ظریف : پزشکیان با کمک رهبرانقلاب کشور را از جنگ نجات داد/ ترامپ را غول نکنید
رکنا سیاسی : محمد جواد ظریف، معاون امور راهبردی رئیس جمهور در برنامه «حضور» به گفتگو پیرامون مسائل مختلف در حوزه سیاستخارجی و داخلی کشور و خاطراتی از دوران فعالیتها دیپلماتیک خود در وزارت امور خارجه پرداخت.
محمدجواد ظریف در برنامه «حضور» گفت: پمپئو خیلی امید داشت که در این دوره در دولت دونالد ترامپ مقام بگیرد، ولی ترامپ اعلام کرد که از او استفاده نمیکند و نکرد؛ یعنی معلوم است که آن نگرش را نگرش موفقی نمیداند. لذا این تصور را نکنیم که ترامپ غولی است که میخواهد بیاید. نه؛ ما خیلی بزرگتر از این حرفها هستیم. ایران کشور بزرگی است. ایران قدرتمند است. گفتم ما بعد از ۲۲۰ سال توانستیم به دنیا ثابت کنیم که ما یک لقمه چرب و نرم نیستیم؛ این خیلی دستاورد بزرگی است و این دستاورد را دست کم نگیریم و با اعتماد به نفس بایستیم. اگر ضرورت داشت مذاکره کنیم و از منافع خودمان دفاع کنیم.
در قسمت دوم از گفتگوی برنامه حضور با محمدجواد ظریف معاون راهبردی رئیس جمهور و وزیر سابق امور خارجه، به مسائل مختلفی از جمله اتفاق انفجار پیجرها در لبنان، ارتباط وی با شهید سردار سلیمانی و همچنین واکنش وی به اعتراضات برخی جریانات به حضورش در دولت و پیش بینی وقوع مذاکرات با وجود روی کار آمدن ترامپ پرداخته شد.
ترور سیدحسن نصرالله نشاندهنده یک نفوذ قابل توجه است
ظریف، ترور و شهادت سیدحسن نصرالله را ناشی از یک نفوذ قابل توجه دانست و اظهار داشت: مشکل بود که اینقدر نفوذ شده باشد در داخل جریانات مقاومت که بتوانند جای سید را بدانند؛ چون من بارها این سعادت را داشتم و هر بار که به عنوان وزیر خارجه به بیروت رفتم، با مرحوم شهید سیدحسن نصرالله دیدار داشتم . واقعاً حفاظت ایشان، بسیار قابل توجه بود و حتی برای اینکه وزیر خارجه به دیدار ایشان برود، با یک تشریفات ویژهای این انتقال صورت میگرفت؛ در ماشین خود حزبالله و با یک پروتکل خاصی. برای اینکه اصلاً امکان ردگیری نباشد و(ا ین اتفاق ) واقعاً نشاندهنده یک نفوذ قابل توجه است.
انفجار پیجرها نتیجه پروژهای چند ساله و پیامد تحریمها بود
وی با اشاره به اتفاق انفجار پیجرها آن را حاصل یک پروژه چندین ساله خواند و افزود: این از مضرات تحریم است. وقتی که شما مجبور هستید نیازهای خود را به جای خرید از یک کارخانه معتبر، از چند واسطه خرید کنید، این اتفاق محتمل است.
ظریف گفت: آن کارخانه در برابر فروش خود متعهد است و اگر چنین کاری کند، حیثیتش در دنیا خدشهدار میشود و دیگر کسی از او خرید نمیکند. بالاخره هر کسی یک دشمنی دارد و اگر یک کارخانه بخواهد با پول وسایل خودش را در اختیار دشمنان قرار دهد، دیگر کسی از او خرید نمیکند. ولی وقتی این اتفاق میافتد، به خاطر این است که شما مجبور هستید از ۵ واسطه خرید کنید. اگر رژیم صهیونیستی بتواند در یکی از این واسطهها نفوذ کند، آن وقت میتواند هر کاری انجام بدهد و هر چیزی را تعبیه کند و همینطور هم میشد.
روایت ظریف از تهدیدات امنیتی ناشی از تحریمها در صنعت هستهای کشور
وی با بیان اینکه چنین اتفاقی نیز صنعت هستهای کشور را تهدید کرده بود، ادامه داد: اتفاقاتی که علیه تأسیسات هستهای ما افتاده و بسیاری از آنها را به لطف خدا متخصصین ما با درایت توانستند خنثی کنند، به همین دلیل بوده است. دوستان ما در سازمان انرژی اتمی، یک سکوی سانتریفیوژ خریده بودند که داخل آن مواد منفجره کار گذاشته بودند که توانستند آن را کشف کنند. اینها از ضررهای تحریم است و ضرورت رفع تحریمها را برای ما ایجاد کرده است. لذا علاوه بر ضررهای مالی ضررهای امنیتی فراوانی هم متاسفانه داشت.
رفاقت من با حاج قاسم به قبل از دوران وزارت برمیگردد
معاون راهبردی رئیس جمهور درخصوص میزان ارتباط و جلساتش با سردار شهید حاج قاسم سلیمانی نیز اظهار داشت: من از قبل از وزارت، با حاج قاسم رفیق بودم. زمان مذاکراتی که در بُن با آمریکاییها در مورد افغانستان داشتیم و بعد از آن، من با دستور رهبری سه دور مذاکره با آمریکاییها داشتم، دو دور قبل از حمله آمریکا به عراق و یک دور بعد از حمله آمریکا به عراق که در ژنو برگزار میشد. مرحوم شهید سلیمانی در همه این موارد منبع اطلاعاتی من بودند و وقتی به تهران میآمدم، مرا توجیه میکرد و میگفت که اوضاع چطور است؛ چون آن احاطهای که شهید سلیمانی به اوضاع داخلی افغانستان و عراق داشت، کمتر کسی در ایران به آن اندازه داخل عراق اشراف داشت؛ هستند دوستانی که اشراف دارند، ولی شهید سلیمانی اشراف قابل توجهی داشت.
حاج قاسم تنها فرد مطلع از جزئیات مذاکرات پیش از ارسال برای رهبری بود
وی اینگونه روایت کرد که یادم هست در دو دور از این مذاکرات، مرحوم شهید سلیمانی در این دفترچههای کوچک که بچههای مدرسه در آن مشق مینویسند، روی اینها یادداشت مینوشت. یکی دو دور، شبی که من میخواستم بروم هفت هشت صفحه موضوعات را نوشته بود و فرستاد برای من که وقتی دارم به ژنو میروم، مطالعه کنم. آن موقع من سفیر بودم و از نیویورک به تهران میآمدم و شهید سلیمانی مرا توجیه میکرد.
صورتجلسه مذاکرات را قبل از ارسال برای رهبری انقلاب حاج قاسم می خواند
ظریف اضافه کرد: یکی دو دور، شبی که من میخواستم بروم هفت هشت صفحه موضوعات را نوشته بود و فرستاد برای من که وقتی دارم به ژنو میروم، مطالعه کنم. آن موقع من سفیر بودم و از نیویورک به تهران میآمدم و شهید سلیمانی مرا توجیه میکرد. بعد وقتی که میخواستم بروم ممکن بود مثلاً چند تا نکته را ننوشته باشد؛ آنوقت چند صفحه از وسط این کتابچهها میکند و روی آن یادداشت میکرد و برای من میفرستاد.
وی خاطرنشان کرد: وقتی هم که من مذاکره میکردم تنها کسی که صورتجلسه مذاکرات را قبل از ارسال برای مقام معظم رهبری، از روی کامپیوتر من میخواند، حاج قاسم بود. چون فقط نسخه مکتوب آن برای آقا میرفت و یک نسخه هم در گاوصندوق آقای دکتر خرازی وزیر خارجه نگهداری میشد و بقیه را من شفاهی توجیه میکردم. ولی حاج قاسم قبل از اینکه گزارش را برای حضرت آقا بفرستم، عین گزارش را میخواند.
جلسات یکشنبه ظریف و حاج قاسم چگونه شکل گرفت
وزیر سابق امور خارجه بیان داشت: این روابطی بود که ما در زمان سفارت هم داشتیم. بعد از این هم که من به ایران آمدم، یکی دو بار حاج قاسم صدا کرد و از من در مورد شرایط سوریه مشورت خواست؛ مخصوصاً دو سال قبل از وزارت من لذا وقتی که وزیر شدم، اولین کاری که کردم و ایشان هم استقبال کرد، این بود که قرار گذاشتیم که هفتهای یک بار یکدیگر را ببینیم. اول، یکشنبهها صبح زود حاج قاسم به دفتر مطالعات ما در نیاوران میآمد و من هم به آنجا میرفتم و یکدیگر را میدیدیم.
وی ادامه داد: بعد سهشنبه صبحها یک جلسه گذاشتیم با اندیشمندان در دفتر مطالعات که آقای دکتر فواد ایزدی و محمد جمشیدی از دوستانی که نظر مخالف ما داشتند تا دوستانی که بیشتر موافق ما بودند، یک جمع ۴۰ ـ ۵۰ نفره از سفرای سابق، اساتید دانشگاه و از گروههای مختلف با نگرشهای مختلف، هر سه شنبه با اینها حدود ۶ سال بعد از برجام به صورت مرتب ملاقات داشتیم.
همیشه برای جلسات صبحانه آماده میکردیم، ولی شهید سلیمانی نمیخورد
ظریف گفت: شهید سلیمانی قبل از این جلسه، تشریف میآوردند و یک ساعت تا یک ساعت و نیم ملاقات داشتیم و یک صبحانهای آماده میکردیم که اکثر روزها شهید سلیمانی صبحانه نمیخورد و میگفت من قبل از این، ملاقات داشتم و صبحانه خوردم؛ یعنی ساعت مثلاً ۵ صبح؛ یا بعدش ملاقات صبحانه دارم و باید صبحانه را آنجا بخورم؛ لذا معمولاً صبحانه نمیخورد، ولی ما صبحانه مهیا میکردیم. بعد از شهادت شهید سلیمانی اولین کاری که کردم، اسم آن ساختمان را به نام «شهید سلیمانی» نوشتیم.
با حاج قاسم خیلی هماهنگ بودیم
وی با تأکید بر اینکه هیچگاه در این جلسات به نکات اختلافی با شهید سلیمانی برنخوردیم، بیان داشت: صحبت ما در این جلسات، بیشتر مسائل منطقه بود؛ یعنی کارهایی که شهید سلیمانی توقع داشت من به عنوان وزیر خارجه انجام بدهم، مطرح میکرد و بعضاً قبل از اینکه سفری داشته باشم به سوریه، عراق، روسیه یا ترکیه، ایشان نظراتش را مطرح میکرد. ما چندین بار با مقامات ترکیه مشترکاً جلسه داشتیم؛ با روسها مشترکاً جلسه داشتیم و خیلی کارمان هماهنگ بود.
شهید سلیمانی هیچ وقت راجع به برجام با من صحبت نکرد
ظریف با بیان اینکه نظر حاج قاسم در مورد برجام را نمیدانم، افزود: بعضیها از من میپرسند شهید سلیمانی نظرش راجع به برجام چه بود. ایشان راجع به برجام هیچ وقت با من صحبت نکرد. نمیدانم موافق بود یا مخالف ولی راجع به منطقه با هم صحبت میکردیم. شاید یکی دو مورد شد با هم اختلاف نظر داشتیم؛ مثلاً من معتقد بودم ما باید در گفت و گوهای افغانستان شرکت کنیم و ایشان اعتقاد نداشت؛ در بعضی موارد دیگر ممکن است با هم اختلاف نظری داشتیم ولی خب طبیعی بود و با هم صحبت میکردیم ولی تا آنجا که من یادم میآید در مورد اکثر مواردی که با هم صحبت میکردیم، اختلاف نظر نداشتیم.
وی گفت: ممکن است من یک دیدگاههایی داشته باشم ولی آنجا که جای تصمیمگیری نبود. ما مجری بودیم و من در جایی که باید راجع به اصل سیاست صحبت کنم، در بیشترش شهید سلیمانی نبود. من و ایشان با هم در شورای (عا لی) امنیت ملی بودیم؛ یا خدمت آقا میرفتیم و نظراتمان را مطرح میکردیم و آقا هم تصمیم میگرفتند ولی من و ایشان وقتی به عنوان مجری صحبت میکردیم، با هم در اجرای تصمیمات نظام هماهنگ میکردیم.
کنایه ظریف به رسایی/ چنین نقدی به صحبت رهبری از یک ملبس به لباس روحانیت بعید است!
معاون راهبردی رئیس جمهور درخصوص تحسین او و تیم مذاکره کننده هستهای توسط مقام معظم رهبری و متدین خواندن ظریف اظهار داشت: مقام معظم رهبری از روی لطف فرمودند غیور، شجاع و امین. یکی از این دوستان که الان خیلی میخواهد بنده را عزل کند که اگر اتفاق هم بیفتد، برای من خیلی دنیا به آخر نمیرسد، گفته بود این مدح بدتر از ذم است؛ یعنی آقا هیچ صفت خوب دیگری در تو پیدا نکرده و گفته تو متدینی. از یک آدم روحانی ملبس به لباس اسلام خیلی بعید است که بگوید تعریف از یک نفر به عنوان متدین، ذم او است.
وی با اشاره به واکنش رهبر معظم انقلاب بعد از انتشار فایل صوتی ۷ ساعته، توضیح داد: چکیدهای از صحبتهای مرا خدمت حضرت آقا داده بودند. بعد از سخنرانی ایشان، من هفت صفحه گزارش خدمت ایشان فرستادم که من این حرفها را زدم و یکی از آن حرفها همین بود که ما مجری سیاست هستیم و خودمان تصمیم نمیگیریم. یعنی عین حرفی که حضرت آقا زده بودند را من در آن نوار گفته بودم. شنیدم که ارائه دیدگاههای من خدمت ایشان بعد از آن، خیلی آرامشبخش بوده است.
ظریف افزود: البته آن نوار برای پخش نبود. قرار بود که تبدیل به یک تاریخ شفاهی بشود برای انتقال تجربیات به دولت بعدی و آنچه که من در آن گفتگوها گفتم، واقعاً صادقانه بیان شد. ۷ ساعت گفتگو است که سه ساعتش پخش شد و ۴ ساعت دیگرش پخش نشد. من احساس میکنم که انتشار این نوار، یا به دلیل بیمبالاتی بود، یا بعضی دستگاههایی که قدری با من رابطه خیلی خوبی داشتند، این را منعکس کردند. نمیخواهم به کسی اتهام بزنم و الان هم تهمت نمیزنم.
سماحت و رواداری آقا در شنیدن نظر مخالف کم نظیر است
وی در پاسخ به این سوال که آیا شما از معدود افرادی هستید که اجازه دارید نظرات حضرت آقا را در سیاست خارجه نقد کنید، گفت: بحث معدود افراد نیست؛ رهبری همیشه از نظر مخالف استقبال کردند. یعنی سماحت و رواداری آقا در شنیدن نظر مخالف کم نظیر است.
ظریف خاطرنشان کرد: من وقتی داشتم به عنوان نماینده دائم به نیویورک میرفتم، خدمت آقا رسیدم و خیلی بامزه است که همان روزی که رسیدم خدمت آقا، یکی از روزنامههایی که خیلی به من لطف دارد، نوشت ظریف دارد خلاف نظر رهبری به نیویورک میرود. اتفاقاً از قضای الهی همان روز من حضرت آقا را دیده بودم و اینکه بعضیها خیال میکنند آن روزنامه، نظرات آقا را منعکس میکند، همین یکی، نشان دهنده این است که اینجور نیست.
آقا فرمودند حتی اگر نظرت ۱۸۰ درجه با نظر من متفاوت بود وظیفه داری بگویی
وی ادامه داد: رسیدم خدمت آقا و آقا به من فرمودند که تو دیدگاههایی راجع به مذاکره با آمریکا داری و میدانی که نظر من مخالف است؛ گفتم بله من میدانم. من دو تا وظیفه دارم که در همه کتابهایم نوشتم و سر کلاسهایم هم گفتم. یک وظیفه به عنوان تحلیلگر دارم و یک وظیفه به عنوان مجری. در تحلیلگری خودم را مجتهد میدانم و معتقدم که باید نظرم را بدهم؛ چون دیدهبان نظام و دیدهبان کشور هستم. در اجرا معتقدم باید مقلد باشم.
ظریف اضافه کرد: ما معمولاً برعکس عمل میکنیم؛ در تحلیل مقلدیم ولی در اجرا هر کاری دلمان میخواهد میکنیم. خدمت آقا عرض کردم که اجرا همان است که شما خواهید فرمود. آقا هم بارها گفتند ظریف نظراتی را اجرا کرده که خودش با آن مخالف بوده اما چون نظر من بوده، رفته و اجرا کرده است. اما احساس میکنم که تحلیلم را باید بگویم.
ظریف گفت: حضرت آقا آن دفعه و دفعههای دیگر، بارها به من فرمودند تو نه تنها میتوانی این کار را بکنی بلکه وظیفهات است که اگر مطمئن هم هستی که نظرت ۱۸۰ درجه با نظر من متفاوت است، نظرت را به من بگویی و من آن وقت تصمیم میگیرم؛ اگر دیدم نظر تو درست است، نظرم را عوض میکنم، و اگر هم دیدم نظرتو درست نیست، در نظر خودم محکمتر میشوم. این عین عبارتی است که آقا فرمودند.
وی اذعان کرد: همیشه در جلسات راحت صحبت کردم. احساس کردم این وظیفه را دارم و آقا هم با سماحت فراوان تحمل کرد و در بسیاری موارد هم نظرات کارشناسی را پذیرفتند و گفتند اینجوری عمل بکنید. در صحبتهای ایشان هم هست که فرمودند آقایان آمدند نظر کارشناسی به ما گفتند و ما چنین تصمیمی را گرفتیم. در صحبتهایی که بعد از برجام با اعضای مجلس خبرگان دارند خیلی از اینها هست. در کتاب «راز سر به مهر» هم به بعضی از اینها اشاره کردم.
روایت ظریف از کودتای ترکیه/ امیدوارم دوستان ترک آن شب سخت را فراموش نکنند
معاون راهبردی رئیس جمهور با اشاره به ماجرای کودتا در ترکیه اظهار داشت: آن شب سه نفر در ایران تا صبح بیدار بودند؛ من، شهید سلیمانی و سفیرمان در آنکارا که در واقع رابط ما بود. ما سه تا با هم داشتیم هماهنگ میکردیم. من آن شب حدود چهار یا پنج بار با وزیر خارجه ترکیه صحبت کردم و هماهنگی کاملی داشتیم که دو تا بیانیه هم با توجه به جمیع ملاحظات دادیم. شب سختی بود، ولی دوستان ترک ما همیشه آن شب را به یاد داشتند و امیدوارم الان هم به یاد داشته باشند.
بشار اسد باید میدانست که همیشه دست بالا را ندارد
ظریف، اتفاقات لبنان و سوریه و شهادت فرماندهان ارشد مقاومت را اینگونه تحلیل کرد که من یک اعتقادی دارم براساس قرآن که میفرماید إِنْ یَمْسَسْکُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْکَ الْأَیّامُ نُداوِلُها بَیْنَ النّاسِ. من فکر میکنم آن وقتی که در سوریه آقای اسد دست بالا را داشت، باید میدانست که همیشه دست بالا را ندارد. به او گفته شده بود و مذاکره میکرد. یک اخلاق خاصی دوستان سوری ما داشتند و این افراد جدیدی هم که حاکم شدند، همان روشها را کم و بیش دنبال میکنند که در شرایط پیروزی، خیلی بر دیگران سختگیری میکنند؛ اما واقعیت این است که این دورهها میگذرد و میچرخد.
رژیم صهیونیستی توانایی اتمام مقاومت در برابر اشغال را نخواهد داشت
ظریف، شرایط کنونی منطقه را شکننده خواند و ادامه داد: در اینکه مقاومت ضربه خورده شکی نیست اما من یک واقعه تاریخی را به خاطر شما بیاورم. در سال 1361 یا سال ۱۹۸۲ میلادی، اسرائیل در اوج قدرت بود. شارون قصاب صبرا و شتیلا، تا بیروت پیش رفته بود و فلسطینیها را از لبنان بیرون کرده بود. یادتان هست که مرحوم آقای عرفات بعد از آن مجبور شد به تونس برود و یکی از دلایلی که آنها این طرح سازش را پذیرفتند، این بود که به فلسطین برگردند.
وی خاطرنشان کرد: رژیم صهیونیستی احساس کرد که مقاومت در برابر اشغال را تمام کرده. اما آیا تمام شد؟ سال ۸۲ میلادی بود که حزبالله و جهاد اسلامی و یک سال بعدش حماس شکل گرفت؛ یعنی مقاومت چیزی نیست که با این ضربهها نابود بشود. چون مقاومت در برابر اشغال ایجاد شده و هرچه این ضربهها قویتر باشد، مقاومت احساس میکند که نیاز به ایستادگی دارد.
ظریف با بیان اینکه مقاومت، نیازی به نیروی نیابتی ندارد، تأکید کرد: شما به مقاومت ضربه میزنید ولی تا زمانی که دلیلی برای یک فلسطینی یا یک لبنانی برای ایستادگی وجود دارد، مقاومت میکند؛ یعنی تا زمانی که آن دلیل پابرجاست که آن دلیل، اشغال است، شما معلول را نمیتوانید نابود کنید. اتفاقاً معلول قویتر میشود. هرچه اشغال قویتر باشد، هرچه سرکوب شدیدتر باشد، مقاومت شدیدتر میشود.
مقاومت با شهادت فرماندهانش ضربه خورد، ولی دلیل مقاومت شهید نصرالله و شهید سلیمانی نیستند؛ بلکه اشغال و تجاوز است
وی اذعان کرد: بله مقاومت ضربه خورده. چون شهید حسن نصرالله خیلی بزرگ بود. مقاومت بعد از شهید نصرالله حتماً ضربه خورده؛ کما اینکه بعد از شهادت سلیمانی مقاومت ضربه خورد چون اینها رهبران بزرگی بودند اما علت مقاومت که شهید سلیمانی نبود؛ علت مقاومت که شهید نصرالله نبود؛ علت مقاومت اشغال و ظلم اسرائیل است. علت مقاومت تجاوزهای اسرائیل است و تا این علت تمام نشود، مقاومت همچنان ادامه خواهد داشت. همچنان که رهبری فرمودند.
هر کسی سرزمین دیگری را اشغال کرد با مقاومت مردم رو به رو شد و در سوریه هم چنین خواهد شد
ظریف با بیان اینکه بعضیها فرمایشات رهبری را بد تعبیر میکنند، اظهار داشت: حضرت آقا گفتند که اینها نیابت از کسی نداشتند. اینها برای سرزمین خودشان مقاومت میکردند و ادامه خواهند داد. اسرائیل خیال نکند که سوریه را میتواند اشغال کند. دیگران فکر نکنند که میتوانند سرزمین مردم سوریه را اشغال کنند. این حرکت وابسته به جایی نیست. حرکت مقاومت، حرکت اصیلی در برابر اشغال است. هر سرزمینی اشغال شده، در برابرش مقاومت شکل گرفته است. مردم افغانستان در برابر اشغال شوروی مقاومت کردند. در برابر نیروهای آمریکایی هم مقاومت کردند. این واقعیت است. این واقعیت برای همه هم اتفاق میافتد. یعنی هر کس به سرزمین دیگری رفت، مردم با او برخورد میکنند.
تصمیمگیری درباره مذاکرات در سطح عالی نظام گرفته میشود
معاون راهبردی رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به اینکه مذاکرات هستهای از سر گرفته خواهد شد یا خیر بیان داشت: اولاً تصمیم در مورد اینکه مذاکره بکنیم یا مذاکره نکنیم را در سطح عالی نظام میگیرند؛ آن وقتی هم که من وزیر خارجه بودم، مجری تصمیم بودم. الان هم که وزیر خارجه برادر خوبم آقای دکتر عراقچی است، با قدرت دارد وزارت خارجه را اداره میکند و همه ما باید از ایشان حمایت کنیم.
اعتراف اصلی به قرارداد ۱۹۷۵ یکی دیگر از دستاوردهای همکاری شهید سلیمانی بود
وی خاطرنشان کرد: اما اعتراف اصلی به ۷۵ دوباره یکی از دستاوردهای همکاری شهید سلیمانی و وزارت خارجه در سفر دکتر روحانی به عراق بود که آقای عادل عبدالمهدی به عنوان نخست وزیر عراق و آقای دکتر روحانی در بیانیه نهایی، اجرای ۷۵ در مورد لایروبی اروندرود و تالوِگ را اعلام کردند که خب بزرگترین دستاورد بعد از نزدیک ۳۰ سال از جنگ بود.
ترامپ خیال میکرد با خروج از برجام، ایران به هم میریزد، ولی شکست خورد
نماینده سابق ایران در سازمان ملل متحد درخصوص شرایط منطقه بعد از انتصاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا و اینکه آیا شیوه خصمانه او توان ضربهزدن به ایران را خواهد داشت یا نه، بیان داشت: من معتقدم که ایران قدرتمند است. ما ترامپ را شکست دادیم؛ این را فراموش نکنیم. آقای ترامپ خیال میکرد با خروج از برجام، ایران به هم میریزد. بارها گفته بود. بولتون که طراح خروج ترامپ از برجام است، در اسفند مشاور امنیتی ترامپ شد و در دی ماه در پاریس در اجلاس منافقین سخنرانی کرد و گفت ما سال آینده در تهران خواهیم بود. ترامپ واقعاً خیال میکرد با خروج از برجام، حکومت ایران فرو میپاشد.
ترامپ با قدرت اقتصادی آمریکا توانست بر ایران فشار بیاورد
وی با تأکید بر اینکه ترامپ خیال میکرد که با خروج از برجام دنیا در کنار آمریکا قرار میگیرد، افزود: او بارها از اروپاییها شکایت کرد که پشت او نیامدند. فکر نکنیم ترامپ موفق شد. بله ترامپ از قدرت اقتصادی آمریکا استفاده کرد و بر ایران فشار آورد اما آیا هدف این بود که به ایران از نظر اقتصادی فشار بیاورند؟! یا هدف این بود که دنیا را دوباره با آمریکا همراه و ایران را منزوی بکنند و ایران مجبور شود از برنامه هستهای دست بردارد. او در برنامهاش موفق نشد.
ظریف اظهار کرد: من فکر میکنم آقای ترامپ آنقدر عاقل باشد که برنامه فشار حداکثری که برنامه خودش هم نبود و برنامهای بود که بولتون و پمپئو دو نفر تندرو که خودش هم گفته بود اگر بولتون را رها کنیم ما را به جنگ میبرد، اینها را در این مدت ببیند و آن سابقه را نگاه کرده؛ ضربههایی که بولتون و پمپئو به سیاست خارجی آمریکا زدند را دیده است.
ترامپ را غول تصور نکنیم؛ ما بزرگتر از این حرفها هستیم
وی اضافه کرد: پمپئو خیلی امید داشت که در این دوره در دولت ترامپ مقام بگیرد، ولی ترامپ اعلام کرد که از او استفاده نمیکند و نکرد؛ یعنی معلوم است که آن نگرش را نگرش موفقی نمیداند. لذا این تصور را نکنیم که ترامپ غولی است که میخواهد بیاید. نه؛ ما خیلی بزرگتر از این حرفها هستیم. ایران کشور بزرگی است. ایران قدرتمند است. گفتم ما بعد از ۲۲۰ سال توانستیم به دنیا ثابت کنیم که ما یک لقمه چرب و نرم نیستیم؛ این خیلی دستاورد بزرگی است و این دستاورد را دست کم نگیریم و با اعتماد به نفس بایستیم. اگر ضرورت داشت مذاکره کنیم و از منافع خودمان دفاع کنیم.
رئیس جمهور پزشکیان شرایط بسیار نامناسبی را به ارث برد
وی با اشاره به شرایط اقتصادی کنونی و گرانیها علیرغم وعده انتخاباتی رئیس جمهور پزشکیان برای اصلاح آن، اظهار داشت: من معتقدم که آقای پزشکیان شرایط بسیار نامناسبی را به ارث برد و ایشان به وفاقی که میگوید، آنچنان معتقد است که حاضر نیست این وضعیت را باز کند. چون واقعاً ایشان معتقد است که ما در یک کشتی هستیم و با اینکه یا با هم غرق میشویم یا انشاءالله با هم به ساحل نجات میرسیم و لذا مسائل را باز نمیکند.
معاون راهبردی رئیس جمهور افزود: وضعیت ذخایر ما و شرایطی که تحمیل شد از خارج و اینکه رژیم صهیونیستی هر بار که دید ایران فرصتی برای تنفس دارد، یک کاری کرده که مانع بشود، مجموع اینها شرایط نامناسبی را رقم زد. وقتی بایدن انتخاب شد، شهید فخریزاده را ترور کرد. گفته بود من مانع میشوم که بایدن به برجام برگردد و شهید فخریزاده را ترور کرد. وقتی هم که آقای پزشکیان انتخاب شد، همان روز در تهران اسماعیل هنیه را ترور کرد؛ در صورتی که شهید هنیه دو ماه قبل از آن، برای مراسم مرحوم شهید آیتالله رئیسی ایران بود ولی آن وقت ترور نکرد.
پزشکیان در این مدت با کمک مقام معظم رهبری کشور را از جنگ نجات داد
وی با تأکید بر اینکه ایشان در همین مدت، با کمک مقام معظم رهبری کشور را از جنگ نجات داد، گفت: در مورد فیلترینگ به جای اینکه فیلترها هر روز اضافه بشود، دو تا پلتفرم را رفع فیلتر کرد. یا مشکلاتی که راجع به قانون عفاف و حجاب بوده. اینها همه قابل توجه است. هیچ اتفاقی در یک فرصت کوتاه نمیافتد. شما باید روند را نگاه کنید.
نمیدانستم داشتن تابعیت قهری مشکل دارد
معاون راهبردی رئیس جمهور در پایان سخنانش با اشاره روند پذیرش مسئولیت در دولت چهاردهم و جریان شکلگیری مخالفت با وی بیان داشت: من در این کشور سالها وزیر و سالها سفیر بودم و یعنی سی و خوردهای سال عهدهدار مقامات حساس کشور بودم. بنده از سال ۷۰ سفیر شدم. ابتدا مشاور وزیر امور خارجه شدم که منصب حساسی است. بعد سفیر و معاون نماینده دائم نزد ملل متحد شدم؛ معاون وزیر امور خارجه و نماینده دائم ایران در ملل متحد بودم و از سال ۹۲ تا سال ۱۴۰۰ نیز وزیر امور خارجه بودم که علی القاعده همه این مناصب حساس هستند. بعد از تحویل وزارت امور خارجه هم من دیگر دنبال نکردم که مجلس چه قوانینی را مصوب کرده است.
وی افزود: روز ۱۱ مرداد آقای دکتر پزشکیان برای من حکم معاونت راهبردی زدند و روز ۱۲ یا ۱۳ مرداد این بازیهای رسانهای شروع شد که فرزندان فلانی دو تابعیتی هستند. فرزندان من آمریکا به دنیا آمدند. حالا بعضیها دروغهایی گفتند که ویزای من سیاسی بوده و دیپلمات بودم که نه، آن وقت کارمند محلی و دانشجو بودم و هیچ وقت هم ویزای ایوان که یکی به آنها گفته و آنها هم تکرار میکنند، نداشتم. به خاطر همین هم این تابعیت قهری میشود و هیچ وقت هم هیچکس به من نگفته بود که این تابعیت قهری تو مشکلی دارد.
دولت سیزدهم هم چندان علاقهای به این قانون نداشت
ظریف گفت: حضرات شروع به سر و صدا کردند؛ یک خانمی توییتی زد و گفت ای وای! اسلام از بین رفت و فرزندان فلانی تابعیت دارند. تازه ما فهمیدیم که سال ۱۴۰۱ یا ۱۴۰۲ مجلس قانونی تصویب کرده که آیین نامه اجرایی آن، یک سال و نیم بعد به تصویب دولت رسیده است؛ یعنی سه هفته قبل از شهادت مرحوم رئیسی در ماه اردیبهشت ۱۴۰۳ آیین نامه اجرایی آن، تصویب شده یعنی دولت سیزدهم چندان علاقهای به این قانون نداشته است.
وی ادامه داد: روز ۱۶ مرداد من نامهای نوشتم خدمت آقای دکتر پزشکیان و انصراف دادم؛ چون من تا آن وقت که هنوز مسئولیتی را نپذیرفته بودم، یک حکمی ایشان زده بود و من هم بیشتر داشتم شورای راهبری را برای تشکیل کابینه اداره میکردم. انصراف دادم و تا حدود یک یا دو ماه بعد از تشکیل دولت هم، من در اتاق رئیس مرکز نرفتم بنشینم و در اتاق دیگری در همان ساختمان، اتاق یکی از معاونان مینشستم. چون جلسات شورای راهبری هم آنجا تشکیل میشد. نامه انصراف را ۱۶/ ۵/ ۱۴۰۳ دادم. آقای پزشکیان گفتند که به این توجهی نکن؛ بعد از آن اتفاقاتی که افتاد و من رسماً استعفا دادم، یک گفتگوهایی داشتیم و آقای پزشکیان با افراد مختلفی صحبت کردند که من نمیدانم.
رئیس جمهور تأکید کرد که با اختیارات کامل به کار برگردم
ظریف با اشاره به دلیل تأخیرش در نخستین دیدار هیئت دولت چهاردهم با رهبر انقلاب بیان داشت: روزی که ملاقات دولت با مقام معظم رهبری بود، شب قبلش به من زنگ زدند که حتماً ملاقات را بیا؛ من گفتم که نمیآیم چون دوستان میگویند من غیرقانونی هستم؛ شما تکلیف مرا معلوم کنید. آقای پزشکیان به عنوان رئیس جمهور در پاسخ به نامه و نه به استعفای بعد من، به همان نامه ۱۶/ ۵ جواب دادند که مکتوبش هست. به بنده فرمودند که مشورتهایی کردیم و مقتضی است که شما با اختیارات کامل به کار برگردید. علت تأخیری هم که شد در رفتن من خدمت مقام معظم رهبری، این بود که این نامه دیر آماده شد.
بچههای من ساکن ایران هستند و خارج نیستند
وی با بیان اینکه نامه رئیس جمهور بعد از جلسه به دست او رسیده است، گفت: وقتی به من زنگ زدند که نامه آماده است، من با اینکه در دانشگاه تهران وسط یک ملاقات با یک گروهی بودم، گفتم به من دستور دادند که بروم ملاقات آقا و گفتند که با استعفای تو مخالفت میشود و بلافاصله سوار ماشین شدم و رفتم. این اصل ماجراست. خب بچههای من ساکن ایران هستند و خارج نیستند. خوب است که آقایان یک خورده دور و برشان را نگاه کنند و ببینند اگر قرار باشد این قانون اجرا شود، باید راجع به من اجرا شود؟
ارسال نظر