کشف گورهای دوران اسلامی در استقرارگاهی از دوران اشکانی

به گزارش رکنا ، از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، افراسیاب گراوند گفت: سومین فصل کاوش محوطه سوغانلو ۴ در حوضه سد کانی سیب پیرانشهر استان آذربایجان غربی پژوهشگاه به منظور پی گردی سازه های معماری بدست آمده از فصول گذشته در حال انجام است.
این باستان شناس تصریح کرد: محوطه سوغانلو ۴ از مهمترین استقرارگاه های حوضه آبگیر سد کانی سیب پیرانشهر در یک دره میانکوهی باریک و بر روی بلندی های طبیعی واقع شده است.
او افزود: این دره به دلیل وجود رودخانه زاب کوچک، استعداد و توانمندی کشاورزی و خاک حاصلخیز، شرایط زیست محیطی مناسبی را برای انسان های یکجانشین و تولید کننده غذا از دوران پیش از تاریخ تا عصر حاضر را فراهم آورده و از سوی دیگر این دره با داشتن مراتع و چراگاه ها وسیعی همواره شرایط مناسب را برای گروه های کوچرو و چراگرد فراهم ساخته که حضور محوطه های متعدد در نزدیکی این رودخانه و نیز روستاهای امروزی، دلیلی بر این مدعاست.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: نتایج حاصله و یافته های معماری به دست آمده از کاوش ها، نشان از اهمیت این محوطه در ادوار پیشین دارد و بر اساس آثار معماری به دست آمده از آن می توان بیان کرد که این محوطه باستانی در دو دوره زمانی مورد استقرار و استفاده قرار گرفته است.
گراوند اظهار داشت: محوطه یاد شده در دوره اول استقرار خود، دارای ساختارهای معماری سنگچین بزرگ با فضاهای متعدد معماری بوده که در دوره های بعد به عنوان گورستان مورد استفاده قرار گرفته است.
سرپرست هیئت باستان شناختی تصریح کرد: تدفین های بدست آمده از کاوش، دارای ویژگی های مشترک و تمامی آنها از ساختار معماری مشابهی برخوردار هستند و تماماً در یک جهت و با اندکی اختلاف بصورت شرقی- غربی قرار گرفته اند.


او با بیان اینکه ساختار این گورها با توجه به شواهد موجود به صورت چاله ای است به نحوی که چاله مورد نظر جهت تدفین یک فرد به عمق ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر کنده شده و جسد داخل آن قرار گرفته، افزود: اجساد داخل این گورها تماماً به پهلوی راست (رو به سمت جنوب) قرار گرفته و دست ها در کنار هم جمع شده اند و بر روی گورها چندین تخته سنگ و لاشه سنگ در یک ردیف چیده شده است.


این باستان شناس از نکات قابل توجه در این تدفین ها را قرار گرفتن یک قطعه آجر سالم مربع شکل به ابعاد ۵ در ۲۱ در ۲۱ سانتی متر یا حداقل تکه ای از یک آجر بر روی قبرها دانست و افزود: از هیچ یک از گورها یافته های فرهنگی شناسایی نشد ولی با توجه به شواهد فوق، می توان اطمینان حاصل نمود که این تدفین ها متعلق به دوره اسلامی هستند.
سرپرست هیئت باستان شناسی اظهار داشت: ساختارهای کاوش شده ترانشه، معمولاً با قلوه سنگ های رودخانه ای و لاشه سنگ های شیستی ساخته شده اند و اکثریت قریب به اتفاق آنها دیوارهایی سنگی در راستاهای گوناگون هستند.
او گفت: این دیوارها عموماً ۸۰ سانتی متر پهنا دارد که متشکل از سه ردیف سنگ (جداره داخلی و خارجی دیوار را با قلوه سنگ ها و قطعه- سنگ‌های کف رودخانه ای و در ردیف میانی آن را با خرده سنگ و سنگ های چرت پر کرده اند) در هر رج هستند و یک تا سه رج به ارتفاع ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر از آنها باقی مانده است.
این باستان شناس با بیان اینکه ملاط مورد استفاده در ساخت دیوارها، گل بوده و فاقد هرگونه اندودی بر روی سطوح پیرامونی خود هستند، افزود: همه دیوارها و ساختارهای کاوش شده دارای قفل و بست بوده و دیوارهایی که در قسمت شرقی ترانشه و در بخش شیب دار و پرتگاه محوطه قرار گرفته اند، جهت استحکام بنا، دارای پشتبند بوده که تقریباً در فواصل بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ سانتی متر از هم تکرار شده اند و مانند دیوار دارای ۸۰ سانتی متر پهنا و طول آنها بین ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر متغیر است.
گراوند تصریح کرد: از کاوش های این محوطه باستانی مجموعاً ۱۰ فضای معماری شناسایی شده ؛ فضاهای کاوش شده به صورت راست گوشه با پلان مربع یا مستطیل هستند که به واسطه دیوار های سنگی یک تا چند رجی و سه ردیفه از یکدیگر جدا گردیده اند.
او در پایان با بیان اینکه این پروژه با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام گرفته است تصریح کرد: این فضاها دارای ورودی هایی به عرض ۸۰ تا ۱۱۰ سانتی متر هستند و معمولاً با لایه های فرسایشی پر شده اند و بر مبنای گاهنگاری مواد فرهنگی بویژه سفالینه ها و لایه های کاوش شده در ترانشه، مجموعاً تمام فضاهای شناسایی شده متعلق به یک دوره استقراری (اشکانی) هستند.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.