کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما در انتظار کشور است

به گزارش رکنا به نقل از ایسنا، احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی، در یک برنامه تلویزیونی درباره عواقب صدور هشدارهای هواشناسی اظهار کرد: برای پیش‌بینی‌های دقیق و نقطه‌ای مهم‌ترین ابزار رادار هواشناسی است که سلول ابر، جهت حرکت ابر و شدت بارندگی را می‌تواند تخمین بزند. برای برخی از پدیده‌ها چنین هشدارهایی لازم است.

او ادامه داد: برای پیش‌بینی سیستم‌های تابستانی که به‌ صورت بارش‌های رگباری‌اند همچون طوفان پنجشنبه که سرعت آن بیش از ۱۰۰ کیلومتر در بازه زمانی نیم‌ساعت بود، وجود رادار هواشناسی ضروری است. متاسفانه هنوز شبکه‌های راداری در کشور تکمیل نیست و در کنار آن شبکه دیده‌بانی منسجم، داده‌های برخط نه‌تنها داده‌های هواشناسی بلکه داده‌های هیدرولوژی و مدل‌سازی‌های عددی با تفکیک بسیار بالا نیز نیاز است که تا حدودی این امکانات را داریم اما در مقایسه با دنیای پیشرفته با استانداردهای جهانی فاصله چشمگیری داریم.

کاهش بیش از ۴۰ درصدی بارندگی‌های تهران نسبت به بلندمدت  

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی درباره وضعیت بارندگی‌ها از ابتدای سال آبی جاری اظهار کرد: از ابتدای سال آبی جاری در مقایسه با بلندمدت (بازه زمانی ۳۰ ساله از ۱۳۷۳ تا ۱۴۰۲) در جنوب غرب کشور، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، چهار محال و بختیاری، خوزستان، ایلام، کردستان تا جنوب آذربایجان غربی و حتی لرستان بارندگی‌ها بسیار مناسب بوده و از سال گذشته و حتی فراتر از سال گذشته بوده و حتی میانگین ۳۰ سال گذشته و حتی بیشتر از آن را نیز دریافت کرده است. به‌ویژه سدهای خوزستان نیز آبگیری بسیار مناسبی از بارندگی‌ها داشته است و در مقایسه با سال گذشته آبی که پشت سد جمع شده است به دلیل بارندگی‌ها یا سد کرخه در مقایسه با سال گذشته آب تجمیعی پشت سد بیش از سال گذشته است و با وجود داشتن ظرفیت خالی می‌توان اظهار کرد که بارندگی در آن مناطق مناسب بوده است.

او افزود: برعکس این مناطق که بارندگی‌ها خوب بود، در نقاط دیگر کشور بارندگی‌ها مناسب نبود. همچون خراسان رضوی که تنها ۴۶ درصد بارش سال را تاکنون دریافت کرده و ۵۴ درصد کمبود بارش دارد یا استان تهران که حدود ۴۴ درصد بارندگی کمتر از نرمال را تجربه کرده و درگیر خشکسالی است. به‌ طور کلی از شمال غرب، شمال آذربایجان غربی، اردبیل، کل سواحل جنوبی دریای خزر و همین طور استان‌هایی که در دامنه‌های جنوبی استان قرار دارند همچون قزوین، تهران، سمنان تا خراسان، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و جنوب شرق کشور بارندگی‌هایی بین ۲۵ تا ۵۴ درصد کمبود بارش و بارندگی‌هایی کمتر از نرمال را تجربه کرده‌اند.

تغییرات اقلیمی موجب کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما در کشور 

وظیفه درباره تغییر اقلیم و تاثیرات آن نیز گفت: اقلیم میانگین شرایط آب‌وهوایی یک منطقه است. یک منطقه اقلیم خشک و منطقه‌ای دیگر اقلیم مرطوب دارد که بر این اساس سواحل شمالی کشور ما اقلیم مرطوب دارند همچون استان گیلان و مناطق کویری همچون استان یزد گرم و خشک هستند و هر منطقه‌ای نسبت به خود مقایسه می‌شود با توجه به همین نکات تقریبا در تمام نقاط کشور به دلیل تغییر اقلیم، بارش‌های میانگین تمام نقاط کشور طی ۵۰ سال گذشته که آمار را بررسی کنیم نزولی و کاهش و برعکس شرایط دمای میانگین کل جهان و ایران روند افزایشی داشته است.

او افزود: برخی مناطق همچون خاورمیانه، میانگین افزایش دما بیشتر از سایر مناطق دنیاست و همینطور روند بارندگی‌ها نسبت به پنج دهه گذشته که میان بارندگی ایران ۲۵۰ میلی‌متر بوده الان به حدود ۲۰۰ میلی‌متر رسیده است. در سال جاری بارش میانگین کشور ۱۷۵ میلی‌متر است و فاصله قابل توجهی با شرایط میانگین بلندمدت دارد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه داد: انسان نیز جزو اقلیم است و هیچ منطقه‌ای را بدون انسان نمی‌توان بررسی کرد و تغییرات آن را محاسبه کرد؛ چرا که مداخلات انسانی نیز در طبیعت بسیار تاثیرگذار است. پوشش گیاهی، نفوذپذیری خاک و ... با این مداخلات تغییر می‌کند.

او درباره تاثیر تغییرات اقلیمی بر میزان بارندگی‌ها اظهار کرد: بارش‌ها روند کاهشی داشته و دما روند افزایشی داشته است و به همین صورت نیز باقی خواهد ماند؛ چرا که عواملی که این شرایط را به وجود آورده‌اند، تغییر نکرده‌اند. مهم‌ترین دلیل تغییرات اقلیمی، گازهای گلخانه‌ای است که روند افزایشی آن همچنان در جهان ادامه دارد و کشور ما نیز جزو کشورهای آلوده‌کننده است.

آیا بارش‌های سیل‌آسای تابستانی در راه است؟

وظیفه درباره بارش‌های سیل‌آسای تابستانی و پیش‌بینی‌ آنها گفت: پدیده‌هایی همچون بارش‌های سیل‌آسای تابستانی به‌صورت دقیق قابل پیش‌بینی نیستند و حداکثر در بازه‌ زمانی سه روزه قابل تشخیص هستند. همچون طوفان روز پنجشنبه تهران که با تغییر چند درجه رطوبت این شرایط ممکن بود ایجاد نشود و عوامل بسیاری در ایجاد آنها موثر است و نسبت به شدت، اندازه و تغییراتی که در پارامترهای مختلف جوی ایجاد می‌کند و توسط مدل‌های عددی شبیه‌سازی می‌شود می‌توان پیش‌بینی کرد اما به‌طور دقیق نمی‌توان پیش‌بینی کرد؛ چرا که رفتار این جریانات آشوبگرانه است.

او اظهار کرد: برای تابستان بارندگی چندان چشمگیری پیش‌بینی نمی‌شود و طی سال آینده نیز پیش‌بینی می‌شود با توجه به تغییراتی که در شاخص‌های بزرگ‌مقیاس رخ می‌دهد بارش‌های پاییزی به‌هنگام و پاییزی نرمال پیش‌بینی می‌شود.