سطح رفاه جامعه تنزل پیدا می‌کند

به گزارش رکنا، رئیس سازمان ملی استاندارد در نشست مشترکی که با وزیر صنعت، معدن تجارت داشت، از خروج خودروهای تیبا، ساینا، سمند و پژو ۴۰۵ از چرخه تولید خبر داد. در عین حال، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در سخنان خود توقف تولید این خودروها در آینده را تایید کرد. سید رضا فاطمی‌امین، این اقدام را جزئی از نقشه تحول این وزارتخانه در زنجیره صنعت خودرو خواند و تاکید کرد که تا پایان امسال تغییرات کیفی خودرو برای مردم قابل لمس خواهد شد.

فارغ از اینکه اجرای این وعده‌ها و سیاست‌ها تا چه زمانی به درازا خواهد کشید اما در شرایطی که سمت عرضه تحت تاثیر کاهش تولید و ممنوعیت واردات به شدت تضعیف شده است، این پرسش مطرح می‌شود که وزارت صمت، خلا این خودرو‌ها در بازار را که جزو خودروهای پرتقاضا و اقتصادی هستند، چگونه پرخواهد کرد.

فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو، بر این باور است که چیزی به نام توقف تولید رخ نخواهد داد و این خودروها با عناوین دیگری تولید خواهند شد. او بر این باور است که سیاست حذف تولید خودرو، مفری برای مقابله با سیاست‌های نادرست شورای رقابت در قیمت‌گذاری است؛ سیاست‌هایی که این شورا در کشور نهادینه کرده و کسی هم جرات ندارد، نسبت به نادرست بودن آن اذعان کند.

به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، زاوه تاکید کرد که سیاست عقلانی این است که دولت دست از سرکوب قیمتی بردارد تا در ماه‌های آینده بار دیگر دچار این اختلاف قیمتی و مشکلات آن نشوند.

امیرحسین کاکایی، یکی دیگر از کارشناسان صنعت خودرو، این‌گونه اقدامات را هیجانی و پوپولیستی توصیف کرد و گفت: متاسفانه فضای عمومی جامعه بسیار هیجان‌زده است و متعاقب آن، وکلای مجلس، وزرا و مسئولان اجرایی کشور هم هیجان‌زده و پوپولیستی رفتار می‌کنند.

کاکایی افزود: یکی از مسایلی که روی موج سیاست‌های پوپولیستی سوار شده، ارتقای کیفیت خودرو است؛ آن هم بدون توجه به شرایط، نیازمندی‌ها و اولویت‌های کلان کشور. اینکه بگوییم می‌خواهیم خودروی جدیدی بیاوریم یا استانداردها را به‌روز کرده و با استانداردهای اتحادیه اروپا پیش برویم، یا بگوییم خودروی برقی می‌خواهیم، حرف‌های قشنگی است. یعنی اگر کسی بگوید که خودروی برقی اولویت کشور نیست به او انگ دیوانگی می‌زنند، در حالی که این حرف‌ها و شعارها با واقعیت‌های کشور تطابق ندارد.

او با بیان اینکه اعلام حذف تولید تعدادی از خودرو‌ها نیز تداوم همین رویه است، ادامه داد: جالب است که وزیر صمت، گفته است که خودروی پژو 405 از دور خارج می‌شود، مگر دو سال پیش همین حرف را نزدند؟ وزیر صمت تغییر کرده، سیستم بوروکراتیک دستگاه‌ها که تغییر نکرده است. یعنی آنها به وزیر نگفته‌اند که ما مثلاً دو سال پیش پراید و 405 را حذف کرده‌ایم؟ ضمن آنکه، وقتی قرار است تولید یک خودرو حذف شود باید ببینیم که تبعات آن در جامعه چیست.

کاکایی افزود: پرسش اساسی این است که اکنون برای مثال، موتورسیکلت امن‌تر است یا پراید؟ معلوم است پراید، بنابراین به چه دلیل تولید موتورسیکلت متوقف نمی‌شود؟ پرسش دیگر اینکه مصرف سوخت یک سمند نو بیشتر است یا یک سمند فرسوده؟ مشخص است که مصرف سمند فرسوده بیشتر است. با این حال چرا دولت از حرکت سمند فرسوده ممانعت نمی‌کند، به این دلیل که وضعیت اقتصادی جامعه این اجازه را نمی‌دهد.

 او سپس با بیان اینکه حذف پراید و 405 کیفیت زندگی مردم را ارتقا نمی‌دهد، افزود: با حذف این خودروها، کسانی که قصد داشتند این خودروها را خریداری کنند، با دردسر بیشتری مواجه شدند. بنابراین، سخنان رئیس سازمان استاندارد و سپس تایید آن توسط وزیر صمت به مثابه ‌یک بازی کلامی است؛ چرا که خودروسازها تا مدت‌ها برای تحویل این خودرو‌ها تعهد دارند و باید آن را انجام دهند. ولی فارغ از این مساله سئوال این است که جایگزین این خودرو‌ها چه خواهد بود و این جایگزین‌ها مساله ما را حل می‌کند؟ در حالی که راه ارتقای کیفیت خودروها آن است که تیراژ خودروهای باکیفیت افزایش یابد تا خود به خود، خودروهای قدیمی‌تر حذف شوند، یعنی همان روندی که سایر کشورها پیموده‌اند.

 به گفته کاکایی، همزمان با ارتقای ایمنی خودروها، ارتقا ایمنی جاده‌ها و همچنین ارتقای فرهنگ رانندگی نیز باید در دستورکار قرار گیرد. او افزود: اگر مردم درآمد داشته باشند، خود به خود به سمت خودروهای باکیفیت بالاتر تمایل پیدا می‌کنند. اصل ماجرا اقتصاد و فرهنگ و بعد ارتقای کیفیت خودرو است. برای مثال، تولید موتورسیکلت به این دلیل که رانندگان از کلاه استفاده نمی‌کنند، حذف نمی‌شود.

این کارشناس خودرو با بیان اینکه خودروها فرسوده بوده و ایمنی جاده‌ها نیز نامناسب است، ادامه داد: همچنین فرهنگ رانندگی نیز به شدت افت کرده است. تجربه سخت‌گیری در قواعد رانندگی در دهه 1380 وجود دارد که به موجب آن، تصادفات کاهش پیدا کرد. می‌خواهم بگویم که فرهنگ رانندگی بسیار مهم‌تر است. اما با این روش‌ها سیاستگذار با دست خود، شرایط را بدتر می‌کند؛ چرا که با حذف تولید این خودروها، کاهش تولید رخ داد و این به افزایش قیمت منجر می‌شود. در مجموع سطح رفاه جامعه نیز به این دلیل که مردم قدرت خرید خودروهای جدید را نداشته و به سمت خودروهای فرسوده تمایل پیدا می‌کنند، تنزل خواهد داشت.