند منجر به کاهش قد شوند.

• درد مزمن: دردهایی که ناشی از شکستگی‌ها یا فشار بر اعصاب در نواحی مختلف بدن هستند.

• مشکلات تنفسی: شکستگی‌های مهره‌ای ممکن است باعث فشرده شدن ریه‌ها و مشکلات تنفسی شوند.

درمان پوکی استخوان

درمان پوکی استخوان شامل چندین رویکرد است:

1. تغییرات در سبک زندگی:

   • افزایش مصرف کلسیم و ویتامین D

   • انجام تمرینات مقاومتی برای تقویت استخوان‌ها

   • ترک سیگار و کاهش مصرف الکل

2. داروها:

   • بیسفوسفونات‌ها: داروهایی مانند آلندرونات که به کاهش تجزیه استخوان کمک می‌کنند.

   • هورمون درمانی: در برخی از موارد، درمان با استروژن در زنان یائسه یا تستوسترون در مردان می‌تواند مفید باشد.

   • آنتی‌بادی‌ها: داروهایی مانند دنوسوماب که به کاهش خطر شکستگی‌ها کمک می‌کنند.

3. جراحی: در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای ترمیم شکستگی‌ها یا تثبیت استخوان‌ها باشد.

رده‌های سنی و جنسیت

• سن: پوکی استخوان معمولاً در افراد بالای 50 سال شایع است، به ویژه در زنان بعد از یائسگی.

• جنسیت: زنان بیشتر از مردان دچار پوکی استخوان می‌شوند. این امر به دلیل کاهش هورمون استروژن در زنان بعد از یائسگی است که باعث تسریع در کاهش تراکم استخوان می‌شود.

به طور کلی، زنان سفیدپوست و آسیایی به خصوص در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.

در نهایت، درمان و پیشگیری از پوکی استخوان با توجه به عوامل مختلف مانند سن، جنسیت، تاریخچه خانوادگی و سایر عوامل خطر قابل تنظیم است. اقداماتی مانند مصرف کلسیم و ویتامین D، ورزش منظم، ترک عادات مضر و استفاده از داروهای تجویزی می‌تواند کمک کننده باشد.

در زیر یک جدول تحلیلی برای پوکی استخوان آورده شده است که عوامل مختلف، علائم، درمان‌ها و گروه‌های در معرض خطر را بررسی می‌کند: