15میلیون کپر نشین مرزی داریم / 4میلیون کودک امسال ثبت نام مدرسه نداشتند/ کم توجهی مسئولان به مفهوم توسعه

امیر محمود حریرچی، جامعه شناس در گفت و گو با رکنا تصریح کرد: نزدیک به یک دهه است که ما به صورت جدی در کشور درگیر مساله حاشیه نشینی هستیم و اکنون علاوه بر 15 میلیون نفری که در حاشیه شهرها زندگی میکنند و حاشیه نشین محسوب می شوند ما 15 میلیون نفر هم کپر نشین مرزی در کشور داریم.

۲۶ اسفند ۱۴۰۰  بهروز نظری، مدیر گروه پژوهشی آموزش و توسعه مطالعات و توسعه سازمان جهاد دانشگاهی، در گفتگو با ایرنا، تهران را در زمینه بازماندن کودکان از تحصیل پیشتاز اعلام و از سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی و خوزستان به عنوان استان‌های دارای بیشترین آمار در این زمینه یاد کرد.نظری همچنین حدود یک ماه پیش از آن، در ۳۰ بهمن ۱۴۰۰، در گفتگو با مهر، اعلام کرده بود : در سال ۱۳۹۵، براساس اطلاعات سامانه آماری آموزش و پرورش، شمار کل کودکان و نوجوانان ۶ تا ۱۸ساله بازمانده از تحصیل یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر برآورد شده بود اما براساس آمار غیررسمی در خصوص کودکان کار، رقم‌های مختلفی مطرح است از ۳ میلیون در نظر بگیرید و گاهی این میزان تا ۷ میلیون نفر هم عنوان می‌شود

و حال امیر محمود حریرچی در آذرماه سال 1401 اعلام کرد: طبق قانون اساسی کودکان زیر 15 سال واجب التحصیل هستند به این معنی که دولت باید از آنها حمایت کند تا بتوانند از خدمات تحصیلی رایگان بهره مند شوند اما طبق آمارها هم اکنون 4 میلیون کودک در کشور وجود دارند که هیچ ثبت نامی در مدرسه انجام ندادند که احتمالا ترک تحصیل کرده اند.

این جامعه شناس با اشاره به اینکه علت عمده این ترک تحصیل ها فقر است، بیان کرد: عمده این کودکان در خانواده هایی هستند که پدران یا مادران آنها یا ناتوان از کار کردن بوده  یا اینکه به علت بالا بودن مخارج نیازمند کمک فرزندان برای تامین معاش خانواده هستند.

حریرچی اضافه کرد: کودکانی که در خیابان به عنوان کودکان کار میبینیم 10 درصد شرایط این افراد را نشان می دهد در حالیکه عمده این کودکان مشغول کارهای زیرزمینی و تحت شرایط بسیار سخت مشغول هستند که در این مکان ها دچار انواع آسیب ها و رفتارهای خطرناک قرار دارند.

وی ادامه داد: متاسفانه مسئولان به بحث حاشیه نشینی کم توجه هستند،حتی مجموعه های مردم نهادی که در این زمینه فعالیت های موثری دارند نیز مورد حمایت دولتی قرار نمی گیرند.

حریرچی به چرخه معیوب تحصیل- بیکاری- تجرد در جامعه ما اشاره کرد و افزود: مدیران دولتی تصور می کنند این چرخه معیوب می تواند به آسانی تبدیل به تحصیل- اشتغال و ازدواج منجر شود در حالیکه شرایط اقتصادی بخش عمده ای از جامعه برای مردم و به ویژه جوانان مشهود است و در این شرایط صحبت از ازدواج و جوانی نسل سخنی بیهوده به نظر می رسد.

این جامعه شناس بیان داشت: ما جایگزینی برای نیروی انسانی مورد نیاز در کشور برای رسیدن به اهداف توسعه در کشور طی یک یا دو دهه آینده نخواهیم داشت و این مساله نیازمند تدبیر جدی است اما بی توجهی به حاشیه نشینی و استانداردهای نادرست زندگی با کودکانی که با انواع و اقسام تحقیرها و آسیب ها بزرگ شده اند هیچ آینده روشنی را برای کشور رقم نخواهد زد.

وی با اشاره به اینکه مسئولان ما به مفهوم توسعه کم توجه هستند و معنای آن را درست درک نکرده اند تاکید کرد: تصور مسئولان ما از توسعه در حد رشد و افزایش کمی برخی از آمارها در حوزه عمران و ساخت و ساز است و این نادرست ترین تصوری است که می توان از توسعه داشت.

کارشناس علوم اجتماعی گفت: متاسفانه بخشی از خشونتی که اکنون در جامعه شاهد آن هستیم نتیجه تحقیری است که قشرهای مختلف جامعه آن را به هر نحوی تجربه کردند و این می تواند آینده کشور را دچار وضعیت نامطلوبی کند.

حریرچی با اشاره به برنامه های دولت های گذشته در خصوص مهاجرت معکوس، افزود: با این مدیریت فعلی هیچوقت مهاجرت معکوس در کشور رخ نخواهد داد زیرا هیچ زیرساختی در روستاها و شهرهای کوچک کشور برای حمایت از تولیدات کشاورزان به معنای واقعی و اصولی انجام نگرفته است.