به هرجهت دوهفته از وقوع سیلاب نوروزی می‌گذرد و هرچند هنوز سیلاب در برخی استان‌ها مانند خوزستان از نفس نیفتاده و خطر سیل باز هم مردم را تهدید می‌کند، اما در بسیاری از استان‌ها مانند لرستان سیلاب آرام گرفته و پس از بحث‌های امداد و نجات و اسکان موقت سیل‌زدگان ، مردم و مسئولان باید به فکر ساخت واحدهای مسکونی باشند که سیل ویران کرده است. البته این نخستین بار نیست که واحدهای مسکونی شهری و روستایی بر اثر وقوع حوادث غیرمترقبه مانند زلزله و سیل ویران می‌شود و بنیاد مسکن مسئول ساخت این واحدها می‌شود اما این‌بار قضیه فرق دارد.

بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد که با اینکه وقوع سیلاب با چنین قدرتی در چند دهه گذشته سابقه نداشته، اما متأسفانه حجم بالای خسارت به واحدهایی که به‌دنبال وقوع سیل آسیب دیده‌اند به این دلیل بوده که مردم خانه‌های خود را در مکان مناسبی نساخته‌اند تا از گزند سیل در امان بمانند و بدون شک گناه بزرگ‌تر بر گردن مسئولانی است که امضایشان پای مجوزهای ساخت در حریم رودخانه‌ها چه در شهر و چه روستاهاست. به همین دلیل قرار است کار بازسازی این مناطق با تأخیر آغاز شود، چرا که مسئولان می‌خواهند کل واحدهای تخریبی را جابه‌جا کنند و ساخت آنها را در مکان‌هایی که درحال جانمایی است کلید بزنند تا از آسیب سیلاب‌های آتی در امان بمانند. حتی گفته می‌شود، اگر توان اقتصادی دولت اجازه می‌داد کل این مناطق مانند شهر پلدختر جابه‌جا و به مکان دیگری منتقل می‌شد، اما در چنین شرایطی فقط واحدهایی که صددرصد آسیب دیده‌اند، منتقل می‌شوند.

جابه‌جایی کامل 6روستا

«مسعود رضایی»، مدیرکل بنیادمسکن انقلاب اسلامی لرستان در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: آماده‌ایم با کمک مردم و 5 استانی که برای بازسازی مناطق سیل زده استان به‌عنوان معین مشخص شده‌اند (مرکزی، اصفهان، اردبیل، همدان و قزوین) کار بازسازی واحدهای شهری و روستایی تخریب شده را آغاز کنیم، اما از آنجایی که نمی‌خواهیم این مناطق باردیگر در معرض سیل‌های آتی قرار بگیرند با کمک پژوهشکده سوانح طبیعی در حال آزمایشات ژئوفیزیکی هستیم تا واحدهای تخریبی را مکان‌یابی کرده و جابه‌جا کنیم.

به‌گفته وی، در کنار این بررسی‌های کارشناسی قرار است تعیین حریم رودخانه‌ها در لرستان برای کار ساخت و ساز و دیگر فعالیت‌های عمرانی تغییر کند و طرح هادی برخی روستاها نیز مورد بازنگری قرار بگیرد. به‌دنبال سیل اخیر لرستان علاوه بر شهرهای خرم آباد، دورود، معمولان و پلدختر، 60 روستا نیز به‌دلیل سیل و رانش زمین آسیب دیده که برآوردهای اولیه حاکی است که باید بیش از 35 هزار واحد مسکونی در آنها بازسازی شود.

البته رضایی می‌افزاید: هنوز که هنوز است راه دسترسی بیش از 10 روستا مسدود است و ارزیابان بنیاد مسکن نتوانسته‌اند میزان خسارت به واحدهای مسکونی این روستاها را تعیین کنند و احتمال افزایش واحدهایی که نیاز به بازسازی دارند وجود دارد.

بر اساس اعلام مدیرکل بنیادمسکن انقلاب اسلامی لرستان تاکنون جابه‌جایی 6 روستا از توابع پلدختر قطعی شده است.دیگر واحدهای مسکونی روستایی نیز که تخریب شده در جای فعلی ساخته نمی‌شود و آنها هم به مکان‌های دیگری در نزدیکی روستای فعلی منتقل می‌شوند.

رضایی در خصوص بازسازی و جابه‌جایی واحدهای شهری هم می‌گوید: قطعاً واحدهای شهری خرم آباد و پلدختر نیز که عمدتاً در حاشیه رودخانه‌ها است در مکان فعلی ساخته نخواهد شد و آنها را نیز جابه‌جا خواهیم کرد.وی در پاسخ به این پرسش که مردم بابت تأخیر زمانی که قرار است به‌دلیل این جانمایی‌ها رخ دهد گلایه‌مند هستند، گفت: این برای ایمنی آتی مردم و حفظ جان آنان است وگرنه ما نه برای تسهیلات، نه مصالح و نه تجهیزات مشکل و محدودیتی نداریم.

احتمال جابه‌جایی 65 روستای سیل‌زده در کشور

«مجید جودی»، مدیرکل بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور نیز تصریح می‌کند: به‌دنبال وقوع سیلی که 25 استان را تحت تأثیر قرار داده بود 56هزارو 575 واحد شهری و روستایی در استان‌های لرستان، گلستان، مازندران، سمنان و مرکزی به‌طور کامل تخریب و نیاز به بازسازی دارد که از این تعداد 10هزارو 249 واحد شهری و مابقی روستایی است. 86 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی نیز نیاز به تعمیرات دارد.وی البته این راهم می‌افزاید که به‌دلیل اینکه هنوز به برخی روستاها دسترسی وجود ندارد، این آمار تا 10 درصد احتمالاً تغییر خواهد داشت.

مدیرکل بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور خاطرنشان می‌کند: بررسی‌های ما نشان می‌دهد، بسیاری از روستاهای آسیب دیده یا در حریم رودخانه‌ها بنا شده بود یا بر اثر رانش زمین قابلیت پایدارسازی ندارد که با کمک پژوهشکده سوانح طبیعی به طور ضربتی درحال بررسی این وضعیت هستیم و تا آخر هفته تکلیف همه روستاها و مناطق شهری در این خصوص مشخص می‌شود. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد، احتمالاً 65 روستا یا نیاز به جابه جایی یا پایدارسازی خواهد داشت.وی می‌افزاید: در خصوص شهرها نیز وزارت نیرو و راه و شهر‌سازی مشغول تعیین حریم جدید برای رودخانه‌ها هستند که با افزایش حریم رودخانه‌ها احتمالاً بسیاری از واحدهای تخریبی شهری مانند برخی نقاط خرم آباد، پلدختر و معمولان در حریم قرار می‌گیرد و دیگر نمی‌توانند برای ساخت و ساز مجوز دریافت کنند و آنها نیز باید جابه جا شوند. در همین راستا، مشغول رایزنی با سازمان ملی زمین و مسکن هستیم تا برای آنها زمین دولتی بگیریم؛ اگر زمین هم موجود نباشد زمین از بخش خصوصی خریداری کرده و برای ساخت و ساز در اختیار مردمی که واحدهایشان داخل حریم می‌رود قرار می‌دهیم.

مدیرکل بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تأکید می‌کند: انتظار می‌رود 500 واحد مسکونی شهر پلدختر و 400 واحد مسکونی شهر معمولان مشمول این جابه‌جایی شود.وی در خصوص بازسازی واحدهای مسکونی شهر آق قلا نیز می‌گوید: قطعاً در این شهر صدها واحد مسکونی جابه جا خواهد شد، اما از آنجا که هنوز سیلاب به‌طور کامل فروکش نکرده نمی‌توان آمار دقیقی اعلام کرد.

جودی خاطرنشان می‌کند: کار بازسازی واحدهای مسکونی تخریبی از سیل در استان‌هایی مانند مازندران و برخی نقاط گلستان که مشکلات اینچنینی ندارند آغاز شده و در لرستان نیز با نهایی شدن مطالعات در این هفته کلید خواهد خورد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

زهره افشار