منافع سهامداران ذره ای برای خودروسازان ارزش ندارد/ قیمت خودرو چینی دو برابر خودرو ژاپنی و اروپایی است

قیمت خودرو در بازار روزهای اخیر به شکل چشمگیری در بازار آزاد افزایش پیدا کرده است. این درحالی است که در آخرین روز هفته گذشته، با دستور رئیس جمهور خودروسازان از افزایش قیمت‌ خودرو منع شدند. با وجود منتفی شدن افزایش قیمت خودرو در کارخانه، اما روند گرانی‌ ها در بازار آزاد ادامه دارد. آنچه مشخص است با وضعیت افزایش تورم، میزان تولید، شرایط عرضه و تقاضا بعید است که اقتصاد دستوری کالاها از جمله قیمت خودرو حتی به فرمان بالاترین مقام اجرایی کشور ماندگار بماند. چه طور ممکن است در اقتصاد کشوری که هر لحظه با افزایش تورم مواجه است بتوان قیمت ها را ثابت نگه داشت؟! این وضعیت نه تنها به نفع مردم نیست، بلکه تنها به نفع برخی عوامل خاص و دلالان بازار است که از افزایش قیمت خودرو و دستکاری نرخ ها سود می برند.

به گزارش اقتصادی رکنا، روز چهارشنبه هفته گذشته شرکت های خودروسازی سایپا و ایران‌ خودرو قیمت محصولات داخلی را یک و نیم تا بیش از 20 درصد افزایش دادند. توجیه خودروسازان برای افزایش قیمت خودرو افزایش هزینه‌ ها و تولید همراه با زیان اعلام شده است. اما روز بعد به دستور رئیس جمهور در خصوص عدم افزایش قیمت‎ ها و این‌ که ستاد تنظیم بازار برای افزایش خودرو مصوبه ‌ای نداشته است، وزارت صمت به خودروسازان دستور داد که هرگونه افزایش قیمت خودرو ملغی شود.

در پی آن روز گذشته وزیر صمت اطلاع داد که از این پس بررسی قیمت‌ گذاری خودروها به ستاد تنظیم بازار سپرده شده است و این ستاد درباره این موضوع تصمیم‌گیری خواهد کرد.

این نشان می دهد که شورای رقابت نه تنها نقشی در حذف انحصار در بازار خودرو نداشته است، بلکه واقعا در تنظیم قیمت خودرو نیز شکست خورده است. در این خصوص گفتگوی رکنا با فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو را بخوانید:

با دستکاری قیمت خودرو در بازار، تقاضای کاذب ایجاد می کنند

زاوه در پاسخ به این سوال که چرا به این نقطه رسیده ایم که به نظر می رسد عرضه و تقاضا باهم همخوانی ندارد، گفت: اگر قیمت خودرو را به قیمت بازار عرضه کنند، یک میلیون تقاضا هم وجود ندارد. علت دیده شدن هجوم تقاضا در بازار این است که نرخ، نرخ واقعی نیست. یعنی با دستکاری نرخ خودرو در بازار تقاضای کاذب ایجاد شده است.

لذا هر چقدر تولید می کنند، فروش می رود. افراد به این امید خودرو می خرند که بتوانند در موعد مقرر بفروشند. چون سریعا هم به بازار برنمی گردد و مثلا سند خودرو در رهن است، کمبود خودرو در بازار به نظر می رسد. اگر نه کمبودی در بازار وجود ندارد.

وی در ادامه افزود: وقتی یک کالایی در بازار کم است، قیمت آنقدر بالا می رود که تعداد متقاضیان با تعداد عرضه برابر می شود. هجم عرضه در حال حاضر کفایت می کند و افزایش قیمت ها به دلیل تغییرات تورمی است ولی چون نرخ در مبدا کارخانه، قیمت واقعی نیست، به همین دلیل هر بار که می خواهند قرعه کشی کنند، میلیون ها نفر ثبت نام می کنند. همیشه میزان تولید متناسب با قیمت معنا پیدا می کند و بدون تناسب با قیمت واقعی یک کالا، تولید معنایی ندارد.

شرکت های خودروسازی به دنبال گرفتن تسهیلات هستند

این کارشناس صنعت خودرو درخصوص این که خودروسازان خودرو را دپو می کنند و بعد از افزایش قیمت در بازار عرضه می کنند، گفت: اگر ذره ای منافع سهامداران برای مدیران خودروسازی اهمیت داشت، در وضعیت امروز قرار نداشتند. این موضوع وقتی معنا دارد که خودروساز بخواهد منافع سهامدار خود را تامین کند. به عقیده من اصلا منافع سهامداران ذره ای برای خودروسازان ارزش ندارد. برای همین است که شرکت ها به این وضعیت فلاکت بار افتاده اند.

ایجاد این مسائل در بازار بهانه ای است که بتوانند تسهیلات جدیدی را دریافت کنند و این تسهیلات وارد چرخه تجاری شود. نه فقط در سطح خودروسازی، حتی در سطح قطعه سازی این بازی در حال رخ دادن است.

شرکت های خودروساز ماشین های پرتیراژ به منابع بانکی لایتناهی وصل هستند

زاوه درباره ملاک و معیار قیمت گذاری خودرو در ایران و این که چرا نحوه قیمت گذاری خودروهای چینی با خودروهای پرتیراژ متفاوت است، گفت: بهانه ای که دارند، بهانه خودرو پرتیراژ و عمومی و خودرو غیرعمومی است. خودروهای چینی هم مشمول دستورالعمل هستند و این که دیده می شود دستورالعمل قیمت کارخانه به قیمتی بالاتر از بازار می رسد، نشان دهنده اشکال دستورالعمل است.

بصورت عمومی معیار قیمت گذاری توسط آقایان این است که خودرو برای عموم مردم است یا برای قشر خاصی است. شرکت هایی که خودروهای چینی تولید می کنند دسترسی به منابع لایتناهی بانکی برای سود کردن ندارند و در واقع سودی که می برند از تولید است. برای همین به بالاترین قیمت ممکن خودرو را می فروشند.

در صورتی که شرکت های خودروساز پرتیراژ به منابع بانکی لایتناهی وصل هستند و هرچقدر می خواهند وام می گیرند و این تسهیلات را هم برنمی گردانند. در نتیجه برای کسی اهمیت ندارد که قیمتی که اعلام می شود با شرایط واقعی بازار همخوانی ندارد و تسهیلاتی که قرار نیست عودت داده شود، جبران می شود.

خودروسازان چینی از قوانین داخلی سواستفاده می کنند

وی در پاسخ به این سوال که چرا خودروسازان چینی بازار را رقابتی نکردند، گفت: مگر قرار بود بازار را رقابتی کنند؟! خودروسازان چینی از محدودیت واردات خودرو و مشکلات و قوانین داخلی سواستفاده می کنند و قیمت خودرو چینی را به دو برابر قیمت خودرو ژاپنی و اروپایی می فروشند و سود می برند. این مساله صرفا ناشی از سهل انگاری قانونگذار و قانونی است که فکر می کند به این شکل ارزش تولید ناخالص ملی بالا می رود. در صورتی که این شکل از فرآیند تولید هیچ تاثیری در تولید ناخالص ملی ندارد.

تیم آقای رئیسی هیچ برنامه ای برای حل مشکلات کلان اقتصاد ایران ندارد

این کارشناس صنعت خودرو درباره این که چطور می شود در کشوری یک شب قیمت خودرو را بالا ببرند و شب بعد آن را پایین بیاورند؟ گفت: کم و بیش این مدل قیمت گذاری درباره همه چیز در حال رخ دادن است. دیدیم که لیست 25 قلمی کالا نیز اعلام شد و دستور دادند که پایین بیاید. این نشان می دهد که تیم آقای رئیسی هیچ برنامه ای برای حل مشکلات کلان اقتصاد ایران ندارد.

در واقع تیم آقای رئیسی در یک سردرگمی وحشتناک به سر می برد که در این سردرگمی وحشتناک نمی داند چگونه می تواند مسائل و مشکلات خود را حل کند. واقعیت این است که کشوری که 50 درصد تورم دارد معنی ندارد که قیمت یک کالا در یک سال ثابت بماند.

چطور می تواند قیمت ها ثابت بماند و تورم رو به افزایش باشد؟ الان این تفکر نه فقط در مورد خودرو بلکه در مورد کالاهای بخش انرژی مثل گاز، بنزین، برق  نیز کشور را با بحران مواجه کرده است. در واقع تورم را می خواهند با سرکوب قیمت ها کنترل کنند. لذا نتیجه آن شده است که نیروگاه های ما کاملا فرسوده است و یا خودروسازی به این شکل است.

 با سرمایه های ثابت قدیمی هزینه های جاری کشور را می پردازند

این کارشناس صنعت خودرو درباره وضعیت اقتصاد کشور گفت: واقعیت این است که کشور با سرمایه های ثابت قدیمی هزینه روزمره را می گذراند. مثل این است که یک نفر خانه خود را بفروشد و خرج هزینه های روزمره خود کند. نتیجه این می شود که بعد از یک مدت در فقر مطلق به سر می برد. الان کشور به این مرحله رسیده است که سرمایه های ثابت خود را هزینه کرده است برای هزینه های جاری و نتیجه این شده است که شرایط بسیار بغرنج و فقر عمومی در جامعه ایجاد شده است.

تا لحظه ای هم که نپذیریم این راه اشتباه است و مسیر را تغییر ندهیم، فقط می توانیم عمق بحران را بیشتر کنیم. متاسفانه کشور با یک ابر چالش اساسی مواجه است که این رویه مقابله و این بی برنامگی دولت آقای رئیسی که آقای روحانی هم آن بی برنامگی را داشت و در چهارساله دوم هیچ برنامه ای برای مدیریت کشور نداشت

دقیقا الان هم همان فضا و حرف ها را می بینیم. این به این معنا است که در آینده ای بسیار کوتاه مدت با چالش هایی مواجه هستیم که می تواند کل کیان کشور را به خطر بیاندازد.

نقش شورای رقابت جز تخریب هیچ چیز نیست

زاوه درباره نقش شورای رقابت در بازار خودرو گفت: نقش شورای رقابت جز تخریب هیچ چیز نیست. من معتقدم که فقط نقش مخرب نداشته است و این که یک نهادی در کشور اصرار دارد بر قیمت گذاری دستوری حتما نفعی در کار است. یک نفر نیست که بگوید این قیمت گذاری دستوری خودرو به دستم رسیده است و بگوید من از این قیمت گذاری دستوری منتفع شدم. نهایتا دو میلیون دستگاه اتومبیل با این قیمت تحویل مردم شده است در صورتی که جمعیت مردم 85 میلیون نفر است. 83 میلیون نفر از این قیمت گذاری نفعی نبرده اند.

حکم اعضای شورای رقابت برقرار نیست / شورای رقابت یک نهاد خیالی است / یک فساد وحشتناک در آن حکم فرما است

وی در ادامه افزود: این شکی باقی نمی گذارد که آقایان انتفاع شدیدی در داستان قیمت گذاری دستوری دارند. الان حکم هیچ کدام از اعضای شورای رقابت برقرار نیست و دوره آنها تمام شده است. معلوم نیست چه کسی از این نهاد خیالی دارد دائما دستور صادر می کند. این نشان می دهد که یک فساد وحشتناک در آن حکم فرما است و نیاز داریم که یک شوک اساسی به آن وارد کنیم و ببینیم در فضای شورای رقابت چه خبر است.

وظیفه شورای رقابت حذف عوامل انحصار بود. یک بار هم حتی این کار را انجام نداد و یک قدم هم در این راستا برنداشتند. به عقیده من شورای رقابت باید به عنوان خائن ترین نهاد معیشت مردم معرفی شود.

قطعا کسی به فکر مردم نیست

این کارشناس صنعت خودرو در پی افزایش قیمت های عجیب خودروسازان گفت: معیشت مردم هم دارد وحشتناک گران می شود. مسکن هم روز به روز گران می شود. کارگران در کشور با 2 میلیون و 500 هزار تومان حقوق حتی نمی توانند غذا بخورند. منطق حکم می کند که فاصله قیمت کارخانه و بازار را کم کنیم. قیمت 206 بازار و کارخانه 100 درصد تفاوت قیمت دارد. قاعدتا باید این 100 درصد را حذف کنیم. اما چرا این کار را نمی کنند. قطعا کسی به فکر مردم نیست و یک عده ای این وسط هستند که از این مابه التفاوت ها به طور سیستماتیک سودهای کلان می برند.

زاوه در پاسخ به این سوال که چرا تنها راهی که خودروسازان برای پرداخت بدهی ها و هزینه ها دارند، افزایش قیمت خودرو است و چرا هزینه های خود را کاهش نمی دهند؟ گفت: این مسائل هم به همان اندازه سیاسی است. کل هزینه لجستیک را به خود تحمیل می کنند که ماشین را ببرند تبریز و بابل و آمل که عواملی خاص آنجا بی کار نشوند.

هزینه هایی که در استان های مختلف به خود تحمیل می کنند. مگر می توانند این سایت ها را تعطیل کنند. نمی گذارند که تعطیل شود. مشکل این است که این فضای قیمت گذاری همه جا وجود دارد. به این شکل نیست که بتوانیم مسائل را حل کنیم چون دائما خطوط قرمز وجود دارد.

24 ساعته در مجلس لابی می کنند

این کارشناس صنعت خودرو در ادامه تاکید کرد: در حال حاضر مگر دیده می شود که دولت برای حل مشکل کسری بودجه از راه کاهش هزینه ها تلاشی کند؟ تمام تلاش دولت این است که یا مالیات را اضافه کند یا چیزی را بفروشد.

کشوری که در مجلس آن در مورد خودرو نظر می دهند و شرکت های خودروساز معاونت امور مجالس دارند. یعنی یک فردی در مجلس 24 ساعته در حال لابی کردن است، چطور انتظار دارید که وقتی مجلس در حوزه خودرو دخالت می کند، سایت تبریز را ببندند؟ آیا نماینده تبریز اجازه می دهد؟

امروز مشکل دیگر با لغو تحریم ها هم حل نمی شود

زاوه در پاسخ به این سوال که چه باید کرد، گفت: تغییر شیوه حکمرانی تنها راه چاره است. اگر یک روزی با لغو تحریم ها و پیوستن به اف ای تی اف مشکل حل می شد، امروز دیگر با این مسائل هم مشکل حل نمی شود. 

مشکل باید در سطحی بالاتر حل شود. واقعیت این است که نحوه مدیریت اجرایی کشور، نحوه قانونگذاری، نحوه ورود افراد به مجلس و قوه مجریه همه این ها باید تغییر کند. شما در کل مجلس آیا یک اقتصاددان می بینید؟

آقای عبدالملکی کجاست؟ / بورس را سه روزه حل کنید!

زاوه درخصوص اظهارنظرهای غیرکارشناسی در اقتصادی کشور گفت: چرا آقای عبدالملکی وزیر کار فعلی نمی گوید که چطور می شود با یک میلیون تومان شغل تولیدی بزنیم؟ الان که وزیر شده اند چرا حرفی نمی زنند؟ چرا سکوت کرده است؟ آقایی می گفت بورس را سه روزه حل می کنم، خب حل کنند. چیز عجیبی نیست که کشور به اینجا رسیده است. ما به سمت بندرعباس حرکت می کنیم و هزار سال دیگر به تبریز نمی رسیم.

این کارشناس صنعت خودرو درخصوص سود پرداختی خودروسازان بابت پرداختی های مردم گفت: وقتی یک کالایی را نصف قیمت به فروش می رسانند، سود چه چیزی را باید به مردم بدهند؟ فکر می کنید از جیب ایران خودرو و سایپا این پول ها پرداخت می شود؟ مردم این را نمی دانند که کالای مجانی در دنیا وجود ندارد. کالایی که ارزان می خریم مابه التفاوت آن را تا 50 برابر، همه ملت ایران در همه کالاها می پردازند.

درست است که 206 را 100 میلیون تومان ارزان می خریم و با 10 درصد سود مشارکت، اما به جای آن میوه و گوشت و کالاهای اساسی را باید با چندین برابر قیمت بخریم. اجاره خانه چندین برابر می شود و تا وقتی این را مردم ندانند چیزی حل نمی شود.

وی در آخر درباره این که قیمت نهایی خودروها در طرح های پیش فروش مشخص است یا نه؟ گفت: طبق قوانین جاری کشور خودروسازان نهایت 50 درصد قیمت روز را می گیرند و مابه التفاوت آن را بر مبنای قیمت اعلامی شورای رقابت در زمان تحویل خودرو اعلام و دریافت می کنند.