شعار تولید یک میلیون خودرو در سال تبلیغاتی و غیر ممکن است! / مدیران از بیان عدد و رقم لذت می برند!

به گزارش رکنا، اخیرا شنیده شد که یک تولیدکننده ماکارونی، خودروساز می شود. پس از آن امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت خبر داد که مجوز تولید خودرو برای شرکت زرماکارون از تیر ماه 1400صادر شده است و در حال حاضر با تخصیص زمین خط تولید در حال آماده سازی است.

امید قالیباف همچنین افزود: از سوی گروه سرمایه گذاری زر پیشنهاد سرمایه گذاری یک میلیارد و 900 میلیون یورویی برای تولید یک میلیون خودرو شامل 600 هزار خودروی سواری، 200 هزار خودروی هیبریدی و 200 هزار خودروی سنگین مطرح شده است.

در این راستا قائم مقام مدیر عامل و عضو هیات مدیره گروه زر در یک نشست خبری توضیح داد که تاکنون برای زرخودرو ساختمان مرکزی و زمینی به مساحت تقریبی 440 هکتار در استان البرز – اتوبان کرج خریداری شده است.

پرسشی که مطرح می شود این است که آیا یک تولیدکننده مواد غذایی می تواند یک شبه خودروساز شود؟ چه ملزوماتی برای رسیدن به یک خودروساز واقعی وجود دارد؟ آیا تولید یک میلیون خودرو در فاز اول تولید امکان پذیر است؟

در این خصوص گفتگوی رکنا با بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو را بخوانید:

ایران نه تولیدکننده خودرو است و نه مونتاژکار!

بابک صدرایی در ابتدا گفت: برخی کشورها در جهان فقط تولیدکننده خودرو هستند. سانگ‌یانگ، کیا موتورز و هیوندای موتور سه شرکت خودروساز کره جنوبی به شمار می آیند (البته شرکت کیا زیرمجموعه شرکت هیوندای است) که تولیدکننده تکنولوژی و صادرکننده خودرو محسوب می شوند.

برخی کشورها نیز مونتاژکار محسوب می شوند. کشورهایی که دارای چندین شرکت هستند که با خودروسازان مطرح دنیا مثل تویوتا و رنو همکاری دارند. این شرکت ها با استراتژی های مشخص شریک خود را انتخاب می کنند و وارد پروسه های مختلف خودروسازی می شوند. برای مثال در فاز اول خودرو مونتاژ می کنند. در فاز دوم به شیوه مهندسی معکوس خودرو تولید می کنند. در فاز بعد نیز به این دانش می رسند که پلتفرم یک محصول جدید را طراحی کنند.

خودروسازی دولتی در ایران یک کلاف سردرگم است

وی افزود: در ایران هیچکدام از این دو حالت به صورت حرفه ای وجود ندارد. اکثر خودروسازان ایران مونتاژکار هستند. خودروسازان دولتی نیز هنوز پلتفرم ها و محصولات بسیار قدیمی تولید می کنند و تکلیفشان با خودشان مشخص نیست. روشن نیست که خودروساز دولتی ما مونتاژکار است یا خودروساز است و یا طراحی پلتفرم انجام می دهد؟

خودروسازان دولتی ایران از یک سو محصول جدید طراحی می کنند و از سوی دیگر مونتاژکار می شوند. وضعیت خودروسازی دولتی مشخص نیست و یک کلاف سردرگم است. خودروسازان خصوصی نیز همه مونتاژکار هستند.

شرکت فولکس واگن آلمان هم سوسیس تولید می کند، اما...

این کارشناس صنعت خودرو درخصوص شرکت زرماکارون گفت: اینکه یک شرکت تولیدکننده مواد غذایی وارد صنعت خودروسازی می شود مساله مهمی نیست. برای مثال یکی از فعالیت های اقتصادی شرکت فولکس واگن آلمان تولید سوسیس است و در زمینه تولید مواد غذایی بسیار قوی عمل کرده است و در عین حال خودرو هم تولید می کند، اما وقتی شرکت زرماکارون اعلام می کند قرار است یک میلیون خودرو در سال تولید کند این سوالات مطرح می شود که تولید چه نوع خودرویی؟ با چه استراتژی قرار است وارد صنعت خودرو شود؟ آیا قرار است خودرو طراحی کند یا پلتفرم طراحی کند؟ آیا می خواهد با یک شرکت خودروسازی همکاری کند و خودرو وارد کند؟

هیچ خودروسازی در جهان نمی تواند در فاز اول یک میلیون خودرو تولید کند

صدرایی با بیان این که متاسفانه در ایران اخبار بدون پسوند و پیشوند و بسیار غیردقیق و بدون توضیح منتشر می شود، گفت: هیچ خودروسازی در جهان نمی تواند در فاز اول تولید یک میلیون خودرو تولید کند. این وعده نیاز به یک پروسه طولانی مدت دارد. به نظر می رسد مدیران و مسئولین صنعت خودروی کشور از بیان عدد و رقم لذت می برند. زیرا بیان کمیت آسان است و نمی توان کیفیت را با اعداد اندازه گیری کرد.

یک شرکت از تولید یک میلیون خودرو سخن می گوید و شرکت دیگر می گوید سه میلیون خودرو تولید و یک میلیون را صادر می کنم. حرف هایی که به راحتی بیان می شود و روی کاغذ نوشته می شود بدون آنکه پشتوانه فکری، تجربی  و علمی داشته باشد.

برای مثال نمی توان یک شبه شرکتی به نام زرخودرو تاسیس و در فاز اول یک میلیون خودرو تولید کرد. هر شرکت خودروسازی در جهان حداقل باید یک پروسه 10 ساله را تجربه کند تا بتواند یک میلیون خودرو تولید کند. آن هم در شرایطی که یا دارای زیرساخت های بسیار قوی باشد یا شریک تجاری قوی و بین المللی داشته باشد تا بتواند قطعات خودرو را تامین کند.

ایران خودرو با 55 سال سابقه و تجربه نتوانسته به تولید یک میلیون خودرو در سال برسد

این کارشناس صنعت خودرو با بیان این که شرکت زرماکارون باید پروسه تولید یک میلیون خودرو را توضیح دهد، تاکید کرد: شرکت ایران خودرو با 55 سال سابقه و تجربه در صنعت خودروسازی هیچگاه نتوانسته است به تولید یک میلیون خودرو در سال برسد. اگر زرماکارون می تواند، باید چگونگی آن را توضیح دهد. این وعده از نظر کارشناسی و علمی غیرممکن است.

مطرح کردن این بحث ها بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد که نشان بدهند که صنعت خودرو رقابتی است و آنقدرها که می گویند انحصاری نیست.

هر خودرو 2 هزار دلار ارزبری دارد

صدرایی ادامه داد: سوال های دیگر این است که قرار است در تولید یک میلیون خودرو با چه شرکتی همکاری کنند؟ قطعات این تعداد خودرو چگونه تامین می شود؟ ارز آن از کجا تامین می شود؟ اگر هر "سی کی دی"(قطعات منفصل و تشکیل دهنده یک خودرو ) 6 هزار دلار باشد، در مجموع  6 میلیارد دلار برای یک میلیون خودرو ارز نیاز است. آیا در شرایط فعلی کشور تامین این مقدار ارز امکان پذیر است؟

اگر گمان کنیم که بخواهند تولید داخل داشته باشند، هر خودرو 2 هزار دلار ( با دلار 30 هزار تومان، 60 میلیون تومان ) ارزبری خواهد داشت که در مجموع  60  میلیارد تومان می شود. بسیار بدیهی است یک شرکت خودروساز در کوتاه مدت نه در ایران حتی در ژاپن هم نمی تواند به این مرحله برسد و در دراز مدت دست یافتنی است.

یک میلیون خودرو حداقل هزار شبکه فروش و خدمات پس از فروش نیاز دارد

وی ادامه داد: با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و سیاسی ایران پیش بینی وضعیت آینده بسیار دشوار است. حتی اگر تحریم ها لغو شود باید همزمان با 5 شرکت خودروساز مطرح دنیا همکاری کنیم تا بتوانیم ظرفیت سازی کنیم، شبکه توزیع، خدمات پس از فروش و استاندارد بسازیم. کار یکی دو سال نیست و به یک برنامه طولانی، استراتژی دقیق و منظم، نیروی ماهر و قوانین ثابت نیاز دارد تا بتوانیم یک میلیون خودرو در سال تولید کنیم.

خودروسازی یک پروسه تولید، فروش و خدمات پس از فروش است که در راستای این که چه محصولی با چه استراتژی تولید می شود، شکل می گیرد. یک میلیون خودرو حداقل 1000 تا 1500 شبکه فروش و خدمات پس از فروش نیاز دارد تا در سرتاسر ایران تاسیس شود. تاسیس این شبکه نیاز به یک پروسه طولانی دارد حتی اگر بخواهیم با نمایندگی های شرکت های داخلی و وارداتی همکاری کنیم. این پروسه یک برنامه بسیار هزینه بر و زمان بری است ، باتوجه به این که خدمات پس از فروش در ایران کار بسیار پیچیده و سنگینی است.

این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این که زرماکارون پیشنهاد سرمایه گذاری یک میلیارد و 900 میلیون یورویی داده است، گفت: این مبلغ قرار است با چه شرکت و کجا سرمایه گذاری شود؟ آنچه مهم است این است که استراتژی شرکت زرماکارون به چه سمتی است؟ وقتی یک شرکت از تولید یک میلیون خودرو صحبت می کند به این معنا است که مفهوم تولید خودرو را درک نکرده است. تولید خودرو به معنی تنها تولید خودرو نیست. بلکه به معنی شبکه فروش، توزیع و خدمات پس از فروش خودرو است. پس ملزماتی وجود دارد که مانند یک زنجیره بهم وصل است. این پروسه به یک سیستم مالی عریض و طویلی همچون سیستم لجستیک، حمل و نقل و ... نیاز دارد تا بتوان به موفقیت رسید.