با محصول جدید فیس بوک ذهن ها را بخوانید

از این فناوری می‌توان به منظور بهبود کیفیت زندگی بشر استفاده کرد ولی از سوی دیگر جنگ‌افزارهای هوشمند، روبات‌های قاتل مجهز به هوش مصنوعی و... هریک می‌توانند تهدیدی جدی برای نوع بشر باشند. «مارک زاکربرگ» بنیانگذار فیس‌بوک که یکی از بزرگان فناوری و حامی هوش مصنوعی است، در تازه‌ترین مصاحبه خود از پیشرفت در پروژه‌ای خبر داده است که در آینده می‌توان با کمک یک رایانه خاص و با استفاده از هوش مصنوعی، فکر انسان‌ها را خواند.

یک پروژه شگفت‌آور

«مارک زاکربرگ»، بنیانگذار فیس‌بوک در گفت‌وگو با «جاناتان زیترین» استاد دانشکده حقوق دانشگاه ‌هاروارد از تحقیقاتی در زمینه ذهن‌خوانی با کمک هوش مصنوعی خبر داد. وی که در یک کلاس این دانشگاه حاضر شده و مقابل چشم دانشجویان حقوق سخن می‌گفت، یادآور شد که در آینده‌ای نزدیک این سیستم به کاربران اجازه می‌دهد تا با محیط واقعیت افزوده، تعامل داشته باشند در حالی که فقط از مغز خود استفاده می‌کنند و دیگر خبری از کیبورد، صفحه نمایش، عینک و... نخواهد بود. به این ترتیب این سیستم به کاربران اجازه می‌دهد تا در یک اتاق واقعیت افزوده بتوانند مبلمان سه‌بعدی و... را در اتاق حرکت بدهند یا اینکه از طریق مغز، کلمات را تایپ کنند. درواقع فیس‌بوک می‌خواهد یک رابط کاربری رایانه‌ای قابل اتصال به مغز انسان طراحی کند که از این طریق بتوان فکر افراد را خواند. به اعتقاد مدیرعامل فیس‌بوک، این تکنولوژی از این نگاه و واقعیت ریشه می‌گیرد که وقتی کاربر به طور ویژه درباره چیزی فکر می‌کند، محققان می‌توانند با نظارت بر فعالیت عصبی (نورال) وی، آن را شناسایی کنند.

به گفته وی، کاربران وسیله‌ای شبیه به کلاه حمام بر سر می‌گذارند که این وسیله می‌تواند جریان خون، میزان فعالیت مغز و افکار را نشان دهد. البته وی از تراشه قابل کشت در بدن نیز سخن گفت ولی جزئیات بیشتری از آن در اختیار دانشجویان و احتمالاً 2 میلیون کاربر فیس‌بوک که از طریق دریچه این شبکه اجتماعی می‌توانستند وی را مشاهده کنند، قرار نداد.

وی ادامه داد: این وسیله که قابلیت ذهن‌خوانی دارد، در آینده به کاربران کمک می‌کند تا با تکنولوژی ارتباط راحت‌تری برقرار کنند. زاکربرگ افزود: من دراین باره بسیار هیجان زده هستم چون برای مواردی همچون واقعیت افزوده، پلتفرمی را در اختیارمان قرار خواهد داد که می‌توانیم همه چیز را همان طور ببینیم که درباره آن فکر می‌کنیم. وی البته درباره اثرات منفی ذهن‌خوانی نیز گفت: در فاز نخست، این محصول به صورت عمومی عرضه نخواهد شد به همین دلیل هم چندان نگران سوء استفاده از آن نیستم به هرحال این وسیله تهاجمی نخواهد بود، چرا که هر کسی نمی‌تواند از آن استفاده کند.

وی همچنین در این مصاحبه 2 ساعته، یادآور شد: فیس‌بوک از تکنولوژی جدیدی رونمایی خواهد کرد که به کاربران اجازه می‌دهد تا افکارشان را به طور مستقیم از مغز خود تایپ کنند. از نگاه «زاکربرگ»، مغز ما به اندازه‌ای اطلاعات تولید می‌کند که می‌توان هر ثانیه 4 فیلم HD از آن منتشر کرد اما مشکل اینجاست که درحال حاضر بهترین راه برای ارائه این اطلاعات به جهان، سخن گفتن است که البته میزان اطلاعات قابل انتقال به جهان با این روش، در حدود اطلاعات یک مودم دهه 80 است. این رقم بسیار کمتر از اطلاعات واقعی مغز ماست. به همین دلیل هم ما می‌خواهیم سیستمی را ارائه دهیم که به شما اجازه می‌دهد بلافاصله اطلاعات را از مغزتان تایپ کنید و این کار، 5 بار سریع‌تر از روشی انجام خواهد شد که امروزه روی گوشی‌هایتان تایپ می‌کنید. من مطمئنم که این پروژه بسیار شگفت‌آور خواهد بود.

آغاز یک ماجرا

اما این طرح بلندپروازانه از چه زمانی به ذهن «مارک زاکربرگ» آمده و برای دستیابی به آن، تلاش خود را آغاز کرده است؟ در پاسخ باید گفت که بنیانگذار فیس‌بوک برای نخستین بار در کنفرانس F8 سال 2017 خود، به این موضوع اشاره کرد و از تحقیق روی این پروژه ذهن‌خوانی پرده‌برداری کرد. زاکربرگ، مدیرعامل این غول دنیای فناوری در سال 2017 حدود 50 میلیون دلار از سرمایه خود را در بنیاد بیوهاب (Biohub) که مربوط به «چان زاکربرگ» است، سرمایه‌گذاری کرد تا از ایمپلنت‌های توسعه ذهن خوانی حمایت کند. البته گفتنی است که این طرح برنامه‌ای با سرمایه‌گذاری 5 میلیاردی است که هنوز راه درازی در پیش دارد. درحالی که ابتدا گفته می‌شد این ایمپلنت‌ها ابتدا فقط برای مقاصد پزشکی طراحی شده است ولی بعداً عنوان شد می‌توان از این ایمپلنت‌ها استفاده‌های دیگری هم داشت. زاکربرگ در کنفرانس F8 سال 2017 همچنین عنوان کرده بود: ما به دنبال این هستیم که در فاز نخست تکنولوژی ذهن خوانی ما تنها در اختیار افرادی خاص قرار بگیرد ولی در فاز بعدی، آن را به یک فناوری پوشیدنی تبدیل کنیم که به تولید انبوه برسد البته ما متوجه هستیم که باید در این زمینه به امنیت سایبری توجه ویژه‌ای داشته باشیم. جالب اینجاست که این حرف در حالی ازسوی مارک زاکربرگ مطرح می‌شود که فیس‌بوک این روزها با رسوایی‌های زیاد و مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند. عدم اعتماد کاربران بعد از رسوایی کمبریج آنالیتیکا، حتی باعث شکل‌گیری هشتگ «فیس‌بوک» را دیلیت کنید (#deletefacebook) شد. در ماجرای رسوایی کمبریج آنالیتیکا که به نقض حریم خصوصی کاربران مربوط می‌شود، اطلاعات 87 میلیون کاربر جمع‌آوری و در کمپین دونالد ترامپ به اشتراک گذاشته شد بدون اینکه کاربران از آن هیچ اطلاعی داشته باشند. این موضوع صدای بسیاری از کابران را درآورد و بسیاری تصمیم به ترک فیس‌بوک گرفتند. در ادامه پس‌لرزه‌های این اتفاق، حتی پای زاکربرگ به سنا نیز باز شد و مجبور شد در این مجلس به سؤالات سناتورها پاسخ دهد. زاکربرگ همچنین پس از این اتفاق عنوان کرد که 10 میلیون دلار به بودجه امنیتی فیس‌بوک اختصاص می‌دهد تا از اطلاعات و داده‌های شخصی کاربران حفاظت بیشتری شود.

هوش مصنوعی، درمانگر بیماری‌ها

در زمینه محصول فناورانه جدید فیس‌بوک، حرف و حدیث‌های زیادی وجود دارد و بسیاری موضوع هوش مصنوعی را مدنظر قرار داده‌اند و معتقدند که این فناوری می‌تواند به بشر آسیب برساند. به همین دلیل هم «مارک زاکربرگ» تلاش کرده تا به دغدغه‌ها و نگرانی‌ها درباره این فناوری برتر پاسخ بدهد. بنیانگذار فیس‌بوک در این باره در مصاحبه اخیر خود در دانشگاه‌ هاروارد گفت: هوش مصنوعی یک فناوری بسیار مناسب است و خطری برای بشر ندارد. هوش مصنوعی می‌تواند در حوزه درمان بیماری‌ها و ایجاد زندگی امن‌تر به جهانیان کمک کند پس نباید تا این اندازه از آن ترس داشت. به عنوان مثال می‌توان با کمک هوش مصنوعی و نصب تراشه در بدن، بلافاصله از سرطان پوست یا سایر بیماری‌های جدی مطلع شد و پیش از انتشار و گسترش بیماری، با دقت بالا به مقابله با آن پرداخت که این به معنای تشخیص زودهنگام بیماری است؛ موضوعی که اکنون چالش اصلی پزشکان است چرا که نمی‌توانند بموقع به داد بیماران برسند و زمانی که بیماری را تشخیص می‌دهند، گاه بسیار دیر شده است. چه کسی است که نخواهد چنین قدرتی در اختیار پزشکان قرار بگیرد؟ من با قاطعیت می‌گویم که درباره هوش مصنوعی هیچ دیدگاه بدبینانه‌ای ندارم و بشدت به دنبال توسعه آن هستم.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.

میترا جلیلی