​وقتی وزارت گردشگری ایران حواسش نبود، اروپایی ها از سرما به ترکیه پناه بردند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، از زمانی که جنگ اوکراین آغاز شد و دولت های اروپایی در این جنگ به شدت در برابر مواضع روسیه ایستادند، گمانه زنی های زیادی درباره قطع کامل صادرات گاز روسیه به اروپا بخصوص در فصل زمستان در رسانه های جهان شکل گرفت. در ماه های اخیر نیز روسیه در برخی موارد فشار گاز صادراتی خود به اروپا را کاهش داده و در برخی موارد دیگر نیز گاز اروپا را به شکل موقت قطع کرده است. در چنین شرایطی بعید نیست که روسیه در زمستان صادرات گاز خود به اروپا را قطع کند تا بتواند با به دردسر انداختن دولت های اروپایی برای تامین انرژی، در جنگ اوکراین امتیازاتی از اتحادیه اروپا بگیرد. 

آمارها نشان می دهد که 40 درصد انرژی مورد نیاز اتحادیه اروپا صرفا از طریق واردات گاز از روسیه تامین می شود و قطع کامل صادرات گاز روسیه، قطعا می تواند زمستان سختی را برای کشورهای اروپایی ایجاد کند. البته دولتمردان اروپا از همین حالا در تلاش هستند تا از طریق فعال سازی مجدد معادن زغال سنگ و تامین گاز مایع یا سایر فرآورده های نفتی از سایر کشورهای صادرکننده نفت، بخشی از کمبودهای خود را جبران کنند، اما شکی نیست که قطع ناگهانی گاز روسیه قطعا در کوتاه مدت و حداقل برای زمستان امسال می تواند منابع انرژی مورد نیاز اروپا را به شدت کاهش دهد و این کشورها را ناچار کند که در مصرف انرژی در ماه های سرد سال به شدت صرفه جویی کنند. 

تلاش ترکیه برای جذب گردشگران اروپایی در زمستان سخت اروپا 

صرفه جویی در مصرف انرژی معنای دیگری جز سخت تر شدن شرایط زیست برای اروپایی ها در فصل زمستان ندارد و در چنین شرایطی با وجود قطعا دولتمردان اروپایی راهکارهای مختلفی را برای تامین انرژی مردم خود در نظر خواهند گرفت، اما حتما بخش زیادی از اروپایی ها بخصوص اقشار بازنشسته بدشان نمی آید که قسمتی از زمستان سخت امسال بخصوص در ایام تعطیلات زمستانی و کریسمس را در خارج از خانه بگذرانند و به کشورهایی پناه ببرند که دمای هوای بالاتر و شرایط زیست مناسب تری دارند. از همین حالا هم زمزمه های آغاز چنین روندی به گوش می رسد و بعضی کشورها از جمله ترکیه که همواره در جذب گردشگر خارجی پیشگام بوده اند، این زمزمه ها را شنیده اند و مشغول برنامه ریزی برای جذب گردشگران بیشتر هستند. 

جذابیتی که ترکیه توانسته است در چند سال گذشته در ذهن مردمان اروپایی ایجاد کند، به همراه تبلیغاتی که ترک ها در ماه های اخیر برای جذب گردشگران اروپایی در رسانه ها و فضای مجازی انجام داده اند، از همین حالا بسیاری از اروپایی ها را برای گذراندن بخشی از زمستان در ترکیه متقاعد کرده است؛ به نحوی که اخیرا محمد ایشلر، نایب رئیس فدراسیون هتلداران ترکیه اعلام کرده است که رزرو هتل ها توسط گردشگران اروپایی برای فصل زمستان در این کشور بین 20 تا 25 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و گردشگران اروپایی بخصو از کشورهای انگلستان، آلمان، هلند و اروپای مرکزی تمایل دارند که برای گذراندن تعطیلات زمستانی به مدت دو هفته به اروپا بیایند. 

در این میان اما با وجود این که ترک ها تفاوت میان زمستان امسال اروپا با سال های قبل را درک کرده اند و در حال برنامه ریزی های گسترده ای برای جذب گردشگران اروپایی هستند، اظهارات لیلا اژدری، مدیرکل دفتر توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشورمان در گفت و گو با رکنا نشان می دهد که ظاهرا این وزارتخانه قصدی برای اجرای برنامه های متفاوت جهت جذب گردشگران اروپایی به کشورمان ندارد و با وجود تفاوت مهم زمستان سخت امسال اروپا با سال های گذشته، هنوز هم اروپایی ها در «اولویت دوم» جذب گردشگران خارجی در برنامه های وزارت میراث فرهنگی ایران محسوب می شوند. البته به نظر می رسد تا زمانی که مشکلات پایه ای نظیر تحریم ها و مسائل بانکی بین ایران و کشورهای اروپایی وجود داشته باشد، ما حتی با اجرای برنامه های ویژه نیز نتوانیم جعیت زیادی از گردشگران اروپایی را به ایران جذب کنیم. 

گردشگران روسی در اولویت اول و اروپایی ها در اولویت دوم

در همین راستا، لیلا اژدری، مدیرکل دفتر توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پاسخ به سوال ما درباره این که در زمستان سخت امسال اروپا، ایران چه برنامه ای برای جذب گردشگران خارجی از کشورهای اروپایی دارد، به خبرنگار رکنا گفت: ما در وزارت میراث فرهنگی به صورت کلی براساس برنامه ریزی سالانه و بازارهای هدف خود پیش می رویم و اساسا اروپا در اولویت اول وزارت میراث فرهنگی قرار ندارد، اما روسیه در اولویت اول ما قرار دهد، زیرا اولا فاصله روسیه به ایران نزدیکتر از اروپاست، ثانیا روابط بین دولت دو کشور بهتر است، ثالثا قرار است از ژانویه 2023 تفاهم نامه لغو روادید گروهی بین دو کشور اجرایی شود و به همین دلیل، ما امیدواریم در زمستان امسال بتوانیم گردشگران روس زیادی را به کشورمان جذب کنیم. 

وی افزود: همکاران ما در بخش خصوصی در حال تلاش برای جذب تعداد بیشتری از گردشگران روسی به ایران هستند و در همین راستا تعدادی تور آشناسازی (فم تور) برای گردشگران روسی برگزار شده است که در این تورها شاهد علاقمندی بالایی روس ها به جاذبه های گردشگری ایران بوده ایم. یعنی برخلاف برخی تصورات مبنی بر این که به دلیل محدودیت های فرهنگی و اسلامی، ایران ممکن است مقصد گردشگری جذابی برای روس ها نباشد، اما برگزاری تورهای آشناسازی اخیر نشان داد که اتفاق گردشگران روسی به خوبی از حضور در ایران استقبال می کنند و امیدواریم از زمستان امسال شاهد جذب پرتعداد گردشگران روس به ایران باشیم. 

افق روشنی از جذب انبوه گردشگران اروپایی به ایران وجود ندارد 

اژدری با تاکید بر این که بهبود روابط بین ایران و اتحادیه اروپا، می تواند به جذب تعداد بیشتری گردشگر اروپایی به کشورمان کمک کند، عنوان کرد: هدف اصلی تعدادی از آژانس های گردشگری خصوصی کشور، جذب گردشگر اروپایی است و این آژانس ها کمابیش در نیمه دوم سال از اروپا مسافر دارند، ولی با توجه به روابط نه چندان مناسب بین ایران و اروپا و البته مشکلات مربوط به چنج کردن پول و دریافت کارت بانکی و هشدارهایی که بعضی کشورهای اروپایی درباره سفر به ایران می دهند، به نظر می رسد فعلا افق روشنی برای جذب انبوه گردشگران اروپایی به کشور وجود ندارد، مگر این که مذاکرات برجام به نتیجه مطلوبی برسد تا بتوانیم تعداد مناسبی گردشگر اروپایی به کشورمان جذب کنیم. 

مدیرکل دفتر توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی ادامه داد: با وجود که هنوز شرایط برای حضور پرتعداد گردشگران اروپایی به ایران فراهم نشده است، ولی ما برنامه های عادی خود برای تبلیغ ظرفیت های گردشگری کشورمان در قاره اروپا را پیگیری می کنیم. بخشی از این برنامه ها نیز مربوط به حضور همه ساله فعالان صنعت گردشگری کشور در مارکت ها و نمایشگاه های بزرگ اروپایی است، از جمله این که هر سال تعداد زیادی آژانس ایرانی در نمایشگاه ITB برلین، نمایشگاه FITUR اسپانیا و نمایشگاه BIT میلان حضور پیدا می کنند و سعی در معرفی جاذبه های گردشگری ایران به کشورهای اروپایی دارند. 

وی در ادامه تاکید کرد: حضور در نمایشگاه های بین المللی اصلی ترین استراتژی تبلیغاتی ما برای معرفی جذابیت های گردشگری ایران است. همچنین حضور در این نمایشگاه ها فرصتی را برای فعالان صنعت گردشگری کشور فراهم می کند که قراردادهایی را برای جذب گردشگر با شرکت های خارجی امضا کنند و تعداد بیشتری گردشگر خارجی به کشورمان جذب کنند. 

تحریم های بانکی، مهمترین مانع حضور گردشگران اروپایی در ایران 

نکته مهمی که از این صحبت های اژدری به نظر می رسد، این است که با وجود در پیش بودن یک زمستان سخت برای اروپا و احتمال افزایش خروج موقت ساکنان کشورهای اروپایی از کشورهای خود و حضور در کشورهای دیگر به عنوان گردشگر خارجی، به نظر می رسد امسال تعداد زیادی گردشگر بخصوص افراد مسن و بازنشسته از کشورهای اروپایی خارج شوند و به سایر نقاط جهان پناه ببرند.

در چنین شرایطی با توجه به ارزان بودن سفر به ایران برای گردشگران اروپایی، قطعا اگر برنامه ریزی مناسبی برای جذب این گردشگران وجود داشت، ما می توانستیم در زمستان امسال تعداد زیادی گردشگر اروپایی به کشورمان جذب کنیم و درآمد ارزی کشور را در شرایط دشوار اقتصادی ایران بالا ببریم. اما به نظر می رسد چنین برنامه ریزی مناسبی توسط مسئولان صعنت گردشگری کشور انجام نشده است و قطعا در زمستان امسال نیز مانند سال های قبل، ترکیه گوی سرقت را در جذب گردشگران خارجی از ایران خواهد ربود. 

این نکته ای است که مدیرکل دفتر توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی نیز به صورت تلویحی آن را تایید کرد و گفت: ما حتی اگر با توجه به شرایط خاص اروپا، برای جذب گردشگران اروپایی در زمستان امسال به طور ویژه برنامه ریزی می کردیم، بازهم به دلیل وجود مشکلات پایه ای، نمی توانستیم تعداد زیادی گردشگر اروپایی به کشورمان جذب کنیم؛ مهمترین موانع پایه ای جذب انبوه گردشگران خارجی به ایران نیز مشکلات سیاسی و از آن مهمتر، مسائل بانکی هستند. 

وی در ادامه تاکید کرد: تحریم های بانکی مانع از آن شده است که گردشگران خارجی در صورت حضور در کشورمان بتوانند به راحتی از حساب های بانکی خود پول بردارند. این در حالی است که در بسیاری از کشورها خارج کردن پول نقد از کشور با محدودیت های بسیاری همراه است. بنابراین گردشگران اروپایی حتی اگر بخواهند به ایران بیایند، بازهم ناچارند مقدار اندکی پول نقد از کشور خود خارج کنند و با این پول نقد کم نیز نمی توانند خرید زیادی در ایران انجام دهند و ارزآوری مطلوبی به کشور داشته باشند. به همین دلیل است که تداوم تحریم های بانکی به هیچ وجه به نفع صنعت گردشگری ایران نیست.

اژدری با تاکید بر این که مسائلی مثل حجاب یا عدم سرو مشروبات الکلی مانعی برای جذب گردشگران اروپایی محسوب نمی شود، عنوان کرد: اساسا گردشگرانی که ایران را به عنوان یک مقصد گردشگری انتخاب می کنند، گردشگران فرهنگی هستند که برای مشاهده سوابق تاریخی، تمدنی و فرهنگی ایران به کشور ما سفر می کنند و این را می پذیرند که ایران دارای قواعد خاصی از جمله حجاب یا منع مصرف مشروبات الکلی است. بنابراین این مسائل مشکل اصلی ورود گردشگران اروپایی به ایران نیستند، بلکه مشکلات بانکی اصلی ترین مانع جذب گردشگران اروپایی به کشورمان محسوب می شود. 

مدیرکل دفتر توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث فرهنگی ادامه داد: اگر تحریم های بانکی رفع شود و گردشگران خارجی بتوانند با استفاده از کارت های بانکی بین المللی خود در ایران پول خرج کنند، قطعا حجم حضور گردشگران خارجی بخصوص گردشگران اروپایی به کشورمان چند برابر خواهد شد؛ بخصوص که ایران مقصد ارزانی برای گردشگران اروپایی محسوب می شود و اگر گردشگران اروپایی بتوانند در کشورمان پول زیاد خرج کنند، قطعا به وفور به خرید صنایع دستی و سایر سوغاتی های ایرانی می پردازند.

وی در پایان تصریح کرد: ایران کشوری است که همین حالا تاریخ و فرهنگ آن برای بسیاری از مردم جهان بخصوص کسانی که به موضوعات فرهنگی علاقه دارند، شناخته شده است. بنابراین ما لازم نیست برای تبلیغ جاذبه های گردشگری ایران هزینه های گزافی را انجام دهیم، بلکه اگر صرفا بتوانیم موانع اصلی حضور گردشگران خارجی بخصوص مشکلات بانکی را از پیش رو برداریم، قطعا عقب ماندگی موجود صنعت گردشگری ایران از کشورهایی نظیر ترکیه رفته رفته جبران خواهد شد.