total cholesterol در آزمایش خون چیست؟

به گزارش رکنا، کل کلسترول در آزمایش خون به مجموع کلسترول موجود در خون اطلاق می‌شود که از سه نوع اصلی کلسترول تشکیل شده است:

  1. کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein): این نوع کلسترول به عنوان "کلسترول بد" شناخته می‌شود. افزایش میزان LDL در خون می‌تواند باعث ایجاد پلاک‌ها در دیواره رگ‌ها شود و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را افزایش دهد.

  2. کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein): این نوع کلسترول به عنوان "کلسترول خوب" شناخته می‌شود. HDL به حذف کلسترول اضافی از رگ‌ها و انتقال آن به کبد برای دفع کمک می‌کند. سطح بالای HDL می‌تواند از خطر بیماری‌های قلبی جلوگیری کند.

  3. کلسترول VLDL (Very-Low-Density Lipoprotein): این نوع کلسترول مسئول حمل تری گلیسریدها (نوعی چربی) در خون است و مشابه LDL عمل می‌کند. افزایش VLDL هم می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی شود.

total cholesterol

مفهوم کل کلسترول

زمانی که می‌گوییم "کل کلسترول"، در واقع مقدار کلسترول LDL، HDL و VLDL موجود در خون را به عنوان یک عدد ترکیبی اندازه‌گیری می‌کنیم. به طور معمول، پزشکان بر اساس مقدار کلسترول LDL، HDL و تری‌گلیسریدها، خطر بیماری‌های قلبی را ارزیابی می‌کنند.

راهنمایی برای مقادیر ایده‌آل:

  • کلسترول کل: کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL) ایده‌آل است.

  • سطح LDL (کلسترول بد): کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر ایده‌آل است.

  • سطح HDL (کلسترول خوب): بیشتر از 60 میلی‌گرم در دسی‌لیتر ایده‌آل است.

  • تری‌گلیسریدها: کمتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر باید باشد.

دلایل انجام آزمایش کلسترول

آزمایش کلسترول برای بررسی میزان چربی‌های مختلف خون انجام می‌شود و دلایل مختلفی برای انجام آن وجود دارد. برخی از دلایل رایج برای انجام آزمایش کلسترول عبارتند از:

  1. ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی و عروقی

    • آزمایش کلسترول می‌تواند به پزشکان کمک کند تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته را ارزیابی کنند. سطح بالای کلسترول LDL (کلسترول بد) و پایین بودن سطح HDL (کلسترول خوب) می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.

  2. کنترل درمان‌های قلبی

    • افرادی که داروهای کاهش‌دهنده کلسترول مانند استاتین‌ها مصرف می‌کنند، نیاز به انجام آزمایشات منظم برای بررسی تاثیر داروها و تنظیم درمان دارند.

  3. کنترل سطح چربی در بدن

    • آزمایش کلسترول می‌تواند برای افرادی که از چاقی یا اضافه وزن رنج می‌برند یا سبک زندگی ناسالم دارند، انجام شود تا سطح چربی‌های خون آنها مورد بررسی قرار گیرد.

  4. تشخیص مشکلات کبدی یا کلیوی

    • گاهی اوقات، آزمایش کلسترول می‌تواند به عنوان بخشی از ارزیابی عمومی عملکرد کبد و کلیه‌ها انجام شود.

  5. مراجعه برای ارزیابی سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی

    • اگر سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی و عروقی وجود داشته باشد، انجام آزمایش کلسترول به منظور ارزیابی خطر فردی ضروری است.

  6. کنترل بیماری‌های متابولیک

    • افرادی که مبتلا به دیابت نوع 2 یا سایر اختلالات متابولیک هستند، نیاز به آزمایش کلسترول برای مدیریت وضعیت خود دارند، زیرا دیابت می‌تواند تأثیر زیادی بر سطح کلسترول خون داشته باشد.

  7. بررسی شرایط سلامتی عمومی

    • آزمایش کلسترول ممکن است به عنوان بخشی از یک معاینه فیزیکی منظم یا چکاپ عمومی انجام شود تا به پزشک کمک کند وضعیت کلی سلامت فرد را ارزیابی کند

جدول دلایل مختلف انجام آزمایش کلسترول آورده شده است

دلایل انجام آزمایش کلسترول توضیحات
ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی و عروقی برای بررسی میزان کلسترول LDL (کلسترول بد) و HDL (کلسترول خوب) و ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی.
کنترل درمان‌های قلبی برای نظارت بر تاثیر داروهای کاهش‌دهنده کلسترول مانند استاتین‌ها و تنظیم درمان در بیماران قلبی.
کنترل سطح چربی در بدن برای افرادی که از چاقی یا اضافه وزن رنج می‌برند و نیاز به ارزیابی سطح چربی خون دارند.
تشخیص مشکلات کبدی یا کلیوی به عنوان بخشی از ارزیابی عملکرد کبد یا کلیه‌ها و تشخیص مشکلات مربوط به این ارگان‌ها.
مراجعه برای ارزیابی سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی افرادی که سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی دارند، نیاز به بررسی سطح کلسترول برای ارزیابی خطر دارند.
کنترل بیماری‌های متابولیک برای افرادی که مبتلا به دیابت نوع 2 یا اختلالات متابولیک هستند، جهت ارزیابی تأثیرات آن بر کلسترول.
بررسی شرایط سلامتی عمومی به عنوان بخشی از معاینه فیزیکی منظم یا چکاپ عمومی برای ارزیابی سلامت کلی فرد

total cholesterol

چه افرادی باید آزمایش کلسترول انجام دهند؟

آزمایش کلسترول برای افرادی که در گروه‌های خاصی از نظر سلامتی قرار دارند یا ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی دارند، توصیه می‌شود. در اینجا افراد باید آزمایش کلسترول انجام دهند:

1. افراد بالای 20 سال

  • تمامی افراد بالغ (بالای 20 سال) باید حداقل هر 4 تا 6 سال یک بار آزمایش کلسترول انجام دهند، حتی اگر احساس بیماری نداشته باشند، برای ارزیابی سطح چربی‌های خون.

2. افرادی با سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی

  • اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده (مانند والدین یا خواهر/برادر) به بیماری‌های قلبی مبتلا بوده است، فرد باید از سنین پایین‌تر آزمایش کلسترول انجام دهد و میزان خطر خود را ارزیابی کند.

3. افرادی که دارای فشار خون بالا هستند

  • فشار خون بالا می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. این افراد باید به طور منظم آزمایش کلسترول انجام دهند.

4. افرادی که چاق یا اضافه وزن دارند

  • افرادی که BMI (شاخص توده بدنی) بالاتر از 30 دارند یا از چاقی رنج می‌برند، نیاز به آزمایش کلسترول دارند زیرا چاقی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.

5. افرادی که دیابت نوع 1 یا نوع 2 دارند

  • افراد مبتلا به دیابت باید به طور منظم آزمایش کلسترول انجام دهند زیرا دیابت می‌تواند تأثیر زیادی بر سطح چربی‌های خون بگذارد و خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.

6. افرادی که سیگار می‌کشند

  • سیگار کشیدن خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. افرادی که سیگار می‌کشند باید آزمایش کلسترول را انجام دهند تا خطرات را ارزیابی کنند.

7. افرادی که به بیماری‌های قلبی مبتلا هستند

  • افرادی که دچار مشکلات قلبی یا سابقه حمله قلبی یا سکته قلبی داشته‌اند، باید آزمایش کلسترول منظم انجام دهند تا درمان‌های مناسب برای کاهش خطرات دیگر اعمال شود.

8. افرادی که از داروهای خاص استفاده می‌کنند

  • افرادی که داروهای خاص مانند استاتین‌ها (برای کاهش کلسترول) یا داروهای ضد فشار خون مصرف می‌کنند، باید آزمایش کلسترول منظم انجام دهند تا بررسی کنند که آیا داروها مؤثر هستند یا نیاز به تغییر دارند.

9. افرادی که سبک زندگی ناسالم دارند

  • افرادی که رژیم غذایی ناسالم، فعالیت بدنی کم یا استرس زیاد دارند، باید آزمایش کلسترول انجام دهند تا وضعیت چربی خون خود را ارزیابی کنند.

10. زنان پس از یائسگی

  • زنان پس از یائسگی ممکن است خطر بیماری‌های قلبی در آنها افزایش یابد. آزمایش کلسترول در این دوره از زندگی مهم است.

11. افرادی که دارای مشکلات کلیوی هستند

  • بیماری‌های کلیوی می‌توانند تأثیر زیادی بر سطح چربی‌های خون داشته باشند. این افراد باید به طور منظم آزمایش کلسترول انجام دهند.

جدول افرادی که باید آزمایش کلسترول انجام دهند آمده است:

گروه افراد دلیل انجام آزمایش کلسترول
افراد بالای 20 سال برای ارزیابی سطح کلسترول و چربی‌های خون هر 4 تا 6 سال یک بار باید آزمایش انجام دهند.
افرادی با سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی برای ارزیابی ریسک بیماری‌های قلبی و شروع آزمایش کلسترول در سنین پایین‌تر.
افرادی با فشار خون بالا فشار خون بالا می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد و باید آزمایش کلسترول انجام دهند.
افرادی که چاق یا اضافه وزن دارند چاقی می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد و نیاز به آزمایش کلسترول برای ارزیابی چربی‌های خون دارند.
افرادی که دیابت نوع 1 یا نوع 2 دارند دیابت می‌تواند تأثیر زیادی بر چربی‌های خون بگذارد و نیاز به آزمایش کلسترول برای کنترل و مدیریت آن دارند.
افرادی که سیگار می‌کشند سیگار کشیدن خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد و نیاز به آزمایش کلسترول برای ارزیابی وضعیت چربی‌های خون دارند.
افرادی که به بیماری‌های قلبی مبتلا هستند افرادی که مشکلات قلبی یا سکته قلبی دارند باید آزمایش کلسترول منظم برای مدیریت درمان انجام دهند.
افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند افرادی که داروهایی مثل استاتین‌ها یا داروهای ضد فشار خون مصرف می‌کنند باید آزمایش کلسترول برای نظارت بر اثر درمان انجام دهند.
افرادی که سبک زندگی ناسالم دارند افرادی با رژیم غذایی ناسالم یا فعالیت بدنی کم باید آزمایش کلسترول انجام دهند تا خطرات احتمالی ارزیابی شوند.
زنان پس از یائسگی خطر بیماری‌های قلبی در زنان پس از یائسگی افزایش می‌یابد، بنابراین آزمایش کلسترول برای این گروه مهم است.
افرادی که مشکلات کلیوی دارند مشکلات کلیوی می‌توانند بر سطح چربی‌های خون تأثیر بگذارند و نیاز به آزمایش کلسترول برای نظارت دارند.

total cholesterol

برای ارزیابی کلسترول در آزمایش خون باید به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

برای ارزیابی کلسترول در آزمایش خون، معمولاً می‌توانید به پزشک عمومی یا پزشک متخصص قلب (کاردیولوژیست) مراجعه کنید. در اینجا توضیح داده شده که هر یک از این پزشکان در چه موقعیت‌هایی می‌توانند شما را راهنمایی کنند:

1. پزشک عمومی (GP)

  • پزشک عمومی اولین نقطه تماس برای انجام آزمایشات معمول از جمله آزمایش کلسترول است.

  • اگر شما هیچ مشکل خاصی ندارید و نیاز به بررسی روتین سطح کلسترول دارید، پزشک عمومی می‌تواند آزمایش خون را تجویز کند و نتایج را بررسی کند.

  • این پزشک می‌تواند شما را به متخصص مربوطه ارجاع دهد اگر نیاز به درمان خاصی باشد.

2. متخصص قلب (کاردیولوژیست)

  • اگر شما سابقه بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، یا مشکلات قلبی داشته باشید، ممکن است نیاز به مراجعه به کاردیولوژیست داشته باشید.

  • این پزشکان می‌توانند به طور دقیق‌تر سطح کلسترول و خطرات بیماری‌های قلبی شما را ارزیابی کنند و درمان‌های پیشرفته‌تری مانند داروهای کاهش‌دهنده کلسترول (استاتین‌ها) را تجویز کنند.

3. متخصص غدد (اندوکرینولوژیست)

  • در صورتی که مشکل هورمونی یا متابولیک مانند دیابت یا اختلالات تیروئیدی دارید که می‌تواند بر سطح کلسترول تأثیر بگذارد، متخصص غدد می‌تواند به شما کمک کند.

  • این پزشک ممکن است برای مدیریت شرایط شما به آزمایشات کلسترول و درمان‌های مناسب نیاز داشته باشد.

4. متخصص داخلی

  • پزشک متخصص داخلی نیز می‌تواند برای بررسی و ارزیابی سطح کلسترول و سایر چربی‌های خون تجویز آزمایش دهد و در صورت لزوم درمان‌های لازم را پیشنهاد کند.

جدول پزشکانی که باید برای ارزیابی کلسترول به آن‌ها مراجعه کنید و نقش هر یک آورده شده است

نوع پزشک دلیل مراجعه
پزشک عمومی (GP) اولین نقطه تماس برای ارزیابی سطح کلسترول در خون، تجویز آزمایشات روتین و بررسی نتایج.
متخصص قلب (کاردیولوژیست) برای افرادی که سابقه بیماری‌های قلبی دارند، ارزیابی دقیق‌تر و تجویز درمان‌های خاص.
متخصص غدد (اندوکرینولوژیست) برای افرادی که مشکلات هورمونی مانند دیابت یا اختلالات تیروئیدی دارند که می‌تواند بر کلسترول تأثیر بگذارد.
متخصص داخلی ارزیابی عمومی سطح کلسترول و تجویز درمان برای شرایط متابولیک یا مشکلات گوارشی.

دلایل بالا رفتن کلسترول در آزمایش خون

بالا رفتن سطح کلسترول در آزمایش خون می‌تواند به دلایل مختلفی باشد که برخی از آن‌ها به سبک زندگی مربوط می‌شوند و برخی دیگر ممکن است به بیماری‌ها یا شرایط ژنتیکی ربط داشته باشند. در اینجا دلایل رایج بالا رفتن کلسترول آورده شده است:

1. رژیم غذایی ناسالم

  • مصرف زیاد چربی‌های اشباع شده (موجود در گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، و روغن‌های هیدروژنه) و چربی‌های ترانس (موجود در برخی غذاهای فرآوری‌شده) می‌تواند موجب افزایش سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) شود.

  • مصرف زیاد قند و کربوهیدرات‌های ساده (مثل شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های شیرین) نیز می‌تواند موجب افزایش سطح تری‌گلیسرید و کاهش سطح HDL (کلسترول خوب) شود.

2. چاقی و اضافه وزن

  • چاقی به ویژه چربی شکمی، می‌تواند باعث افزایش سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسرید و کاهش سطح HDL شود.

3. عدم فعالیت بدنی

  • نداشتن فعالیت بدنی کافی می‌تواند به افزایش سطح کلسترول بد (LDL) و کاهش کلسترول خوب (HDL) منجر شود.

4. مصرف الکل

  • مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث افزایش سطح تری‌گلیسرید و کلسترول شود.

5. سیگار کشیدن

  • سیگار کشیدن می‌تواند موجب کاهش سطح HDL (کلسترول خوب) شود و در نتیجه خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.

6. بیماری‌های خاص

  • دیابت: سطح کلسترول در افراد مبتلا به دیابت ممکن است بالا رود، به ویژه اگر بیماری به خوبی کنترل نشود.

  • اختلالات تیروئیدی: کم‌کاری تیروئید می‌تواند موجب افزایش سطح کلسترول LDL و کاهش سطح HDL شود.

  • بیماری‌های کلیوی: مشکلات کلیوی مانند بیماری مزمن کلیه می‌تواند باعث تغییرات در سطح چربی‌های خون شود.

  • بیماری کبد: مشکلات کبدی مانند سیروز کبدی یا کبد چرب می‌تواند به افزایش سطح کلسترول منجر شود.

7. فشار خون بالا

  • فشار خون بالا می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد و به طور غیرمستقیم بر سطح کلسترول تأثیر بگذارد.

8. ژنتیک

  • هیپرکلسترولمی خانوادگی یک اختلال ژنتیکی است که موجب افزایش سطح کلسترول خون می‌شود. افرادی که سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی دارند، ممکن است به طور طبیعی کلسترول بالاتری داشته باشند.

9. افزایش سن

  • با بالا رفتن سن، بدن تمایل به افزایش تولید کلسترول و کاهش تجزیه آن دارد، که می‌تواند به افزایش سطح کلسترول خون منجر شود.

10. بارداری

  • در دوران بارداری، تغییرات هورمونی می‌تواند باعث افزایش سطح کلسترول در خون شود.

11. داروها

  • برخی داروها مانند قرص‌های ضد بارداری، کورتیکواستروئیدها، داروهای دیورتیک و داروهای ضد افسردگی می‌توانند بر سطح کلسترول خون تأثیر بگذارند.

دول دلایل رایج بالا رفتن سطح کلسترول در آزمایش خون آورده شده است

دلیل توضیحات
رژیم غذایی ناسالم مصرف زیاد چربی‌های اشباع شده و ترانس (گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، روغن‌های هیدروژنه، غذاهای فرآوری‌شده).
چاقی و اضافه وزن چربی‌های اضافی بدن به ویژه در ناحیه شکم می‌تواند باعث افزایش کلسترول LDL و تری‌گلیسرید شود.
عدم فعالیت بدنی نداشتن فعالیت بدنی کافی موجب افزایش کلسترول LDL و کاهش HDL (کلسترول خوب) می‌شود.
مصرف الکل مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث افزایش تری‌گلیسرید و سطح کلسترول شود.
سیگار کشیدن سیگار کشیدن سطح HDL (کلسترول خوب) را کاهش داده و خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
بیماری‌های خاص دیابت، اختلالات تیروئیدی، بیماری‌های کلیوی و کبدی می‌توانند موجب بالا رفتن کلسترول خون شوند.
فشار خون بالا فشار خون بالا می‌تواند تاثیر غیرمستقیم بر افزایش سطح کلسترول داشته باشد.
ژنتیک هیپرکلسترولمی خانوادگی می‌تواند موجب افزایش کلسترول خون شود، حتی در افراد سالم.
افزایش سن با افزایش سن، تولید کلسترول در بدن افزایش یافته و تجزیه آن کاهش می‌یابد.
بارداری تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند منجر به افزایش سطح کلسترول شود.
داروها برخی داروها مانند قرص‌های ضد بارداری، کورتیکواستروئیدها، داروهای دیورتیک و ضد افسردگی می‌توانند بر کلسترول تاثیر بگذارند.

نتیجه آزمایش cholesterol نرمال چقدر است؟ 

نتیجه آزمایش کلسترول (چربی خون) معمولاً شامل چندین پارامتر مختلف است که به طور کلی به شناسایی وضعیت کلسترول خون کمک می‌کنند. در اینجا مقادیر نرمال برای هر یک از این پارامترها آورده شده است:

1. کلسترول کل (Total Cholesterol)

  • مقدار نرمال: کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مطلوب: زیر 200 mg/dL

  • سطح مرزی (حد بالایی): 200–239 mg/dL

  • سطح بالا: 240 mg/dL یا بیشتر

2. کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein) یا کلسترول بد

  • مقدار نرمال: کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مطلوب: کمتر از 100 mg/dL

  • سطح مرزی (حد بالایی): 100–129 mg/dL

  • سطح بالا: 130–159 mg/dL

  • سطح بسیار بالا: 160 mg/dL یا بیشتر

3. کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein) یا کلسترول خوب

  • مقدار نرمال:

    • برای مردان: بالاتر از 40 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

    • برای زنان: بالاتر از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مطلوب: بالاتر از 60 mg/dL (به عنوان محافظت‌کننده در برابر بیماری‌های قلبی)

  • سطح پایین: کمتر از 40 mg/dL برای مردان و کمتر از 50 mg/dL برای زنان

4. تری‌گلیسرید (Triglycerides)

  • مقدار نرمال: کمتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مطلوب: کمتر از 150 mg/dL

  • سطح مرزی: 150–199 mg/dL

  • سطح بالا: 200–499 mg/dL

  • سطح بسیار بالا: 500 mg/dL یا بیشتر

جدول محدوده‌های نرمال برای نتایج آزمایش کلسترول آورده شده است:

پارامتر مقدار نرمال سطح مطلوب سطح مرزی سطح بالا سطح خطرناک
کلسترول کل (Total Cholesterol) کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر کمتر از 200 mg/dL 200–239 mg/dL 240 mg/dL یا بیشتر -
کلسترول LDL (LDL - کلسترول بد) کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر کمتر از 100 mg/dL 100–129 mg/dL 130–159 mg/dL 160 mg/dL یا بیشتر
کلسترول HDL (HDL - کلسترول خوب) مردان: بالاتر از 40 mg/dL بالاتر از 60 mg/dL - - کمتر از 40 mg/dL برای مردان
  زنان: بالاتر از 50 mg/dL بالاتر از 60 mg/dL - - کمتر از 50 mg/dL برای زنان
تری‌گلیسرید (Triglycerides) کمتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر کمتر از 150 mg/dL 150–199 mg/dL 200–499 mg/dL 500 mg/dL یا بیشتر

تفسیر کلسترول در آزمایش خون 

تفسیر نتایج آزمایش کلسترول به شما کمک می‌کند تا وضعیت سلامت قلب و عروق خود را ارزیابی کنید. در آزمایش کلسترول، چهار پارامتر اصلی مورد بررسی قرار می‌گیرند که شامل کلسترول کل (Total Cholesterol)، کلسترول LDL (کلسترول بد)، کلسترول HDL (کلسترول خوب) و تری‌گلیسرید هستند. در ادامه، تفسیر هر یک از این پارامترها آورده شده است:

1. کلسترول کل (Total Cholesterol)

  • تفسیر نرمال:

    • کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL): سطح کلسترول کل نرمال و مطلوب است. این نشان‌دهنده خطر پایین بیماری‌های قلبی است.

    • 200-239 mg/dL: سطح مرزی است. خطر بیماری‌های قلبی در این بازه ممکن است کمی افزایش یابد.

    • 240 mg/dL یا بیشتر: سطح بالا. این نشان‌دهنده خطر بالای ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی است و نیاز به ارزیابی بیشتر دارد.

2. کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein) یا کلسترول بد

  • تفسیر نرمال:

    • کمتر از 100 mg/dL: سطح مطلوب. نشان‌دهنده کمترین خطر بیماری‌های قلبی و عروقی است.

    • 100-129 mg/dL: سطح مرزی. هنوز خطر بیماری‌های قلبی قابل قبول است، اما نیاز به نظارت دارد.

    • 130-159 mg/dL: سطح بالا. این مقدار نشان‌دهنده خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی است و ممکن است نیاز به تغییرات در سبک زندگی یا درمان باشد.

    • 160 mg/dL یا بیشتر: سطح بسیار بالا. خطر بیماری‌های قلبی به شدت افزایش می‌یابد و نیاز به درمان فوری دارد.

3. کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein) یا کلسترول خوب

  • تفسیر نرمال:

    • بالاتر از 60 mg/dL: سطح مطلوب و محافظت‌کننده در برابر بیماری‌های قلبی. نشان‌دهنده کاهش خطر بیماری‌های قلبی است.

    • 40-59 mg/dL برای مردان و 50-59 mg/dL برای زنان: سطح متوسط. اگرچه این مقدار به اندازه کافی خوب است، اما می‌توان با افزایش فعالیت بدنی یا بهبود رژیم غذایی، سطح HDL را بالاتر برد.

    • کمتر از 40 mg/dL برای مردان و کمتر از 50 mg/dL برای زنان: سطح پایین. این می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد و نیاز به تغییرات در سبک زندگی دارد.

4. تری‌گلیسرید (Triglycerides)

  • تفسیر نرمال:

    • کمتر از 150 mg/dL: سطح نرمال و مطلوب است. نشان‌دهنده خطر پایین بیماری‌های قلبی است.

    • 150-199 mg/dL: سطح مرزی. ممکن است نیاز به نظارت بیشتر و تغییر در رژیم غذایی باشد.

    • 200-499 mg/dL: سطح بالا. این مقدار نشان‌دهنده خطر بیماری‌های قلبی است و نیاز به درمان دارد.

    • 500 mg/dL یا بیشتر: سطح بسیار بالا. خطر ابتلا به مشکلات قلبی و سکته افزایش می‌یابد و نیاز به درمان فوری دارد.

نکات مهم در تفسیر نتایج:

  1. ترکیب کلسترول LDL و HDL: کلسترول LDL به عنوان "کلسترول بد" شناخته می‌شود زیرا باعث تشکیل پلاک‌های چربی در رگ‌ها و انسداد آن‌ها می‌شود. در مقابل، کلسترول HDL به عنوان "کلسترول خوب" شناخته می‌شود زیرا کمک می‌کند تا کلسترول اضافی از رگ‌ها پاکسازی شود.

  2. تری‌گلیسریدها: تری‌گلیسریدهای بالا می‌توانند باعث افزایش خطر بیماری‌های قلبی شوند و معمولاً با تغذیه نامناسب، چاقی، مصرف الکل یا دیابت در ارتباط هستند.

  3. مقدار کلسترول کل: مقدار کلسترول کل فقط یک شاخص کلی است و باید همراه با مقادیر LDL، HDL و تری‌گلیسرید برای ارزیابی دقیق‌تر وضعیت قلبی عروقی مورد توجه قرار گیرد.

جدول تفسیر نتایج آزمایش کلسترول آورده شده است:

پارامتر سطح نرمال سطح مرزی سطح بالا سطح خطرناک
کلسترول کل (Total Cholesterol) کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 200–239 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 240 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر -
کلسترول LDL (LDL - کلسترول بد) کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 100–129 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 130–159 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 160 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر
کلسترول HDL (HDL - کلسترول خوب) مردان: بالاتر از 40 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

زنان: بالاتر از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

 - - مردان: کمتر از 40 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

زنان: کمتر از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر
تری‌گلیسرید (Triglycerides) کمتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 150–199 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 200–499 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 500 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر

total cholesterol

کلسترول در آزمایش خون زنان 

در آزمایش خون، سطح کلسترول برای زنان نیز همانند مردان اندازه‌گیری می‌شود، اما تفاوت‌هایی در مقادیر نرمال برای برخی پارامترها وجود دارد. در اینجا به تفسیر نتایج کلسترول در آزمایش خون برای زنان پرداخته می‌شود:

1. کلسترول کل (Total Cholesterol)

  • مقدار نرمال: کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مرزی (حد بالایی): 200–239 mg/dL

  • سطح بالا: 240 mg/dL یا بیشتر

  • تفسیر: سطح کلسترول کل در زنان باید زیر 200 mg/dL باشد. افزایش سطح کلسترول کل خطر بیماری‌های قلبی و سکته را افزایش می‌دهد.

2. کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein) یا کلسترول بد

  • مقدار نرمال: کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مرزی: 100–129 mg/dL

  • سطح بالا: 130–159 mg/dL

  • سطح خطرناک: 160 mg/dL یا بیشتر

  • تفسیر: LDL یا "کلسترول بد" باید زیر 100 mg/dL باشد. این نوع کلسترول می‌تواند باعث تشکیل پلاک در رگ‌ها شده و به بیماری‌های قلبی منجر شود.

3. کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein) یا کلسترول خوب

  • مقدار نرمال: بالاتر از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مطلوب: بالاتر از 60 mg/dL

  • سطح پایین: کمتر از 50 mg/dL

  • تفسیر: HDL یا "کلسترول خوب" باید بالاتر از 50 mg/dL باشد. این نوع کلسترول کمک می‌کند تا کلسترول اضافی از رگ‌ها پاک شود. سطح بالای HDL به عنوان محافظت‌کننده در برابر بیماری‌های قلبی شناخته می‌شود.

4. تری‌گلیسرید (Triglycerides)

  • مقدار نرمال: کمتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL)

  • سطح مرزی: 150–199 mg/dL

  • سطح بالا: 200–499 mg/dL

  • سطح خطرناک: 500 mg/dL یا بیشتر

  • تفسیر: تری‌گلیسریدهای بالا می‌توانند به افزایش خطر بیماری‌های قلبی منجر شوند. سطح تری‌گلیسرید باید زیر 150 mg/dL باشد.

نکات مهم در تفسیر نتایج آزمایش کلسترول در زنان:

  1. افزایش سطح کلسترول HDL در زنان: در زنان، سطح HDL به طور طبیعی بالاتر از مردان است. این به دلیل اثرات محافظتی هورمون استروژن است.

  2. تأثیر بارداری: در دوران بارداری، سطح کلسترول و تری‌گلیسرید ممکن است افزایش یابد، که باید تحت نظر پزشک قرار گیرد.

  3. سن: با افزایش سن، سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسرید ممکن است افزایش یابد، در حالی که سطح HDL ممکن است کاهش یابد.

  4. تأثیر تغییرات هورمونی: تغییرات در سطح هورمون‌ها، مانند در دوران یائسگی، می‌تواند بر سطح کلسترول تأثیر بگذارد.

جدول تفسیر نتایج آزمایش کلسترول برای زنان

پارامتر مقدار نرمال سطح مرزی سطح بالا سطح خطرناک
کلسترول کل (Total Cholesterol) کمتر از 200 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 200–239 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 240 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر -
کلسترول LDL (LDL - کلسترول بد) کمتر از 100 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 100–129 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 130–159 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 160 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر
کلسترول HDL (HDL - کلسترول خوب) بالاتر از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر - - کمتر از 50 میلی‌گرم در دسی‌لیتر
تری‌گلیسرید (Triglycerides) کمتر از 150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 150–199 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 200–499 میلی‌گرم در دسی‌لیتر 500 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بیشتر

در چه شرایطی کلسترول در آزمایش خون کودکان بررسی می‌شود؟ 

آزمایش کلسترول در خون کودکان برای ارزیابی سلامت قلبی و عروقی و شناسایی خطرات احتمالی بیماری‌های قلبی در آینده انجام می‌شود. به طور کلی، اکثر کودکان بدون علائم خاصی از نظر سطح کلسترول مشکلی ندارند، اما در برخی شرایط خاص، بررسی کلسترول ضروری است.

شرایطی که در آن‌ها آزمایش کلسترول در کودکان توصیه می‌شود:

1. وجود سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی زودهنگام

  • اگر در خانواده فردی (خصوصاً والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ) سابقه بیماری قلبی زودهنگام (قبل از 55 سال برای مردان و قبل از 65 سال برای زنان) وجود داشته باشد، ممکن است پزشک آزمایش کلسترول را برای کودک تجویز کند.

2. چاقی یا اضافه وزن

  • کودکانی که دچار چاقی یا اضافه وزن هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به مشکلات قلبی و عروقی قرار دارند. آزمایش کلسترول می‌تواند برای ارزیابی وضعیت چربی‌های خون و پیشگیری از بیماری‌های قلبی در آینده مفید باشد.

3. فشار خون بالا (هیپرتنشن)

  • کودکان با فشار خون بالا نیز ممکن است در معرض خطر مشکلات قلبی قرار داشته باشند. آزمایش کلسترول در این کودکان برای ارزیابی وضعیت سلامت عروقی و شناسایی خطرات بالقوه انجام می‌شود.

4. وجود دیابت نوع 1 یا نوع 2

  • کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 یا نوع 2 نیز بیشتر در معرض خطر مشکلات قلبی قرار دارند. آزمایش کلسترول می‌تواند به شناسایی اختلالات چربی خون کمک کند که معمولاً در دیابت مشاهده می‌شود.

5. سابقه خانوادگی کلسترول بالا یا مشکلات چربی خون

  • اگر کودک دارای سابقه خانوادگی کلسترول بالا یا اختلالات چربی خون باشد، پزشک ممکن است آزمایش کلسترول را توصیه کند تا وضعیت چربی‌های خون کودک ارزیابی شود.

6. کودکان با بیماری‌های خاص مانند سندرم متابولیک

  • کودکانی که مبتلا به سندرم متابولیک (که با ترکیب چاقی شکمی، فشار خون بالا، سطح بالای قند خون و اختلالات چربی خون همراه است) هستند، باید آزمایش کلسترول بدهند تا خطرات قلبی و عروقی شناسایی شود.

7. عدم فعالیت بدنی و سبک زندگی ناسالم

  • کودکانی که فعالیت بدنی کمی دارند و رژیم غذایی ناسالم دارند (که شامل مصرف زیاد چربی‌های ترانس و اشباع است)، باید تحت ارزیابی سطح کلسترول قرار گیرند تا از افزایش خطر بیماری‌های قلبی پیشگیری شود.

8. کودکان با بیماری‌های قلبی مادرزادی

  • در صورتی که کودک به بیماری قلبی مادرزادی مبتلا باشد، پزشک ممکن است به طور منظم سطح کلسترول و سایر چربی‌های خون را بررسی کند.

زمان‌بندی انجام آزمایش کلسترول در کودکان:

  • آزمایش کلسترول در کودکان باید حداقل یکبار در سنین 9 تا 11 سالگی انجام شود، خصوصاً اگر هیچ‌یک از شرایط فوق وجود نداشته باشد.

  • اگر شرایط خاصی مانند سابقه خانوادگی بیماری قلبی وجود داشته باشد، آزمایش ممکن است زودتر از این سن (حتی از 2 سالگی) تجویز شود.

جدول شرایطی که در آن‌ها آزمایش کلسترول در کودکان توصیه می‌شود آورده شده است:

شرایط دلیل انجام آزمایش کلسترول
سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودهنگام بیماری قلبی قبل از 55 سال برای مردان و قبل از 65 سال برای زنان در اعضای خانواده
چاقی یا اضافه وزن افزایش خطر مشکلات قلبی و عروقی در آینده
فشار خون بالا بررسی خطرات قلبی به دلیل فشار خون بالا
دیابت نوع 1 یا نوع 2 افزایش خطر مشکلات قلبی در کودکان مبتلا به دیابت
سابقه خانوادگی کلسترول بالا یا اختلالات چربی احتمال وجود اختلالات چربی خون در کودک
بیماری‌های خاص مانند سندرم متابولیک بررسی چربی خون و پیشگیری از بیماری‌های قلبی
عدم فعالیت بدنی و رژیم غذایی ناسالم شناسایی خطرات قلبی ناشی از سبک زندگی ناسالم و تغذیه نامناسب
بیماری‌های قلبی مادرزادی ارزیابی وضعیت کلسترول و چربی‌های خون در کودکان با مشکلات قلبی مادرزادی

total cholesterol

برای کاهش سطح کلسترول در آزمایش خون چه کار کنیم؟

کاهش سطح کلسترول خون برای حفظ سلامت قلب و کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی بسیار مهم است. در اینجا چند روش اثبات‌شده برای کاهش سطح کلسترول در خون آورده شده است که می‌توانید آن‌ها را در زندگی روزمره خود به کار بگیرید:

1. تغییرات در رژیم غذایی

  • کاهش چربی‌های اشباع و ترانس:

    • چربی‌های اشباع (مثل چربی موجود در گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و کره) و چربی‌های ترانس (مثل چربی‌های موجود در مواد غذایی فرآوری‌شده و فست‌فودها) را کاهش دهید. این چربی‌ها می‌توانند سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) را افزایش دهند.

  • مصرف چربی‌های سالم:

    • چربی‌های غیراشباع (مثل چربی‌های موجود در روغن زیتون، آووکادو و آجیل‌ها) مصرف کنید. این چربی‌ها می‌توانند سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) را افزایش دهند و به کاهش LDL کمک کنند.

  • افزایش مصرف فیبر:

    • فیبر محلول (مثل فیبر موجود در جو دوسر، سیب، لوبیا و سبزیجات) می‌تواند به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) کمک کند. این نوع فیبر در جذب کلسترول از دستگاه گوارش و دفع آن موثر است.

  • کاهش مصرف قند و کربوهیدرات‌های ساده:

    • مصرف زیاد شکر و کربوهیدرات‌های ساده (مثل نوشیدنی‌های شیرین، نان سفید و پاستاهای ساده) می‌تواند موجب افزایش سطح تری‌گلیسرید شود که خود عامل خطر بیماری‌های قلبی است.

2. افزایش فعالیت بدنی

  • ورزش منظم:

    • فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش سطح کلسترول LDL و افزایش سطح کلسترول HDL کمک کند. حداقل 150 دقیقه ورزش متوسط (مثل پیاده‌روی سریع یا دوچرخه‌سواری) یا 75 دقیقه ورزش شدید (مثل دویدن یا شنا) در هفته توصیه می‌شود.

  • ورزش‌های هوازی:

    • ورزش‌های هوازی مانند دویدن، شنا و دوچرخه‌سواری برای بهبود وضعیت قلبی و عروقی و کاهش کلسترول بسیار مفید هستند.

  • تقویت عضلات:

    • تمرینات تقویت عضلات (مثل وزنه‌برداری) می‌توانند به کاهش چربی بدن و افزایش متابولیسم کمک کنند که به نوبه خود به کاهش کلسترول کمک می‌کند.

3. کاهش وزن

  • کاهش وزن اضافی:

    • حتی کاهش 5 تا 10 درصد از وزن بدن می‌تواند به کاهش سطح کلسترول و بهبود سلامت قلب کمک کند. کاهش وزن می‌تواند تأثیرات زیادی بر کاهش سطح LDL و تری‌گلیسریدها داشته باشد.

  • استفاده از روش‌های سالم برای کاهش وزن:

    • رژیم‌های غذایی سالم و تغییرات تدریجی در سبک زندگی برای کاهش وزن می‌تواند موثرتر از رژیم‌های سختگیرانه و موقتی باشد.

4. کنترل استرس

  • مدیریت استرس:

    • استرس مزمن می‌تواند به افزایش سطح کلسترول و فشار خون منجر شود. تمرین‌های تنفس عمیق، یوگا، مدیتیشن یا سایر تکنیک‌های آرام‌سازی می‌توانند به کاهش استرس کمک کنند.

  • استراحت کافی:

    • خواب کافی و با کیفیت نیز در کاهش استرس و بهبود سلامت عمومی تاثیرگذار است.

5. ترک سیگار و کاهش مصرف الکل

  • ترک سیگار:

    • سیگار کشیدن می‌تواند سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) را کاهش دهد و ریسک بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. ترک سیگار به بهبود سلامت قلب کمک می‌کند.

  • کاهش مصرف الکل:

    • مصرف زیاد الکل می‌تواند به افزایش تری‌گلیسرید و فشار خون کمک کند. اگر مصرف الکل دارید، آن را محدود کنید (حداکثر یک نوشیدنی در روز برای زنان و دو نوشیدنی در روز برای مردان).

6. استفاده از داروها (در صورت تجویز پزشک)

  • در صورتی که تغییرات سبک زندگی به تنهایی کافی نباشند، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش کلسترول تجویز کند. این داروها شامل:

    • استاتین‌ها: داروهایی که برای کاهش کلسترول LDL تجویز می‌شوند.

    • فایبریت‌ها: برای کاهش تری‌گلیسرید.

    • رزین‌های بایندر کلسترول: که جذب کلسترول در روده را کاهش می‌دهند.

    • مهارکننده‌های PCSK9: داروهایی که به کاهش کلسترول LDL کمک می‌کنند.

7. مصرف مکمل‌های غذایی

  • امگا-3: مصرف منابع غنی از اسیدهای چرب امگا-3 (مثل ماهی‌های چرب، تخم کتان و گردو) می‌تواند به کاهش تری‌گلیسرید و بهبود سلامت قلب کمک کند.

  • فیبر: مکمل‌های فیبر مانند پسیلیوم می‌توانند به کاهش سطح کلسترول LDL کمک کنند.

جدول راهکارهای کاهش کلسترول خون:

روش توضیحات
رژیم غذایی سالم کاهش چربی‌های اشباع و ترانس، افزایش مصرف فیبر و چربی‌های سالم
ورزش منظم حداقل 150 دقیقه ورزش متوسط در هفته برای کاهش LDL و افزایش HDL
کاهش وزن کاهش وزن حتی 5-10 درصد می‌تواند به کاهش کلسترول کمک کند
مدیریت استرس استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی و خواب کافی برای کاهش استرس
ترک سیگار و محدود کردن الکل ترک سیگار و مصرف محدود الکل برای بهبود سطح کلسترول
مصرف دارو داروهایی مثل استاتین‌ها و فایبریت‌ها در صورت نیاز
مصرف مکمل‌ها استفاده از مکمل‌های امگا-3 و فیبر برای کاهش تری‌گلیسرید و LDL

اخبار وبگردی را در اینجا بخوانید:

وبگردی