روزنامه همشهری: هر کشوری قانون پوشش خود را دارد / کره شمالی در جزئی ترین و خصوصی ترین شرایط زندگی مردم دخالت دارد

تصور اغلب ما این است به جز کشورهای اسلامی دیگر کشورها خیلی به موضوع پوشش اهمیت نمی دهند. اما بد نیست بدانید در هر کشور قوانین خاصی تعریف شده که برگرفته از فرهنگ ملی آن اقلیم است. محمد مهدی مختاری دیپلمات بازنشسته و پژوهشگر سیاسی با توجه به سفرهای زیادی که به کشورهای مختلف داشته اطلاعات جالبی درباره لباس و پوشش مردم دارد.

کوبا، ونزوئلا، نیکاراگوئه، پرتقال، فنلاند، اسپانیا، آلمان، فرانسه، هند، مالزی، ترکیه و پاکستان از جمله کشورهایی است که مختاری در طول مدت فعالیت دیپلماتیک خود به آنها سفر کرده و حتی چند سالی هم زندگی کرده است. او درباره پوشش مردم دیگر کشورهای جهان به نکته ارزنده ای اشاره می کند: «در جای جای دنیا به جز قشر محدودی از مردم، باقی همه تمایل به پوشیدگی دارند. لباس هایی که در محل کار استفاده می کنند به جز چند کشور عربی، انتخاب پوشش در دیگر کشورها آزاد است و هر کس می تواند بنا به سلیقه خود لباس بپوشد. اما با توجه به عرف و فرهنگ جامعه شان. کسی از پوشش بد استقبال نمی کند و سعی می کنند به اصول اخلاقی احترام بگذارند. لباسی که برای شرکت در مهمانی می پوشند با لباس در جلسات کاری فرق می کند. حتی نوع آرایش زن ها در محل کار ملایم است.»

مالزی

او در سفری که به مالزی داشته خاطرات زیادی به یاد دارد و از فرهنگ اصیل این مردم می گوید: «مالزی کشور اسلامی است. خود شهروند مالایایی خودشان رعایت می کنند و روسری بلند می پوشند. به ندرت پیش می آید خانمی مسلمان باشد و روسری به سر نکند. ولی اگر شهروندی غیر از مالایایی باشد منعی برای پوشیدن لباس غیر رسمی آن کشور ندارد. مثل چینی ها که جمعیت قابل توجهی از آنها در مالزی زندگی می کنند.» پوشش در کشور مالزی طبق فرهنگ بومی شان انجام می شود. برای هر کدام از مراسم لباس مخصوصی وجود دارد. آنها از تنوع رنگی زیادی استفاده می کنند. که شاد است و زیبایی بصری زیادی ایجاد می کند. البته نباید این موضوع را نادیده گرفت که در مالزی هر کس با توجه به موقعیت اجتماعی خود لباس می پوشد. نکته جالبی دیگر اینکه در مالزی چه زنان و چه مردان از رنگ های شاد برای لباس هایشان استفاده می کنند. اگرچه لباس های سنتی مالایی ها خاص است اما آنچه روزمره می پوشند یک پیراهن آستین کوتاه، شلوارهای سبک وزن و صندل های راحتی است. در این کشور قانون ویژه ای حاکم است و در ایام ماه رمضان زنان مجاز به پوشیدن لباس تنگ و کوتاه نیستند و در صورت تخطی به یک سال زندان و جریمه نقدی دو هزار رینگیت (حدود 600 دلار) محکوم می شوند.

ترکیه

اما در ترکیه با توجه به فرهنگی که در آنجا حاکم است زنان مسلمان پوشیده و محجبه هستند و از لباس های بلند استفاده می کنند. در آنجا عرف نیست مردان و زنان شلوارک بپوشیند. حتی خیلی خوشایند نیست که لباس های بدون آستین پوشیده شود. اگر خانمی در ترکیه خواست دامن استفاده کند باید دامن بلند باشد و روی زانوی او را بپوشاند. مختاری به نکته مهمی اشاره می کند: « در کشور ترکیه قانون پوشش به گونه ای است که هر کس هر طور تمایل داشته باشد می تواند لباس بپوشد. مختاری می گوید: «زنانی که داری پوشش اسلامی هستند اجازه ورود به قمارخانه ها را ندارند.» در ترکیه زنان محجبه پوشیده هستند.»

هند

هند؛ کشوری که مختاری از سفر به آنجا دستاوردهای زیادی دارد. سرزمینی با تمدن اصیل و کهن که برای هر رسم خود یک لباس خاص دارند. تنوع لباس در هند خبر از اهمیت بسیار زیاد هندی ها به زیبایی پوشاک شان می دهد. او مدتی را در هند سکونت داشته و از نزدیک با مردم نشست و برخاست داشته است. اغلب مردم هند را با ساری های رنگارنگ و زیبایشان می شناسند. لباس سنتی این کشور که به گفته مختاری با گذشت زمان خیلی طرفدار ندارد. او می گوید:« در یکی 2 دهه اخیر مردم هند هر طور که دوست دارند لباس می پوشند. با این حال می توان گفت هندوها پیرو ساری و لباس جمع و جور و پوشیده هستند. مسلمانان هم همین طور اما پوشیده تر از روسری یا مقنعه استفاده می کردند.»

کره شمالی و جین آمریکایی

کره شمالی با توجه به نوع حکومتی که دارد می توان گفت کیم جونگ اون در جزئی ترین و خصوصی ترین شرایط زندگی مردم دخالت دارد. از این رو یکنواخت بودن نحوه لباس پوشیدن و آراستگی مو خیلی عجیب به نظر نمی رسد. مختاری معتقد است: «کره شمالی با نوع حکومتی که در پیش گرفته بیشتر به زندان می ماند و اثری از یک جامعه مترقی در آن دیده نمی شود.» در کشور کره به دلیل نفرت و انزجار از آمریکا  پوشیدن شلوار جین آبی ممنوع است. چرا که کیم جونگ اون رنگ آبی را منتسب به آمریکا می داند.

چین

زنان چینی دائماً سبک و مدل پوشش خود را عوض میکنند. آن‌ها به‌هیچ‌عنوان بر روی یک سبک خاص تاکید ندارند و به‌محض ظهور یک سبک و پوشش جدید، آن‌ها نیز دست به تغییر در نوع پوشش خود می‌زنند. چین یک کشور آزاد است و مسافران می توانند هر لباسی بپوشند. اما برای احترام به فرهنگ مردم چین، بهتر است که از پوشیدن لباس های باز خودداری کنید. مختاری می گوید: «چین در دهه 60 تا 80 هم همینطور بود. اما الان عرف جامعه تغییر کرده است.»

پرتغال

پوشش پرتغالی ها معمولا محافظه کارانه می باشد. زنان دارای پوشش بوده و مردان همیشه کت و شلوار می پوشند و کراوات می زنند. زنان کت و شلوار و یا کت و دامن می پوشند. دنباله روهای مد بر این باورند که لباس نشان دهنده موفقیت افراد و جایگاه اجتماعی آنان است و به همین دلیل آنها افتخار می کنند که لباس هایی با پارچه های با کیفیت می توانند بر تن کنند. مختاری می گوید: «در کشور پرتقال کارمندان خانم نباید لباس بالای زانو بپوشند. برای همین برای راحتی خود شلوار میپوشند. اما غیر از مواقع کاری طبق عرف کشور خود عمل می کنند.»  

ونزوئلا

ونزوئلا نیمه برهنه بودند به خاطر گرما و به دلیل فرهنگشان. در کلمبیا و آمریکای لاتین هم خیلی پوشیده نیستند.