تولید تنها یک درصد برق ایران با استفاده از انرژی تجدیدپذیر/ آمادگی شرکت های خصوصی برای توسعه 90 هزار مگاواتی ظرفیت انرژی تجدیدپذیر

در شرایطی که ذخایر سوخت های فسیلی شامل نفت، گاز، زغال سنگ و ... در جهان رو به پایان است و تغییرات اقلیمی ناشی از مصرف بی رویه این سوخت ها روز به روز بیشتر دنیا را تحت تاثیر قرار می دهد، بسیاری از کشورها به توسعه انواع انرژی تجدیدپذیر شامل انرژی خورشیدی، انرژی بادی و ... روی آورده اند. این در حالی است که با وجود بهره مندی ایران از پتانسیل بسیار بالای توسعه انرژی های تجدیدپذیر، هم اکنون تنها حدود یک درصد از برق تولیدی کشورمان با استفاده از این انرژی ها تامین می شود. البته در سال گذشته علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو وعده داد که تا پایان دولت سیزدهم یعنی شهریور 1400 به میزان 10 هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق با استفاده از انرژی های پاک در کشورمان اضافه خواهد شد. راهکارهای تحقق این وعده را از جعفر محمدنژاد سیگارودی، سخنگوی سازمان ساتبا (انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق) جویا شدیم.

تولید تنها یک درصد برق ایران با استفاده از انرژی تجدیدپذیر

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در شرایطی که مطابق قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه که اجرای آن در پایان سال 1400 به پایان می رسد، دولت باید ظرفیت تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر را به 5 هزار مگاوات می رساند، هم اکنون براساس آمار رسمی سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق (سازمان ساتبا زیر نظر وزارت نیرو) و مطابق نمودار زیر که آخرین اطلاع رسانی سازمان ساتبا درباره ظرفیت نصب شده انواع انرژی پاک در کشورمان محسوب می شود، تنها حدود 904 مگاوات از 85 هزار مگاوات ظرفیت نصب شده تولید برق در کشورمان مربوط به انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق است.

یعنی در شرایطی که بسیاری از کشورهای همسایه ایران برنامه ریزی کرده اند که تا سال 2030 بین 20 تا 30 درصد از برق تولیدی خود را با توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تامین کنند، هم اکنون تنها 1.06 درصد از برق تولیدی کشورمان با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تامین می شود.

البته اخیرا آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری در حاشیه بازدید از نیروگاه خورشیدی فهرج در استان یزد، بر لزوم توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تاکید کرد و در سال گذشته نیز علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو وعده داد که تا پایان دولت سیزدهم یعنی شهریور 1404 حداقل 10 هزار مگاوات به ظرفت تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در ایران اضافه خواهد شد و عملا سهم انرژی های تجدیدپذیر در تولید برق کشورمان به بیش از 10 درصد خواهد رسید.

طراحی مسیر افزودن 10 هزار مگاوات به ظرفیت برق تجدیدپذیر کشور

در این میان اما سوال مهم این است که وزارت نیرو چه برنامه ای برای تحقق وعده وزیر و عمل به دستورات رئیس جمهور دارد و آیا وعده محرابیان درباره نصب 10 هزار مگاوات ظرفیت جدید تولید برق تجدیدپذیر تا شهریور 1404 به سرنوشت سایر وعده های عملیاتی نشده دولت های قبلی در زمینه توسعه انرژی های پاک در کشورمان تبدیل خواهد شد؟

این سوال را با جعفر محمدنژاد سیگارودی، سخنگوی سازمان ساتبا در میان گذاشتیم و او نیز در پاسخ به خبرنگار رکنا توضیح داد: با توجه به این که سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق به عنوان یکی از معاونت های وزارت نیرو عهده دار مساله توسعه انرژی های تجدیدپذیر در کشور است، آقای محرابیان بلافاصله بعد از کسب رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، برای طراحی مسیر افزودن 10 هزار مگاوات ظرفیت جدید به تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر با کارشناسان سازمان ساتبا رایزنی کرد و هم اکنون مسیر جدید برای توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در کشورمان طراحی شده است و ما مشغول بستن قرارداد با پیمانکاران خصوصی داخلی و خارجی در این زمینه هستیم.

وی افزود: مسیر جدید طراحی شده برای توسعه تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، با مسیر قبلی یعنی خرید تضمینی برق از کاربرانی که به نصب سیستم های تجدیدپذیر می پردازند، متفاوت است. زیرا در سال های گذشته که می خواستیم با این مسیر به توسعه انرژی های تجدیدپذیر در کشورمان بپردازیم، عملا روند این توسعه به کندی پیش می رفت و منابع مالی توسعه انرژی های تجدیدپذیر نیز صرفا از قبوض برق مردم تامین می شد، این در حالی است که دولت سیزدهم نمی خواهد صرفا با استفاده از منابع مردم به توسعه انرژی های تجدیدپذیر بپردازد.

استفاده از ماده 12 قانون رفع موانع تولید برای توسعه انرژی تجدیدپذیر

محمدنژاد با بیان این که بستن قراردادهای خرید تضمینی برق برای توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در زمان خود اقدام مناسبی تلقی می شد، عنوان کرد: اساسا در کشورهای پیشرفته جهان مسائلی مثل خرید تضمینی برق که در راستای تشویق عموم مردم به توسعه انرژی های تجدیدپذیر است، صرفا برای ایجاد زیرساخت های اولیه این انرژی ها مورد استفاده قرار می گیرد و بعد از چند سال این مسیر به روند عادی خود یعنی سرمایه گذاری بخش دولتی یا خصوصی روی نیروگاه های خورشیدی یا بادی بزرگ بازمی‌گردد.

سخنگوی سازمان ساتبا ادامه داد: در مسیر طراحی شده برای ایجاد 10 هزار مگاوات ظرفیت جدید تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، از ظرفیت فراهم شده در جهت بهره مندی از منابع مالی ناشی از صرفه جویی در مصرف سوخت در ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور استفاده می شود و براساس این ماده قانونی منابع مالی لازم برای توسعه برق تجدیدپذیر، دیگر صرفا به قبوض برق وابسته نخواهد بود و ما می توانیم از منابع مالی گوناگونی برای گسترش انرژی های پاک در کشورمان استفاده کنیم.

وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به این که توسعه تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر عملا منجر به صرفه جویی در مصرف سوخت در کشورمان می شود، مطابق ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور وزارت نفت مکلف است به ازای مقدار صرفه جویی در مصرف سوخت با توسعه هر نیروگاه تجدیدپذیر، معادل ریالی آن را به عنوان منابع مالی توسعه انرژی های پاک به وزارت نیرو بپردازد.

استفاده از ظرفیت بخش خصوصی داخلی و خارجی برای گسترش انرژی های پاک

محمدنژاد با بیان این که استفاده از ظرفیت های ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر برای توسعه انرژی های پاک در کشورمان نیاز به صدور مجوزهای ویژه ای توسط دولت دارد، اظهار داشت: متاسفانه تا پیش از تصویب قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، وزارت نفت زیر بار پرداخت منابع مالی ناشی از صرفه جویی در مصرف سوخت جهت گسترش نیروگاه های تجدیدپذیر نمی رفت، اما اکنون که این قانون تصویب شده است، دولت می تواند با تدوین آیین نامه اجرایی مناسب برای آن، دریافت مجوز از شورای اقتصاد و تامین اعتبار لازم جهت گسترش انرژی های پاک در بودجه های سنواتی، به خوبی زمینه های لازم برای توسعه 10 هزار مگاوات ظرفیت برق تجدیدپذیر در کشور را فراهم کند.

سخنگوی سازمان ساتبا ادامه داد: بعد از طراحی مسیر افزایش 10 هزار مگاواتی ظرفیت تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، سازمان ساتبا فراخوانی را اعلام کرد مبنی بر این که بخش های خصوصی داخلی و خارجی می توانند با استفاده از مدل پیش بینی شده در ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، آمادگی خود را برای همکاری با این سازمان جهت گسترش نیروگاه های تجدیدپذیر در سراسر کشور اعلام کنند که تا کنون شرکت های خصوصی داخلی و خارجی مجموعا به میزان 9 برابر ظرفیت تعیین شده، یعنی 90 هزار مگاوات، برای توسعه برق تجدیدپذیر در کشورمان اعلام آمادگی کرده اند.

وی در ادامه تاکید کرد: سازمان ساتبا در هفته های اخیر تعدادی تفاهم نامه را با شرکت های خصوصی داخلی و خارجی ذی صلاح جهت نصب ظرفیت های مختلفی از نیروگاه های تجدیدپذیر در کشورمان امضا کرده است، اما فعلا این تفاهم نامه ها گام اول سازمان ساتبا برای گسترش انرژی های پاک در کشورمان محسوب می شود و تمام شرکت هایی که با ما تفاهم نامه امضا کرده اند، باید مدل اجرایی نصب نیروگاه های خود را مشخص کنند تا مراحل بعدی اجرای پروژه با این شرکت ها را کلید بزنیم.

مشخص شدن جزئیات شیوه نصب 10 هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر تا پایان 1400

محمدنژاد با بیان این که رایزنی های وزارت نیرو برای استفاده از ظرفیت های ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر جهت گسترش انرژی های پاک در کشورمان از دو ماه پیش با بدنه وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه آغاز شده است، عنوان کرد: خوشبختانه در ماه های اخیر بخش های مختلف دولت آمادگی مناسبی را برای استفاده از ظرفیت های ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر جهت توسعه تولید برق تجدیدپذیر در کشورمان از خود نشان داده اند و ما هم اکنون به دنبال دریافت مجوزهای لازم از شورای اقتصاد و تدوین مدل امضای قرارداد میان شرکت های داوطلب نصب نیروگاه های تجدیدپذیر با وزارتخانه های نیرو و نفت هستیم.

سخنگوی سازمان ساتبا ادامه داد: ما پیش بینی می کنیم که تا پایان سال 1400، مدل قراردادی و جزئیات شیوه نصب 10 هزار مگاوات برق تجدیدپذیر جدید در کشورمان تعیین تکلیف شود. یعنی امیدواریم که تا پایان امسال قراردادهای مربوط به افزایش 10 هزار مگاواتی ظرفیت تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در ایران بسته شود تا ما بتوانیم از ابتدای سال آینده روند اجرای این قراردادها را آغاز کنیم.

وی در پایان تصریح کرد: امیدواریم با اجرایی شدن قراردادهای مربوط به نصب نیروگاه های تجدیدپذیر جدید توسط شرکت های خصوصی داخلی و خارجی از ابتدای سال آینده، در سال 1404 شاهد تحقق وعده وزیر نیرو مبنی بر نصب حداقل 10 هزار مگاوات ظرفیت جدید استفاده از انرژی های پاک با استفاده از مسیر طراحی شده توسط سازمان ساتبا باشیم.