راز بوی مومیایی‌ های 5 هزار ساله مصر / چه عطری در تاریخ مخفی است؟

به گزارش رکنا، سسیلیا بمبیبره، مدیر پژوهش‌های مؤسسه میراث پایدار در کالج دانشگاهی لندن، درباره تجربه رایحه‌ی مومیایی‌ها اظهار داشت: «در داستان‌های تخیلی و فیلم‌ها، بو کردن اجساد مومیایی معمولاً با سرنوشت‌های تلخ همراه است، اما واقعیت چیز دیگری است.»

او افزود: «ما بسیار شگفت‌زده شدیم که بوهای مومیایی‌ها تا این حد خوشایند هستند.»

شناسایی رایحه مومیایی‌ها با استفاده از علوم مدرن

دانشمندان برای بررسی رایحه مومیایی‌هایی که قدمت برخی از آن‌ها به ۵ هزار سال می‌رسد، از تحلیل‌های شیمیایی و آزمایش‌های بویایی بهره بردند. این اجساد تاریخی یا در انبارها نگهداری شده و یا در موزه مصر در قاهره به نمایش گذاشته شده بودند.
مومیایی‌های ۵ هزار ساله مصری چه بویی می‌دهند؟

رایحه‌هایی مانند «چوبی»، «ادویه‌ای» و «شیرین» بیشتر به حس‌های یک جلسه تست رایحه‌ی عطر شبیه بودند تا بوهای واقعی مومیایی‌ها. با این وجود، پژوهشگران تأیید کردند که اجساد باستانی چنین بوهایی را از خود منتشر می‌کردند.

نقش مواد معطر در فرآیند مومیایی‌سازی

در تحقیقات انجام‌شده همچنین رایحه‌ی گل‌ها نیز شناسایی شد که احتمالاً از رزین‌های کاج و سرو کوهی در فرآیند مومیایی‌سازی نشأت گرفته بودند. دکتر بمبیبره یادآوری می‌کند که این مطالعه برای نخستین بار به‌طور نظام‌مند بوی مومیایی‌ها را با اهداف علمی مورد بررسی قرار داده است.

در دوران مصر باستان، بو اهمیت ویژه‌ای در فرآیند مومیایی‌سازی داشت. مواد خوشبو مانند روغن‌ها، موم‌ها و عطرها نه‌تنها برای حفظ اجساد بلکه برای ارتباط با دنیای پس از مرگ مورد استفاده قرار می‌گرفتند. بوهای خوشایند در آن زمان نمادی از پاکی و تقدس به‌شمار می‌رفتند.
مومیایی‌های ۵ هزار ساله مصری چه بویی می‌دهند؟

اندازه‌گیری بدون تماس مستقیم

پژوهشگران دانشگاه کالج لندن و دانشگاه لیوبلیانا برای این تحقیق از ابزارهای پیشرفته اندازه‌گیری مولکول‌های هوای استخراج‌شده از تابوت‌ها و اجساد استفاده کردند، بدون اینکه به مومیایی‌ها مستقیماً دست بزنند. هدف، تحلیل دقیق منبع این بوها بود تا مشخص شود آیا به خود مومیایی‌ها تعلق دارند یا به عوامل خارجی مانند مواد نگهدارنده، آلودگی‌های زیستی یا باکتری‌ها.

ماتیجا استرلیچ، از دانشگاه لیوبلیانا، درباره این یافته‌ها گفت: «ما نگران این بودیم که بوی فساد زیستی را شناسایی کنیم اما خوش‌بختانه چنین نشد. این مسئله نشان می‌دهد که شرایط نگهداری در موزه مصر در وضعیت خوبی قرار دارد.»

امکان بازسازی رایحه‌ها برای نمایشگاه‌ها

نتایج این تحقیق می‌تواند اطلاعاتی درباره مومیایی‌ها و جزئیات طبقه اجتماعی آن‌ها فراهم کند. این اطلاعات نه تنها برای باستان‌شناسان بلکه برای متصدیان موزه‌ها نیز ارزشمند است. همچنین این دانش می‌تواند برای حفاظت بهتر اجساد باستانی در آینده به کار گرفته شود.

باربارا هابر، محقق مؤسسه ماکس پلانک در آلمان، تأکید کرد: «همه بوهایی که امروز شناسایی شده‌اند الزاماً با رایحه‌های اصلی مومیایی‌ها مطابقت ندارند، چرا که عوامل محیطی و شرایط نگهداری طی سالیان ترکیب آن‌ها را تغییر داده‌اند.»

هابر دو سال پیش با بازسازی رایحه اعضای داخلی یک مومیایی کوزه‌شده، عطری به نام «عطر ابدیت» تولید کرد که حالا در موزه موسگارد دانمارک به نمایش درآمده است. پژوهشگران در تلاش هستند تا با بازسازی مصنوعی بوهای کشف‌شده، تجربه بازدید از موزه‌ها را به شدت غنی‌تر کنند.

تحولی در تجربه موزه‌ها

دکتر بمبیبره در این خصوص گفت: «اغلب موزه‌ها از بازدیدکنندگان می‌خواهند که فقط اشیاء را از فاصله دور مشاهده کنند. اما بررسی اجساد مومیایی‌شده از پشت شیشه نمی‌تواند حس واقعی به بیننده منتقل کند. به همین دلیل، اضافه‌کردن رایحه به این تجربه می‌تواند درک حسی ما از فرآیند مومیایی‌سازی را عمیق‌تر کند.»

وبگردی