خودروهای فرسوده بنزین را غارت می‌ کنند

به گزارش رکنا به نقل از برنا، مصرف افسارگسیخته‌ی بنزین در ایران، ماجرای تازه‌ای نیست و سال‌هاست که این وضعیت وجود دارد و هیچ دولتی برای حل پایه‌ای این مشکل تلاش شایانی نکرده است اما در سال‌های اخیر که کشور با چالش ناترازی انرژی دست و پنجه نرم می‌کند، چشم و گوش دولت برای کاهش مصرف و همچنین اصلاح الگوی مصرف باز شده است و این در حالی است که هم‌اکنون کشور با چالش ناترازی گاز مواجه شده و بنزین هم در مرز ناترازی قرار دارد و این بدان معناست که مصرف، از تولید پیشی گرفته است.

هم‌اکنون بنزین در مرز ناترازی قرار دارد و این موضوع دلایل متعددی دارد که از جمله مهمترین آن‌ها، سوء مدیریت، متنوع نبودن سبد سوخت، عدم اصلاح الگوی مصرف، ایرادات موجود در حمل و نقل عمومی و خودروهای فرسوده است؛ بر اساس گزارش وزارت صمت، ۱۳ میلیون از ۳۷ میلیون وسیله نقلیه فعال در سطح کشور فرسوده هستند. این آمار نشان می‌دهد که خودروهای فرسوده، تا چه حد می‌توانند مصرف بنزین را بالا ببرند و دولت‌های تاکنون برای اسقاط خودروهای فرسوده اقدامی جدی صورت نداده‌اند.

میانگین مصرف بنزین خودروهای داخل ایران نزدیک به سه برابر بیشتر از مصرف رسمی دنیاست. در حالی که خودروهای تولید داخل باید در هر 100 کیلومتر 4 لیتر بنزین مصرف کنند، در حال حاضر خودروهای ایرانی بین 10 تا 12 لیتر در هر 100 کیلومتر بنزین مصرف می کنند. فقط خودروهای فرسوده نیستند که در ایران مصرف بنزین بالایی دارند حتی مصرف سوخت خودروهای تازه تولید شده در کشور نیز نسبت به استانداردهای بین‌المللی مصرف بالاتری دارند.

مطالعات جهانی نشان می‌دهند که وسایل نقلیه‌ی بالای 10 سال، 33 تا 35 درصد سوخت بیشتر در مقایسه با وسایل نقلیه‌ی جدید مصرف می‌کنند. همچنین خودروهایی با موتورهای آسیب دیده و سیستم‌های اگزوز، می‌توانند تا 40 درصد کاهش بازدهی داشته باشند.

خودروهای قدیمی سوخت بیشتری مصرف می‌کنند، آن‌ها فاقد مبدل‌های کاتالیزوری هستند و ممکن است اجزای سیستم تعلیق آن‌ها در طول زمان فرسوده شده باشند. به دلیل قدیمی بودن بدنه، کشش آیرودینامیکی کمتری دارند. همه‌ی این مسائل به کاهش کارایی یک خوردوی قدیمی نسبت به همتایان جدیدتر خود کمک می‌کند.

خودروسازان موظفند رتبه بندی مصرف سوخت خودروهای خود را به سازمان حفاظت محیط زیست ارائه دهند. آژانس حفاظت از محیط زیست، از یک مسیر تست رانندگی استاندارد برای تخمین میزان مصرف بنزین خودروی شما در طول یک سال استفاده می‌کند.

متأسفانه در طول سال‌های اخیر، با حجم بنزینی که خودروهای فرسوده استفاده می‌کنند، هنوز شاهد یک اقدام جدی در راستای اسقاط خودروهای فرسوده نیستیم؛ اگرچه این کار نیازمند سرمایه‌گذاری و صرف هزینه‌های بالاست اما می‌تواند در طولانی مدت، مصرف بنزین را کاهش دهد و علاوه بر رفع ناترازی، ارزآوری نیز برای کشور صورت بگیرد. بنابراین باید ساز‌وکارهای تشویقی و تنبیهی به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که صاحبان خودروهای فرسوده علاقه‌مند شوند خودروهای خود را تحویل دهند، اما در حال حاضر وقتی قیمت پراید به عدد ۴۰۰ میلیون تومان می‌رسد کسی حاضر نمی‌شود خودرویی را که ۲۰ سال کار کرده ارزان بفروشد، باید تناسبی بین خودروی فرسوده و نو باشد وگرنه هیچ انگیزه‌ای برای اسقاط باقی نمی‌ماند.

علاوه بر ایجاد انگیزه دولت باید بتواند قوانین موجود را به درستی و بدون دخل و تصرف در آن اجرا کند؛ قدم اول می‌تواند نظارت کامل بر مراکز معاینه فنی باشد تا خودروهای فرسوده شناسایی شوند.

مصرف بالای بنزین در خودروهای فرسوده در کنار سایر فاکتورهایی که به مصرف افسارگسیخته‌ی بنزین می‌انجامند، وضعیتی بحرانی در سوخت کشور ایجاد کرده‌اند که اگر امروز برای رسیدگی به آن اقدامی جدی صورت نگیرد، فردا بسیار دیر خواهد بود.