مجلس دیگر در راس امور نیست! / وزیر باید به صحن بیاید

طبق اعلام وزیر امور خارجه، قرارداد یا همان تفاهم‌نامه ۲۵‌ساله ایران به مرحله اجرایی‌ رسیده است اما خبری از جزئیات آن منتشر نشده تا بازار حدس و گمانه‌زنی درباره جزئیات آن همچنان داغ باشد و موافقان و‌ مخالفان برای دفاع یا نقد مفاد آن، هیچ داده و پشتوانه مستندی در چنته نداشته باشند. فروردین سال جاری توافق‌نامه همکاری میان ایران و چین در مراسمی در تهران به امضای محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت ایران و وانگ‌ئی، وزیر خارجه چین رسید. گفته می‌شود که جزئیات قرارداد؛ به درخواست چین منتشر نمی‌شود. در این شرایط بسیاری بر این اعتقادند که مردم و نمایندگان آنها در مجلس شورای اسلامی، نامحرم تلقی شده و در بی‌اطلاعی نگاه داشته می‌شوند. برای بررسی بیشتر زوایای مختلف این موضوع با ۴ نماینده مجلس به گفتگو نشستیم. با گسترش نیوز همراه باشید.

مزایای قرارداد بیشتر از معایب آن

طبق قانون اساسی، قردادهای منعقده با دولت‌های خارجی باید به تصویب نمایندگان مجلس برسد. جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در مورد موضوع یاد شده اظهار کرد: بنده از نظر حقوقی این مورد را بررسی نکردم و نمی‌دانم که آیا ضرورت دارد وارد مجلس شود یا خیر. بنده معتقدم که اصل قضیه چه توسط مجلس بررسی شود و چه توسط شورای امنیت ملی،‌ کار بسیار ارزشمندی است و اعتقاد بر این است که انعقاد قرارداد بلندمدت چه با چین و روسیه و کشورها منطقه و چه با کشورهای اروپایی  کار بسیار خوبی است. اگر این قراردها در بلندمدت و میان‌مدت بتوانند صادرات نفت ما را به صورت تضمینی ممکن کند و به لحاظ انتقال فناوری به نفع کشور باشد باید از فرصت‌های پیش‌رو استفاده کرد. ما تاکنون وارد قراردادهای بلندمدت نشده‌ایم بنابراین نتوانستیم از ظرفیت های خود استفاده کنیم. این قراردادها ممکن است برای برخی حوزه های کشور محدودیت ایجاد کند اما مزایای آن به مراتب بیشتر از محدودیت‌‎ هایش خواهد بود. اکنون در شرایطی هستیم که ناچاریم به این نوع قراردادهایی ورود پیدا کنیم».

جزییات طرح مشخص نیست

الهویردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن در مورد موضوع یادشده اظهار کرد: «هنوز جزییات این طرح برای مجلس مشخص نیست اما شاید شورای عالی امنیت ملی در جریان عملیاتی شدن آن باشد. این طرح اصلا به مجلس نیامده که در مورد آن به بحث و گفتگو بپردازیم. این طرح بین دولت ها مطرح شده و در مورد آن مذاکراتی داشته اند اما ما در مجلس چیزی از آن نمی‌دانیم».

وی در پاسخ به این سوال که مگر مجلس در راس امور نیست و آیا این نوع قراردادها نباید از فیلتر مجلس بگذرد؟ اظهار کرد: مجلس دیگر در راس امور نیست. مجلسی که امام خمینی (ره) فرمودند در راس امور کشور است مجالس اول و دوم بود. آن زمان مجلس می توانست دولت را به زیر بکشید اما اکنون، مجلس دیگر این توان را ندارد. در آن زمان رییس دولت، نخست‌وزیر بود پس مجلس می توانست از نظر نظارتی و قانون گذاری تاثیرگذار باشد. اکنون در کشور کلی قانون داریم که هیچکدام عملیاتی نمی شود. آیا مجلس این توانایی را دارد که دولت را به خاطر عمل نکردن به قانون پایین بکشد؟ آیا می‌تواند از دولت بپرسید چرا به برنامه ای که خودت (دولت) داده ای عمل نمی کنی؟ مجلس نمی تواند چیزی بگوید. نهایت بازخواست مجلس از دولت آن است که یکی دو نفر از دولتی ها را ساقط کند، نه سیاست ها و خط مشی دولت را. مجلس زمانی می‌تواند در راس امور باشد که هر لحظه صلاح دید [و به این نتیجه رسید] که دولت نمی تواند کشور را اداره کند کل دولت را پایین بکشد تا دولت احساس کند اگر به وعده ها و برنامه‌هایی که داده عمل نکند و منافع ملی را نادیده گرفته در خطر خواهد بود؛ تا بداند خطر سقوط دولت توسط مجلس وجود دارد. در این صورت است که دولت می تواند پاسخگوی مجلس باشد و چنین مجلسی است که می تواند تاثیرگذار باشد. اما در شرایط فعلی هر مجلسی هم سرکار باشد، شرایط همان خواهد بود که هست و همواره پابرجا است.

وزیر امور خارجه باید به مجلس بیاید

رحمت‌اله نوروزی نماینده مردم علی‌آباد کتول نیز در مورد موضوع یاد شده اظهار کرد: ما در مجلس در جریان عملیاتی شدن قرارداد ۲۵ ساله با چین نیستیم و آقای امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه قرار است به مجلس بیایند و در مورد آن توضیح دهند.

هر قراردادی باید از فیلتر مجلس رد شود

محمود عباس‌زاده مشکینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: وقتی  تفاهمنامه وارد جزییات شود می‌تواند وارد عمل شود. یعنی اینتفاهم نامه زمانی تبدیل به قرارداد و سند بالادستی خواهد شد که براساس قانون، وارد مجلس شود. طبیعتا هر قراردادی اگر از فیلتر مجلس رد شود ضمانت اجرایی بالاتری خواهد داشت. در مورد قرار داد ۲۵ ساله با چین هم این موضوع صدق می کند.

وی افزود: آمریکایی ها چون رقیب تجاری چین محسوب می شوند از وقتی که فهمیده اند که چین با ایران قرارداد بلند مدت بسته است، شروع کرده اند به سیاه نمایی، آمریکایی ها نه خودشان در ایران سرمایه گذاری می کنند و نه اجازه می دهند که کشورهای دیگر این عمل را انجام دهند. پس طبیعتا اگر در جریان جزییات قرارداد با چین قرار بگیرند،‌ شروع به سنگ اندازی خواهند کرد. در مورد تفاهم نامه تمام روند و فرآیند قانونی طی خواهد شد . ملت ایران باید در جریان تمام جزییات این تفاهم نامه قرار بگیرند و نمایندگان ( به خصوص کمیسیون امنیت ملی) در جریان این قرار داد هستند.