قربانیان کرونا در بوشهر چگونه دفن می‌شوند؟

به گزارش رکنا،  میمنت توبه خاک با اشاره به موارد بهداشتی کفن‌ودفن بیماران عنوان کرد: از ابتدای مطرح‌شدن موضوع کرونا، دستورالعمل دفن اجساد بیماران مبتلابه کرونا توسط مرکز سلامت به این واحد ارسال شد. در این دستورالعمل هیچ اشاره‌ای به انتخاب قبرستان جداگانه برای دفن این اجساد نشده است، ولی جنبه‌های مختلفی از جمله سطح آب‌های زیرزمینی در نظر گرفته‌ شده و حداقل عمق حفر قبر نیز ۲ متر در نظر گرفته‌ شده است. همچنین کف قبر را آهک پاشی کرده و پس از قرار دادن جسد و سنگ لحد، با خاک پر می‌شود. در انتها نیز مانند سایر قبور، روی قبر با سیمان یا سنگ پوشانده می‌شود.

پروتکل‌ها برای افراد مشکوک به کرونا نیز رعایت می‌شود

وی تأکید کرد: اما مهم‌ترین نکته، اصل جسد است. تمام اجساد فوتی‌ها با نتیجه آزمایش قطعی (کرونا مثبت) و حتی افراد مشکوک به این ویروس که فاصله مراجعه تا فوت، کمتر از زمانی بوده که نتیجه آزمایش برسد اما پزشکان احتمال کرونا را داده‌اند نیز با همین پروتکل دفن می‌شوند. تمام کارکنان دخیل در فرایند کفن‌ودفن باید وسایل حفاظت فردی داشته باشند که این وسایل شامل دستکش، لباس سراپا ضد آب، محافظ چشم به‌ صورت عینک یا شیلد، کلاه و چکمه می‌شود.

این مسئول خاطرنشان کرد: یکی از مباحث مطرح‌شده در دفن این اجساد، موضوع تیمم یا غسل است که در این زمینه بر اساس فتوای مقام معظم رهبری، به‌صورت غسل ترتیبی، ارتماسی یا تیمم انجام می‌شود. البته باید گفت که مرکز بهداشت تنها وظیفه دارد در خصوص مباحث بهداشتی این موضوع نظارت کند؛ یعنی نحوه انجام دادن تیمم یا غسل بر عهده فرد یا روحانی غسال است اما نظارت بهداشتی و رعایت پروتکل‌ها در جریان غسل و کفن‌ودفن وظیفه ما است.

مدیر بهداشت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: به‌طور کلی از زمان فوت شدن فرد در بخش تا زمان انتقال به سردخانه و آرامستان، همگی با نظارت بهداشت محیط و انجام ضدعفونی و با شرایط بهداشتی است و در همه شهرستان‌ها این فرایند انجام می‌شود. همه‌ استان‌ها از جمله بوشهر نیز پس از چند روز ابتدایی، با رعایت همه جوانب بهداشتی و استفاده از وسایل حفاظت فردی کامل به غسل، اقامه نماز و دفن متوفیان اقدام می‌کنند.

آب استفاده‌ شده در غسالخانه‌ها به بیرون هدایت نمی‌شود

توبه خاک اظهار کرد: بر اساس دستورالعمل‌های موجود، آب استفاده‌ شده در غسالخانه‌ها به‌هیچ‌عنوان به بیرون هدایت نمی‌شود. همچنین غسالخانه باید دارای چاه جذبی، سپتیک تانک (برای پالایش و پاک‌سازی فاضلاب) یا متصل به شبکه فاضلاب باشد. همچنین برای ضدعفونی کردن جسد از محلول رقیق‌شده سفیدکننده (وایتکس) استفاده می‌شود و اگر ویروسی نیز باقی‌مانده باشد با این کار از بین می‌رود. به شما اطمینان می‌دهم در استان بوشهر هیچ غسالخانه‌ای که فاضلاب آن به شکل غیربهداشتی دفن شود وجود ندارد و ما نیز روی این موضوع حساسیت ویژه‌ای داریم.

وی افزود: فراموش نکنید که اکثر غسالخانه‌های سطح استان از مناطق شهری فاصله‌دارند؛ همان‌طور که بیشترین اجساد موجود در بوشهر بوده و غسالخانه این شهر دور از کلیه منازل مسکونی، مخازن آب و محدوده‌های کشاورزی واقع‌ شده است؛ یعنی جایی نیست که حتی اندکی شک مبنی بر انتشار آلودگی داشته باشد و این برای ما نیز بسیار مهم است.

این مسئول بهداشتی بیان کرد: بر اساس هماهنگی‌های انجام‌شده در استان بوشهر و به‌منظور جلوگیری از انتشار آلودگی از طریق جابه‌جایی اجساد و کنترل آلودگی‌ها، افراد فوت‌شده در همان شهر محل فوت ضدعفونی می‌شوند و از روز اول چنین رویه‌ای در حال انجام است. برای مثال اگر فردی از گناوه در شهر بوشهر براثر این بیماری فوت شود، این جسد پس از غسل و ضدعفونی شدن به شهر محل خاک‌سپاری خود منتقل خواهد شد.

میمنت توبه خاک یادآور شد: اکثر بیماران فوتی تاکنون در بیمارستان شهید گنجی برازجان و شهدای خلیج‌فارس بوشهر بوده‌اند و تنها در یک مورد که بیمار در خارج از این دو شهر بوده که همکاران ما پیش از غسل بیمار نسبت به بررسی و تائید غسالخانه شهر مذکور اقدام کرده‌اند و هیچ مشکلی در این زمینه وجود نداشته است. خودرو حمل جنازه نیز پس از اتمام مأموریت طبق پروتکل‌ها و با محلول مشخص‌شده ضدعفونی می‌شود.

بزرگ‌نمایی در خصوص اجساد

وی تصریح کرد: در خصوص اجساد بزرگ‌نمایی زیادی انجام شده است، به‌طوری‌که امور برخی از فوت‌شدگان حتی توسط خانواده وی نیز پیگیری نمی‌شده است. این در حالی است که خطرات این موضوع به‌هیچ‌وجه این‌قدر بزرگ نیست. پیش‌ازاین نیز اجساد بیماران عفونی و یا تنفسی وجود داشته‌اند و این اقدامات برای آنان انجام می‌شده است. در خصوص این بیماری، بالا بودن آمار ابتلا موجب بروز این ترس در مردم شده است.

برخی آرامستان‌ها از تحویل اجساد سرباز می‌زنند

مدیر بهداشت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر اظهار کرد: در حال حاضر بزرگ‌سازی آمار باعث مشوش شدن ذهن مردم در خصوص اجساد مربوط به کرونا شده است. حتی در مواردی، آرامستان‌ها نیز از تحویل اجساد سرباز زده‌اند و اجازه دفن نمی‌دادند؛ این در حالی است که با توجه به اقدامات انجام‌شده، احتمال انتقال ویروس از طریق اجساد وجود ندارد. حتی شرایطی نیز برای اقامه نماز میت تعیین کرده‌ایم که باید فاصله فرد نمازگزار با جسد دو متر و افراد با یکدیگر حداقل یک متر باشد. مراسم تشییع را ممنوع کرده‌ایم و با این پروتکل‌های سختگیرانِ انتقال بیماری بعید به نظر می‌رسد؛ اما متأسفانه باوجود دامن زدن فضای مجازی به این موضوع، خانواده متوفی علاوه بر داغ از دست دادن عزیز، آزار و اذیت و فشارهای شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی را نیز باید تحمل کنند.

توبه خاک اضافه کرد: مواردی داشته‌ایم که وابستگان و فامیل متوفی، اصرار به تغییر نتیجه آزمایش کرونای مرحوم داشته‌اند چراکه در فضای مجازی اعلام‌شده بود فرد کرونا داشته و فرزندان وی نیز ناقل بیماری هستند. بخش دیگر موضوع نیز افراد بومی استان هستند که در خارج از استان فوت می‌کنند. در پاره‌ای از موارد توسط خانواده‌ها و بنا بر وصیت متوفی درخواست دفن این افراد در محل زادگاه خود داده می‌شود اما مسئولان محلی به‌شدت با این موضوع مخالفت می‌کنند. این موضوع باعث تأسف است که باوجود اصرار خانواده و تائید ما، بازهم این مساله مورد مخالفت برخی مردم و حتی مسئولان قرارگرفته است.

مردم به کارکنان بهداشت و درمان اعتماد کنند

وی گفت: همکاری آرامستان بوشهر با این مرکز بسیار خوب و سازنده است و در صورت وجود مشکلات، به سرعت توسط آرامستان رفع می‌شود، به مردم توصیه می‌کنم که به کارکنان بهداشت و درمان اعتماد کنند.

امروز دو ماه است که تمام دغدغه من و همکارانم در مرکز بهداشت، کنترل بهداشت محیط شهر و قطع زنجیره بیماری است. همان‌طور که پروتکل‌های بهداشتی در تمام مغازه‌ها کنترل می‌شود، به فکر بررسی آزمایشگاه‌ها، مراکز درمانی، نقاهتگاه‌ها و کنترل شرایط آب، فاضلاب، پسماند، جمع‌آوری زباله و انتقال آن نیز هستیم.

دغدغه وزارت بهداشت فقط پزشک و پرستار نیست

این مسئول تأکید کرد: دغدغه‌ وزارت بهداشت و درمان در این روزها فقط پزشکان و پرستاران نیستند. اگرچه توجهات عمومی در این ایام به‌سوی کادر درمان معطوف شده، اما در پس این قضیه افراد بسیار زیادی هستند که در حوزه پیشگیری مشغول به فعالیت هستند و هیچ‌وقت دیده نشده‌اند. به‌طورکلی در ایران موضوع پیشگیری موردتوجه قرار نگرفته اما باید گفت که کارکنان این واحد دو ماه است که از ساعت هشت صبح تا دوازده شب مشغول به فعالیت بی‌وقفه در محیط هستند. بازدید و مراقبت از بیمارستان‌ها، اتاق‌های نمونه‌برداری، نقاهتگاه‌ها، صنایع، ادارات، مراکز بهداشتی و درمانی، مطب‌ها، بانک‌ها و هرجایی که فکرش را بکنید نظارت می‌شود و این تنها بخشی از اقدامات همکاران ما است اما متأسفانه دیدگاه حاکم بر جامعه، چک کردن تعداد بیماران بستری و فوتی است.

مدیر بهداشت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر عنوان کرد: بهتر است تا اقدامات انجام‌شده حوزه پیشگیری نیز دیده شود؛ مثلاً بسیج و ارتش در حال حاضر به‌خوبی وارد عرصه شده‌اند و تمام مناطق شهری و روستایی یک‌شب در میان توسط این نیروها ضدعفونی می‌شود. کمتر دیده شدن این موارد، باعث بروز این تفکر می‌شود که در این حوزه خلأ وجود دارد، درصورتی‌که این‌گونه نیست و مردم باید به بهداشت محیط اعتماد کنند.

گروه‌های پر ریسک آموزش‌دیده‌اند

وی ادامه داد: همچنین به دلیل گستردگی کار و ضرورت نظارت ۲۴ ساعته، سامانه رسیدگی به شکایت وزارت بهداشت با شماره ۱۹۰ به‌صورت رایگان و بدون نیاز به گرفتن کد در خدمت همشهریان است و هرگونه تخلف و شکایات مطرح‌شده در این حوزه به‌صورت روزانه توسط این مرکز رصد و پیگیری می‌شود.

توبه خاک در خصوص آموزش غسال‌ها گفت: دو قشر برای ما خیلی مهم بوده‌اند، یکی غسال‌ها و دیگری کارکنان خدماتی که در مراکز بهداشت و درمان، بیمارستان‌ها، سازمان پسماند و... در حال فعالیت هستند. این دو گروه بسیار پر ریسک بوده‌اند و بر همین اساس در همان ابتدا برای همه‌ی آن‌ها کلاس‌های آموزشی برگزار کردیم و تاکنون هیچ مورد از ابتلای این دو گروه در استان بوشهر گزارش نشده است.

ازدحام جمعیت و تجمع یک تهدید جدی است

این مسئول با اشاره به اهمیت بحث پیشگیری در زنجیره انتقال کرونا یادآور شد: مهم‌ترین توصیه به مردم، شست و شوی مکرر دست‌ها با آب و صابون است. توصیه بعدی ما عدم مراجعه به مکان‌های شلوغ و استفاده از ماسک در صورت مراجعه ناگزیر به این مراکز است. رعایت فاصله نیز دیگر اقدام مهم و موردتوجه است که در فروشگاه‌ها، ادارات، دفاتر پیشخوان و بانک‌ها باید انجام شود. ازدحام جمعیت تهدید جدی در این حوزه است و مردم باید خودشان فاصله با دیگران را رعایت کنند.

مدیر بهداشت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بیان کرد: قطعاً با رعایت چنین الگوهایی، آمار رو به کاهش استان بوشهر ادامه‌دار خواهد بود اما اگر مجدداً شاهد رعایت نکردن پروتکل‌ها، ازدحام جمعیت، تجمعات و شلوغی در مراکز و وسایل حمل‌ونقل عمومی باشیم، آمار افزایشی بازخواهد گشت. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.