وزارت علوم در سال‌های اخیر درگیر مسائل روبنایی بوده نه زیربنایی

به گزارش رکنا، مسائلی از جمله فرار مغزها، کاهش اعتبار دانشگاه‌های کشور و نارضایتی بخشی از اساتید و دانشجویان از وضعیت سیستم آموزش عالی از جمله موضوعاتیست که انتظار می‌رود حسین سیمایی‌صراف، گزینه پیشنهادی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پاسخ و راهکاری برای آن‌ها داشته باشد.

 سیمایی صراف در بخشی از سخنان خود در صحن علنی مجلس بر لزوم توجه به معیشت دانشجویان و البته توجه به مطالبات نسل زد تاکید کرد و گفت باید زبان صحبت کردن با این نسل را متوجه شد.

با توجه به اهمیت وزارت علوم در شکل دهی رشد و توسعه کشور، پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که مهمترین وظایف پیش روی وزارت علوم کدامند و چگونه باید محقق شوند. علی قنبری، اقتصاددان و عضو هئیت علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:

علی قنبری، به فرارو گفت: «این که نسل زد را درک کنیم یا مطالبات نسل زد چیست، حرف بدی نیست، اما اولویت وزارت علوم اکنون چیزی بسیار فراتر و مهم‌تر از این است. درواقع شاید افکار عمومی تحت تاثیر این نوع حرف‌ها قرار گرفته و خشنود شود، اما مسئله اصلی وزارت علوم در درجه اول مطالبات دانشجویان و اساتید است. یکی از مهمترین نواقص فضای حاکم بر دانشگاه‌های کشور، فقدان امنیت و آرامش لازم برای تبادل افکار دانشجویانی است که همفکر نیستند دانشجویان نا دیدگاه‌های فکری و نگرش سیاسی اجتماعی گوناگونی دارند، اما دانشگاه‌های ما چقدر به این دیدگاه‌ها فرصت حضور و شنیده شدن می‌دهد؟ ما اکنون نیازی به شعار درمانی در دانشگاه‌ها نداریم. رنکینگ دانشگاه‌های ما روز به روز نازل‌تر می‌شود، وزیر علوم چه برنامه‌ای برای بهبود وضعیت دانشگاه‌ها خواهد داشت؟ حقیقت این است که در سال‌های اخیر با اساتید هم برخورد درستی نداشتیم. موضوع امتیازدهی به اساتید نیز محل مناقشه است و تعداد زیادی از اساتید دانشگاه‌ها نسبت به امتیازات اعطا شده نقد دارند. حتی بخشی از بدنه علمی کشور در اعتراض به وضعیت موجود در نهاد‌های علمی و دانشگاهی استعفا داده اند و عطای تدریس را به لقای آن بخشیده اند.»

وی افزود: «یک بدعت گذاری عجیب در دانشگاه‌های ما سرکوب دانشجویانی است که عقاید مستقل یا روحیه پرسشگر دارند. اتفاقا وزارت علوم باید حامی دانشجویان مطالبه گر و اندیشه ورز باشد و به جای تربیت دانشجویانی که صرفا دنباله رو و فاقد قدرت تصمیم گیری هستند، نسلی علمی و شجاع تربیت کند که بعد‌ها در هر پست و جایگاهی که قرار گرفتند، کشور را متحول کنند. متاسفانه به ویژه در سال‌های اخیر وزارت علوم بیشتر متمرکز بر مسائل ظاهری و روبنایی بوده است و مسائل زیربنایی و اساسی از جمله لزوم تقویت اعتبار علمی دانشگاه‌ها را به امان خدا رها کرده است.»

وزارت علوم موتور محرکه کشور است

این اقتصاددان در ادامه گفت: «به عنوان شخصی که هم سابقه نمایندگی مجلس و هم سابقه حصور در محیط آکادمیک را دارم می‌گویم که نسبت به نوع بررسی اعتبار وزرا توسط نمایندگان هم نقد‌هایی بسیار جدی دارم. وزرای پیشنهادی قبلا از فیلتر‌هایی برای بررسی سوءسابقه یا التزام به جمهوری اسلامی گذشته اند، کشور ما هم ماه‌هاست عملا با دولت موقت و بدون رئیس جمهور و کابینه دائم اداره شده است. وضعیت منطقه نیز بسیار حساس است، با این تفاسیر باورنکردنی است که برخی نمایندگان مجلس همچنین با دنبال درگیری‌های جناحی هستند و به جای بررسی سخنان و برنامه‌های وزرای پیشنهادی، برخی تصمیم‌ها را از قبل گرفته اند و، چون یک وزیر پیشنهادی به نقطه نظر حزبشان نزدیک نیست او را لایق نمی‌بینند. نمایندگان با حزبی گرایی در تصمیمات خود درواقع به حقوق همه مردم ظلم می‌کنند. این موضوع به خصوص درباره وزیر علوم حائز اهمیت است و نگاه حزبی به وزیر علوم سمی مهلک برای دانشگاه‌های کشور است.»

وی افزود: «برنامه‌های وزارت علوم نباید بر اساس آمال و آرزو‌ها و دور از واقعیت‌های موجود حاکم بر دانشگاه‌ها باشد. حقیقت این است که طی سال‌های اخیر فرار مغز‌ها تشدید شده و دانشگاه‌های برتر کشور به محل ترانزیت نخبگان تبدیل شده اند. به جای شعار دادن خوب است مسئولان وزارت علوم نگاه کنند که چه کرده اند با دانشجو‌ها و حتی اساتید که همه چمدان به دست منتظر دریافت مدرک کارشناسی هستند یا حتی در همان ترم‌های اول برای اخذ پذیرش تحقیق می‌کنند. وزارت علوم موتور محرکه کشور است. هر اندازه نیرو‌های انسانی نخبه بیشتری را از دست دهیم، مسیر تحرک و پویایی کشور کشور ناهمواری خواهیم کرد. در غیاب نسل نخبه و کارآمد قرار است چگونه پیشرفت کنیم؟ امیدوارم درجلسه رای اعتماد به وزرا نمایندگان بر اساس همین موارد و نه بر اساس غرض ورزی‌های حزبی رای دهند.»

فرارو