احتمال وقوع یک پیک کوچک کرونا در هفته های آتی / بهترین زمان محدود کردن واکسن نزده هاست/ درفضای بسته ماسک بزنید

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، با وجود این که نزدیک دو ماه است که آمار فوتی های روزانه ناشی از کرونا در ایران تک رقمی شده و حتی در برخی از روزها شاهد به صفر رسیدن موارد کرونا در طول یک شبانه روز بوده ایم، اما اخیرا مسئولان بهداشتی ایران و جهان از افزایش موارد جدید ابتلا به کرونا در کشورهای مختلف به دلیل گسترش زیرسویه های BA.4 و BA.5 امیکرون خبر داده و تاکید داشته اند که پاندمی کرونا هنوز تمام نشده است.

این نکته ای است که تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی در روزهای اخیر روی آن دست گذاشته و تاکید کرده است که موارد ابتلا به کرونا در 110 کشور جهان در حال اوج گیری است و این مساله باعث شده موارد ابتلای هفتگی جهانی رشدی 20 درصدی داشته باشد و موارد فوت ناشی از کرونا در 3 منطقه از مناطق 6گانه سازمان بهداشت جهانی، روندی صعودی پیدا کند. در این میان همچنین محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت نیز از افزایش موارد مراجعات سرپایی و بستری ناشی از کرونا در ایران در هفته های اخیر خبر داده است.

در این میان سوال مهم این است که آیا روند افزایشی کرونا در ایران و جهان منجر به بروز پیک جدیدی از این بیماری در کشورمان خواهد شد؟ همچنین باید پرسید چرا در صورت اطلاع از روند افزایشی کرونا، بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت اخیرا تاکید کرده است که استفاده از ماسک در فضای باز دیگر ضروری نیست؟ ضمن این که چرا با وجود رشد تعداد مبتلایان کرونا، در روزهای اخیر شاهد برگزاری کنکور سراسری بدون استفاده از ماسک بودیم؟ و با توجه به کند پیش رفتن روند تزریق دُزهای یادآور واکسن کرونا، اکنون چه برنامه ای برای تزریق سریع تر دُزهای سوم و چهارم واکسن به ایرانیان باید اجرا شود؟

این سوالات را با دکتر مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و عضو کمیته علمی کشوری کرونا در میان گذاشتیم.

روند شیوع کرونا در جهان در هفته های اخیر چگونه بود؟

دکتر یونسیان در ابتدای اظهارات خود در تحلیل روند شیوع کرونا در جهان در هفته های اخیر به خبرنگار رکنا گفت: در هفته های اخیر در قاره های آفریقا و آمریکا شاهد آن بودیم که در بسیاری از کشورها، تعداد موارد روزانه مبتلا به کرونا به یک پنجم تا یک ششم پیک اصلی امیکرون رسید و اکنون روند ابتلا به کرونا در این کشورها نزولی شده است. این اتفاق به طور مشابه در منطقه غرب مدیترانه هم البته با کمی تاخیر نسبت به آفریقا و آمریکا رخ داد.

وی افزود: در مناطق اروپا، مدیترانه شرقی و جنوب شرقی آسیا شاهد آن هستیم که روند ابتلا به کرونا همچنان صعودی است. در شرایط موجود نیز ما انتظار داریم که اتفاق مشابه قاره های آفریقا، آمریکا و غرب مدیترانه، در سه منطقه دیگر سازمان بهداشت جهانی نیز رخ دهد. بنابراین در هفته های آتی وقوع یک موج کوچک کرونا در کشورهای منطقه مدیترانه شرقی از جمله ایران دور از انتظار نیست، اما به احتمال زیاد قله پیک جدید، کوتاه تر از قله موج اصلی امیکرون خواهد بود.

این متخصص اپیدمیولوژی تاکید کرد: در برخی کشورهای همسایه ایران از جمله بحرین، عربستان و قطر، شاهد آن هستیم که روند صعودی ابتلا به کرونا در چند هفته اخیر، به قله خود که البته ارتفاع بسیارکمتری از قله پیک اصلی امیکرون دارد، رسیده و روند مبتلایان روزانه به کرونا به روند ثابت نزدیک شده است. اما در کشورهایی مثل امارات، ترکیه، عراق، کویت، ایران و پاکستان، همچنان شاهد سیر صعودی ابتلا به کرونا هستیم.

در ماه محرم، حتما باید حواسمان به کرونا باشد

یونسیان در بخش دیگری از اظهاراتش با تاکید بر این که برگزاری کنکور نمی تواند تاثیر زیادی بر شیوع کرونا داشته باشد، عنوان کرد: کنکور از ابتدای شیوع کرونا یک تهدید جدی برای گسترش کرونا محسوب نمی شد، زیرا این آزمون به صورت مقطعی و در مدت حدود چهار ساعت برگزار می شود و شرکت کنندگان در کنکور هم ناچارند که تا حدی فاصله اجتماعی را رعایت کنند. البته طبیعتا با توجه به برگزاری کنکور در فضای بسته، بهتر است داوطلبان حتما از ماسک استفاده کنند که متاسفانه در کنکور امسال تا حد زیادی این اصل رعایت نشد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: اکنون آنچه بیش از کنکور می تواند منجر به نگرانی ما از گسترش کرونا در کشورمان شود، احتمال عدم رعایت دقیق و سختگیرانه پروتکل های بهداشتی در تجمعات مذهبی پیش رو بخصوص در ماه محرم است. همچنین اگر در هفته های آتی همچنان روند ابتلا به کرونا در عراق صعودی باشد، مسئولان ما باید با تامل بیشتری درباره اعزام گسترده زائران به راهپیمایی اربعین تصمیم گیری کنند.

وی در ادامه تاکید کرد: اگر در ماه های آتی شاهد تشدید بی دقتی ها در رعایت پروتکل های بهداشتی بخصوص در مراسم ها باشیم و بعد هم اگر در پایان تابستان، همچنان روند صعودی ابتلا به کرونا ادامه یابد، بازگشایی مدارس و دانشگاه ها قطعا می تواند به روند صعودی کرونا در کشورمان شتاب ببخشد. بنابراین اگر ما هرچه زودتر نتوانیم روند ابتلا به کرونا در ایران را مدیریت کنیم، ممکن است در ابتدای پاییز با پیک جدید کرونا مواجه شویم که البته بازهم به نظر می رسد قله این پیک از قله پیک اصلی امیکرون کوتاه تر باشد.

همچنان باید در فضای بسته ماسک بزنیم

یونسیان همچنین در واکنش به صحبت های اخیر وزیر بهداشت مبنی بر این که الزامی به استفاده از ماسک در فضای باز نیست، عنوان کرد: صحبت های اخیر آقای دکتر عین اللهی، یک صحبت دیپلماتیک بود، زیرا اساسا از ابتدای شیوع کرونا نیز ما هیچ گاه تاکیدی به استفاده از ماسک در فضای باز نداشتیم، بلکه همواره تاکید می کردیم که شهروندان باید در فضای بسته بخصوص وقتی تهویه مناسبی وجود ندارد، حتما ماسک بزنند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: با توجه به افزایش موارد ابتلا به کرونا در ایران و احتمال تداوم روند صعودی این بیماری در کشورمان در هفته های آتی، هنوز هم این ضرورت وجود دارد که افراد در فضاهای بسته فاقد تهویه مناسب، حتما از ماسک استفاده کنند. همچنین ما به عموم شهروندان توصیه می کنیم حتی در فضاهای بازی که با فاصله نزدیک به یکدیگر قرار گرفته اند نیز بازهم از ماسک استفاده کنند.

وی در ادامه تاکید کرد: از نظر تئوری، مهمترین راه مقابله با کرونا در جهان این است که تمام انسان ها به مدت دو هفته به یکدیگر نزدیک نشوند، زیرا امکان رشد ویروس کرونا در خارج از بدن انسان یا سایر موجودات زنده وجود ندارد و دوره ماندگاری این ویروس روی سطوح نیز کمتر از چند روز است، اما اجرای این راهکار به هیچ وجه امکان پذیر نیست، بنابراین با وجود کاهش محسوس آمارهای کرونایی ایران نسبت به سال گذشته، ما هنوز هم باید با راهکارهای عملی یعنی رعایت دقیق پروتکل های بهداشتی و تکمیل واکسیناسیون به مبارزه با کرونا برویم.

"مدیریت هوشمند کرونا" در حد وعده باقی ماند

یونسیان در بخش دیگری از صحبت هایش با ناکافی خواندن روند واکسیناسیون ایران در برابر کرونا گفت: متاسفانه هنوز نزدیک به یک چهارم جمعیت ایران حتی یک دُز واکسن کرونا هم نزده اند و نزدیک به یک سوم جمعیت کشور نیز فقط یک دُز واکسن تزریق کرده اند. در شرایط موجود، افراد واکسن نزده یا کسانی که فقط یک دُز واکسن تزریق کرده اند، مثل هیزم های خشکی می مانند که اگر آتش بگیرند، هیزم های تر یعنی جمعیت واکسن زده کشور را نیز خواهند سوزاند.

عضو کمیته علمی کشوری کرونا ادامه داد: با توجه به روند صعودی ابتلا به کرونا در ایران و احتمال تداوم این روند در هفته های آتی، در شرایط موجود به شدت ضروری است که دولت، افراد واکسن نزده یا کسانی که فقط یک دُز واکسن کرونا را دریافت کرده اند، از حضور در برخی فعالیت های اجتماعی محروم کند تا این افراد ناچار شوند مانند اکثریت کشور، قواعد بازی مقابله با کرونا را رعایت کنند و به تزریق واکسن بپردازند.

وی در ادامه تاکید کرد: با وجود این که سال گذشته وعده های زیادی برای اجرای طرح مدیریت هوشمند کرونا در کشورمان داده شد، اما عملا عمده این وعده ها روی زمین ماند و حتی نتیجه اجرای آزمایشی طرح مدیریت هوشمند به کمیته علمی کشوری کرونا ارائه نشد. این در حالی است که ما بارها تاکید کرده ایم دولت باید به جای این که در شرایط اوج گیری کرونا برای تمام افراد جامعه محدودیت وضع کند، با اعمال محدودیت های لازم برای واکسن نزده ها و الزام تمام افراد به تزریق واکسن، احتمال وقوع پیک جدید کرونا را به حداقل برساند.

عمومی شدن تزریق دُز چهارم واکسن فعلا ضروری نیست

یونسیان در بخش پایانی اظهاراتش درباره نیاز به دریافت دُز چهارم واکسن کرونا نیز توضیح داد: آنچه تا کنون دانشمندان در ایران و سایر کشورهای جهان درباره نوبت های تکمیلی واکسیناسیون کرونا به نتیجه رسیده اند، این است که سالمندان، افراد دارای بیماری های زمینه ای و نقص ایمنی و اعضای کادر بهداشت و درمان باید دُز چهارم واکسن کرونا را دریافت کنند، ولی تزریق دُز چهارم به سایر افراد ضروری نیست. یعنی سایر افراد بالای 12 سال فعلا باید سه دُز واکسن تزریق کنند و برای افراد 5 تا 12 سال نیز تزریق دو دُز واکسن کافی است.

این متخصص اپیدمیولوژی ادامه داد: با توجه به این که هنوز بخش زیادی از دریافت کنندگان دُز دوم کرونا، دُز سوم را تزریق نکرده اند، به نظر می رسد برای افزایش سطح ایمنی جامعه در برابر کرونا، ما فعلا نیازی به عمومی کردن تزریق دُز چهارم نداریم، بلکه باید افرادی را که دو دُز واکسن زده اند، مجاب کنیم که دُز سوم خود را نیز تزریق کنند. البته ضروری تر از این مساله، اقناع افراد واکسن نزده یا افرادی که فقط یک دُز واکسن تزریق کرده اند، به تزریق هر دو دُز واکسن کرونا است.

وی در پایان تصریح کرد: با توجه به این که در شرایط کنونی، عموم جامعه دیگر توان پذیرش محدودیت های سختگیرانه در شرایط بروز پیک احتمالی کرونا را ندارد، ما برای این که از وقوع یک موج تازه جلوگیری کنیم، بهتر است از همین حالا طرح مدیریت هوشمند کرونا را با دقت به اجرا بگذاریم. به عبارت دیگر، با وجود این که در سال گذشته، وعده مدیریت هوشمند کرونا به نتیجه نرسید، به نظر می رسد اکنون بهترین زمان جهت ایجاد محدودیت برای واکسن نزده ها است.