نگهداری و پرورش شتر مرغ در خراسان جنوبی مقرون به صرفه است

رکنا اقتصادی: هر چند کمبود آب و مرتع یکی از عوامل بازدارنده برخی فعالیتهای کشاورزی و دامپروری در خراسان جنوبی محسوب می شود، اما در گذر زمان این کمبودها به گسترش برخی فعالیت های اقتصادی از جمله پرورش شتر مرغ کمک کرده است. 
هم اکنون واحدهای متعددی از پرورش شترمرغ در برخی مناطق استان وجود دارد که علاوه بر سودآوری، اشتغالزایی بالا می تواند به توسعه صنایع جنبی مرتبط با فعالیت های دامپروری در کنار مزارع پرورش این حیوان کمک کند. 
شتر مرغ پرنده ای است که به صورت وحشی و اهلی در طبیعت زندگی می کند که استفاده از گوشت، چرم، پر، تخم و روده آن، فعالیت آن را به یکی از رشته های سودآور در سطح جهانی تبدیل کرده است. 
معاون بهبود تولیدات دامی اداره کل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، گفت: در حال حاضر پنج هزار و 480 قطعه شتر مرغ به صورت پرواری، مولد و توام در این استان نگهداری می شوند.
دکتر سید جلال مدرسی با اشاره به اینکه از این تعداد سه هزار و 230 قطعه شترمرغ پرواری، 2 هزار و 225 قطعه توام و بقیه مولد هستند، افزود: عمده این شترمرغ ها تلفیقی از شترمرغ های گردن سیاه آفریقایی و گردن آبی هستند. 
وی با اشاره به اینکه به دلیل شرایط خاص و اقلیم مناسب برای پرورش این پرنده و قدرت سازگاری با شرایط آب و هوایی پرورش اینگونه، روندی در حال توسعه است: عنوان کرد: در مناطق کویری و بیابانی که دارای آب و هوای خشک و نیمه خشک است به دلیل کمتر بودن شیوع بیماری، این پرندگان دارای پوست سالم تری هستند و چرم حاصله از آن از کیفیت بهتری برخوردار است.
 دکتر مدرسی، اظهار کرد: با توجه به رطوبت کم این منطقه خوراک مورد نیاز شترمرغ ها کپک نمی زنند و علاوه بر جلوگیری از ایجاد بیماری، کیفیت گوشت بهتری را نسبت به مناطق رطوبت زا دارند.
وی سه روش کلی پرورش شترمرغ مولد را باز، نیمه بسته و بسته عنوان کرد و گفت: در روش باز، زمین مهمترین نیاز عمده خواهد بود و شتر مرغ ها تا حد امکان نزدیک به زیستگاه طبیعیشان با حداقل دخالت بشر نگهداری و پرورش می یابند.
به گفته وی مزیت اصلی روش نگهداری باز، کاهش قابل توجه هزینه نگهداری شترمرغ های بالغ به تعداد زیاد است و هزینه کمتری صرف جوجه کشی خواهد شد و هر چند که کنترل و شناسایی شترمرغ ها و جمع آوری تخم ها دشوار تر است اما هزینه تولید در این شیوه از پرورش، بسیار پایین تر خواهد بود.
وی تصریح کرد: در روش نیمه بسته، این نوع پرنده در چراگاه های نسبتا کوچکتری نگهدار می شوند و مجاز به گردش آزادانه در محدوده ای معین هستند لذا بخشی از احتیاج های آنها توسط مرتع تامین می شود و شناسایی بهتری نسبت به روش باز امکان پذیر است و در هزینه خوراک نیز صرفه جویی می شود.
به گفته وی در روش بسته نیاز به زمین زیادی نیست اما با این وجود هزینه های بالایی دارد و در کنار آن هزینه حصار کشی هم به مخارج اضافه می شود اما مزیت اصلی این سیستم کنترل کامل گله و افزایش قدرت جوجه درآوری است.
وی در مورد میزان اشتغالزایی این واحدها، توضیح داد: هر واحد با دارا بودن حداقل 6 شترمرغ مولد و 100 پرواری زمینه اشتغال 2 نفر را مهیا می کند.
معاون بهبود تولیدات دامی اداره کل جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، مزیت اصلی گوشت شترمرغ را میزان پایین چربی آن دانست و افزود: میزان کلسترول گوشت شتر مرغ نسبت به سایر گوشت ها پایین تر است و مقدار آهن، ویتامین های A و C این گوشت در میان سایر گوشت ها بالاترین مقدار را داراست و به دلیل کوتاه بودن فیبرهای آن ترد و قابل هضم تر است.
وی در ادامه اظهار کرد: از مهمترین امکانات مورد نیاز برای پرورش شترمرغ، محل نگهداری تا سن چهار ماهگی، محل نگهداری گله پرواری، گردشگاه، حصارکشی، دستگاه جوجه کشی، کشتارگاه داخل مزرعه است و برای فرآوری پوست شترمرغ در استان در حال جذب سرمایه گذار هستیم و امکان معرفی متقاضیان برای دریافت تسهیلات فرآهم است.
یکی از شترمرغداران خراسان جنوبی، نبود کشتارگاه مخصوص شترمرغ در استان را بزرگترین مشکل پرورش دهندگان این پرنده عنوان کرد و گفت: شتر مرغ حیوانی است که در دوره هشت تا 10 ماهگی به بازدهی مناسب می رسد و اگر کشتار به موقع انجام نشود زیان های زیادی را به پرورش دهندگان وارد می کند.
مهدی حسنی براتی، افزود: هر شتر مرغ پرواری تقریبا 400 کیلو از انواع خوراک نظیر، ذرت، یونجه خشک، سویا و کنسانتره مصرف می کند و اگر به موقع کشتار و به فروش نرسد مشکل های زیادی را به وجود می آورد.
به گفته وی به دلیل نبود مجتمع فرآوری مجبور به خام فروشی و زنده فروشی شترمرغ ها به قیمت هر کیلو زنده کش 11 هزار تومان هستیم که عمده این شترمرغ ها به اصفهان و شیراز برای بهره برداری از گوشت، چرم، ناخن، چشم، پر و ... حمل می شود و سود حاصل از آن عاید دلالان می شود.
حسنی براتی در ادامه از مسئولان استان و متولیان امر درخواست کرد که برای توسعه هر چه بهتر این واحد ها و اشتغالزایی بالا، هرچه سریعتر مجتمع های فرآوری شترمرغ در استان راه اندازی شود تا انگیزه پرورش و اشتغالزایی برای ایجاد واحد های بیشتر در سرمایه گذاران ایجاد شود.
اولین واحد پرورش شترمرغ خراسان جنوبی، سال 1387 در شهرستان سرایان راه اندازی شد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.