بازار متشکل ارزی چیست ؟
اقتصادی رکنا: بازار متشکل ارزی، بازاری است برای بازیگران بزرگ بازار ارز؛ یعنی بانک مرکزی، بانکها و صرافیها. برخلاف بازار موجود که تمام افراد میتوانند در آن به خرید و فروش بپردازند، در بازار متشکل تنها معاملهگران بزرگ یعنی بانکها و صرافیها و بانک مرکزی در قامت بازارساز حضور دارند.
بازار متشکل ارزی / بازارساز معتقد است که با تسهیل تعاملات ارزی کارگزاران در بازار متشکل، میتواند محدوده نوسانات در بازار خرد را کاهش دهد. با این حساب، بازار متشکل ارزی یکی از گامهای نهایی پیش از اکران رسمی را برداشت.
مکانیزم بازار متشکل ارزی
بازار متشکل ارزی، بازاری است برای بازیگران بزرگ بازار ارز؛ یعنی بانک مرکزی، بانکها و صرافیها. برخلاف بازار موجود که تمام افراد میتوانند در آن به خرید و فروش بپردازند، در بازار متشکل تنها معاملهگران بزرگ یعنی بانکها و صرافیها و بانک مرکزی در قامت بازارساز حضور دارند.
در بازار فعلی معاملات هم به شکل نقد و هم به شکل حواله صورت میگیرد؛ درحالیکه در بازار متشکل تنها معاملات نقدی انجام خواهد گرفت.
در بازار متشکل قیمت تحت مکانیزم عرضه و تقاضا شکل میگیرد. مانند بورس، تابلوی این بازار نیز خریداران و فروشندگان را لیست میکند و در سمت عرضه، صرافیهای عرضه کننده بر اساس پایینترین قیمت فروش و در سمت تقاضا، صرافان متقاضی بر بر اساس بالاترین قیمت پیشنهادی خرید فهرست میشود. برخلاف بازار موجود که حد نوسان روزانه برای قیمت وجود ندارد، در بازار متشکل به دلیل حضور پررنگ تنظیمگر، حد نوسان روزانه وجود دارد که اکنون ۳ درصد است.
البته این محدوده منعطف است؛ به این معنی که هنگامی که شرایط از نظر اقتصادی و سیاسی خاص باشد، هیات مدیره بازار متشکل میتواند حد نوسان را تا سقف ۲۰ درصد ارتقا دهد. کمااینکه برخی صرافان خبر دادند که در هفتههای اخیر، نرخ نوسان تا محدوده ۶ درصد در برخی روزها افزایش یافته بود. بازار متشکل ذیل یک شرکتی تشکیل شده است و سهامدارانی دارد. سهامدارانی که بازیگران خود بازار هستند.
شناسنامه معاملهگران بازار متشکل مشخص است؛ چرا که کارگزاران رسمی در آن فعالیت میکنند. در حالیکه در بازار فعلی، علاوه بر بازیگران رسمی، بازیگران غیررسمی نیز حضور دارند. بازیگر بزرگ بازار متشکل نیز بانک مرکزی است که در چارچوب اهداف سیاستگذاریاش میتواند در موقعیتهای خرید و فروش شرکت کند و نرخ و ثبات بازار را به سوی اهدافش نیل کند.
اهداف بازار متشکل
بازار متشکل قرار است چه تفاوتی را رقم بزند که بازار فعلی از آن عاجز است؟ به نظر سیاستگذار در درجه اول هدف دارد تا مبنای تعیین نرخ ارز را از بازارهای منطقهای به داخل ایران منتقل کند. اکنون در میان بازیگران ارز، عرف است که تایید اولیه نرخ به واسطه نرخ درهم صورت گیرد. سیاستگذار ارزی با تشکیل بازار متشکل به دنبال این است که مرجعیت تعیین نرخ به داخل کشور منتقل شود و تمام بازیگران بزرگ نیز در آن شرکت داشته باشند.
هنگامی که سیگنال اولیه بازار از داخل کشور صادر شود، آن نرخ برای بازیگران خرد در بازار فعلی نیز میتواند مبنا قرار گیرد. علاوه بر این، بازارساز معتقد است که در بازار موجود، به واسطه اینکه شفافیت معاملاتی موجود نیست و همچنین مکانیزمی وجود ندارد که همه بازیگران به هم متصل باشند، در برخی زمانها مانند اواخر ساعات معاملاتی روز، نوسان بالا میرود.
اما در بازار متشکل، چون تمام اطلاعات به صورت آنلاین رد و بدل میشود، هم اطلاعات متقارنتر است و هم با توجه به سرعت انتقال اطلاعات، در زمان مناسب میتوانند اقدام به خرید یا فروش کنند. مهمتر اینکه میزان عرضه و تقاضا نیز میتواند شفاف و برای بازارساز روشن باشد که بازار در چه وضعیتی قرار دارد. در حالیکه در وضعیت فعلی، برای بازارساز حجم واقعی تقاضا و عرضه چندان دقیق نیست.
البته در مورد بازار متشکل، کارشناسان برخی ملاحظات را نیز گوشزد میکنند. از جمله این سوال که در این بازار، بازارساز قرار است با چه مکانیزمی مداخله و بازار را به سمت اهدافش هدایت کند؟ آیا قرار است بازارساز حضور پررنگی داشته باشد یا نرخها بیشتر تحت مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میشوند؟ البته شنیدهها حاکی از این است که نیروی قوی خارج از بازار، برای کنترل نرخ تاکنون وجود نداشته است. هر چند عیار این گزاره در زمان رونمایی رسمی بیشتر مشخص خواهد شد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر