قوچ "اوریال" و روزهایی در تب خشکسالی

به گزارش رکنا به نقل از ایسنا، اسدالله حاتمی با اشاره به تنوع شگفت انگیز حیات وحش در استان، اظهار کرد: در استان ۷ منطقه حفاظت شده و سه پناهگاه حیات وحش تالاب کجی نمکزار واقع در شهرستان نهبندان، رباط شور واقع در شهرستان‌های فردوس و بشرویه و پناهگاه حیات وحش نایبندان واقع در شهرستان طبس وجود دارد که بر اساس وضعیت توپوگرافیک و تشکیلات زمین شناسی منجر به پیدایش تنوع بیولوژیک بی نظیر و متنوعی در استان شده است.

وی با بیان اینکه اداره کل حفاظت محیط زیست استان توانسته ۲ میلیون و ۳۱۷ هزار و ۵۴۸ هکتار معادل ۱۲.۵ درصد از اراضی مستعد استان را در قالب مناطق حفاظت شده، پناهگاه‌های حیات وحش در استان حفاظت و حراست کند، تصریح کرد: بالغ بر ۳۰۰ گونه جانوری شامل ۵۰ گونه پستاندار، نزدیک به ۲۰۰ گونه پرنده و ۵۰ گونه از خزنده در زیستگاه‌های استان وجود دارد.

حاتمی بیان کرد: از جمله گونه‌های شاخص استان می‌توان به یوز پلنگ ایرانی، پلنگ، آهو، قوچ و میش، کل و بز، جبیر، انواع گربه سانان کوچک، روباه شنی، هوبره، زاغ بور، انواع پرندگان شکاری و انواع خزندگان اشاره کرد.

وی ادامه داد: حیات وحش منطقه حفاظت شده سربیشه و درمیان شامل پستانداران مختلف از جمله قوچ و میش، گربه پالاس، گرگ، روباه، شغال، کفتار، خرگوش، تشی و انواع موش و پرندگان مختلفی از جمله کبک، تیهو، کبوتر چاهی، قمری، عقاب دشتی، عقاب طلایی، دلیجه، هما و کرکس است.

حاتمی با بیان اینکه جانور شاخص این منطقه قوچ اوریال است، ادامه داد: همه ساله زنده گیری بره‌های تازه متولد شده در این منطقه به یک تهدید جدی برای این گونه شاخص جانوری تبدیل شده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی بیان کرد: قوچ اوریال منطقه حفاظت شده درمیان کمی متفاوت از قوچ اوریال سایر مناطق کشور است که این موضوع جذابیتی برای گردشگران، کارشناسان محیط زیست و حتی شکارچیان حرفه‌ای ایجاد کرده است. نرهای این حیوان دارای شاخ‌های بلند هستند که رکورد ثبت شده در استان مربوط درمیان که ۹۳ سانتی متر طول دارد و رکورد جهانی ۱۱۳ سانتی متر طول که مربوط به پارک ملی گلستان است.

وی با بیان اینکه وجود این حیوان در درمیان باعث شده تا مطالعه و تحقیقات ویژه‌ای برای خاص بودن این گونه جانوری نسبت به گونه‌های دیگر در کشور در دستور کار قرار گیرد، بیان کرد: قوچ اوریال هیبرید درمیان در جهان کم‌نظیر بوده و این گونه جانوری حاصل جفت‌گیری قوچ اوریال افغانستان با قوچ اوریال بومی منطقه است.

وی تصریح کرد: با انجام مطالعات ژنتیکی تفاوت نژاد مشخص می‌شود، هرچند قوچ اوریال منطقه درمیان در مجموع تفاوت‌هایی با قوچ اوریال سایر مناطق کشور دارد.

حاتمی با بیان اینکه بر اثر تداوم خشکسالی حدود ۴۰ درصد چشمه‌های حیات وحش نهبندان خشک شده و حجم آبدهی سایر چشمه‌ها نیز کاهش یافته است، تصریح کرد: چشمه‌های حیات وحش با تلاش همکاران محیط زیست لایروبی می‌شود و همچنین آبرسانی سیار به آبشخورها و حوض انبارها افزایش پیدا کرده، اما با این وجود باز هم حجم آبدهی افزایش زیادی نداشته است.

وی با بیان اینکه کمبود علوفه در زیستگاه‌ها که ناشی از خشکسالی است، قوه بدنی حیات وحش را کم و آن‌ها را لاغر کرده است، افزود: اگرچه فعالیت‌هایی برای جلوگیری از تخریب تنوع زیستی و احیای منابع طبیعی آسیب دیده صورت گرفته و در سال‌های اخیر شاهد نگرش مثبت مردم استان نسبت به رعایت حقوق حیوانات هستیم، اما متاسفانه عوامل مختلفی مانند وقوع خشکسالی‌های طولانی و مکرر در کنار بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب، خاک و پوشش گیاهی، زوال تنوع زیستی را شدت بخشیده است.

حاتمی با بیان اینکه قوچ اوریال در لیست قرمز IUCN به عنوان یک گونه حساس و آسیب پذیرمعرفی شده است، اظهار کرد: حفاظت از این گونه و فراهم سازی شرایط برای تداوم نسل آن از ماموریت‌های مهم ماست که امیدواریم بتوانیم به آن جامه عمل بپوشانیم.