انسان های اولیه باهوش تر بودند یا "ما"؟ / استاد باستان شناسی پاسخ داد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، چرا فکر می کنیم نسبت به انسان های گذشته باهوش تر هستیم؟ این سوالی است که حتی در خصوص یک نسل قبل تر از خودمان نیز آن را مطرح می کنیم. اینکه چرا پدربزرگ ها نمی توانند به اندازه نوه هایشان با گوشی هوشمند ارتباط برقرار کنند، یا اینکه چرا مادران به اندازه فرزندانشان نمی توانند زیر و بم یک بازی کامپیوتری را در بیاورند نشان از این نیست که نسل جدید باهوش تر است؛ بلکه پاسخ چیز دیگری است که حامد وحدتی نسب ، باستان شناس ، انسان شناس پیش از تاریخ، کاوشگر و استاد دانشگاه به آن می پردازد.

کدام نسل از انسان ها باهوش تر است؟

وحدتی نسب با طرح این سوال ها که اصلا هوش چیست؟ و آیا می توان آن را با متری به نام آی کیو سنجید؟ یا اینکه هوش یک طیفی است یا خیر؟ به رکنا می گوید: آیا می شود تمام این طیف مهارت ها را با یک سری عدد نشان داد؟ قطعا اینطور نیست. دانشمندان بر روی این مسئله بسیار کار کرده اند و همبسته دانستن جمعیت های انسانی با آی کیو خاص، که نوعی از نژاد پرستی مدرن بوده است را رد کرده اند.

وی با اشاره به اینکه در هر جامعه انسانی، نمودار هوش، -بر اساس آی کیو که انتقادهای زیادی نیز به آن وارد است- یک نمودار زنگوله ای شکل را نشان می دهد و فرقی ندارد در چه جامعه ای بررسی می شود، می گوید: این یعنی 90 درصد از افراد، یک هوش میانگین دارند و دو بال کوچک در سمت های چپ و راست شکل می گیرد که یا بالاتر از میانگین است و یا پایین تر. این مهم نشان می دهد که محیط پیرامونی انسان ها، کسانی را انتخاب می کند که میانگین ضریب هوشی را داشته باشند.

کسی که اطلاعات عمومی کمتری دارد کم هوش نیست

این انسان شناس پیش از تاریخ در ادامه می گوید: هوش، نحوه حل کردن مسئله است. امروزه همه می دانیم که هوش های متفاوتی نیز وجود دارد. برخی ممکن است مهارت های خاصی داشته؛ اما اطلاعات عمومی زیادی نداشته باشند؛ بنابراین و لزوما نمی توان گفت که آن ها کم هوش هستند. در ذهن ما اینگونه جا افتاده است که کسانی با هوش هستند که اطلاعات عمومی و پیرامونی بالایی هم دارند. طی دگرگشت هم شرایط همینطور بوده است؛ یعنی طبیعت کسانی را انتخاب می کند که اطلاعات خوبی نسبت به پیرامون خود دارند.

او در ادامه می افزاید: وقتی می خواهیم هوش انسان های امروزی را با دوره نئاندرتال مقایسه کنیم، باید در یک بستر همسان رخ دهد؛ بنابراین مقایسه ما با انسان های نئاندرتال از نظر هوش، در یک بستر نامناسب انجام می شود چراکه اگر یک انسان امروزی را در غارهای انسان های نئاندرتال رها کنند، بیشتر از یک هفته دوام نخواهد آورد. همچنین یک انسان نئاندرتال در مواجهه با زندگی شهری نمی تواند با محیط سازگار شود.

وحدتی نسب با تاکید بر اینکه در مقایسه انسان هوشمندِ هوشمند با انسان نئاندرتال، در یک محیط یکسان،  به نظر می رسد انسان هوشمند هوشمند به دلیل اتصالات مغزی خاصی که داشته، دارای قدرت انتزاع پیچیده تری نسبت به انسان نئاندرتال بوده است، می افزاید: این یعنی ما می توانیم در ذهنمان چیزی را تصور کنیم که در بیرون وجود ندارد. مثل تصور اینکه از کجا آمده ام و به کجا می روم. این قدرت انتزاع باعث شده تا انسان هوشمند هوشمند، کلام و زبان پیچیده تری هم داشته باشد. این مهم سبب می شده تا انسان هوشمندِ هوشمند بتواند اجتماعات بزرگتری را هم شکل دهد. همچنین به دلیل این همین ذهن انتزاعی، می توانستند با محیط پیرامونشان نیز سازگارتر شوند.

این استاد دانشگاه در پایان می گوید: همچنین از نظر پیچیدگی مغزی، هیچ تفاوتی بین ما و انسانی که 5 هزار سال پیش زندگی می کرده است وجود ندارد؛ اما روش حل مسئله، جهان بینی و میزان اطلاعاتی که در مغز ما و آن ها انباشته می شده متفاوت است. این تفاوت در انباشت اطلاعات را حتی می توان در یک نسل هم مشاهده کرد. عموما این ذهنیت وجود دارد که بچه های نسل جدید از نسل قبلی با هوش تر هستند؛ چراکه می توانند با استفاده از گوشی همراه، خیلی کارها را انجام دهند. این به معنایی باهوش تر بودن نیست؛ بلکه به این معناست که آن ها در محیط خودشان با آن چه که پیرامون از آن ها می خواهد، سازگار  شده اند. اگر مغز انسان هوشمند هوشمند هم در این شرایط قرار دهید، ناچار است که خودش را سازگار کند.